Hướng dẫn khởi kiện bồi thường thiệt hại do công trình xây dựng liền kề gây ra

Hiện nay, có nhiều trường hợp thực hiện xây nhà, công trình xây dựng rồi gây ảnh hưởng đến người dân và các công trình xung quanh. Bài viết dưới đây của Luật sư dân sự sẽ hướng dẫn khởi kiện bồi thường thiệt hại do công trình xây dựng liền kề gây ra nhằm kịp thời hỗ trợ các cá nhân, tổ chức đang gặp trường hợp này và có nhu cầu khởi kiện.

Thiệt hại do công trình liền kề gây ra

Xác định căn cứ khởi kiện bồi thường thiệt hại

Để tiến hành khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại do công trình xây dựng liền kề gây ra thì phải xác định được các căn cứ để khởi kiện, theo đó căn cứ vào Điều 584, Điều 605 Bộ luật dân sự (BLDS) 2015 phải có các căn cứ như sau:

• Phải có thiệt hại xảy ra: đây là điều kiện đầu tiên và tiên quyết để yêu cầu bồi thường thiệt hại, có thiệt hại xảy ra trên thực tế thì mới có thể tiến hành khởi kiện yêu cầu bồi thường. Chỉ khi xác định được thiệt hại ở mức nào, bao nhiêu thì mới có thể xác định được mức bồi thường thiệt hại tương ứng.
• Có hành vi vi phạm pháp luật: hành vi gây thiệt hại của các chủ thể có liên quan đến công trình xây dựng có thể là việc không tuân thủ các quy định pháp luật về xây dựng dẫn đến việc công trình xây dựng gây ảnh hưởng đến các công trình liền kề và người dân xung quanh.
• Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và thiệt hại: hành vi vi phạm là nguyên nhân dẫn đến việc gây ra thiệt hại, ví dụ như trong trường hợp chủ thầu đã không tuân thủ an toàn xây dựng dẫn đến việc rơi vật tư xuống nhà liền kề gây hư mái nhà, hoặc là hành vi không tính toán kỹ lưỡng tính chất đất xung quanh để dẫn đến khi xây nhà gây sụp đổ, hư hỏng, sụt lở các công trình liền kề.
• Yếu tố lỗi: theo quy định của Điều 605 BLDS 2015 thì hoàn toàn không đề cập đến yếu tố lỗi của các chủ thể có nghĩa là không cần tìm kiếm họ có lỗi hay không để công trình gây thiệt hại, việc xác định yếu tố lỗi ở đây cũng có thể sẽ để xác định việc liên đới bồi thường.

>>>Xem thêm: Căn cứ khởi kiện tuyên vô hiệu hợp đồng thế chấp nhà đất do bị lừa dối

Xác định chủ thể sẽ chịu trách nhiệm bồi thường

• Chủ sở hữu công trình xây dựng: về nguyên tắc và thực tiễn thì người chịu trách nhiệm đầu tiên khi công trình xây dựng gây thiệt hại là chủ sở hữu công trình xây dựng. Trên thực tế thì Tòa án cũng thường xuyên quy trách nhiệm đầu tiên cho chủ sở hữu.
• Người chiếm hữu, sử dụng, quản lý công trình xây dựng: đây cũng là các chủ thể có trách nhiệm bồi thường khi công trình xây dựng gây thiệt hại được pháp luật quy định tại Điều 605 BLDS 2015.
• Trách nhiệm của người thi công: quy định pháp luật tại Điều 605 BLDS 2015 ghi nhận rằng nếu trong trường hợp người thi công có lỗi thì cũng sẽ phải liên đới chịu trách nhiệm bồi thường, thuật ngữ “người thi công” ở đây có thể hiểu là chủ thầu, kỹ sư hay là người trực tiếp xây dựng.

Xác định các khoản bồi thường

Thiệt hại về tài sản

Thiệt hại về tài sản

Thiệt hại về tài sản được quy định tại Điều 589 BLDS 2015 bao gồm:

• Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm ví dụ như việc nhà đổ rơi qua đất hay qua mái nhà.
• Tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng ví dụ như đổ nhà đang xây làm hỏng xe, chết vậy nuôi, làm gãy cây, nhà bị lún nứt do xây dựng công trình liền kề.
• Lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút ví dụ như vật tư đổ ra hẻm đi chung gây cản trở giao thông đối với hàng xóm.
• Chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại. Đây là những khoản chi phí ví dụ như chi phí mua xi măng làm lại những chỗ bị nứt.

>>>Xem thêm:
Thủ tục kiện đòi bồi thường do nhà bị hư hại từ công trình xây dựng bên cạnh

Thiệt hại về sức khỏe

Theo Điều 590 BLDS 2015 thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:

• Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;
• Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;
• Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;
• Trong trường hợp này, thiệt hại về sức khỏe ở đây có thể là việc khói bụi, tiếng ồn từ công trình xây dựng hay là việc công trình xây dựng ngã đổ trúng người xung quanh.

Thiệt hại về tính mạng

Theo quy định tại Điều 591 BLDS 2015 thì các thiệt hại về tính mạng trong trường hợp này có thể bao gồm:

• Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 BLDS 2015
• Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, chăm sóc người bị thiệt hại trước khi chết
• Chi phí hợp lý cho việc mai táng
• Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng.

