Giới hạn trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa bằng đường biển

Giới hạn trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa bằng đường biển là quy định pháp lý quan trọng trong vận tải biển. Điều này xác định mức độ bồi thường tối đa mà người vận chuyển phải chịu khi xảy ra tổn thất, hư hỏng hoặc chậm trễ giao hàng. Quy định này cân bằng lợi ích giữa người vận chuyển và chủ hàng, đồng thời tạo cơ sở pháp lý cho việc giải quyết tranh chấp. Bài viết này của Long Phan PMT sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật về vấn đề này.

Quy định về người vận chuyển hàng hóa đường biển, trách nhiệm của người vận chuyển

Người vận chuyển hàng hóa bằng đường biển là chủ thể quan trọng trong hoạt động vận tải biển. Trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa từ cảng đi đến cảng đến theo hợp đồng đã ký kết với người gửi hàng. Bao gồm: bảo quản hàng hóa, đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển và giao hàng đúng hạn cho người nhận hàng.

Tuy nhiên, trách nhiệm của người vận chuyển không phải là vô hạn. Pháp luật quy định giới hạn trách nhiệm để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người vận chuyển, đồng thời tạo sự cân bằng trong mối quan hệ giữa các bên tham gia vận tải biển.

Quy định pháp luật về giới hạn trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa đường biển

Giới hạn trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa bằng đường biển được quy định cụ thể tại Điều 152 Bộ luật Hàng hải năm 2015. Theo đó,

Trong trường hợp tính chất và giá trị hàng hóa không được khai báo trước khi bốc hàng hoặc không ghi rõ trong chứng từ vận chuyển, người vận chuyển chỉ phải bồi thường trong giới hạn tối đa. Cụ thể, mức bồi thường tối đa là 666,67 đơn vị tính toán cho mỗi kiện hoặc đơn vị hàng hóa, hoặc 2 đơn vị tính toán cho mỗi kilogram trọng lượng cả bì của hàng hóa bị mất mát, hư hỏng, tùy theo giá trị nào cao hơn. Đơn vị tính toán ở đây là Quyền rút vốn đặc biệt do Quỹ tiền tệ quốc tế xác định.

Trong trường hợp hàng hóa vận chuyển bằng container, mỗi kiện hoặc đơn vị hàng hóa ghi trong chứng từ vận chuyển được coi là một kiện hoặc đơn vị riêng biệt. Nếu chứng từ không ghi rõ số lượng, toàn bộ container chỉ được xem là một kiện hoặc đơn vị hàng hóa.

Trong trường hợp giá trị hàng hóa được khai báo trước và ghi vào chứng từ vận chuyển, người vận chuyển phải bồi thường theo giá trị đã khai báo. Đối với hàng hóa bị mất, bồi thường bằng giá trị khai báo. Với hàng hóa hư hỏng, bồi thường bằng chênh lệch giữa giá trị khai báo và giá trị còn lại.

>>>Xem thêm: Mẫu hợp đồng vận chuyển hàng hóa bằng đường biển mới

Trường hợp nào người vận chuyển hàng hóa đường biển mất quyền giới hạn trách nhiệm

Mặc dù có quy định về giới hạn trách nhiệm, người vận chuyển vẫn có thể mất quyền này trong một số trường hợp nhất định. Điều 153 Bộ luật Hàng hải năm 2015 quy định cụ thể về vấn đề này.

Theo đó, người vận chuyển sẽ mất quyền giới hạn trách nhiệm nếu người khiếu nại chứng minh được rằng tổn thất, hư hỏng hàng hóa là hậu quả của hành vi cố ý hoặc cẩu thả của người vận chuyển. Cụ thể, nếu người vận chuyển có hành vi cố ý gây mất mát, hư hỏng, chậm trả hàng hoặc hành động cẩu thả mà biết rằng việc mất mát, hư hỏng hoặc chậm trả hàng có thể xảy ra, họ sẽ không được hưởng quyền giới hạn trách nhiệm.

