Ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài

Ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài trở thành giải pháp pháp lý hiệu quả cho đương sự ở nước ngoài không thể trực tiếp tham gia tố tụng tại Việt Nam. Thông thường, đương sự ở nước ngoài có quyền sử dụng đất tại Việt Nam gặp khó khăn trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình khi phát sinh tranh chấp đất do khoảng cách địa lý và khác biệt về thủ tục pháp lý, do đó, việc uỷ quyền cho luật sư giải quyết sẽ giúp họ giải quyết vấn đề dễ dàng hơn. Bài viết này của Luật Long Phan PMT sẽ phân tích chi tiết quy trình uỷ quyền cho luật sư giải quyết tranh đất cho đương sự ở nước ngoài.

Thành phần tài liệu cần chuẩn bị khi thực hiện uỷ quyền giải quyết tranh chấp đất

Trong quá trình ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài, việc chuẩn bị đầy đủ và chính xác hồ sơ là điều kiện tiên quyết để đảm bảo hiệu lực pháp lý của văn bản ủy quyền. Tài liệu cần thiết bao gồm thông tin về nhân thân và quyền sử dụng đất của người ủy quyền, cũng như các tài liệu chứng minh quyền, lợi ích liên quan đến thửa đất đang tranh chấp. 

Tài liệu về nhân thân chứng minh có các quyền của người sử dụng đất theo luật đất đai

Theo khoản 3 và khoản 6 Điều 4 Luật Đất đai năm 2024, chỉ công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài mới có quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam. 

Đối với công dân Việt Nam đang cư trú ở nước ngoài, tài liệu cần thiết bao gồm: 

• Căn cước công dân hoặc Chứng minh nhân dân còn hiệu lực;
• Hộ chiếu Việt Nam còn hiệu lực;
• Giấy khai sinh do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp. 

Các giấy tờ này phải được hợp pháp hóa lãnh sự tại nước sở tại nếu được cấp ở nước ngoài. 

Đối với người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài, ngoài các giấy tờ trên, cần bổ sung: giấy chứng nhận người gốc Việt Nam do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nơi có hộ tịch gốc cấp; giấy tờ chứng minh việc định cư hợp pháp tại nước ngoài. Trong trường hợp người sử dụng đất đã chết, cần có Giấy chứng tử và các tài liệu chứng minh quan hệ thừa kế hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam và nước sở tại.

Lưu ý: Thành phần hồ sơ nộp kèm theo đơn khởi kiện đều là bản sao y, tài liệu nào không thể sao y thì nộp bản photo và kèm theo giải trình. 

Tài liệu về phần đất đang tranh chấp

Tài liệu về phần đất tranh chấp phải thể hiện rõ ràng quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng hợp pháp của đương sự bao gồm:

• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là tài liệu quan trọng nhất;
• Sổ hồng, sổ đỏ cũ hoặc các loại giấy tờ về đất đai được cấp trước đây như Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở đô thị;
• Hợp đồng mua bán, tặng cho, thừa kế đất đai đã được công chứng hoặc chứng thực hợp lệ;
• Biên bản bàn giao đất, biên bản đo đạc đất do cơ quan có thẩm quyền lập;
• Bản đồ địa chính, bản đồ hiện trạng sử dụng đất do cơ quan quản lý đất đai cấp có thẩm quyền cung cấp;
• Các tài liệu khác chứng minh việc sử dụng đất hợp pháp như hóa đơn thuế sử dụng đất, hóa đơn tiền điện nước, giấy tờ đăng ký kinh doanh tại địa chỉ thửa đất.

Lưu ý: Thành phần hồ sơ nộp kèm theo đơn khởi kiện đều là bản sao y, tài liệu nào không thể sao y thì nộp bản photo và kèm theo giải trình. 

Lựa chọn phương thức ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài

Khi một cá nhân đang sinh sống và làm việc tại nước ngoài phải đối mặt với các tranh chấp đất đai tại Việt Nam, việc thiết lập một cơ chế đại diện pháp lý là yêu cầu tiên quyết. Giải pháp hiệu quả nhất là thực hiện việc ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài. Người ủy quyền có thể lựa chọn giữa hai hình thức pháp lý chính là Hợp đồng ủy quyền và Giấy ủy quyền. Việc lựa chọn phương thức phù hợp sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực pháp lý, quy trình thực hiện và khả năng bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan trong quá trình tố tụng.

