Quy định bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại

Khi có hành vi vi phạm hợp đồng, bên bị thiệt hại có thể yêu cầu bồi thường. Quy định về bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại vẫn còn nhiều rủi ro và dễ xảy ra tranh chấp nếu các bên không nắm rõ mức bồi thường là bao nhiêu, nguyên tắc bồi thường phù hợp quy định hay khi nào phải bồi thường. Trong bài viết này, Luật Long Phan sẽ cung cấp chi tiết, cụ thể các điều khoản luật quy định cho Quý bạn đọc.

Bồi thường thiệt hại

Bồi thường thiệt hại trong thương mại là gì?

Bồi thường thiệt hại là việc bên vi phạm bồi thường những tổn thất do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra cho bên bị vi phạm.

CCPL: khoản 1 Điều 302 Luật Thương mại 2005.

>>> Xem thêm: Bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng

Một số hình thức của bồi thường thiệt hại

Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

CCPL: Khoản 1 Điều 585 Bộ luật Dân sự 2015.

>>> Xem thêm: Chế tài trong hoạt động thương mại

Quy định về bồi thường thiệt hại trong thương mại

Bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng

Căn cứ phát sinh chế tài bồi thường thiệt hại

• Có hành vi vi phạm hợp đồng;
• Có thiệt hại thực tế;
• Hành vi vi phạm hợp đồng là nguyên nhân trực tiếp gây ra thiệt hại.

CCPL: Điều 303 Luật Thương mại 2005.

Điều kiện phát sinh thiệt hại

• Thiệt hại là giá trị tổn thất thực tế, trực tiếp mà bên bị vi phạm phải chịu do bên vi phạm gây ra.
• Thiệt hại là khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.

CCPL: Điều 302 Luật Thương mại 2005.

Nghĩa vụ của bên yêu cầu bồi thường thiệt hại

• Nghĩa vụ chứng minh tổn thất: Bên yêu cầu bồi thường thiệt hại phải chứng minh tổn thất, mức độ tổn thất do hành vi vi phạm gây ra và khoản lợi trực tiếp mà bên bị vi phạm đáng lẽ được hưởng nếu không có hành vi vi phạm.
• Nghĩa vụ hạn chế tổn thất: Bên yêu cầu bồi thường thiệt hại phải áp dụng các biện pháp hợp lý để hạn chế tổn thất kể cả tổn thất đối với khoản lợi trực tiếp đáng lẽ được hưởng do hành vi vi phạm hợp đồng gây ra.

CCPL: Điều 304, Điều 305 Luật Thương mại 2005.

Nguyên tắc xác định mức bồi thường

• Được bồi thường toàn bộ và kịp thời.
• Có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.
• Có quyền yêu cầu Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế.
• Khi bên bị thiệt hại có lỗi trong việc gây thiệt hại thì không được bồi thường phần thiệt hại do lỗi của mình gây ra.
• Bên có quyền, lợi ích bị xâm phạm không được bồi thường nếu thiệt hại xảy ra do không áp dụng các biện pháp cần thiết, hợp lý để ngăn chặn, hạn chế thiệt hại cho chính mình

CCPL: Điều 585 Bộ luật Dân sự 2015.

Quyền yêu cầu tiền lãi do chậm thanh toán

Trường hợp bên vi phạm hợp đồng chậm thanh toán tiền hàng hay chậm thanh toán thù lao dịch vụ và các chi phí hợp lý khác thì bên bị vi phạm hợp đồng có quyền yêu cầu trả tiền lãi trên số tiền chậm trả đó theo lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường tại thời điểm thanh toán tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc pháp luật có quy định khác.

CCPL: Điều 306 Luật Thương mại 2005.

Các trường hợp miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại

Miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại

• Xảy ra trường hợp miễn trách nhiệm mà các bên đã thoả thuận;
• Xảy ra sự kiện bất khả kháng;
• Hành vi vi phạm của một bên hoàn toàn do lỗi của bên kia;
• Hành vi vi phạm của một bên do thực hiện quyết định của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền mà các bên không thể biết được vào thời điểm giao kết hợp đồng.

CCPL: Điều 294 Luật Thương mại 2005.

Một số bất cập trong quy định về bồi thường thiệt hại

• Quy định về bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại chưa có sự thống nhất giữa Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Thương mại 2005
• Pháp luật Việt Nam về bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng chưa tương thích với pháp luật quốc tế.
• Các quy định về miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm hợp đồng thương mại chưa rõ ràng.

>>> Xem thêm: Có được yêu cầu phạt vi phạm và bồi thường thiệt hại cùng lúc trong hợp đồng?

Những quy định về hình thức, điều kiện, quyền và nghĩa vụ các bên liên quan đến bồi thường thiệt hại trong hợp đồng thương mại đã được Luật Long Phan cung cấp trong bài viết. Trường hợp, Quý khách hàng có thắc mắc về luật hợp đồng hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ luật sư TƯ VẤN HỢP ĐỒNG có thể liên hệ chúng tôi qua HOTLINE: 1900.63.63.87 để được tư vấn và giải đáp cụ thể.