Hướng dẫn điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng

Hướng dẫn điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng được thực hiện như thế nào? Khi điều chỉnh khối lượng công việc thì giá của hợp đồng xây dựng có thay đổi hay không? Pháp luật quy định như thế nào về bổ sung công việc trong hợp đồng xây dựng? Bài viết sau đây của Luật sư hợp đồng của Luật Long Phan PMT sẽ giúp các bạn giải đáp được thắc mắc trên, mời Quý bạn đọc theo dõi.

Điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng

>>>Xem thêm: Giải quyết tranh chấp hợp đồng thi công xây dựng

Nguyên tắc điều chỉnh hợp đồng xây dựng

Theo sự quy định của Nghị định 50/2021/NĐ-CP, thì

• Việc điều chỉnh hợp đồng xây dựng chỉ được áp dụng trong thời gian thực hiện hợp đồng bao gồm cả thời gian được gia hạn thực hiện hợp đồng theo quy định của pháp luật.
• Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định, đơn giá hợp đồng chỉ được điều chỉnh khi Nhà nước thay đổi các chính sách làm ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện hợp đồng, khi dự án được điều chỉnh có ảnh hưởng đến hợp đồng; trừ trường hợp các bên hợp đồng có thỏa thuận khác; trường hợp bất khả kháng theo quy định của pháp luật.
• Đối với hợp đồng trọn gói, chỉ được điều chỉnh hợp đồng cho những khối lượng công việc bổ sung ngoài phạm vi công việc theo hợp đồng đã ký (đối với hợp đồng thi công xây dựng, hợp đồng cung cấp thiết bị là nằm ngoài phạm vi công việc phải thực hiện theo thiết kế, yêu cầu của hồ sơ mời thầu hoặc hồ sơ yêu cầu; đối với hợp đồng tư vấn là nằm ngoài nhiệm vụ tư vấn phải thực hiện) và khi Nhà nước thay đổi các chính sách làm ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện hợp đồng, khi dự án được điều chỉnh có ảnh hưởng đến hợp đồng; trừ trường hợp các bên hợp đồng có thỏa thuận khác; trường hợp bất khả kháng theo quy định của pháp luật.

Hướng dẫn điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng trọn gói

Theo quy định tại khoản 1 Điều 37 Nghị định 37/2015/NĐ-CP, về nguyên tắc các bên tham gia hợp đồng phải thỏa thuận cụ thể về các trường hợp được điều chỉnh khối lượng, phạm vi và trình tự, thủ tục điều chỉnh khối lượng.

Đồng thời, tại khoản 2 Điều 37 Nghị định 37/2015/NĐ-CP này đã quy định việc điều chỉnh khối lượng công việc trong hợp đồng trọn gói. Trong trường hợp có phát sinh hợp lý những công việc ngoài phạm vi hợp đồng đã ký (đối với hợp đồng thi công xây dựng, hợp đồng cung cấp thiết bị là nằm ngoài phạm vi công việc phải thực hiện theo thiết kế; đối với hợp đồng tư vấn là nằm ngoài nhiệm vụ tư vấn phải thực hiện) như sau:

Trường hợp không vượt quá giá gói thầu

Trường hợp khi điều chỉnh khối lượng nhưng không làm vượt giá gói thầu được phê duyệt thì chủ đầu tư và nhà thầu tính toán, thỏa thuận và ký kết phụ lục bổ sung hợp đồng. Đây được xem là trường hợp dễ dàng giải quyết.

Giá sử, giá gói thầu được phê duyệt là 10 tỷ, nhưng hợp đồng được ký với nhà thầu có giá 8 tỷ, khối lượng điều chỉnh công việc phát sinh ngoài phạm vi hợp đồng là 1,5 tỷ. Như vậy, việc điều chỉnh khối lượng công việc này không làm vượt quá giá gói thầu đã được phê duyệt. Lúc này, chủ đầu tư và nhà thầu cần ký kết phụ lục bổ sung cho hợp đồng.

Trường hợp vượt quá giá gói thầu

Ngược lại, trường hợp điều chỉnh khối lượng công việc dẫn đến vượt giá gói thầu được phê duyệt thì phải được người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét, quyết định.

