Thi hành án đối với tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án

Nhà ở là nơi an cư, lạc nghiệp của mỗi người dân. Việc kê biên, xử lý nhà ở là nơi ở duy nhất để thi hành án dân sự của người phải thi hành án là một vấn đề nhạy cảm, cần được thực hiện đúng quy định của pháp luật. Bài viết cung cấp thông tin quy định về hồ sơ, thủ tục thi hành án đối với tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án. Cùng tìm hiểu các thông tin qua bài viết dưới đây.

Thi hành án đối với tài sản là nhà ở duy nhất của người thi hành án

Thi hành án đối với tài sản là nhà ở duy nhất của người thi hành án

Quy định pháp luật về trường hợp thi hành án đối với tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án

Theo căn cứ tại Khoản 1 Điều 45, Khoản 1 Điều 46 Luật Thi hành án dân sự năm 2008 sửa đổi, bổ sung 2014 (Luật Thi hành án dân sự) quy định về thời hạn và cưỡng chế thi hành án:

  •  Thời hạn tự nguyện thi hành án là 10 ngày, kể từ ngày người phải thi hành án nhận được quyết định thi hành án hoặc được thông báo hợp lệ quyết định thi hành án. 
  • Hết thời hạn quy định trên, người phải thi hành án có điều kiện thi hành án mà không tự nguyện thi hành án thì bị cưỡng chế.

Và theo Điều 71 Luật Thi hành án dân sự, một trong các biện pháp cưỡng chế thi hành án là Kê biên, xử lý tài sản của người phải thi hành án, kể cả tài sản đang do người thứ ba giữ. Kê biên tài sản là biện pháp cưỡng chế nhà nước được áp dụng đối với bị can, bị cáo (hình sự) mà theo quy định của luật có thể bị phạt tiền hoặc đối với người phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại (dân sự).

Dưới đây là các quy định pháp luật về việc kê biên, xử lý tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án.

Có được kê biên tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án hay không?

Tại Điều 95 Luật Thi hành án dân sự quy định:

Việc kê biên nhà ở là nơi ở duy nhất của người phải thi hành án và gia đình chỉ được thực hiện sau khi xác định người đó không có các tài sản khác hoặc có nhưng không đủ để thi hành án, trừ trường hợp người phải thi hành án đồng ý kê biên nhà ở để thi hành án.

Từ những quy định trên, cơ quan thi hành án có quyền kê biên căn nhà duy nhất là nơi ở của người phải thi hành án và gia đình để thi hành án nếu người đó:

  • Không có các tài sản khác hoặc có nhưng không đủ để thi hành án
  • Có tài sản khác, đủ để thi hành án nhưng người phải thi hành án đồng ý kê biên nhà ở duy nhất đó để thi hành án

Kê biên tài sản là nhà ở duy nhất trong các trường hợp cụ thể

Khi kê biên nhà ở phải kê biên cả quyền sử dụng đất gắn liền với nhà ở.

  • Trường hợp nhà ở gắn liền với đất thuộc quyền sử dụng của người khác thì Chấp hành viên chỉ kê biên nhà ở và quyền sử dụng đất để thi hành án nếu người có quyền sử dụng đất đồng ý. 
  • Trường hợp người có quyền sử dụng đất không đồng ý thì chỉ kê biên nhà ở của người phải thi hành án, nếu việc tách rời nhà ở và đất không làm giảm đáng kể giá trị căn nhà.

>> Xem thêm: Thủ tục kê biên tài sản đang tranh chấp khi khởi kiện tại tòa án

Ai có thẩm quyền ra quyết định và tiến hành việc kê biên tài sản là nhà ở duy nhất?

Căn cứ theo Khoản 2 Điều 128 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, những người có quyền ra lệnh kê biên tài sản bao gồm:

  • Thủ trưởng, Phó Thủ trưởng Cơ quan điều tra các cấp. Trường hợp này, lệnh kê biên phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn trước khi thi hành
  • Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân và Viện trưởng, Phó Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự các cấp
  • Chánh án, Phó Chánh án Tòa án nhân dân và Chánh án, Phó Chánh án Tòa án quân sự các cấp; Hội đồng xét xử
  • Thẩm phán chủ tọa phiên tòa

Về thẩm quyền tiến hành lệnh kê biên tài sản, Chấp hành viên có quyền kê biên tài sản của người phải thi hành án để thi hành án.

