Rủi ro khi mua nhà đất bằng giấy viết tay

Mua bán nhà đất bằng giấy viết tay tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng. Việc không tuân thủ các quy định về hình thức hợp đồng có thể dẫn đến hợp đồng vô hiệu, mất quyền lợi và khó khăn trong việc xác lập quyền sở hữu hợp pháp. Bài viết này sẽ phân tích các rủi ro khi giao dịch nhà đất bằng giấy viết tay và đề xuất biện pháp phòng tránh.​

Hình thức hợp đồng mua bán nhà đất theo quy định pháp luật

Hợp đồng mua bán nhà đất phải tuân thủ quy định chung tại Bộ luật Dân sự 2015 của pháp luật để có hiệu lực. Cụ thể:

• Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;
• Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;
• Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

Đồng thời, Theo khoản 3, khoản 1 Điều 27 Luật Đất đai 2024 và Luật Nhà ở 2023, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được lập thành văn bản và công chứng hoặc chứng thực. Cụ thể, ​hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải được công chứng hoặc chứng thực.​

>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán nhà đất bằng giấy tay có giá trị không?

Thời điểm việc mua nhà đất có hiệu lực

Theo Điều 503 Bộ luật Dân sự 2015, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính. Điều này có nghĩa, sau khi công chứng hoặc chứng thực hợp đồng, các bên phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động tại cơ quan đăng ký đất đai để hoàn tất giao dịch. Nếu không đăng ký, hợp đồng chưa có hiệu lực pháp lý đầy đủ.​

Điều kiện để nhà đất được đưa vào giao dịch

Để nhà đất được phép tham gia giao dịch, cần đáp ứng các điều kiện theo quy định tại điểm a khoản 1Điều 45 Luật Đất đai 2024 như sau:​

• Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
• Đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bản án, quyết định của Tòa án, quyết định hoặc phán quyết của Trọng tài đã có hiệu lực pháp luật;
• Quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự;
• Trong thời hạn sử dụng đất;
• Quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật.

Việc không đáp ứng các điều kiện trên có thể dẫn đến giao dịch vô hiệu và rủi ro pháp lý cho các bên.

Các rủi ro khi mua nhà đất bằng giấy viết tay

Một số rủi ro thường gặp như

Hợp đồng không được công nhận hiệu lực

Hợp đồng mua bán nhà đất bằng giấy viết tay không được công chứng hoặc chứng thực có thể bị tòa án tuyên vô hiệu do vi phạm quy định về hình thức. Theo Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự vi phạm về hình thức có thể được công nhận nếu một bên hoặc các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch, nhưng điều này phụ thuộc vào quyết định của tòa án

Khó xác minh được nguồn gốc của đất

Mua nhà đất bằng giấy viết tay thường gặp khó khăn trong việc xác minh:​

• Nguồn gốc đất: Đất có thể thuộc diện lấn chiếm, không rõ ràng về quyền sở hữu.​

• Tình trạng pháp lý: Đất có thể đang trong diện tranh chấp, quy hoạch hoặc đã có quyết định thu hồi.​

Điều này gây khó khăn cho người mua trong việc xác lập quyền sở hữu hợp pháp và tiềm ẩn nguy cơ mất tài sản.​

>>> Xem thêm: Tư vấn xử lý người bán đất giấy tay không chịu làm thủ tục sang tên

Không thể thế chấp ngân hàng

Ngân hàng yêu cầu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hợp pháp để làm tài sản thế chấp. Mua nhà đất bằng giấy viết tay thường không có sổ đỏ, dẫn đến việc không thể thế chấp để vay vốn, ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính của người mua.​

Câu hỏi thường gặp khi mua bán nhà bằng giấy viết tay

Câu hỏi thường gặp là:

Hợp đồng mua bán nhà đất bằng giấy viết tay có giá trị pháp lý không?

Hợp đồng mua bán nhà đất bằng giấy viết tay không được công chứng hoặc chứng thực thường không được công nhận hiệu lực pháp lý, trừ khi các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch. ​

Nếu đã thanh toán đầy đủ tiền nhưng chưa đăng ký quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, tôi có quyền sở hữu hợp pháp không?​

Nếu chưa thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà, quyền sở hữu pháp lý chưa được xác lập, dù đã thanh toán đầy đủ tiền. ​

​Những rủi ro pháp lý nào có thể xảy ra khi mua nhà đất bằng giấy viết tay?​

• Hợp đồng vô hiệu: Do không tuân thủ quy định về hình thức công chứng hoặc chứng thực.​
• Khó xác định quyền sở hữu: Gây tranh chấp và khó khăn trong việc đăng ký quyền sở hữu.​
• Nguy cơ bị đòi lại tài sản: Bên bán có thể yêu cầu hủy bỏ giao dịch và đòi lại nhà đất. ​

