Hướng dẫn giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm

Hướng dẫn giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm xảy ra khi có sự mâu thuẫn, không thống nhất giữa những người được hưởng di sản thừa kế đối với tiền gửi tiết kiệm. Việc giải quyết tranh chấp thừa kế nói chung và thừa kế tiền gửi tiết kiệm có thể được giải quyết bằng các phương thức khác nhau. Sau đây chúng tôi thông tin đến các bạn cách thức giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm.

Hướng giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiền kiệm

Các phương thức giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm

Giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm được thực hiện một trong các phương thức sau: 

Thứ nhất, Hòa giải, thương lượng 

Đây là phương thức cần được ưu tiên hàng đầu bởi lẽ tranh chấp thừa kế là tranh chấp những người thân trong gia đình nên nên nếu giải quyết thành thông qua phương thức này sẽ giữ được mối quan hệ giữa các thanh viên trong gia đình. Đồng thời, tiết kiệm thời gian, chi phí cho các bên tranh chấp.

Tuy nhiên, để áp dụng phương thức hòa giải, thương lương hiệu quả phụ thuộc vào sự thiện chí của các bên tranh chấp và tìm hiểu kỹ các quy định của pháp luật thừa kế. Trên thực tế, việc giải quyết tranh chấp thừa kế thành công thông qua thương lượng hòa giải rất thấp do các bên tranh chấp không phố hợp với nhau

Thứ hai, sử dụng một bên làm trung gian hòa giải 

Phương thức này có hiệu quả cao hơn so với phương thức giải quyết tranh chấp hòa giải, thương lương nêu trên bởi lẽ bên trung gian tham gia vào việc điều phối đảm trật tự giữa các bên tranh chấp và đưa ra các định hướng đúng đắn để các bên lựa chọn và thông nhất giải quyết

Thứ ba, Giải quyết tranh chấp bằng Tòa án

Căn cứ Điều 186 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định: Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án tại Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Như vậy, khi xảy ra tranh chấp thừa kế thì các bên có quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp

Trên đây, là ba phương thức giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm. Tùy thuộc vào tính chất và mâu thuận giữa các bên tranh chấp mà có thể lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp phù hợp.

Thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm

Chuẩn bị hồ sơ

Căn cứ khoản 4, khoản 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người khởi kiện cần chuẩn bị hồ sơ sau:

• Đơn khởi kiện (mẫu số 23 – DS Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 13/01/2017
• Các giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại di sản
• Giấy chứng tử của người để lại di sản
• Di chúc
• Bản kê khai di sản
• Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng tài sản của người để lại di sản
• Giấy tờ liên quan đến việc từ chối nhận di sản (nếu có)
• Các giấy tờ khác có liên quan.

Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Người khởi kiện bổ sung hoặc giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ khác theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án

Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp thừa kế

Khi tranh chấp xảy ra các đương sự nộp đơn khởi kiện đến Tòa án cấp có thẩm quyền để được giải quyết theo quy định. Theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về trình tự, thủ tục giải quyết vụ án dân sự như sau:

Bước 1: Nộp đơn khởi kiện

Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết bằng một trong các phương thức sau

• Nộp trực tiếp tại Tòa án;
• Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính;
• Gửi trực tuyến qua Cổng dịch vụ công Quốc gia (nếu có).

Bước 2: Toà án tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện

Thứ nhất, tiếp nhận đơn

• Nếu nộp trực tiếp, Tòa án cấp ngay giấy xác nhận đơn cho người khởi kiện
• Nếu nộp theo đường dịch vụ bưu chính, Tòa án gửi thông báo nhận đơn cho  người khởi kiện trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn
• Nếu nộp bằng phương thức gửi trực tuyến, Tòa án phải thông báo ngay việc nhận đơn cho người khởi kiện qua Cổng dịch vụ công Quốc gia (nếu có)

Thứ hai, xử lý đơn

Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện và ra một trong các quyết định sau:

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
• Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn
• Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
• Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Bước 3: Thụ lý đơn khởi kiện

Căn cứ Điều 195 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, khi xét thấy hồ sơ khởi kiện đầy đủ và vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán sẽ ra thông báo cho người khởi kiện thực hiện thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí. Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Bước 4: Chuẩn bị xét xử sơ thẩm

Thời hạn chuẩn bị xét xử là 4 tháng kể từ ngày thụ lý. Trong trường hợp vụ án có tính chất phức tạp, sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì có thể gia hạn nhưng không quá 02 tháng.

Theo khoản 2 Điều 230 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, Thẩm phán thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

• Lập hồ sơ vụ án theo quy định tại Điều 198 của Bộ luật này;
• Xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác;
• Xác định quan hệ tranh chấp giữa các đương sự và pháp luật cần áp dụng;
• Làm rõ những tình tiết khách quan của vụ án;
• Xác minh, thu thập chứng cứ theo quy định của Bộ luật này;
• Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
• Tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải theo quy định của Bộ luật này, trừ trường hợp vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn;
• Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Bộ luật này.

Bước 5: Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm

Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng

Bước 6: Thẩm phán ban hành bản án hoặc quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên về việc giải quyết tranh chấp thừa kế

Bước 7: Giải quyết theo thủ tục phúc thẩm nếu có kháng cáo, kháng nghị

Theo quy định của Điều 270, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì Tòa án cấp phúc thẩm trực tiếp xét xử lại vụ án mà bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị.

Thời hạn kháng cáo bản án sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày tuyên án

• Đối với đương sự không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày họ nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết.
• Đối với trường hợp đương sự đã tham gia phiên tòa nhưng vắng mặt khi Tòa án tuyên án mà không có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày tuyên án.

Thục tục giải quyết tranh chấp thừa kế tiền gửi tiết kiệm

>>>Xem thêm: Thủ tục giải quyết tranh chấp di sản thừa kế