Để hiểu rõ hơn về đặc điểm, thủ tục và giá trị pháp lý của từng phương thức, cần phân tích chi tiết hai hình thức phổ biến này. Dưới đây là sự khác biệt cơ bản giữa Hợp đồng ủy quyền và Giấy ủy quyền, giúp đưa ra lựa chọn tối ưu cho từng trường hợp cụ thể.

Hợp đồng ủy quyền (song vụ)

Hợp đồng ủy quyền là một văn bản pháp lý thể hiện sự thỏa thuận giữa các bên, mang tính chất song vụ (hai chiều), đòi hỏi sự đồng thuận và ràng buộc trách nhiệm của cả người ủy quyền và người được ủy quyền.

• Bản chất pháp lý: Theo Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015, đây là sự thỏa thuận mà bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền. Bên ủy quyền có nghĩa vụ cung cấp thông tin, phương tiện cần thiết và trả thù lao nếu có thỏa thuận.
• Quy trình công chứng phức tạp: Việc công chứng hợp đồng ủy quyền khi có yếu tố nước ngoài đòi hỏi quy trình nghiêm ngặt ở hai nơi:
  1. Tại nước ngoài: Người ủy quyền phải thực hiện công chứng lần đầu tại cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam (Đại sứ quán, Lãnh sự quán) hoặc tại một văn phòng công chứng có thẩm quyền ở nước sở tại.
  2. Tại Việt Nam: Người được ủy quyền (luật sư) phải mang hợp đồng đã công chứng ở nước ngoài đến một tổ chức hành nghề công chứng tại Việt Nam để thực hiện công chứng lần thứ hai, hoàn tất thủ tục.
• Ưu điểm: Tạo ra sự ràng buộc pháp lý chặt chẽ, đảm bảo quyền và nghĩa vụ của cả hai bên. Hợp đồng có giá trị pháp lý cao, được ưu tiên công nhận trong các phiên tòa và quá trình giải quyết tranh chấp phức tạp.
• Nhược điểm: Thủ tục kéo dài, phức tạp và tốn kém hơn về chi phí so với giấy ủy quyền.

Cơ sở pháp lý: Điều 562 Bộ luật Dân sự 2015, khoản 1 Điều 57 Luật Công chứng năm 2024.

Giấy ủy quyền

Giấy ủy quyền là một hành vi pháp lý đơn phương (một chiều) từ người ủy quyền, chỉ định người được ủy quyền thay mặt mình thực hiện một hoặc một số công việc cụ thể.

• Bản chất pháp lý: Thể hiện ý chí của một bên (người ủy quyền), không yêu cầu sự thỏa thuận hay chữ ký của người được ủy quyền trên chính văn bản ủy quyền tại thời điểm lập. Người được ủy quyền tại Việt Nam chỉ cần ký xác nhận đã nhận được giấy ủy quyền.
• Quy trình công chứng đơn giản:
  1. Tại nước ngoài: Người ủy quyền chỉ cần thực hiện thủ tục công chứng hoặc chứng thực Giấy ủy quyền tại cơ quan có thẩm quyền ở nước sở tại.
  2. Tại Việt Nam: Văn bản sau khi được hợp pháp hóa lãnh sự (nếu cần) sẽ được gửi về cho người được ủy quyền sử dụng mà không cần công chứng lại.
• Ưu điểm: Thủ tục đơn giản, nhanh gọn và tiết kiệm chi phí đáng kể. Đây là lựa chọn phù hợp cho các công việc không quá phức tạp hoặc trong trường hợp cần xử lý khẩn cấp.
• Nhược điểm: Giá trị pháp lý có thể không cao bằng hợp đồng ủy quyền và có thể bị bên đối phương tranh chấp về tính hợp lệ trong những vụ việc có tính chất phức tạp, mức độ rủi ro pháp lý cao.

Việc quyết định nên sử dụng Hợp đồng ủy quyền hay Giấy ủy quyền khi ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài cần được cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên tính chất của vụ việc, mức độ phức tạp và các rủi ro tiềm ẩn.

Thủ tục thực hiện uỷ quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài

Để đảm bảo văn bản ủy quyền có hiệu lực pháp lý tại Việt Nam, quy trình thực hiện việc ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật nước sở tại. Thủ tục này có sự khác biệt rõ rệt, phụ thuộc vào quốc tịch của người ủy quyền (đương sự) đang ở nước ngoài.

