Có thể được án treo nếu khắc phục toàn bộ hậu quả không?

Có thể được án treo nếu khắc phục toàn bộ hậu quả, tuy nhiên, đây không phải là một cơ chế áp dụng tự động. Việc Quý khách hàng thực hiện đầy đủ trách nhiệm bồi thường và sửa chữa thiệt hại là một yếu tố nền tảng, nhưng quyết định cho hưởng án treo còn phụ thuộc vào việc thỏa mãn các điều kiện pháp lý khác do pháp luật hình sự quy định. Quyết định cuối cùng thuộc về thẩm quyền của Hội đồng xét xử, dựa trên sự xem xét toàn diện hồ sơ vụ án. Bài viết sau đây của Luật Long Phan PMT phân tích chi tiết các điều kiện để được hưởng án treo và đưa ra khuyến nghị trong trường hợp Quý khách hàng muốn hưởng án treo.

Các điều kiện pháp lý bắt buộc để được hưởng án treo

Theo Điều 65 Bộ luật Hình sự 2015 và Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP, đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị quyết 01/2022/NQ-HĐTP, việc xem xét cho hưởng án treo yêu cầu nhiều điều kiện nghiêm ngặt. Điều kiện đầu tiên là mức án phạt tù không quá 03 năm, đây là ngưỡng tối đa mà pháp luật cho phép áp dụng hình phạt treo. Người bị kết án phải có nhân thân tốt, được định nghĩa là luôn chấp hành đúng chính sách pháp luật và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ công dân.

Khoản 3 Điều 2 Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP quy định cụ thể yêu cầu có từ 02 tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trở lên, trong đó có ít nhất 01 tình tiết giảm nhẹ quy định tại khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015. Đồng thời, không được có tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo quy định tại khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự 2015. Trường hợp có tình tiết tăng nặng, số tình tiết giảm nhẹ phải nhiều hơn số tình tiết tăng nặng từ 02 tình tiết trở lên.

Điều kiện về nơi cư trú rõ ràng hoặc nơi làm việc ổn định cũng được quy định chi tiết trong khoản 4 Điều 2 Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP. Nơi cư trú rõ ràng là nơi tạm trú hoặc thường trú có địa chỉ cụ thể theo Luật Cư trú, nơi người được hưởng án treo sẽ sinh sống thường xuyên. Nơi làm việc ổn định là nơi có thời hạn từ 01 năm trở lên theo hợp đồng lao động hoặc quyết định của cơ quan có thẩm quyền. Yếu tố cuối cùng là Tòa án phải xét thấy người phạm tội có khả năng tự cải tạo và việc cho hưởng án treo không gây nguy hiểm cho xã hội.

Việc đáp ứng các điều kiện trên là yêu cầu bắt buộc. Trong đó, điều kiện về tình tiết giảm nhẹ là nơi mà việc khắc phục toàn bộ hậu quả phát huy vai trò trực tiếp nhất, tạo tiền đề để đáp ứng một trong những yêu cầu cốt lõi để được hưởng án treo.

Khắc phục toàn bộ hậu quả có thể được tính bao nhiêu tình tiết giảm nhẹ?

Điểm b khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015 quy định rõ ba hành vi tự nguyện của người phạm tội. Đầu tiên là tự nguyện sửa chữa thiệt hại, áp dụng khi người phạm tội chủ động khôi phục lại tình trạng ban đầu của tài sản bị hư hỏng. Thứ hai là tự nguyện bồi thường thiệt hại, bao gồm việc hoàn trả giá trị tài sản bị mất hoặc hư hỏng, chi phí điều trị y tế, tiền công chăm sóc. Thứ ba là tự nguyện khắc phục hậu quả, thể hiện qua việc khôi phục danh dự, uy tín của bị hại hoặc khắc phục những tổn hại phi vật chất khác.

