Thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế nhà đang thuê của nhà nước

Giải quyết tranh chấp thừa kế nhà đang thuê của nhà nước là quá trình giải quyết vụ việc thừa kế khi người đang thuê nhà của nhà nước chết làm phát sinh tranh chấp về thừa kế cho việc có được thừa kế quyền đang thuê nhà này hay không? Và quyền thuê nhà của nhà nước có được coi là di sản? Bài viết dưới đây Luật Long Phan PMT giải đáp vấn đề trên đến quý bạn đọc. Xin mời tham khảo!

Quyền thừa kế nhà đang thuê của nhà nước

Quy định của pháp luật về nhà được nhà nước cho thuê

Nhà ở thuộc sở hữu công 

Theo khoản 1 Điều 13 Luật Nhà ở 2023 thì Nhà ở thuộc tài sản công bao gồm:

• Nhà ở công vụ bao gồm nhà ở công vụ của trung ương và nhà ở công vụ của địa phương theo quy định của pháp luật về nhà ở;
• Nhà ở phục vụ tái định cư do Nhà nước đầu tư xây dựng hoặc mua nhà ở thương mại để bố trí tái định cư theo quy định của pháp luật về nhà ở nhưng chưa bố trí tái định cư;
• Nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân do Nhà nước đầu tư xây dựng để bố trí cho đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở;
• Nhà ở không thuộc trường hợp quy định tại các điểm a, b và c khoản này được đầu tư xây dựng bằng vốn ngân sách nhà nước hoặc có nguồn gốc từ vốn ngân sách nhà nước hoặc được xác lập sở hữu toàn dân theo quy định của pháp luật trong các thời kỳ và đang cho hộ gia đình, cá nhân thuê theo quy định của pháp luật về nhà ở;
• Nhà ở của chủ sở hữu khác được chuyển thành sở hữu toàn dân theo quy định của pháp luật không thuộc trường hợp quy định tại điểm d khoản này.

Đối tượng được thuê

Theo Điều 126 Luật Nhà ở 2023 quy định các đối tượng được thuê nhà thuộc sở hữu công bao gồm: 

• Đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 45 của Luật này chỉ được thuê nhà ở công vụ;
• Đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 và 10 Điều 76 của Luật này được xem xét giải quyết cho thuê, cho thuê mua, mua nhà ở xã hội; đối tượng quy định tại khoản 7 Điều 76 của Luật này được xem xét giải quyết cho thuê, cho thuê mua, mua nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân nếu chưa được thuê, thuê mua, mua nhà ở xã hội;
• Đối tượng quy định tại khoản 10 Điều 76 của Luật này nếu chưa được thuê, thuê mua, mua nhà ở xã hội thì được giải quyết thuê, thuê mua, mua nhà ở phục vụ tái định cư;
• Đối tượng đang thực tế sử dụng nhà ở quy định tại điểm d khoản 1 Điều 13 của Luật này được giải quyết cho thuê hoặc mua nhà ở đó;
• Đối tượng quy định tại khoản 11 Điều 76 của Luật này được xem xét giải quyết cho thuê nhà ở xã hội.

>> Xem thêm: Thủ Tục Thay Đổi Bên Thuê Nhà Trong Hợp Đồng Thuê Nhà Của Nhà Nước

Điều kiện để được thuê

 Điều kiện được thuê nhà ở thuộc tài sản công được quy định như sau:

• Đối tượng được thuê nhà ở công vụ phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 45 Luật Nhà ở 2023
• Đối tượng được thuê nhà ở xã hội phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 1, khoản 2 hoặc khoản 8 Điều 78 Luật Nhà ở 2023 nếu là đối tượng quy định tại khoản 10 Điều 76 của Luật này thì còn phải thuộc trường hợp chưa được bố trí nhà ở, đất ở tái định cư. Đối tượng được thuê, thuê mua, mua nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân phải đáp ứng điều kiện quy định tại khoản 6 Điều 78 Luật Nhà ở 2023
• Đối với đối tượng quy định tại khoản 11 Điều 76 Luật Nhà ở 2023 thì được thuê nhà ở trong thời gian học tập;
• Đối tượng được thuê nhà ở phục vụ tái định cư phải thuộc trường hợp bị thu hồi đất, giải tỏa nhà ở theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền và chưa được thuê, thuê mua, mua nhà ở xã hội;
• Đối tượng được thuê nhà ở theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 13 Luật Nhà ở 2023 phải đang thực tế sử dụng nhà ở đó, có giấy tờ chứng minh về việc được bố trí, sử dụng nhà ở và có nhu cầu thuê hoặc mua nhà ở này.

Có được thừa kế quyền thuê nhà không?