Việc xác định đúng quy trình áp dụng cho từng đối tượng không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn là yếu tố then chốt để đảm bảo luật sư có đủ tư cách đại diện hợp pháp trong quá trình tố tụng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về thủ tục ủy quyền dành cho hai trường hợp chính: người ủy quyền là công dân Việt Nam hoặc người gốc Việt và người ủy quyền là người nước ngoài.

Trường hợp người ủy quyền là công dân Việt Nam hoặc người gốc Việt Nam

Đối với công dân Việt Nam hoặc người gốc Việt Nam (còn giữ quốc tịch Việt Nam), thủ tục được thực hiện tương đối thuận lợi tại các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài.

• Nơi thực hiện:
  • Cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở nước ngoài (Đại sứ quán, Tổng Lãnh sự quán).
• Hồ sơ cần chuẩn bị:
  • Giấy tờ tùy thân hợp lệ (Hộ chiếu hoặc Căn cước công dân còn hiệu lực).
  • Dự thảo văn bản ủy quyền (hợp đồng hoặc giấy ủy quyền) được lập bằng tiếng Việt.
  • Tài liệu chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng đối với thửa đất đang có tranh chấp.
  • Lệ phí chứng thực theo quy định của cơ quan đại diện.
• Giá trị pháp lý:
  • Văn bản ủy quyền sau khi được chứng thực tại cơ quan đại diện Việt Nam sẽ có hiệu lực pháp lý để sử dụng ngay tại Việt Nam mà không cần trải qua thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự.
• Lưu ý:
  • Trong trường hợp không thể tiếp cận cơ quan đại diện Việt Nam, đương sự có thể thực hiện công chứng tại một văn phòng công chứng địa phương, sau đó tiến hành thủ tục hợp pháp hóa lãnh sự để văn bản được công nhận tại Việt Nam.

Trường hợp người ủy quyền là người nước ngoài

Đối với người ủy quyền là người nước ngoài hoàn toàn, quy trình sẽ phức tạp hơn và bao gồm nhiều bước bắt buộc để văn bản được công nhận tại Việt Nam.

• Quy trình thực hiện: Bao gồm các bước tuần tự sau:
  1. Công chứng văn bản: Văn bản ủy quyền (thường lập song ngữ hoặc bằng tiếng nước ngoài) phải được công chứng tại một Văn phòng Công chứng (Notary Public) hợp pháp ở nước sở tại.
  2. Chứng thực của cơ quan có thẩm quyền: Sau khi công chứng, văn bản cần được chứng thực bởi cơ quan có thẩm quyền của nước đó (ví dụ: Bộ Ngoại giao, Tòa án tiểu bang…).
  3. Dịch thuật công chứng: Toàn bộ văn bản ủy quyền và các dấu chứng thực phải được dịch sang tiếng Việt. Bản dịch phải do dịch giả có đăng ký hoặc tổ chức dịch thuật có thẩm quyền tại Việt Nam thực hiện và được công chứng.
  4. Hợp pháp hóa lãnh sự: Đây là bước cuối cùng và quan trọng nhất. Văn bản phải được hợp pháp hóa lãnh sự tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước sở tại (hoặc cơ quan đại diện ngoại giao của nước đó tại Việt Nam) để được công nhận và sử dụng chính thức.

Quá trình này thường đòi hỏi nhiều thời gian và chi phí hơn do phải làm việc với nhiều cơ quan khác nhau ở cả hai quốc gia.

>>> Xem thêm: Thủ tục ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất đai

Các lưu ý về nội dung khi ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài

Để việc ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài đạt hiệu quả cao nhất và có giá trị pháp lý vững chắc, nội dung của văn bản ủy quyền (hợp đồng hoặc giấy ủy quyền) phải được soạn thảo một cách cẩn trọng, chính xác và đầy đủ. Một văn bản ủy quyền với nội dung rõ ràng không chỉ thể hiện đúng ý chí của người ủy quyền mà còn là cơ sở pháp lý quan trọng để luật sư thực hiện công việc, tránh các tranh chấp phát sinh hoặc bị giới hạn quyền hành động sau này.

Một văn bản ủy quyền chuẩn mực cần quy định chi tiết nhiều điều khoản quan trọng. Bốn yếu tố cốt lõi sau đây phải được thể hiện một cách minh bạch và cụ thể: đối tượng tranh chấp, phạm vi ủy quyền, nghĩa vụ báo cáo của người được ủy quyền và thời hạn của việc ủy quyền.

Đối tượng tranh chấp phải được xác định rõ ràng

Thông tin về bất động sản là đối tượng của tranh chấp cần được mô tả chính xác tuyệt đối để tránh mọi sự nhầm lẫn hoặc vô hiệu hóa văn bản ủy quyền. Các thông tin bắt buộc phải có bao gồm:

• Thông tin pháp lý của thửa đất:
  • Ghi đầy đủ số Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
  • Ghi rõ số vào sổ cấp Giấy chứng nhận do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.
• Thông tin định danh trên bản đồ địa chính:
  • Số thửa đất và số tờ bản đồ theo đúng hồ sơ địa chính đang được lưu trữ tại cơ quan quản lý đất đai.
• Thông tin địa chỉ hành chính:
  • Ghi rõ địa chỉ nơi có đất: số nhà, ngõ/ngách, đường phố, thôn/xóm, phường/xã, quận/huyện, tỉnh/thành phố.
• Thông tin về diện tích và ranh giới:
  • Diện tích cụ thể, ghi bằng cả số và chữ, đơn vị tính là mét vuông (m²).
  • Mô tả chi tiết, rõ ràng về ranh giới, các mốc giới tiếp giáp với các thửa đất xung quanh.
• Lưu ý đặc biệt: Nếu tranh chấp chỉ liên quan đến một phần của thửa đất, cần lập bản vẽ hoặc sơ đồ hiện trạng chi tiết, mô tả chính xác phần diện tích đang tranh chấp.

Phạm vi ủy quyền phải được liệt kê cụ thể

Phạm vi ủy quyền là điều khoản “xương sống”, quyết định những hành động mà luật sư được phép nhân danh người ủy quyền thực hiện. Cần liệt kê cụ thể các quyền hạn sau:

• Giai đoạn tiền tố tụng:
  • Đại diện tham gia các buổi hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp.
• Giai đoạn khởi kiện và tố tụng:
  • Soạn thảo, ký và nộp đơn khởi kiện, các đơn yêu cầu, kiến nghị tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
  • Thay mặt tham gia tố tụng trong tất cả các giai đoạn: sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm và tái thẩm.
  • Thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của đương sự: trình bày ý kiến, đưa ra chứng cứ, tham gia tranh luận tại phiên tòa, yêu cầu giám định, yêu cầu triệu tập người liên quan.
• Quyền định đoạt trong tố tụng:
  • Chủ động đề nghị, tham gia hòa giải, thỏa thuận với các bên liên quan trong quá trình Tòa án giải quyết vụ án.
  • Thay đổi, bổ sung hoặc rút một phần hay toàn bộ yêu cầu khởi kiện (nếu được trao quyền cụ thể).
• Giai đoạn sau bản án:
  • Nhận các bản án, quyết định của Tòa án.
  • Thực hiện quyền kháng cáo, khiếu nại đối với bản án, quyết định theo quy định.
  • Liên hệ và làm việc với cơ quan thi hành án dân sự để yêu cầu thi hành bản án đã có hiệu lực pháp luật.

Nghĩa vụ báo cáo của người được ủy quyền

Để người ủy quyền ở nước ngoài có thể nắm bắt tiến độ công việc, văn bản ủy quyền cần quy định rõ nghĩa vụ báo cáo của luật sư.

• Chế độ báo cáo: Người được ủy quyền có nghĩa vụ báo cáo định kỳ (ví dụ: hàng tháng) và báo cáo đột xuất khi có các diễn biến quan trọng của vụ việc.
• Nội dung báo cáo: Cần nêu rõ các công việc đã triển khai, kết quả đạt được, các khó khăn, vướng mắc và đề xuất phương hướng giải quyết tiếp theo.
• Lưu trữ và bàn giao: Toàn bộ tài liệu, chứng cứ thu thập được phải được sao gửi cho người ủy quyền và lưu giữ cẩn thận, bàn giao đầy đủ khi kết thúc ủy quyền.
• Trách nhiệm thông tin: Người được ủy quyền phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về tính trung thực, chính xác của các thông tin báo cáo.

Thời hạn ủy quyền

Thời hạn là yếu tố xác định hiệu lực của văn bản ủy quyền, cần được quy định rõ ràng để tránh tranh chấp.