Thực tiễn xét xử cho phép cộng tối đa 03 tình tiết giảm nhẹ nếu bị cáo thực hiện đủ cả ba hành vi trên. Tuy nhiên, việc áp dụng cụ thể phụ thuộc vào từng vụ án và quyết định của Hội đồng xét xử. Mỗi hành vi phải được thực hiện một cách tự nguyện, không có sự ép buộc từ cơ quan tố tụng hoặc bên thứ ba. Việc khắc phục phải được thực hiện trước khi có bản án sơ thẩm để được coi là tình tiết giảm nhẹ.

Ngoài ba tình tiết giảm nhẹ từ việc khắc phục hậu quả, bị cáo có thể được áp dụng các tình tiết giảm nhẹ khác theo Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015. Tình tiết “thành khẩn khai báo” theo điểm s khoản 1 Điều 51 thường được áp dụng khi bị cáo khai báo trung thực về hành vi phạm tội. Tình tiết “ăn năn hối cải” cũng theo điểm s có thể được áp dụng khi bị cáo thể hiện sự hối hận chân thành. Như vậy, chỉ cần thêm 01 tình tiết giảm nhẹ khác là đáp ứng yêu cầu tối thiểu của Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP về có từ 02 tình tiết giảm nhẹ trở lên.

Khuyến nghị của luật sư khi muốn hưởng án treo bằng cách khắc phục toàn bộ hậu quả

Chứng cứ khắc phục phải được chuẩn bị một cách cụ thể và đầy đủ để thuyết phục Hội đồng xét xử. Chứng từ chuyển khoản phải có đầy đủ thông tin về người chuyển, người nhận, số tiền và nội dung chuyển khoản rõ ràng. Biên bản giao trả vật chứng cần có chữ ký xác nhận của bị hại hoặc đại diện hợp pháp, ghi rõ tình trạng tài sản khi được trả lại. Hóa đơn sửa chữa phải là hóa đơn hợp lệ theo quy định của pháp luật, thể hiện chi phí thực tế để khôi phục tài sản bị hư hỏng.

Thương lượng với bị hại để họ ký đơn xin giảm nhẹ là một chiến lược hiệu quả trong bào chữa hình sự. Theo khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự 2015, Tòa án có thể coi các tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, trong đó có việc bị hại xin giảm nhẹ cho bị cáo. Đơn xin giảm nhẹ của bị hại phải thể hiện rõ mong muốn Tòa án xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo, nêu lý do như bị cáo đã khắc phục hậu quả, thể hiện sự hối hận. Luật sư hướng dẫn bị cáo tạo điều kiện thuận lợi cho việc thương lượng, như thể hiện thái độ thành khẩn xin lỗi, cam kết không tái phạm.

Không để phát sinh tình tiết tăng nặng là nguyên tắc quan trọng trong quá trình tố tụng. Bị cáo cần tránh các hành vi như cản trở hoạt động điều tra, khai báo gian dối, chối tội khi có đủ chứng cứ chứng minh. Việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định tại nơi tạm giam, thi hành án hoặc tại gia cũng giúp tránh các tình tiết tăng nặng. Các tình tiết nhân thân khác theo Điều 50 Bộ luật Hình sự 2015 cũng là yếu tố quan trọng mà Hội đồng xét xử sẽ xem xét, bao gồm hoàn cảnh gia đình, vai trò xã hội, thành tích trong công việc học tập. Luật sư cần thu thập đầy đủ các giấy tờ chứng minh nhân thân tốt của bị cáo để trình bày tại phiên tòa.