Chấp hành viên có quyền tiến hành lệnh kê biên tài sản

Chấp hành viên có quyền tiến hành lệnh kê biên tài sản

Thủ tục kê biên tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án

Việc tiến hành kê biên tài sản phải được thực hiện đúng quy định tại điều 88 Luật thi hành án dân sự 2008 nhằm bảo đảm kê biên chính xác, đúng đối tượng, đúng phạm vi xác định trong quyết định kê biên:

  • Chấp hành viên chỉ có thể ra quyết định kê biên nhà ở sau khi có kết quả xác minh về nhà ở của người phải thi hành án và có nhiệm vụ thông báo cho những chủ thể liên quan (bao gồm các bên đương sự, các cơ quan chức năng) biết về việc tổ chức kê biên nhà ở trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày ra quyết định kê biên trừ trường hợp cần ngăn chặn đương sự tẩu tán, hủy hoại, trốn tránh việc thi hành án. 
  • Để việc kê biên được khách quan, khi kê biên nhà ở phải có mặt của đương sự. Nếu người phải thi hành án hoặc người được đương sự ủy quyền đã được thông báo mà vẫn vắng mặt thì việc kê biên vẫn được tiến hành nhưng phải ghi rõ việc này vào biên bản kê biên đồng thời phải mời người làm chứng.
  • Công bố quyết định cưỡng chế thi hành án cho tất cả những người có mặt biết rồi giải thích cho người phải thi hành án quyền được đề nghị kê biên nhà ở. 
  • Việc kê biên nhà ở phải được lập biên bản ghi rõ giờ, ngày, tháng, năm kê biên, họ tên chấp hành viên, đương sự hoặc người được ủy quyền, người lập biên bản, người làm chứng và người có liên quan đến nhà ở, diễn biến việc kê biên, mô tả tình trạng nhà ở, yêu cầu của đương sự và ý kiến của người làm chứng. 
  • Biên bản kê biên có chữ ký của đương sự hoặc người ủy quyền, người làm chứng, đại diện chính quyền cấp xã hoặc đại diện tổ dân phố nơi tổ chức cưỡng chế, chấp hành viên và người lập biên bản.

>> Xem thêm: Mẫu đơn yêu cầu hoãn thi hành án dân sự

Định giá tài sản kê biên là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án

Sau khi kê biên nhà ở, cơ quan thi hành án dân sự phải tiến hành xác định giá trị của nhà ở kê biên nhằm thực hiện nghĩa vụ dân sự của người phải thi hành án. Việc xác định giá trị nhà ở kê biên có thể được tiến hành một trong hai phương thức:

  • Theo thỏa thuận của các đương sự thông qua tổ chức thẩm định giá 
  • Do chấp hành viên tự xác định

Theo quy định tại Khoản 1, 2 Điều 98 Luật Thi hành án dân sự thì việc xác định giá trị nhà ở kê biên được tiến hành như sau: 

  • Trường hợp nếu ngay sau khi kê biên nhà ở mà đương sự thỏa thuận được về giá trị của nhà ở thì chấp hành viên lập biên bản thỏa thuận là giá khởi điểm để bán đấu giá; 
  • Trường hợp đương sự thỏa thuận có thỏa thuận tổ chức thẩm định giá thì chấp hành viên ký hợp đồng dịch vụ với tổ chức thẩm định giá đó; 
  • Trường hợp đương sự không thỏa thuận được về giá và cũng không thỏa thuận được về việc lựa chọn tổ chức thẩm định giá, tổ chức thẩm định giá do đương sự lựa chọn từ chối việc ký hợp đồng dịch vụ và việc thi hành do cơ quan thi hành án dân sự phải chủ động thi hành án thì chấp hành viên ký hợp đồng dịch vụ với tổ chức thẩm định giá trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có nhà ở kê biên trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày kê biên nhà ở. 

Định giá tài sản kê biên là nhà ở

Định giá tài sản kê biên là nhà ở

Xử lý tài sản kê biên là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án

Việc xử lý tài sản kê biên là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án có thể được thực hiện dưới một trong các hình thức dưới đây:

  • Giao nhà ở đã kê biên cho người được thi hành án: Trong trường hợp nếu người phải thi hành án và người được thi hành án thỏa thuận được với nhau về việc người được thi hành án nhận nhà ở đã kê biên để trừ vào số tiền được thi hành án. Khi đó chấp hành viên phải lập biên bản về sự thỏa thuận của đương sự và giao nhà ở đã kê biên cho người được thi hành án để trừ vào nghĩa vụ thi hành án trong thời hạn không quá 5 ngày kể từ ngày thỏa thuận (Điều 100  Luật Thi hành án dân sự).
  • Bán nhà ở đã kê biên để thi hành án: Theo quy định tại Điều 101 Luật Thi hành án dân sự vì tài sản đã kê biên là nhà ở nên sẽ được bán theo thủ tục bán đấu giá do tổ chức bán đấu giá thực hiện. Đương sự có quyền thỏa thuận về tổ chức bán đấu giá trong thời hạn không quá 05 ngày làm việc, kể từ ngày định giá. Chấp hành viên ký hợp đồng dịch vụ bán đấu giá nhà ở với tổ chức bán đấu giá do đương sự thỏa thuận hoặc với tổ chức bán đấu giá mà chấp hành viên lựa chọn trong trường hợp đương sự không thoả thuận được.
  • Trả lại nhà ở kê biên cho người phải thi hành án: Việc trả lại nhà ở kê biên cho người phải thi hành án được thực hiện sau khi đưa ra bán đấu giá nhưng không thể bán được. Theo quy định tại Điều 104 Luật Thi hành án dân sự thì trong trường hợp này, Chấp hành viên ra quyết định giảm giá nhà ở để tiếp tục bán đấu giá cho tới khi giá trị nhà ở đã giảm bằng hoặc thấp hơn chi phí cưỡng chế thì trả lại cho người phải thi hành án. Khi đó, người phải thi hành án không được đưa nhà ở này tham gia các giao dịch dân sự cho đến khi họ thực hiện xong nghĩa vụ thi hành án. 

