Giải quyết tranh chấp lao động cá nhân qua hòa giải viên là một trong những thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân được ghi nhận trong Bộ luật Lao động. Trong đó, hòa giải viên là chủ thể thứ ba, tham gia vào việc giải quyết tranh chấp giữa các bên trong quan hệ lao động. Vậy pháp luật quy định như thế nào về thẩm quyền, trình tự, thủ tục hòa giải tranh chấp lao động cá nhân. Bài viết dưới đây sẽ thông tin cụ thể đến Quý bạn đọc.
Mục Lục
Quy định pháp luật về tranh chấp lao động cá nhân
Khái niệm tranh chấp lao động cá nhân
Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 179 Bộ luật Lao động 2019 thì tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền và nghĩa vụ, lợi ích phát sinh giữa các bên trong quá trình xác lập, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ lao động; tranh chấp giữa các tổ chức đại diện người lao động với nhau; tranh chấp phát sinh từ quan hệ có liên quan trực tiếp đến quan hệ lao động. Tranh chấp lao động gồm tranh chấp lao động cá nhân và tranh chấp lao động tập thể.
Theo điểm a khoản 1 Điều 179 Bộ luật Lao động 2019 thì tranh chấp lao động cá nhân là tranh chấp lao động giữa người lao động với người sử dụng lao động; giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
Như vậy, tranh chấp lao động cá nhân là tranh chấp phát sinh giữa một người lao động hoặc một nhóm người lao động với người sử dụng lao động về quyền và lợi ích phát sinh từ quan hệ lao động giữa họ.
Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân
Căn cứ theo quy định tại Điều 187 Bộ luật Lao động 2019 về thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân bao gồm:
- Hòa giải viên lao động;
- Hội đồng trọng tài lao động;
- Tòa án nhân dân.
Như vậy, hòa giải viên lao động, Hội đồng trọng tài lao động và Tòa án Nhân dân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân.
Nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động cá nhân
Giải quyết tranh chấp lao động nói chung hay giải quyết tranh chấp lao động cá nhân nói riêng thì đều phải tuân theo nguyên tắc giải quyết tranh chấp lao động được quy định tại Điều 180 Bộ luật Lao động 2019 như sau:
- Tôn trọng quyền tự định đoạt thông qua thương lượng của các bên trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
- Coi trọng giải quyết tranh chấp lao động thông qua hòa giải, trọng tài trên cơ sở tôn trọng quyền và lợi ích của hai bên tranh chấp, tôn trọng lợi ích chung của xã hội, không trái pháp luật.
- Công khai, minh bạch, khách quan, kịp thời, nhanh chóng và đúng pháp luật.
- Bảo đảm sự tham gia của đại diện các bên trong quá trình giải quyết tranh chấp lao động.
- Việc giải quyết tranh chấp lao động do cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động tiến hành sau khi có yêu cầu của bên tranh chấp hoặc theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và được các bên tranh chấp đồng ý.
Dù tình huống tranh chấp lao động cá nhân xảy ra như thế nào, các bên liên quan vẫn cần giải quyết tranh chấp tuân theo các nguyên tắc được quy định tại Bộ luật Lao động 2019.
Tranh chấp lao động cá nhân nào không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải?
Theo khoản 1 Điều 188 Bộ luật Lao động 2019, tranh chấp lao động cá nhân phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết.
Tuy nhiên vẫn có trường hợp các tranh chấp lao động cá nhân không bắt buộc phải thông qua thủ tục hòa giải, được quy định tại khoản 1 Điều 188 Bộ luật Lao động 2019 như sau:
- Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;
- Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;
- Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động;
- Về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, về bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế, về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động;
- Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
- Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
Như vậy, về nguyên tắc thì tranh chấp lao động cá nhân bắt buộc phải hòa giải thông qua thủ tục hòa giải trừ một số trường hợp ngoại lệ luật định nêu trên.
>>>Xem thêm: Tranh chấp lao động nào bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải cơ sở?
Trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân qua hòa giải viên
Trình tự giải quyết tranh chấp lao động cá nhân thông qua hòa giải viên được thực hiện như sau:
Bước 1: Nộp đơn yêu cầu hòa giải
Các bên trong tranh chấp lao động cá nhân gửi đơn yêu cầu hòa giải tới hòa giải viên hoặc cơ quan chuyên môn của Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cụ thể là Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu, theo phân cấp quản lý, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội có trách nhiệm phân loại và có văn bản cử hòa giải viên lao động giải quyết theo quy định.
Trường hợp hòa giải viên lao động trực tiếp nhận đơn yêu cầu từ đối tượng tranh chấp đề nghị giải quyết thì trong thời hạn 12 giờ kể từ khi tiếp nhận đơn, hòa giải viên lao động phải chuyển cho Sở Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội đang quản lý hòa giải viên lao động để phân loại xử lý.
Bước 2: Tiến hành Phiên họp hòa giải
Tại phiên họp hòa giải, các bên tranh chấp đều phải có mặt, các bên tranh chấp có thể ủy quyền cho người khác tham gia phiên họp hòa giải. Theo đó, hòa giải viên lao động có trách nhiệm hướng dẫn, hỗ trợ các bên thương lượng để giải quyết tranh chấp.
Trong trường hợp các bên thỏa thuận được, hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải thành. Trường hợp các bên không thỏa thuận được, hòa giải viên lao động đưa ra phương án hòa giải để các bên xem xét. Trường hợp các bên chấp nhận phương án hòa giải thì hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải thành.
Trường hợp phương án hòa giải không được chấp nhận hoặc có bên tranh chấp đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng thì hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải không thành.
Bước 3: Kết thúc quá trình hòa giải
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày hòa giải viên lao động nhận được yêu cầu từ bên yêu cầu giải quyết tranh chấp hoặc từ cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân, hòa giải viên phải kết thúc việc hòa giải.
Biên bản hòa giải thành và biên bản hòa giải không thành đều phải có chữ ký của bên tranh chấp có mặt và hòa giải viên lao động.
Bản sao biên bản hòa giải thành hoặc hòa giải không thành phải được gửi cho các bên tranh chấp trong thời hạn 01 ngày kể từ ngày lập biên bản.
Căn cứ pháp lý: Khoản 3 Điều 181, khoản 2, 3, 4, 5 Điều 188 Bộ luật Lao động 2019, điểm a khoản 2 Điều 95 Nghị định 145/2020/NĐ-CP.
Luật sư tư vấn về thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân qua hòa giải viên
Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ luật sư tư vấn về thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân qua hòa giải viên, bao gồm:
- Tư vấn các quy định pháp luật liên quan đến tranh chấp lao động cá nhân;
- Tư vấn giải quyết tranh chấp lao động có yếu tố nước ngoài
- Tư vấn giải quyết tranh chấp lao động khi không ký hợp đồn
- Tư vấn thủ tục giải quyết tranh chấp bồi thường phí đào tạo nghề
- Tư vấn tranh chấp hợp đồng lao động thời
- Tư vấn, đưa ra các ý kiến pháp lý và giải pháp tối ưu nhằm giải quyết nhanh chóng và có hiệu quả đối với các tranh chấp lao động cá nhân;
- Tư vấn về thủ tục giải quyết tranh chấp lao động thông qua hòa giải viên;
- Hỗ trợ soạn thảo các văn bản, đơn từ trong quá trình giải tranh chấp lao động qua hòa giải viên;
- Đại diện theo ủy quyền của khách hàng tham gia phiên họp hòa giải.
- Các vấn đề pháp lý phát sinh khác.
>>> Xem thêm: Có nên nhờ luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lao động trong công ty
Thủ tục hòa giải đối với việc giải quyết các tranh chấp lao động cá nhân là thủ tục bắt buộc, trừ một số trường hợp pháp luật quy định là không bắt buộc hòa giải. Trình tự, thủ tục hòa giải tranh chấp lao động cá nhân cần phải tuân thủ theo quy định pháp luật. Nếu có bất kỳ vướng mắc hay cần sử dụng dịch vụ, vui lòng liên hệ qua số Hotline 1900.63.63.87 để được Luật sư lao động hỗ trợ một cách nhanh chóng và kịp thời.
Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Luật Long Phan PMT chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng Luật Long Phan PMT sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.