Dịch vụ luật sư hình sự bào chữa xin hưởng án treo

Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ luật sư chuyên nghiệp, đồng hành cùng Quý khách hàng trong suốt quá trình tố tụng, nhằm đạt được mục tiêu hưởng án treo. Dịch vụ của chúng tôi bao gồm:

• Phân tích hồ sơ vụ án để xác định tình tiết giảm nhẹ và tăng nặng, đánh giá khả năng được hưởng án treo.
• Xây dựng chiến lược bào chữa phù hợp với từng vụ án cụ thể, hướng dẫn bị cáo cách thức khắc phục hậu quả hiệu quả.
• Hỗ trợ thu thập các chứng cứ chứng minh tình tiết giảm nhẹ, bao gồm chứng từ khắc phục hậu quả, giấy tờ chứng minh nhân thân tốt.
• Đại diện thương lượng với bị hại để đạt được thỏa thuận bồi thường, xin đơn giảm nhẹ từ bị hại.
• Soạn thảo đơn xin hưởng án treo, bản bào chữa tại phiên tòa, các văn bản pháp lý khác phục vụ quá trình tố tụng.
• Luật sư bào chữa tại phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm, trình bày các tình tiết giảm nhẹ và lập luận pháp lý xin hưởng án treo.

Các câu hỏi thường gặp về án treo và điều kiện hưởng án treo

Để làm rõ hơn các quy định pháp luật và giải đáp những băn khoăn phổ biến, dưới đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến điều kiện hưởng án treo.

Ngoài việc bồi thường, lá đơn bãi nại của bị hại có giá trị như thế nào?

Đơn xin giảm nhẹ hình phạt (thường gọi là đơn bãi nại) của bị hại là một tình tiết giảm nhẹ quan trọng theo khoản 2 Điều 51 Bộ luật Hình sự. Lá đơn này thể hiện sự tha thứ của bị hại, cho thấy mâu thuẫn đã được giải quyết và bị cáo đã thể hiện sự ăn năn, hối cải một cách thực chất. Đây là một yếu tố có sức nặng, tác động tích cực đến đánh giá của Hội đồng xét xử về khả năng cải tạo của bị cáo.

Điều gì sẽ xảy ra nếu vi phạm nghĩa vụ trong thời gian thử thách của án treo?

Nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật Thi hành án hình sự từ 02 lần trở lên, Tòa án có thể buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Ngoài ra, nếu người đó thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời gian thử thách, Tòa án sẽ quyết định hình phạt cho tội mới và tổng hợp với hình phạt tù của bản án trước đó (Điều 7 và Điều 10 Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP).

Án treo khác với hình phạt cải tạo không giam giữ như thế nào?

Án treo bản chất là một biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, Tòa án vẫn tuyên một mức án tù cụ thể (không quá 03 năm) nhưng cho người bị kết án một thời gian thử thách. Nếu vi phạm, họ phải chấp hành bản án tù đã tuyên. Ngược lại, cải tạo không giam giữ là một hình phạt chính, người bị kết án không bị cách ly khỏi xã hội nhưng bị khấu trừ một phần thu nhập và phải chịu sự giám sát, giáo dục của chính quyền địa phương hoặc cơ quan, tổ chức (Điều 36 và Điều 65 Bộ luật Hình sự 2015).

Thời gian thử thách của án treo được quy định là bao lâu?

Thời gian thử thách của án treo được ấn định từ 01 năm đến 05 năm, được tính từ ngày tuyên án sơ thẩm. Thời gian cụ thể do Tòa án quyết định dựa trên tính chất, mức độ của tội phạm và nhân thân của người bị kết án (Điều 4 Nghị quyết 02/2018/NQ-HĐTP).

Kết luận

Việc khắc phục toàn bộ hậu quả có thể tạo điều kiện thuận lợi để được hưởng án treo, nhưng cần phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện pháp lý nghiêm ngặt. Quý khách hàng cần có sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ luật sư hình sự để xây dựng chiến lược bào chữa hiệu quả và tối ưu hóa cơ hội được hưởng án treo. Liên hệ ngay hotline 1900.63.63.87 của Luật Long Phan PMT để được tư vấn miễn phí và hỗ trợ bào chữa chuyên nghiệp nhất.

Tags: Án treo, Bào chữa hình sự, Điều kiện hưởng án treo, đơn xin giảm nhẹ hình phạt, khắc phục hậu quả, Luât sư hình sự, Tình tiết giảm nhẹ