Giả sử, gói thầu được phê duyệt có giá 10 tỷ, hợp đồng được ký với nhà thầu có giá 9 tỷ, khối lượng công việc phát sinh ngoài phạm vi hợp đồng là 1,5 tỷ. Khi này, việc điều chỉnh khối lượng công việc đã làm vượt quá giá gói thầu được phê duyệt. Theo sự hướng dẫn của pháp luật, trường hợp này phải có người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét và quyết định. Trên thực tế, nhiều chủ đầu tư vẫn vẫn ưu tiên nhà thầu đó tiếp tục làm, nếu nhà thầu đủ năng lực, điều kiện thực hiện, mà không cần tổ chức đấu thầu lại.

Trường hợp không thỏa thuận được giá gói thầu

Ngoài hai trường hợp trên, nếu thỏa thuận không được thì khối lượng các công việc phát sinh đó sẽ hình thành gói thầu mới, việc lựa chọn nhà thầu để thực hiện gói thầu này theo quy định hiện hành.

Theo đó, việc lựa chọn nhà thầu được thực hiện theo những quy định của Luật Đấu thầu 2013.

Hướng dẫn điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng theo đơn giá

Trường hợp công việc chưa có đơn giá

Tại điểm b khoản 2, Điều 37, Nghị định 37/2015/NĐ-CP quy định, đối với cả hợp đồng theo đơn giá cố định và đơn giá điều chỉnh khi bổ sung khối lượng công việc hợp lý chưa có đơn giá trong hợp đồng, được chia thành hai trường hợp xử lý như sau:

• Trường hợp không làm vượt giá gói thầu được phê duyệt thì chủ đầu tư và nhà thầu tính toán, thỏa thuận và ký kết phụ lục bổ sung hợp đồng.
• Trường hợp vượt giá gói thầu được phê duyệt thì phải được người có thẩm quyền quyết định đầu tư xem xét, quyết định.

Đặc biệt lưu ý với trường hợp được quy định tại Nghị định 50/2021/NĐ-CP, khi những khối lượng phát sinh nằm ngoài phạm vi hợp đồng đã ký mà chưa có quy định về đơn giá hoặc phương pháp xác định đơn giá trong hợp đồng, thì các bên tham gia hợp đồng phải thỏa thuận, thống nhất đơn giá hoặc nguyên tắc, phương pháp xác định giá để thực hiện khối lượng công việc này trước khi thực hiện.

Trường hợp công việc đã có đơn giá

Ngược lại, khi điều chỉnh khối lượng công việc đối với hợp đồng theo đơn giá cố định và đơn giá điều chỉnh, mà các khối lượng công việc đã có đơn giá trong hợp đồng, thì được xác định theo khối lượng hoàn thành thực tế (tăng hoặc giảm so với khối lượng trong hợp đồng đã ký) được nghiệm thu.

Khối lượng công việc trong hợp đồng xây dựng

>>>Xem thêm: Mẫu phụ lục hợp đồng xây dựng

Điều chỉnh giá đối với hợp đồng xây dựng trọn gói

Khi khối lượng công việc thay đổi khi này giá của hợp đồng cũng thay đổi theo. Tại Điều 3 Thông tư 07/2016/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành ngày 10 tháng 03 năm 2016 đã ghi nhận vấn đề pháp lý này. Theo đó, hợp đồng trọn gói chỉ điều chỉnh giá hợp đồng đối với những khối lượng công việc bổ sung hợp lý, những khối lượng thay đổi giảm so với phạm vi công việc phải thực hiện theo hợp đồng đã ký và các trường hợp bất khả kháng.

Về điều chỉnh giá hợp đồng khi điều chỉnh khối lượng công việc được khoản 1 Điều 5 Thông tư 07/2016/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành ngày 10 tháng 03 năm 2016 quy định, khi:

• Phát sinh khối lượng công việc bổ sung hợp lý ngoài phạm vi hợp đồng hoặc khi bổ sung khối lượng công việc hợp lý chưa có đơn giá trong hợp đồng, thì các bên tham gia hợp đồng thống nhất đơn giá công việc này trước khi thực hiện.
• Việc xác định đơn giá mới theo nguyên tắc thỏa thuận trong hợp đồng về đơn giá cho khối lượng công việc phát sinh, bổ sung ngoài phạm vi hợp đồng; khối lượng chưa có đơn giá trong hợp đồng.
• Đơn giá mới này sẽ được xác định theo Thông tư hướng dẫn về lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình của Bộ Xây dựng (Thông tư 09/2019/TT-BXD được thay thế bởi Thông tư 11/2021/TT-BXD sẽ có hiệu lực từ ngày 15/10/2021) và các thỏa thuận trong hợp đồng.

