Tranh chấp thù lao đại lý thương mại

Tranh chấp thù lao đại lý thương mại là việc bên giao đại lý và bên đại lý không thống nhất được với nhau về thỏa thuận thù lao. Theo đó, khi tranh chấp phát sinh, các bên sẽ thắc mắc về các phương thức giải quyết các mâu thuẫn, xung đột về thù lao đại lý thương mại, cũng như trình tự, thủ tục thực hiện. Để tranh chấp trên được giải quyết một cách nhanh chóng, đảm bảo tối đa quyền lợi. Bài viết dưới đây của Luật Long Phan PMT sẽ làm rõ về vấn đề trên, mời quý khách tham khảo.

Tranh chấp thù lao đại lý thương mại

Đại lý thương mại là gì? Các hình thức đại lý thương mại

Căn cứ Điều 166 Luật Thương mại 2005, đại lý thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên giao đại lý và bên đại lý thỏa thuận việc bên đại lý nhân danh chính mình mua, bán hàng hoá cho bên giao đại lý hoặc cung ứng dịch vụ của bên giao đại lý cho khách hàng để hưởng thù lao.

Căn cứ Điều 169 Luật thương mại 2005, có các hình thức đại lý thương mại sau:

1. Đại lý bao tiêu: là hình thức đại lý mà bên đại lý thực hiện việc mua, bán trọn vẹn một khối lượng hàng hoá hoặc cung ứng đầy đủ một dịch vụ cho bên giao đại lý.
2. Đại lý độc quyền: là hình thức đại lý mà tại một khu vực địa lý nhất định bên giao đại lý chỉ giao cho một đại lý mua, bán một hoặc một số mặt hàng hoặc cung ứng một hoặc một số loại dịch vụ nhất định.
3. Tổng đại lý mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ: là hình thức đại lý mà bên đại lý tổ chức một hệ thống đại lý trực thuộc để thực hiện việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ cho bên giao đại lý. Tổng đại lý đại diện cho hệ thống đại lý trực thuộc. Các đại lý trực thuộc hoạt động dưới sự quản lý của tổng đại lý và với danh nghĩa của tổng đại lý.
4. Các hình thức đại lý khác mà các bên thỏa thuận.

Như vậy, đại lý thương mại là hoạt động thương mại giao dịch giữa bên giao đại lý và bên đại lý. Có 4 hình thức đại lý thương mại gồm: đại lý bao tiêu, đại lý độc quyền, tổng đại lý mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, và các hình thức đại lý khác do các bên tự thỏa thuận.

Thù lao đại lý được thanh toán thế nào?

Căn cứ Điều 171 Luật Thương mại 2005, thù lao đại lý thương mại được thanh toán như sau:

1. Trừ trường hợp có thoả thuận khác, thù lao đại lý được trả cho bên đại lý dưới hình thức hoa hồng hoặc chênh lệch giá.
2. Trường hợp bên giao đại lý ấn định giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng thì bên đại lý được hưởng hoa hồng tính theo tỷ lệ phần trăm trên giá mua, giá bán hàng hóa hoặc giá cung ứng dịch vụ.
3. Trường hợp bên giao đại lý không ấn định giá mua, giá bán hàng hoá hoặc giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng mà chỉ ấn định giá giao đại lý cho bên đại lý thì bên đại lý được hưởng chênh lệch giá. Mức chênh lệch giá được xác định là mức chênh lệch giữa giá mua, giá bán, giá cung ứng dịch vụ cho khách hàng so với giá do bên giao đại lý ấn định cho bên đại lý.
4. Trường hợp các bên không có thoả thuận về mức thù lao đại lý thì mức thù lao được tính như sau:

• Mức thù lao thực tế mà các bên đã được trả trước đó.
• Trường hợp không áp dụng được điểm a khoản này thì mức thù lao đại lý là mức thù lao trung bình được áp dụng cho cùng loại hàng hoá, dịch vụ mà bên giao đại lý đã trả cho các đại lý khác.
• Trường hợp không áp dụng được điểm a và điểm b khoản này thì mức thù lao đại lý là mức thù lao thông thường được áp dụng cho cùng loại hàng hoá, dịch vụ trên thị trường.

Như vậy, các bên tự thỏa thuận về cách thanh toán thù lao đại lý. Mức thù lao có thể bằng hoa hồng, chênh lệch giá. Trường hợp bên giao đại lý ấn định giá mua, giá bán hàng hóa và cung ứng dịch vụ thì bên đại lý được hưởng hoa hồng, theo tỷ lệ phần trăm giá mua. Trường hợp bên giao đại lý không ấn định giá mua, giá bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ mà chỉ ấn định giá giao đại lý thì bên đại lý được hưởng chênh lệch mức giá.

