Cha mẹ để lại di chúc là nhà đất cấp cho hộ gia đình thì có hiệu lực không? Kiện hủy được không?

Khi tìm hiểu về chủ đề “cha mẹ để lại di chúc là nhà đất cấp cho hộ gia đình”, cần hiểu như thế nào là tài sản của các thành viên cùng chung sống, quy định về đất cấp cho hộ gia đình, hiệu lực của di chúc,… Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ hơn về chủ đề này.

Quy định về đất cấp cho hộ gia đình

Căn cứ Khoản 29 Điều 3 Luật đất đai 2013 quy định Hộ gia đình sử dụng đất là:

• Những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình,
• Đang sống chung;
• Có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Như vậy, đất được cấp cho hộ gia đình thì thuộc quyền sở hữu chung của tất cả mọi thành viên trong hộ gia đình. Việc xác định những người có quyền đối với quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình được căn cứ vào sổ hộ khẩu tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Về nguyên tắc chỉ có những người có tên trong hộ gia đình tại thời điểm thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới có quyền lợi liên quan. Khi quyền sử dụng đất là quyền chung của cả hộ gia đình thì khi đó những thành viên trong hộ sẽ có quyền lợi ngang nhau đối với quyền sử dụng đất

>> Xem thêm: Nhà Chung Sổ Để Lại Di Chúc Thừa Kế Được Không ?

Cha mẹ để lại di chúc là đất cấp cho hộ gia đình

Nếu trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi là “hộ gia đình” thì đất đó không phải là tài sản riêng của cha mẹ và mảnh đất sẽ chia đều cho số người có tên trong giấy chứng nhận.

Đất được cấp cho hộ gia đình thì thuộc quyền sở hữu chung của tất cả mọi thành viên trong hộ gia đình. Việc xác định những người có quyền đối với quyền sử dụng đất cấp cho hộ gia đình được căn cứ vào sổ hộ khẩu tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, nhận chuyển quyền sử dụng đất.

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Trường hợp cha mẹ để lại di chúc là nhà đất cấp cho hộ gia đình thì cha mẹ chỉ có quyền để lại đối với phần đất tương ứng mà mình có quyền trong đất của hộ gia đình, cha mẹ không phải là chủ sở hữu riêng nên không có quyền đối với toàn bộ mảnh đất đó.

Hiệu lực của di chúc là đất cấp cho hộ gia đình

Khi trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ghi hộ gia đình thì quyền sử dụng đất sẽ là của tất cả các thành viên có tên trong hộ khẩu thời điểm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do đó, đất này không phải tài sản của riêng ai trong gia đình mà là tài sản chung, mỗi người sẽ được chia đều cho số người có tên trong giấy chứng nhận.

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Một di chúc muốn có hiệu lực thì cần phải đảm bảo hai yếu tố đó là về hình thức và về nội dung.

Về hình thức:

• Di chúc có thể được thể hiện bằng văn bản hoặc di chúc miệng. Tuy nhiên cần lưu ý rằng, chỉ lập di chúc miệng khi không thể lập di chúc bằng văn bản.
• Người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép.
• Trường hợp di sản thừa kế là đất đai thì di chúc cần được công chứng, chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo tăng tính pháp lý.

Về nội dung: Nội dung của di chúc là sự thể hiện ý chí của người lập di chúc về việc định đoạt tài sản của mình cho những người thừa kế, phân chia di sản thừa kế, giao nghĩa vụ cho người thừa kế…

Vì cha/mẹ của bạn chỉ là một trong những chủ sở hữu hợp pháp trong đất chung của hộ gia đình nên trường hợp này, cha/mẹ chỉ có thể để lại di chúc đối với một phần đất mà mình có quyền trong đất của hộ gia đình.

Vậy nội dung di chúc này chỉ có hiệu lực một phần đối với phần đất của họ trong hộ gia đình mà họ có quyền định đoạt, phần không phải tài sản của họ thì họ không được để lại di chúc.

Thủ tục khởi kiện yêu cầu tuyên vô hiệu một phần di chúc

Khi có tranh chấp về việc di chúc không đảm bảo các quy định của pháp luật ảnh hưởng tới sự phân chia đất cấp cho hộ gia đình, có thể tiến hành thủ tục khởi kiện với yêu cầu tuyên vô hiệu một phần di chúc.

Đối với những tranh chấp đất đai về thừa kế tài sản theo di chúc, khi có sự xung đột nội bộ của những người thừa kế với nhau và với người khác về quyền được hưởng di sản hay các giấy tờ, nghĩa vụ phát sinh từ việc thừa kế thì Tòa án nhân dân cấp huyện sẽ có thẩm quyền giải quyết (Khoản 1 Điều 35 Bộ luật tố tụng Dân sự 2015)

Cơ quan, tổ chức, cá nhân khi bị xâm phạm quyền và lợi ích trong vấn đề thừa kế theo di chúc có quyền tự mình hoặc thông qua đại diện hợp pháp khởi kiện vụ án tại Tòa.

Trên đây là bài viết tư vấn về việc để lại di chúc là đất cấp cho hộ gia đình. Nếu bạn đọc có bất kì thắc mắc nào, xin vui lòng gọi ngay Công ty Luật Long Phan PMT qua hotline bên dưới để được hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn.