Yêu cầu công ty bồi thường do đóng thiếu mức bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động trong quá trình làm việc tại các doanh nghiệp. Theo quy định, các doanh nghiệp phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, trong thực tế, không ít doanh nghiệp không đóng đủ mức bảo hiểm xã hội, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động. Bài viết này của Long Phan PMT sẽ tư vấn hướng dẫn Quý khách hàng cách yêu cầu công ty bồi thường thiệt hại khi đóng thiếu mức BHXH.

Trách nhiệm của công ty trong việc đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động

Theo quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều 2 của Luật Bảo hiểm Xã hội năm 2014, người sử dụng lao động và người lao động có trách nhiệm tham gia BHXH bắt buộc. Đối tượng tham gia BHXH bao gồm những người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng xác định thời hạn từ đủ 1 tháng trở lên và một số tường hợp đặc biệt khác. Điều này đồng nghĩa với việc bất kỳ doanh nghiệp nào tuyển dụng lao động theo các hình thức hợp đồng lao động nêu trên đều phải đóng BHXH cho họ.

Việc đóng BHXH được quy định chi tiết tại Nghị định 143/2018/NĐ-CP, trong đó quy định rõ mức đóng và tỷ lệ đóng góp BHXH cho người lao động. Mức đóng này không chỉ nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động trong các trường hợp như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, mà còn tạo là cơ sở cho chế độ hưu trí khi người lao động về hưu.

Hậu quả pháp lý khi công ty đóng thiếu bảo hiểm xã hội

Chế tài đối với doanh nghiệp

Theo khoản 8 Điều 18 Luật Bảo hiểm Xã hội 2014, người lao động có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện khi phát hiện doanh nghiệp không thực hiện đúng nghĩa vụ đóng BHXH. Doanh nghiệp vi phạm sẽ phải chịu các chế tài hành chính hoặc thậm chí trách nhiệm hình sự nếu hành vi đóng thiếu kéo dài và gây thiệt hại lớn cho người lao động.

Cụ thể, theo khoản 5 Điều 39 của Nghị định 12/2022/NĐ-CP, doanh nghiệp vi phạm nghĩa vụ đóng BHXH sẽ bị phạt tiền từ 12% đến 15% tổng số tiền phải đóng, nhưng không vượt quá 75 triệu đồng. Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn phải truy thu toàn bộ số tiền bảo hiểm chưa đóng cùng với tiền lãi phát sinh.

Ngoài ra, nếu doanh nghiệp vi phạm nghiêm trọng, người lao động có thể yêu cầu cơ quan chức năng truy tố trách nhiệm hình sự theo Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Hành vi trốn đóng BHXH cho nhiều người lao động có thể bị phạt tù đến 7 năm tùy theo mức độ vi phạm.

Ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động

Việc doanh nghiệp không đóng đủ hoặc không đóng BHXH cho người lao động không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của người lao động. Khi không đóng đầy đủ BHXH, người lao động sẽ mất quyền hưởng các chế độ bảo hiểm như bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế, chế độ nghỉ ốm, thai sản và chế độ hưu trí khi về già.

Các bước khiếu nại và khởi kiện công ty đóng thiếu bảo hiểm xã hội

Người lao động khi phát hiện công ty đóng thiếu mức bảo hiểm xã hội có quyền yêu cầu bồi thường. Theo quy định của pháp luật, họ có thể tiến hành các bước sau để bảo vệ quyền lợi của mình:

Quy trình khiếu nại công ty với Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và xã hội

Khi phát hiện công ty không đóng hoặc đóng thiếu bảo hiểm xã hội (BHXH), người lao động có quyền nộp đơn khiếu nại lên Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và xã hội để bảo vệ quyền lợi của mình. Quy trình khiếu nại cụ thể như sau:

1. Bước 1: Nộp đơn khiếu nại: Người lao động phải gửi đơn khiếu nại trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và xã hội nơi công ty đặt trụ sở, chi nhánh. Đơn khiếu nại cần phải có các thông tin chi tiết về tình trạng đóng thiếu BHXH, bao gồm: tên công ty, mã số BHXH, thời gian vi phạm và các bằng chứng kèm theo.
2. Bước 2: Thời hạn nộp đơn: Theo Luật Khiếu nại 2011, thời hiệu khiếu nại là 90 ngày kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm hoặc từ khi nhận được quyết định liên quan từ công ty.
3. Bước 3: Tiếp nhận và giải quyết khiếu nại: Sau khi tiếp nhận đơn khiếu nại, Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và xã hội sẽ tiến hành kiểm tra, xác minh nội dung đơn và yêu cầu công ty cung cấp các giấy tờ liên quan đến việc đóng BHXH của người lao động. Quá trình kiểm tra và xác minh này nhằm làm rõ sự vi phạm của doanh nghiệp.

Thời hiệu và thủ tục khởi kiện công ty tại tòa án

Nếu sau khi khiếu nại mà quyền lợi của người lao động vẫn không được đảm bảo, họ có quyền khởi kiện doanh nghiệp tại Tòa án theo Điều 187 Bộ luật Lao động 2019. Thời hiệu khởi kiện là 1 năm kể từ ngày phát hiện vi phạm.

Nếu doanh nghiệp không thực hiện theo yêu cầu của cơ quan BHXH hoặc người lao động không hài lòng với quyết định của cơ quan này, họ có quyền khởi kiện công ty ra Tòa án. Theo Điều 32 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, Tòa án Nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp về BHXH. Thời hiệu khởi kiện là 1 năm kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm theo quy định tại khoản 3 Điều 190 Bộ luật Lao động 2019.

>>>Xem thêm: Phải làm gì khi công ty đóng thiếu thời gian bảo hiểm xã hội

Tư vấn, hướng dẫn cho người lao động các công việc cần thực hiện khi công ty không đóng đủ BHXH

Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn bảo vệ người lao động theo quy định pháp luật. Tại đây, Quý khách hàng sẽ được cung cấp các dịch vụ sau đây:

• Kiểm tra hợp đồng lao động và xác nhận mức đóng BHXH.
• Hướng dẫn, soạn thảo đơn từ cho người lao động yêu cầu doanh nghiệp cung cấp các giấy tờ liên quan đến việc đóng BHXH.
• Hướng dẫn khách hàng chuẩn bị hồ sơ và gửi đơn khiếu nại tới cơ quan bảo hiểm xã hội nơi công ty đăng ký.
• Gửi yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động đến Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội.
• Yêu cầu bồi thường các khoản bảo hiểm chưa đóng và quyền lợi liên quan.

>>>Xem thêm: Hướng dẫn giải quyết tranh chấp lao động về bồi thường thiệt hại

Việc đóng đủ bảo hiểm xã hội là nghĩa vụ pháp lý của doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ này, người lao động có quyền yêu cầu bồi thường thông qua các biện pháp khiếu nại hoặc khởi kiện. Nếu Quý khách hàng cần tư vấn chuyên sâu, liên hệ với Chúng tôi qua tổng đài 1900.63.63.87 để được hỗ trợ.