>>>Xem thêm:
Cây ngã đè sập nhà dân ai chịu trách nhiệm bồi thường?

Trình tự, thủ tục khởi kiện

Trình tự, thủ tục khởi kiện

Xác định cơ quan có thẩm quyền giải quyết

• Tranh chấp về bồi thường thiệt hại do công trình xây dựng liền kề gây ra là tranh chấp về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng do đó căn cứ theo Khoản 6 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cụ thể là:
• Tòa án nhân dân cấp huyện sẽ có thẩm quyền giải quyết (căn cứ theo điểm a khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015)
• Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc hoặc theo thỏa thuận của đương sự.
• Theo điểm c, khoản 1, Điều 37, BLTTDS 2015 thì những tranh chấp, yêu cầu  mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài  thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp tỉnh

Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện

Hồ sơ khởi kiện gồm:

Đơn khởi kiện  phải có các nội dung chính theo khoản 4, Điều 189, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Mẫu đơn khởi kiện theo mẫu số 23 – DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ- HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 13/01/2017.

Kèm theo Đơn khởi kiện phải có Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện.(Khoản 5, Điều 189, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015)

• Chứng minh nhân dân/ căn cước công dân/hộ chiếu, sổ hộ khẩu
• Đơn khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại
• Tài liệu chứng cứ chứng minh sự kiện vi phạm
• Tài liệu chứng cứ chứng minh thiệt hại thực tế có thể là hình ảnh ngôi nhà bị thiệt hại do công trình xây dựng kế bên gây ra, giấy giám định thương tật,..

Phương thức nộp đơn hồ sơ khởi kiện

Theo khoản 1, Điều 190, BLTTDS 2015 thì Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện kèm theo tài liệu, chứng cứ mà mình hiện có đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng các phương thức sau đây:

•  Nộp trực tiếp tại Tòa án;
• Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính;
• Gửi trực tuyến bằng Cổng Dịch vụ Công Quốc gia (nếu có)

Căn cứ theo quy định tại BLTTDS 2015 thì trình tự giải quyết như sau:

• Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện kèm các tài liệu, chứng cứ mà mình có đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết bằng phương thức nộp trực tiếp hoặc gửi theo đường dịch vụ bưu chính.
• Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.
• Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày được phân công, Thẩm phán tiến hành xem xét đơn khởi kiện và ra một trong số các quyết định như yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện; thụ lý vụ án; chuyển đơn khởi kiện cho Tòa có thẩm quyền; trả lại đơn khởi kiện và nêu rõ lý do.
• Sau khi được thụ lý vụ án, tòa án phải tiến hành quá trình chuẩn bị xét xử trong thời hạn 04 tháng kể từ ngày thụ lý.
• Thông qua việc nghiên cứu hồ sơ, tài liệu chứng cứ mà các bên đương sự cung cấp hoặc do tự mình thu thập, Thẩm phán sẽ mở phiên tòa sơ thẩm theo thủ tục luật định.
• Trường hợp không đồng ý với bản án, quyết định của Tòa án, đương sự có thể kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm.

Thời hạn khởi kiện

• Theo quy định tại Điều 588 BLDS 2015 thì thời hiệu khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại là 3 năm kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
• Người khởi kiện nên lưu ý thời hạn này để nộp đơn khởi kiện đúng thời hạn, tránh việc quá hạn dẫn đến đơn khởi kiện không được thụ lý.

Dịch vụ luật sư hỗ trợ thực hiện khởi kiện

Việc khởi kiện cần phải lưu ý khá nhiều thông tin pháp lý nên việc thuê luật sư hỗ trợ là việc cần thiết:

• Tham gia vào quá trình khởi kiện;
• Thu thập chứng cứ, đưa ra hợp lý, đầy đủ các thiệt hại cần bồi thường
• Luật sư đại diện theo ủy quyền khởi kiện để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của khách hàng;
• Liên hệ với cơ quan có thẩm quyền giải quyết;
• Luật sư sẽ giúp xem xét và nghiên cứu sự việc để hỗ trợ khởi kiện cho khách hàng;
• Soạn đơn có hình thức phù hợp với quy định của pháp luật, tránh trường hợp đơn không hợp lệ về hình thức khiến cho quá trình khởi kiện tốn nhiều thời gian hơn.

Nếu Quý khách hàng đang cần Hướng dẫn khởi kiện bồi thường thiệt hại do công trình xây dựng liền kề gây ra thì đừng ngần ngại liên hệ với Luật sư dân sự qua HOTLINE: 1900.63.63.87 để được hỗ trợ nhanh nhất có thể nhé. Thông qua tổng đài 1900.63.63.87, hy vọng có thể giúp đỡ được nhiều người với nhiều nhu cầu dịch vụ pháp lý khác nhau. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe những thắc mắc từ quý khách hàng mọi lúc, mọi nơi, kết nối bạn đến với những tư vấn từ những luật sư giỏi về chuyên môn, nhiệt tình trong công việc. Xin cám ơn!