Hướng dẫn giải quyết tranh chấp đất thừa kế nhờ trông coi

Giải quyết tranh chấp đất thừa kế nhờ trông coi là quá trình giải quyết tranh chấp đất thừa kế khi người thừa hưởng di sản đó không phải là người trực tiếp trong coi di sản, mà nhờ người khác trông hộ. Trong quá trình đó, về lâu dài sẽ có không ít những tranh chấp nảy sinh liên quan đến phần di sản là đất đai trên. Việc hiểu rõ quy định về quyền thừa kế đất đai do người chết để lại sẽ góp phần bảo vệ quyền và lợi ích cho người bị xâm phạm. Tìm hiểu thêm trong bài viết dưới đây.

Tranh chấp di sản là đất nhờ trông coi

Xác định người quản lý di sản

Theo quy định tại Điều 616 BLDS 2015, người quản lý di sản được xác định như sau:

• Người quản lý di sản là người được chỉ định trong “di chúc” hoặc do những người thừa kế thỏa thuận cử ra.
• Trường hợp di chúc không chỉ định người quản lý di sản và những người thừa kế chưa cử được người quản lý di sản thì người đang chiếm hữu, sử dụng, quản lý di sản tiếp tục quản lý di sản đó cho đến khi những người thừa kế cử được người quản lý di sản.
• Trường hợp tất cả những người thừa kế theo di chúc đều đã chết thì phần di sản dùng để thờ cúng thuộc về người đang quản lý hợp pháp di sản đó trong số những người thuộc diện thừa kế theo pháp luật.
• Trường hợp chưa xác định được người thừa kế và di sản chưa có người quản lý theo quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này thì di sản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý.

Xác định người quản lý di sản thừa kế

Quyền sở hữu di sản của người quản lý di sản

Theo Khoản 1 Điều 623 BLDS 2015, kể từ thời điểm “mở thừa kế”, thời hiệu để người có quyền thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản.

Do đó, đối với di sản thừa kế đang tranh chấp là đất đai thì trong thời hạn 30 năm, người thừa kế phải có yêu cầu chia di sản thừa kế. Nếu không, khi hết thời hạn trên thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý đất đai đó.

Trong trường hợp không có người thừa kế quản lý di sản thì giải quyết như sau:

• Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của BLDS 2015;
• Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 623 Bộ luật này.

Hướng dẫn giải quyết tranh chấp

Tranh chấp thừa kế là đất đai với người trông coi không chỉ đơn thuần là tranh chấp về thừa kế, mà nó có thể là tranh chấp liên quan đến thừa kế. Cụ thể như sau:

• Đây sẽ là tranh chấp về thừa kế nếu tranh chấp này nhằm mục đích xác định quyền thừa kế giữa những người thừa kế.
• Nếu không thuộc trường hợp trên, thì xác định đây là tranh chấp liên quan đến di sản thừa kế. Tranh chấp liên quan đến di sản thừa kế có thể là tranh chấp phát sinh giữa những người thừa kế với người trông coi di sản khi người này đã không bảo quản tài sản dẫn đến gây thiệt hại về tài sản,…

Cần lưu ý, vì tài sản tranh chấp có liên quan đến đất đai, nên cần xác định tranh chấp này có bắt buộc phải thực hiện hòa giải hay không. Theo khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP thì có thể phát sinh 02 trường hợp:

• Đối với tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013 thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện quy định tại điểm b Khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 (BLTTDS 2015).
• Đối với tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất như: tranh chấp về giao dịch mua bán quyền sử dụng đất, tranh chấp đất thừa kế giữa anh em ruột, anh chị em với nhau, … thì thủ tục HÒA GIẢI tại UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp không phải là điều kiện khởi kiện vụ án.

Do đó, nếu là tranh chấp về việc xác định ai là người có quyền sử dụng đất, thì phải bắt buộc thực hiện hòa giải tại cơ sở trước khi khởi kiện.

Tranh chấp về thừa kế hoặc tranh chấp liên quan đến di sản thừa kế là những tranh chấp liên quan đến tranh chấp quyền sử dụng đất. Vì vậy, có thể trực tiếp khởi kiện ra tòa mà không cần thông qua thủ tục hòa giải.

Xem thêm: Xác định tòa án nào có thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự

Yêu cầu giải quyết tranh chấp về di sản thừa kế

Trình tự, thủ tục giải quyết tại Tòa

Trình tự giải quyết tranh chấp thừa kế tại Tòa án được diễn ra như sau:

• Bước 1: Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền
• Bước 2: Tòa án xem xét đơn và thông báo nộp tiền tạm ứng án phí

Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí trong trường hợp họ phải nộp tiền tạm ứng án phí.

• Bước 3: Thông báo thụ lý sau khi người khởi kiện nộp lại biên lai tạm ứng án phí

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản cho nguyên đơn, bị đơn, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết vụ án, cho Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý vụ án.

• Bước 4: Tiến hành thủ tục hòa giải và chuẩn bị xét xử

Thời hạn chuẩn bị xét xử là 02 tháng hoặc 04 tháng tùy vụ việc.

Trong thời hạn chuẩn bị xét xử, tùy từng trường hợp, Thẩm phán ra một trong các quyết định sau đây: Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự; Tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự; Đình chỉ giải quyết vụ án dân sự;  Đưa vụ án ra xét xử.

• Bước 5: Xét xử sơ thẩm vụ án

Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.

Dịch vụ Luật sư giải quyết tranh chấp đất thừa kế nhờ trông coi

Với đội ngũ Luật sư có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giải quyết tranh chấp thừ kế, Luật Long Phan PMT sẽ hỗ trợ khách hàng những vấn đề như:

• Tư vấn giải quyết tranh chấp thừa kế;
• Tư vấn soạn thảo đơn từ pháp lý liên quan;
• Hỗ trợ khởi kiện vụ án thừa kế;
• Tư vấn thủ tục giải quyết tranh chấp di sản thừa kế
• Hỗ trợ thu thập chứng cứ;
• Đại diện tranh tụng tại phiên tòa.

Tóm lại, qua bài viết trên khi giải quyết một vấn đề tranh chấp thừa kế về đất đai không phải lúc nào cũng có thể khởi kiện ngay được. Như đối với những tranh chấp mà cần xác định ai là chủ sở hữu phần đất thừa kế thì để có thể khởi kiện cần phải trải qua thủ tục hòa giải tại UBND. Biết được các quy định trên sẽ hỗ trợ các bên trong việc giải quyết các vấn đề thừa kế liên quan đến đất đai. Nếu Quý đọc giả còn thắc mắc về các vấn đề thừa kế hay thủ tục giải quyết tranh chấp đối với di sản thừa kế, xin hãy liên hệ ngay qua Hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Bài viết liên quan:

• Quy trình giải quyết một vụ án tranh chấp thừa kế đất đai
• Giải quyết tranh chấp thừa kế là đất bị quy hoạch
• Hướng dẫn giải quyết tranh chấp đất thừa kế đã bán cho người khác