Các phương thức giải quyết tranh chấp thù lao đại lý

Căn cứ Điều 317 Luật Thương mại 2005, khi tranh chấp thù lao đại lý thương mại xảy ra, các bên trong tranh chấp có thể lựa chọn một trong các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại sau để giải quyết:

Thương lượng

• Thương lượng là phương thức giải quyết tranh chấp trong đó các bên tự bàn bạc và đạt thỏa thuận mà không cần sự can thiệp của bên thứ ba.
• Hòa giải không chỉ giúp tiết kiệm chi phí giải quyết tranh chấp mà còn thúc đẩy quan hệ hợp tác và đóng góp vào phát triển kinh tế.
• Tuy nhiên, kết quả của thương lượng là một thỏa thuận không có cơ chế hoặc chế tài để đảm bảo thực hiện

Hòa giải thương mại

Hoà giải giữa các bên do một cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân được các bên thỏa thuận chọn làm trung gian hoà giải.

Căn cứ Điều 6 Nghị định 22/2017/NĐ-CP, tranh chấp được giải quyết bằng hòa giải thương mại nếu các bên có thỏa thuận hòa giải. Các bên có thể thỏa thuận giải quyết tranh chấp bằng hòa giải trước, sau khi xảy ra tranh chấp hoặc tại bất cứ thời điểm nào của quá trình giải quyết tranh chấp.
Căn cứ Điều 4 Nghị định 22/2017/NĐ-CP quy định việc hòa giải phải dựa trên các nguyên tắc sau:

• Các bên tranh chấp tham gia hòa giải hoàn toàn tự nguyện và bình đẳng về quyền và nghĩa vụ.
• Các thông tin liên quan đến vụ việc hòa giải phải được giữ bí mật, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận bằng văn bản hoặc pháp luật có quy định khác.
• Nội dung thỏa thuận hòa giải không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội, không nhằm trốn tránh nghĩa vụ, không xâm phạm quyền của bên thứ ba.

Khởi kiện ra Tòa

Giải quyết tranh chấp thương mại bằng Tòa án

• Tòa án chỉ giải quyết tranh chấp thương mại khi có yêu cầu của các bên tranh chấp và tranh chấp đó phải thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án.
• Phán quyết của tòa án bằng bản án, quyết định nhân danh nhà nước và được đảm bảo thi hành bằng sức mạnh quyền lực nhà nước.
• Việc giải quyết theo một trình tự, thủ tục chặt chẽ thông qua hai cấp xét xử.

Khởi kiện trọng tài

Giải quyết tranh chấp thương mại bằng trọng tài

• Được tiến hành khi có yêu cầu của các bên tranh chấp và tranh chấp đó phải thuộc thẩm quyền giải quyết của trọng tài.
• Chủ thể giải quyết tranh chấp thương mại là các trọng tài viên.
• Là phương thức đảm bảo quyền tự định đoạt cao nhất của các bên khi mà các bên tranh chấp có thể thống nhất, thỏa thuận lựa chọn trung tâm trọng tài, trọng tài viên, địa điểm giải quyết, luật áp dụng.
• Hoạt động giải quyết không được công khai, đảm bảo tính bí mật.

Như vậy, giải quyết tranh chấp thù lao đại lý có 04 phương thức, gồm: thương lượng giữa các bên, hòa giải, trọng tài thương mại và Tòa án. Các hình thức đều có ưu và nhược điểm khác nhau. Do đó, quý khách nên lựa chọn hình thức giải giải quyết tranh chấp phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh mà mình đang gặp phải.

Thủ tục giải quyết tranh chấp thù lao đại lý tại Tòa án

Thẩm quyền giải quyết

Căn cứ khoản 1 Điều 30, Tranh chấp thù lao đại lý thương mại là tranh chấp về kinh doanh thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Căn cứ Điều 35, Điều 37, Điều 39, Điều 40, khi tranh chấp xảy ra, thẩm quyền của Tòa án được quy định như sau:

• Tòa án Nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức (nếu không có thỏa thuận khác);
• Tòa án Nhân dân cấp tỉnh sẽ có thẩm quyền giải quyết trong trường hợp có đương sự ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp theo quy định tại khoản 3 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
• Ngoài ra, nguyên đơn cũng có thể lựa chọn Tòa án nơi thực hiện hợp đồng là Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp trên.

Như vậy, tùy vào từng trường hợp cụ thể, thẩm quyền giải quyết tranh chấp cũng sẽ khác nhau.