Không chỉ người vận chuyển, quy định này còn áp dụng đối với người làm công hoặc đại lý của người vận chuyển. Nếu những người này thực hiện hành vi với chủ định gây ra tổn thất hoặc cẩu thả và biết rằng hậu quả có thể xảy ra, họ cũng không được hưởng quyền giới hạn trách nhiệm.

Quy định này nhằm ngăn chặn hành vi cố ý gây thiệt hại hoặc bất cẩn nghiêm trọng của người vận chuyển và nhân viên của họ. Đồng thời, nó cũng bảo vệ quyền lợi của chủ hàng trong trường hợp xảy ra tổn thất do lỗi nghiêm trọng của bên vận chuyển.

Miễn trách nhiệm người vận chuyển hàng hóa bằng đường biển khi nào

Bên cạnh quy định về giới hạn trách nhiệm, pháp luật cũng quy định những trường hợp người vận chuyển được miễn trách nhiệm. Điều 151 Bộ luật Hàng hải năm 2015 nêu rõ các trường hợp này.

Theo đó, người vận chuyển không phải chịu trách nhiệm bồi thường đối với mất mát, hư hỏng hàng hóa do tàu biển không đủ khả năng đi biển, nếu họ đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ chuẩn bị tàu theo quy định. Trong trường hợp này, người vận chuyển có nghĩa vụ chứng minh đã thực hiện nhiệm vụ một cách mẫn cán.

Ngoài ra, người vận chuyển được miễn hoàn toàn trách nhiệm trong một số trường hợp cụ thể như:

• Lỗi của thuyền trưởng, thuyền viên trong việc điều khiển tàu;
• Hỏa hoạn không do người vận chuyển gây ra;
• Thảm họa hoặc tai nạn hàng hải;
• Thiên tai;
• Chiến tranh;
• Hành động xâm phạm trật tự và an toàn công cộng mà người vận chuyển không gây ra.
• Và một số trường hợp khác.

Đối với việc chậm trả hàng, người vận chuyển không phải chịu trách nhiệm trong các trường hợp: đi chệch tuyến đường khi có sự chấp thuận của người giao hàng; nguyên nhân bất khả kháng; phải cứu người hoặc trợ giúp tàu khác đang gặp nguy hiểm; cần thời gian để cấp cứu cho thuyền viên hoặc người trên tàu.

Những quy định về miễn trách nhiệm này nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người vận chuyển trong những tình huống ngoài tầm kiểm soát hoặc không phải do lỗi của họ.

Luật sư tư vấn pháp luật hàng hải Việt Nam chuyên nghiệp

Với những quy định phức tạp về giới hạn trách nhiệm và miễn trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa bằng đường biển, việc tìm kiếm tư vấn từ các luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực hàng hải là điều cần thiết. Các luật sư này có thể cung cấp những dịch vụ tư vấn quan trọng như:

• Tư vấn và hỗ trợ trong quá trình bắt giữ tàu biển để giải quyết khiếu nại hàng hải.
• Hướng dẫn áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, thi hành án dân sự và thực hiện tương trợ tư pháp.
• Tư vấn về việc giam giữ hàng hóa để bảo đảm lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.
• Hỗ trợ trong các vấn đề liên quan đến chuyển sở hữu và thế chấp tàu biển.
• Tư vấn về thủ tục đại lý tàu biển và môi giới hàng hải.
• Soạn thảo hợp đồng và quy trình nội bộ cho doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực hàng hải, logistics.

Với kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm thực tiễn, các luật sư hàng hải có thể giúp các bên liên quan hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, từ đó đưa ra các quyết định đúng đắn và bảo vệ lợi ích tốt nhất trong hoạt động vận tải biển.

Như vậy, Giới hạn trách nhiệm của người vận chuyển hàng hóa bằng đường biển đã được Long Phan PMT phân tích chi tiết trong bài viết. Để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp, Quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline 1900.63.63.87. Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ Quý khách hàng giải quyết mọi vấn đề liên quan đến vận tải biển và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Quý khách hàng.

Tags: Hợp đồng hàng hải