• Xác định thời hạn: Thời hạn do các bên tự do thỏa thuận và ghi rõ trong hợp đồng. Nếu không có thỏa thuận, theo quy định của pháp luật, hợp đồng ủy quyền sẽ có hiệu lực 01 năm kể từ ngày xác lập.
• Gia hạn: Do các vụ tranh chấp đất đai thường kéo dài, các bên nên thỏa thuận điều khoản cho phép gia hạn thời hạn ủy quyền bằng một văn bản bổ sung.
• Chấm dứt ủy quyền trước thời hạn:
  • Người ủy quyền có quyền đơn phương chấm dứt việc ủy quyền nhưng phải thông báo bằng văn bản cho người được ủy quyền.
  • Trường hợp luật sư vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ, người ủy quyền có quyền chấm dứt ngay lập tức hiệu lực của hợp đồng.
• Nghĩa vụ khi kết thúc: Khi thời hạn ủy quyền chấm dứt, luật sư phải bàn giao lại toàn bộ hồ sơ, giấy tờ gốc, tài liệu liên quan và thực hiện báo cáo tổng kết toàn bộ quá trình thực hiện công việc.

Cơ sở pháp lý: Điều 563 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Dịch vụ luật sư giải quyết tranh chấp đất khi đương sự đang ở nước ngoài

Với kinh nghiệm chuyên sâu, luật sư Luật Long Phan PMT sẽ thay mặt đương sự đang ở nước ngoài thực hiện toàn bộ quy trình pháp lý để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp một cách hiệu quả nhất. Dịch vụ ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài bao gồm các công việc sau:

• Tư vấn pháp lý và hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ: Phân tích chi tiết vụ việc, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu của các chứng cứ và hướng dẫn đương sự thu thập, hoàn thiện hồ sơ về nhân thân và giấy tờ đất đai theo đúng quy định pháp luật để phục vụ quá trình khởi kiện.
• Soạn thảo và hỗ trợ thực hiện thủ tục ủy quyền: Tư vấn lựa chọn phương thức ủy quyền (Hợp đồng ủy quyền hoặc Giấy ủy quyền) phù hợp nhất với tính chất vụ việc. Soạn thảo văn bản ủy quyền với phạm vi và nội dung chi tiết, đồng thời hướng dẫn cụ thể quy trình công chứng, chứng thực, hợp pháp hóa lãnh sự tại nước ngoài.
• Đại diện tham gia giải quyết tranh chấp tại các cơ quan có thẩm quyền:
  • Thay mặt đương sự làm việc với các bên liên quan, cơ quan nhà nước.
  • Đại diện tham gia hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã.
  • Soạn thảo, ký và nộp đơn khởi kiện cùng hồ sơ chứng cứ tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
• Tham gia tố tụng bảo vệ quyền lợi tại Tòa án:
  • Trực tiếp tham gia các phiên họp, phiên tòa ở các cấp xét xử (sơ thẩm, phúc thẩm).
  • Thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ tố tụng như tranh luận, trình bày quan điểm, cung cấp chứng cứ, đề nghị giám định, triệu tập người làm chứng.
• Đại diện thực hiện các thủ tục sau bản án và báo cáo: Thay mặt đương sự nhận bản án, quyết định của Tòa án; thực hiện thủ tục kháng cáo (nếu cần) và làm việc với cơ quan thi hành án. Thường xuyên cập nhật, báo cáo tiến độ vụ việc cho đương sự một cách kịp thời và minh bạch.

>> Xem thêm:

• Giải quyết tranh chấp đất đai của người Việt Nam định cư ở nước ngoài
• Giải quyết tranh chấp đất thừa kế của người Việt Nam định cư ở nước ngoài

Kết luận

Tóm lại, việc ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất đai từ nước ngoài là một quy trình pháp lý nhiều bước, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật Việt Nam. Từ khâu chuẩn bị đầy đủ hồ sơ nhân thân và giấy tờ đất đai, lựa chọn đúng phương thức (Hợp đồng/Giấy ủy quyền), thực hiện chuẩn xác thủ tục công chứng và hợp pháp hóa lãnh sự, cho đến việc soạn thảo một văn bản ủy quyền với phạm vi rõ ràng, mỗi giai đoạn đều đóng vai trò quyết định đến hiệu quả pháp lý của toàn bộ vụ việc. Liên hệ hotline 1900.63.63.87 để được Luật Long Phan PMT với đội ngũ luật sư dân sự và luật sư đất đai giàu kinh nghiệm sẵn sàng đồng hành và hỗ trợ Quý khách trong mọi vấn đề pháp lý phức tạp.

Tags: Giải quyết tranh chấp đất đai​, Luật sư đất đai, thủ tục ủy quyền ở nước ngoài, ủy quyền cho luật sư giải quyết tranh chấp đất khi ở nước ngoài, ủy quyền giải quyết tranh chấp đất