Điều chỉnh giá đối với hợp đồng xây dựng theo đơn giá

Đối với hợp đồng theo đơn giá cố định

Tương tự với hợp đồng trọn giá, khi điều chỉnh khối lượng công việc cũng dẫn đến điều chỉnh giá hợp đồng. Theo đó, tại Điều 6 Thông tư 07/2016/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành ngày 10 tháng 03 năm 2016 đã quy định đối với hợp đồng theo đơn giá cố định khi bổ sung khối lượng công việc chưa có đơn giá trong hợp đồng thì các bên tham gia hợp đồng thống nhất đơn giá công việc này trước khi thực hiện.

Tương tư với trường hợp trên, việc xác định đơn giá theo Thông tư hướng dẫn xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình của Bộ Xây dựng (Thông tư 09/2019/TT-BXD được thay thế bởi Thông tư 11/2021/TT-BXD sẽ có hiệu lực từ ngày 15/10/2021) và các thỏa thuận trong hợp đồng.

Đối với hợp đồng theo đơn giá điều chỉnh

Bên cạnh đó, Tại Điều 8 Thông tư 07/2016/TT-BXD do Bộ Xây dựng ban hành ngày 10 tháng 03 năm 2016 đã quy định về điều chỉnh giá hợp đồng khi có sự điều chỉnh về khối lượng công việc như sau:

• Khi khối lượng công việc thực tế hoàn thành được nghiệm thu tăng hoặc giảm lớn hơn 20% khối lượng công việc tương ứng ghi trong hợp đồng hoặc khi bổ sung khối lượng công việc hợp lý chưa có đơn giá trong hợp đồng thì các bên thống nhất xác định đơn giá mới theo nguyên tắc thỏa thuận trong hợp đồng về đơn giá cho các khối lượng công việc này để thanh toán. Đơn giá mới được xác định theo Thông tư hướng dẫn xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng công trình của Bộ Xây dựng và các thỏa thuận trong hợp đồng.
• Trường hợp trong hợp đồng các bên có thỏa thuận điều chỉnh đơn giá (toàn bộ hoặc một số đơn giá) cho những công việc được điều chỉnh giá do trượt giá sau một khoảng thời gian nhất định kể từ ngày hợp đồng có hiệu lực. Đơn giá Điều chỉnh được xác định theo phương pháp hướng dẫn tại Phụ lục kèm theo Thông tư này.

Như vậy, khi có sự điều chỉnh khối lượng công việc, sẽ dẫn đến sự điều chỉnh giá hợp đồng sao cho phù hợp. Tùy theo mỗi loại hợp đồng cũng sẽ có những cách thức điều chỉnh khối lượng công việc và giá hợp đồng tương ứng.

Điều chỉnh giá hợp đồng

>>>Xem thêm: Thủ tục xin cấp phép xây dựng

Trên đây là toàn bộ nội dung về Hướng dẫn điều chỉnh khối lượng thi công trong hợp đồng xây dựng. Quý bạn đọc còn thắc mắc liên quan đến vấn đề này hoặc cần sự giúp đỡ của TƯ VẤN LUẬT HỢP ĐỒNG hãy liên hệ với chúng tôi qua số HOTLINE 1900.63.63.87. Thông qua tổng đài 1900.63.63.87, Luật sư của Long Phan PMT hy vọng có thể giúp đỡ được nhiều người với nhiều nhu cầu dịch vụ pháp lý khác nhau. Hotline 1900.63.63.87 luôn sẵn sàng lắng nghe những thắc mắc từ quý khách hàng mọi lúc, mọi nơi, kết nối bạn đến với những tư vấn từ những luật sư giỏi về chuyên môn, nhiệt tình trong công việc.