Hướng dẫn giải quyết tranh chấp đất thừa kế nhờ trông coi

Giải quyết tranh chấp đất thừa kế nhờ trông coi là quá trình giải quyết tranh chấp đất thừa kế khi người thừa hưởng di sản đó không phải là người trực tiếp trong coi di sản, mà nhờ người khác trông hộ. Trong quá trình đó, về lâu dài sẽ có không ít những tranh chấp nảy sinh liên quan đến phần di sản là đất đai trên. Việc hiểu rõ quy định về quyền thừa kế đất đai do người chết để lại sẽ góp phần bảo vệ quyền và lợi ích cho người bị xâm phạm. Tìm hiểu thêm trong bài viết dưới đây.

Tranh chấp di sản là đất nhờ trông coi

Xác định người quản lý di sản

Theo quy định tại Điều 616 BLDS 2015, người quản lý di sản được xác định như sau:

• Người quản lý di sản là người được chỉ định trong “di chúc” hoặc do những người thừa kế thỏa thuận cử ra.
• Trường hợp di chúc không chỉ định người quản lý di sản và những người thừa kế chưa cử được người quản lý di sản thì người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản tiếp tục quản lý di sản đó cho đến khi những người thừa kế cử được người quản lý di sản.
• Trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.
• Trường hợp chưa xác định được người thừa kế và di sản chưa có người quản lý theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này thì di sản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý.

Xác định người quản lý di sản thừa kế

Quyền sở hữu di sản của người quản lý di sản

Theo Khoản 1 Điều 623 BLDS 2015, kể từ thời điểm “mở thừa kế”, thời hiệu để người có quyền thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản.

Do đó, đối với di sản thừa kế đang tranh chấp là đất đai thì trong thời hạn 30 năm, người thừa kế phải có yêu cầu chia di sản thừa kế. Nếu không, khi hết thời hạn trên thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý đất đai đó.

Trong trường hợp không có người thừa kế quản lý di sản thì giải quyết như sau:

• Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của BLDS 2015;
• Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 623 Bộ luật này.

Xem thêm: Xác định tòa án nào có thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự

Trình tự, thủ tục giải quyết tại Tòa

Chuẩn bị hồ sơ

Căn cứ khoản 4, khoản 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người khởi kiện cần chuẩn bị hồ sơ sau:

• Đơn khởi kiện (mẫu số 23 – DS Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 13/01/2017
• Các giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại di sản
• Các giấy tờ chứng minh quan hệ với người được hưởng di sản nhưng chết trước hoặc sau với người để lại di sản thừa kế
• Giấy chứng tử của người để lại di sản
• Bản kê khai di sản
• Giấy tờ nhờ trông coi di sản
• Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng tài sản của người để lại di sản
• Giấy tờ liên quan đến việc từ chối nhận di sản (nếu có)
• Các giấy tờ khác có liên quan.

Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Người khởi kiện bổ sung hoặc giao nộp bổ sung tài liệu, chứng cứ khác theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án

Trình tự, thủ tục 

Khi tranh chấp xảy ra các đương sự nộp đơn khởi kiện đến Tòa án cấp có thẩm quyền để được giải quyết theo quy định. Theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định về trình tự, thủ tục giải quyết vụ án dân sự như sau:

Nộp đơn khởi kiện

Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết bằng một trong các phương thức sau

• Nộp trực tiếp tại Tòa án;
• Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính;
• Gửi trực tuyến qua Cổng dịch vụ công Quốc gia (nếu có).

Toà án tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện

Thứ nhất, tiếp nhận đơn

• Nếu nộp trực tiếp, Tòa án cấp ngay giấy xác nhận đơn cho người khởi kiện
• Nếu nộp theo đường dịch vụ bưu chính, Tòa án gửi thông báo nhận đơn cho  người khởi kiện trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn
• Nếu nộp bằng phương thức gửi trực tuyến, Tòa án phải thông báo ngay việc nhận đơn cho người khởi kiện qua Cổng dịch vụ công Quốc gia (nếu có)

Thứ hai, xử lý đơn

Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện và ra một trong các quyết định sau:

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
• Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn
• Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
• Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Thụ lý đơn khởi kiện

Căn cứ Điều 195 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, khi xét thấy hồ sơ khởi kiện đầy đủ và vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán sẽ ra thông báo cho người khởi kiện thực hiện thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí. Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Chuẩn bị xét xử sơ thẩm

Thời hạn chuẩn bị xét xử là 4 tháng kể từ ngày thụ lý. Trong trường hợp vụ án có tính chất phức tạp, sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì có thể gia hạn nhưng không quá 02 tháng.

Theo khoản 2 Điều 230 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, Thẩm phán thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

• Lập hồ sơ vụ án theo quy định tại Điều 198 của Bộ luật này;
• Xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác;
• Xác định quan hệ tranh chấp giữa các đương sự và pháp luật cần áp dụng;
• Làm rõ những tình tiết khách quan của vụ án;
• Xác minh, thu thập chứng cứ theo quy định của Bộ luật này;
• Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
• Tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải theo quy định của Bộ luật này, trừ trường hợp vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn;
• Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của Bộ luật này.

Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm

Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng

Giải quyết theo thủ tục phúc thẩm nếu có kháng cáo, kháng nghị

Theo quy định của Điều 270, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì Tòa án cấp phúc thẩm trực tiếp xét xử lại vụ án mà bản án, quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật bị kháng cáo, kháng nghị.

Thời hạn kháng cáo bản án sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày tuyên án

• Đối với đương sự không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày họ nhận được bản án hoặc bản án được niêm yết.
• Đối với trường hợp đương sự đã tham gia phiên tòa nhưng vắng mặt khi Tòa án tuyên án mà không có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo được tính từ ngày tuyên án.

Dịch vụ Luật sư giải quyết tranh chấp đất thừa kế nhờ trông coi

Với đội ngũ Luật sư có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giải quyết tranh chấp thừ kế, Luật Long Phan PMT sẽ hỗ trợ khách hàng những vấn đề như:

• Tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế;
• Tư vấn soạn thảo đơn từ pháp lý liên quan;
• Hỗ trợ khởi kiện vụ án thừa kế;
• Tư vấn thủ tục giải quyết tranh chấp di sản thừa kế
• Hỗ trợ thu thập chứng cứ;
• Đại diện tranh tụng tại phiên tòa.

Yêu cầu giải quyết tranh chấp về di sản thừa kế

Tóm lại, qua bài viết trên khi giải quyết một vấn đề tranh chấp thừa kế về đất đai không phải lúc nào cũng có thể khởi kiện ngay được. Như đối với những tranh chấp mà cần xác định ai là chủ sở hữu phần đất thừa kế thì để có thể khởi kiện cần phải trải qua thủ tục hòa giải tại UBND. Biết được các quy định trên sẽ hỗ trợ các bên trong việc giải quyết các vấn đề thừa kế liên quan đến đất đai. Nếu Quý đọc giả còn thắc mắc về các vấn đề thừa kế hay thủ tục giải quyết tranh chấp đối với di sản thừa kế, xin hãy liên hệ ngay qua Hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Bài viết liên quan:

• Quy trình giải quyết một vụ án tranh chấp thừa kế đất đai
• Giải quyết tranh chấp thừa kế là đất bị quy hoạch
• Hướng dẫn giải quyết tranh chấp đất thừa kế đã bán cho người khác

Tags: Tranh chấp thừa kế