Theo quy định tại Điều 609 Bộ luật Dân sự 2015 thì cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Di sản thừa kế mà người chết để lại cho những người thừa kế theo quy định tại Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015 bao gồm: tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác. Tài sản ở đây được hiểu là tài sản hợp pháp của người chết để lại.

Theo quy định tại Điều 105 Bộ luật dân sự 2015 thì “tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản”. Điều 115 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Quyền tài sản là quyền trị giá được bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác”.

Như vậy, khi người thuê nhà trên hợp đồng chết, người thừa kế nếu không thuộc trường hợp không được thừa kế thì được thừa kế quyền thuê nhà của nhà nước bởi quyền thuê nhà của nhà nước trong trường hợp này được coi là quyền tài sản.

Thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp thừa kế nhà đang thuê của nhà nước

Thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế bằng hình thức khởi kiện

Hồ sơ khởi kiện 

Căn cứ khoản 4, khoản 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người khởi kiện cần chuẩn bị hồ sơ sau:

• Đơn khởi kiện (mẫu số 23 – DS Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 13/01/2017
• Các giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại di sản
• Các giấy tờ chứng minh quan hệ với người được hưởng di sản nhưng chết trước hoặc sau với người để lại di sản thừa kế
• Giấy chứng tử của người để lại di sản
• Bản kê khai di sản
• Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng tài sản của người để lại di sản
• Giấy tờ liên quan đến việc thuê nhà 
• Giấy tờ liên quan đến việc từ chối nhận di sản (nếu có)
• Các giấy tờ khác có liên quan.

Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Người khởi kiện bổ sung hoặc giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ khác theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án

Trình tự, thủ tục khởi kiện

Để giải quyết tranh chấp thừa kế nhà đang thuê của nhà nước người khởi kiện cần tiến hành các thủ tục cần thiết để được Tòa án giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật. Thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp như sau:

Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện

Theo quy định tại BLTTDS 2015 người khởi kiện có thể nộp hồ sơ khởi kiện qua các phương thức sau:

• Nộp trực tiếp tại Tòa án
• Nộp thông qua dịch vụ bưu chính, viễn thông
• Nộp qua Cổng dịch dịch công quốc gia (nếu có)

Bước 2: Giai đoạn tiếp nhận và xử lý hồ sơ

Trong quá trình tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện Thẩm phán sẽ ra một trong các quyết định sau:

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
• Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn
• Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
• Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Bước 3: Thụ lý đơn khởi kiện 

Theo quy định tại Điều 195 BLTTDS 2015, sau khi xem xét hồ sơ vụa án, xác định thẩm quyền giải quyết, Tòa án thông báo cho người khởi kiện nộp tạm ứng án phí và ra quyết định thụ lý vụ án;

Bước 4: Giai đoạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm

Theo quy định tại BLTTDS 2015 thì thời hạn chuẩn bị xét xử là 4 tháng kể từ ngày thụ lý. Trong trường hợp vụ án có tính chất phức tạp, sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì có thể gia hạn nhưng không quá 02 tháng.

Theo khoản 2 Điều 230 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, Thẩm phán thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

• Lập hồ sơ vụ án theo quy định tại Điều 198 của Bộ luật này;
• Xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác;
• Xác định quan hệ tranh chấp giữa các đương sự và pháp luật cần áp dụng;
• Làm rõ những tình tiết khách quan của vụ án;
• Xác minh, thu thập chứng cứ theo quy định của Bộ luật này;
• Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
• ……

Bước 5: Mở phiên tòa sơ thẩm

Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng

Dịch vụ luật sư giải quyết tranh chấp thừa kế nhà đang thuê của nhà nước

• Tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế theo từng vụ việc;
• Tư vấn thủ tục, hồ sơ khởi kiện;
• Hỗ trợ soạn thảo đơn từ pháp lý;
• Đại diện ủy quyền cho khách hàng;
• Tranh biện tại các phiên tòa;
• Tư vấn các vấn đề có liên quan khác….

Thừa kế quyền thuê nhà của Nhà nước

Việc nắm rõ các quy định của pháp luật về trình tự, thủ giải quyết vụ việc sẽ giúp ích cho các bên trong tranh chấp khi có vấn đề tranh chấp xảy ra.  Với đội ngũ Luật sư nhiều năm kinh nghiệm trong giải quyết tranh chấp thừa kế, Luật Long Phan PMT sẽ hỗ trợ khách hàng một cách hiệu quả khi có tranh chấp xảy ra. Nếu quý khách hàng có nhu cầu tư vấn pháp luật thừa kế hãy liên hệ ngay đến Hotline 1900.63.63.87 để được hỗ trợ kịp thời.

Đã cập nhật theo Luật Đất đai 2024

Tags: Tranh chấp thừa kế