Giải quyết tranh chấp thù lao đại lý tại Tòa án

Hồ sơ cần chuẩn bị

Căn cứ khoản 4, khoản 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, hồ sơ khởi kiện giải quyết tranh chấp thù lao đại lý thương mại tại Tòa án gồm:

• Đơn khởi kiện (Được trình bày theo Mẫu số 23 – DS Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 13/01/2017.
• Giấy tờ pháp lý: Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân còn giá trị sử dụng, hộ chiếu của người khởi kiện;
• Hợp đồng đại lý được ký kết giữa các bên;
• Các tài liệu, chứng cứ chứng minh yêu cầu khởi kiện được đưa ra là có căn cứ, cơ sở.

Lưu ý: Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Người khởi kiện bổ sung hoặc giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ khác theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án.

Thủ tục thực hiện

Thủ tục giải quyết tranh chấp thù lao đại lý thương mại tại Tòa án được thực hiện như sau:

Bước 1: Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền

Căn cứ theo quy định của Điều 190 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì người khởi kiện có nộp đơn khởi kiện qua các phương thức sau:

• Nộp trực tiếp tại Tòa án;
• Nộp qua đường bưu điện;
• Nộp tại Cổng Dịch vụ công Quốc gia (nếu có).

Bước 2: Tòa án xem xét đơn và thông báo nộp tiền tạm ứng án phí

• Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí.
• Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Bước 3: Thông báo thụ lý sau khi người khởi kiện nộp lại biên lai tạm ứng án phí

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản cho nguyên đơn, bị đơn, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết vụ án, cho Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý vụ án.

Bước 4: Tiến hành thủ tục hòa giải và chuẩn bị xét xử

Thời hạn chuẩn bị xét xử là 02 tháng. Thời hạn trên có thể được gia hạn nhưng không quá 01 tháng trong trường hợp có trở ngại khách quan, sự kiện bất khả kháng hoặc vụ án có tình tiết phức tạp.

Căn cứ Điều 203 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, trong thời hạn chuẩn bị xét xử, Thẩm phán  thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

• Lập hồ sơ vụ án theo quy định tại Điều 198 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015;
• Xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác;
• Xác định quan hệ tranh chấp giữa các đương sự và pháp luật cần áp dụng;
• Làm rõ những tình tiết khách quan của vụ án;
• Xác minh, thu thập chứng cứ theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015;
• Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
• Tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải theo quy định của Bộ luật này, trừ trường hợp vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn;
• Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Bước 5: Xét xử sơ thẩm vụ án

Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.

Bước 6: Xét xử phúc thẩm vụ án trong trường hợp có kháng cáo, kháng nghị.

Cơ sở pháp lý: Từ Điều 186 đến Điều 315 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Dịch vụ luật sư tư vấn, hỗ trợ giải quyết tranh chấp thù lao đại lý

Để đảm bảo quyền lợi khách hàng, Luật Long Phan PMT cung cấp các dịch vụ tư vấn, hỗ trợ khách hàng trong vấn đề tranh chấp thù lao đại lý như sau:

• Tư vấn quyền, nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng khi xảy ra tranh chấp thù lao đại lý thương mại.
• Tư vấn chuyên sâu về phương thức giải quyết tranh chấp đại lý thương mại.
• Hỗ trợ soạn thảo văn bản, đơn từ và chuẩn bị hồ sơ để giải quyết tranh chấp thù lao đại lý thương mại.
• Cử đại diện theo ủy quyền để nhân danh, thay mặt khách hàng giải quyết tranh chấp.
• Luật sư tham gia tranh tụng, bảo vệ quyền lợi thân chủ tại Tòa án, Trọng tài thương mại.
• Tư vấn, hỗ trợ giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình giải quyết tranh chấp để đảm bảo quyền lợi của khách hàng.
• Tư vấn, hỗ trợ giải quyết các vấn đề khác liên quan đến tranh chấp thù lao đại lý.

Tư vấn giải quyết tranh chấp thù lao đại lý

>>> Xem thêm: Tranh chấp hợp đồng đại lý thường gặp – Luật sư tư vấn giải quyết.

Khi xảy ra tranh chấp thù lao đại lý thương mại, các bên có thể lựa chọn thương lượng, hòa giải hoặc thông qua Tòa án hoặc Trọng tài thương mại để giải quyết. Để giải quyết tranh chấp trên một cách nhanh chóng, hiệu quả, việc liên hệ Luật sư dân sự là lựa chọn thông minh và cần thiết. Nếu còn thắc mắc về vấn đề trên hoặc cần giải quyết tranh chấp hợp đồng thương mại, Quý khách hãy liên hệ với Luật Long Phan PMT qua Hotline 1900.63.63.87 để được hỗ trợ.

Bài viết liên quan giải quyết tranh chấp thương mại có thể bạn quan tâm:

• Thỏa Thuận Lựa Chọn Tòa Án Giải Quyết Tranh Chấp