>> Xem thêm: Thủ tục yêu cầu thi hành bản án dân sự có hiệu lực pháp luật

Dịch vụ luật sư giải quyết thi hành án đối với tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án

Tư vấn, lên phương án thi hành án

  • Tư vấn các quyền và nghĩa vụ của người được thi hành án, người phải thi hành án, người có quyền và nghĩa vụ liên quan;
  • Tư vấn, hướng dẫn các thủ tục thi hành án, thẩm quyền, thời hiệu thi hành án;
  • Tư vấn xác định điều kiện để thi hành án;
  • Tư vấn, hỗ trợ các biện pháp bảo đảm thi hành án, cưỡng chế thi hành án…
  • Tư vấn, hướng dẫn khiếu nại, tố cáo và kháng nghị trong thi hành án dân sự;
  • Dự thảo phương án thi hành án tư vấn giải thích cho khách hàng lựa chọn phương án tối ưu theo nhu cầu.

Soạn thảo đơn từ, văn bản

  • Soạn thảo đơn yêu cầu thi hành án;
  • Soạn thảo đơn yêu cầu áp dụng biện pháp bảo đảm, biện pháp cưỡng chế thi hành án;
  • Soạn thảo đơn yêu cầu thay đổi Chấp hành viên trong trường hợp có căn cứ cho rằng Chấp hành viên không vô tư khi làm nhiệm vụ
  • Soạn thảo đơn đề nghị được miễn, giảm phí thi hành án trong trường hợp cung cấp thông tin chính xác về điều kiện thi hành án của người phải thi hành án và trường hợp khác theo quy định của Chính phủ;
  • Soạn thảo đơn Khiếu nại, tố cáo về thi hành án khi có đủ căn cứ theo quy định pháp luật.

Nhận ủy quyền thi hành án

Luật sư nhận ủy quyền khách hàng thực hiện yêu cầu thi hành án dân sự, các công việc khác liên quan trong quá trình thi hành án để bảo vệ lợi ích tốt nhất cho khách hàng.

Xác minh, thu thập chứng cứ

Luật sư thực hiện các hoạt động xác minh thu thập tài chứng cứ về điều kiện thi hành án. Liên hệ yêu cầu các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp các thông tin cần thiết để thực hiện xác minh điều kiện thi hành án của người phải thi hành án. Trong trường hợp cần thiết luật sư đề nghị Chấp hành viên thu thập tài liệu chứng cứ theo đúng thẩm quyền được quy định.

Khiếu nại hành vi thi hành án trái quy định pháp luật

Trong trường hợp có căn cứ xác định Chấp hành viên hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan trong quá trình thi hành án có hành vi trái quy định pháp luật, luật sư tư vấn, hỗ trợ khách hàng thực hiện quyền khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền để được giải quyết thỏa đáng.

Tố giác khi có dấu hiệu hình sự trong quá trình thi hành án

Khi phát hiện các chủ thể liên quan trong hoạt động thi hành án dân sự khách hàng có dấu hiệu hành vi vi phạm pháp luật hình sự, luật sư tư vấn quyền tố giác, thủ tục tố giác tội phạm để khách hàng thực hiện nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng, hạn chế những rủi ro không cần thiết trong quá trình thi hành án.

Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu về Thi hành án đối với tài sản là nhà ở duy nhất của người phải thi hành án của Long Phan PMT. Nếu quý khách gặp khó khăn, vướng mắc pháp lý khi tham gia vào các quan hệ pháp luật tố tụng hình sự hay có nhu cầu sử dụng dịch vụ Luật sư Dân sự, vui lòng liên hệ tới Hotline 1900636387 để được hỗ trợ tư vấn luật dân sự kịp thời. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe những thắc mắc từ quý khách hàng mọi lúc, mọi nơi, kết nối bạn đến với những tư vấn từ những luật sư giỏi về chuyên môn, nhiệt tình trong công việc. Xin cảm ơn!

Scores: 4.45 (50 votes)

Tham vấn Luật sư: Nguyễn Trần Phương - Tác giả: Trần Hường

Trần Hường – Chuyên Viên Pháp Lý tại Công ty Luật Long Phan PMT. Tư vấn đa lĩnh vực từ dân sự, thừa kế, hôn nhân gia đình và pháp luật lao động. Nhiệt huyết với khách hàng, luôn tận tâm để giải quyết các vấn đề mà khách hàng gặp phải. Đại diện làm việc với các cơ quan chức năng, cơ quan có thẩm quyền để bảo vệ lợi ích hợp pháp của thân chủ.

Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Luật Long Phan PMT chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng Luật Long Phan PMT sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

o

  Miễn Phí: 1900.63.63.87