Có thể chuyển nhượng, tặng cho hoặc thừa kế nhà đất mua bằng giấy viết tay không?​

Nhà đất mua bằng giấy viết tay thường không thể thực hiện các quyền chuyển nhượng, tặng cho hoặc thừa kế do thiếu giấy tờ pháp lý hợp lệ. ​

​Làm thế nào để giảm thiểu rủi ro khi mua nhà đất bằng giấy viết tay?​

• Kiểm tra kỹ giấy tờ pháp lý: Xác minh quyền sở hữu và tình trạng pháp lý của nhà đất.​
• Thực hiện công chứng hoặc chứng thực hợp đồng: Đảm bảo hợp đồng có hiệu lực pháp lý.​
• Đăng ký quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà: Hoàn tất thủ tục tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền.​
• Tư vấn pháp lý: Nhờ sự hỗ trợ của luật sư chuyên nghiệp để đảm bảo quyền lợi. ​

Nếu mua nhà đất bằng giấy viết tay trước ngày 01/8/2024, tôi có thể cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không?​

Có thể, nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định tại Điều 137 Luật Đất đai 2024 và có giấy tờ chuyển nhượng hợp lệ. 

Hợp đồng mua bán nhà đất bằng giấy viết tay có thể được công nhận hiệu lực sau khi đã thực hiện phần lớn nghĩa vụ không?​

Nếu các bên đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch, tòa án có thể công nhận hiệu lực của hợp đồng, mặc dù không tuân thủ quy định về hình thức. ​

Khi mua nhà đất bằng giấy viết tay, cần lưu ý những điểm gì để tránh thiệt hại?​

• Kiểm tra giấy tờ và thông tin: Xác nhận tính hợp pháp và khả năng cấp sổ đỏ.​
• Soạn thảo hợp đồng chi tiết: Ghi rõ quyền và nghĩa vụ, phương thức thanh toán, cam kết và phạt vi phạm.
• Lập biên bản giao nhận: Ghi nhận việc giao nhận tiền và giấy tờ, có người làm chứng. 

Nếu bên bán không thực hiện thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi nhận tiền, tôi nên làm gì?​

Liên hệ với bên bán để thúc đẩy thực hiện thủ tục, hoặc nhờ sự can thiệp của cơ quan chức năng hoặc tư vấn pháp lý để bảo vệ quyền lợi. ​

Luật Long Phan PMT có cung cấp dịch vụ pháp lý liên quan đến mua bán nhà đất bằng giấy viết tay không?​

Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp trong lĩnh vực mua bán nhà đất, bao gồm cả trường hợp mua bán bằng giấy viết tay, nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho khách hàng.

Hạn chế rủi ro với hợp đồng nhà đất

>>> Xem thêm: Thời điểm xác lập quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà

Tư vấn pháp lý khi mua nhà đất bằng giấy viết tay

Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp, bao gồm:​

• ​Kiểm tra và xác minh giấy tờ pháp lý: Đánh giá tính hợp lệ của giấy tờ liên quan đến quyền sở hữu nhà đất, đảm bảo không có tranh chấp hoặc vướng mắc pháp lý.​

• ​Soạn thảo và công chứng hợp đồng: Soạn thảo hợp đồng mua bán đáp ứng đầy đủ yêu cầu pháp lý và hướng dẫn Quý khách thực hiện công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền.​

• ​Hướng dẫn thủ tục đăng ký quyền sở hữu: Hỗ trợ Quý khách trong việc thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà tại cơ quan nhà nước, đảm bảo quyền lợi hợp pháp được công nhận.​

• Giải quyết tranh chấp và bảo vệ quyền lợi: Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, Luật Long Phan PMT sẽ đại diện Quý khách hàng giải quyết và bảo vệ quyền lợi hợp pháp.​

Rủi ro khi mua nhà đất bằng giấy viết tay không chỉ đơn thuần là những vấn đề pháp lý mà còn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền sở hữu và giá trị tài sản của bạn. Để đảm bảo an toàn và tránh những rắc rối không đáng có, người mua nên cân nhắc việc thực hiện giao dịch qua hợp đồng chính thức có sự chứng nhận từ cơ quan pháp lý có thẩm quyền. Để hạn chế rủi ro khi mua nhà đất hãy liên hệ Luật Long Phan PMT hoặc liên hệ HOTLINE: 1900.63.63.87 để được hỗ trợ và tư vấn luật đất đai kịp thời.

Tags: Công chứng hợp đồng, Đăng ký quyền sử dụng đất, Giấy viết tay, Hợp đồng mua bán nhà, Mua nhà đất, Quyền sở hữu nhà đất, Rủi ro mua nhà đất, Thủ tục đăng ký biến động, Tranh chấp nhà đất, Tư vấn luật sư, tư vấn pháp lý