Vận đơn đường biển (Bill of Lading) và giá trị pháp lý của B/L

Vận đơn đường biển (Bill of Lading – B/L) là chứng từ pháp lý trong hoạt động vận tải biển quốc tế. Chứng từ này xác lập quyền sở hữu hàng hóa và chứng minh việc người vận chuyển đã tiếp nhận hàng hóa theo các điều kiện đã thỏa thuận. Long Phan PMT sẽ phân tích chi tiết về các khía cạnh pháp lý của vận đơn đường biển mà Quý khách cần nắm vững.

Vận đơn đường biển (Bill of Lading) là gì?

Vận đơn đường biển là chứng từ vận chuyển làm bằng chứng về việc người vận chuyển đã nhận hàng hóa với số lượng, chủng loại, tình trạng được ghi trong vận đơn để vận chuyển đến nơi trả hàng; bằng chứng về sở hữu hàng hóa dùng để định đoạt, nhận hàng và là bằng chứng của hợp đồng vận chuyển hàng hóa bằng đường biển.

>>>Xem thêm: Vận đơn đường biển và các chứng nhận thực xuất theo UCP600

Các loại vận đơn đường biển

Vận đơn đường biển được phân loại đựa vào các tiêu chí sau:

Phân loại theo hành trình vận chuyển:

• Vận đơn đi thẳng (Direct B/L);
• Vận đơn chở suốt (Through B/L);
• Vận chuyển đa phương thức (Intermodal B/L).

Phân loại theo tình trạng bốc xếp hàng:

• Vận đơn nhận hàng để chở;
• Vận đơn đã bốc hàng lên tàu.

Phân loại theo ghi chú trên vận đơn:

• Vận đơn hoàn hảo (Clean B/L);
• Vận đơn không hoàn hảo (Unclean B/L).

Giá trị pháp lý của vận đơn đường biển

Vận đơn được biển mang lại các giá trị pháp lý sau:

Vận đơn đường biển là bằng chứng của hợp đồng vận chuyển

Theo quy định tại Điều 160 Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015, vận đơn phải thể hiện đầy đủ các thông tin về người gửi hàng, người vận chuyển, người nhận hàng, cảng đi, cảng đến, tình trạng hàng hóa, cước phí và các điều kiện vận chuyển khác.

Vận đơn đường biển xác lập mối quan hệ pháp lý giữa người gửi hàng và người vận chuyển. Chứng từ này ghi nhận các điều khoản và điều kiện vận chuyển đã được thỏa thuận. Trong trường hợp không có hợp đồng vận chuyển riêng biệt, vận đơn chính là bằng chứng duy nhất về thỏa thuận vận chuyển.

Vận đơn là bằng chứng về việc người vận chuyển đã nhận hàng hóa từ người giao hàng

Vận đơn xác nhận việc người vận chuyển đã nhận hàng hóa với số lượng và tình trạng cụ thể.Việc xác nhận thông tin và tình trạng của hàng hóa tại vận đơn có ý nghĩa quan trọng, vì các xác nhận đó sẽ được dùng làm cơ sở để xác định tình trạng hàng hóa người vận chuyển phải giao cho người nhận hàng

Vận đơn là bằng chứng sở hữu hàng hóa, được dùng để định đoạt và nhận hàng

• Đối với vận đơn theo lệnh của người giao hàng (to order of shipper): Trước khi vận đơn gốc được giao cho người nhận hàng hợp pháp, người giao hàng hóa có quyền chuyển nhượng vận đơn cho người khác. Loại vận đơn này rất hữu dụng khi người nhận hàng không thực hiện nghĩa vụ thanh toán cho người giao hàng, thì người giao hàng có quyền bán hàng hóa đang trên đường vận chuyển cho người khác thông qua việc chuyển nhượng vận đơn cho người mua mới.
• Đối với vận đơn theo lệnh của người nhận hàng (to order of consignee): Sau khi vận đơn gốc được giao cho người nhận hàng hợp pháp, người nhận hàng có quyền chuyển nhượng vận đơn cho người mua khác. Loại vận đơn này thường được dùng khi người nhận hàng có ý định chuyển nhượng hàng hóa cho người khác trong quá trình hàng hóa đang di chuyển, hay còn gọi là mua bán qua tay

Người sở hữu vận đơn hợp lệ có quyền yêu cầu người vận chuyển giao hàng hóa cho mình khi hàng hóa cập cảng trả hàng. Trong trường hợp vận đơn được chuyển nhượng như trình bày phía trên, người có quyền nhận hàng hóa có thể là người mua mới mà người giao hàng hoặc người nhận hàng theo vận đơn gốc chỉ định.

Các câu hỏi thường gặp về vận đơn đường biển

Vận đơn đường biển có thể ký phát dưới dạng nào?

Căn cứ khoản 2 Điều 159 Bộ luật Hàng hải 2015, vận đơn được ký phát dưới các dạng sau:

• Ghi rõ tên người nhận hàng, gọi là vận đơn đích danh;
• Ghi rõ tên người giao hàng hoặc tên những người do người giao hàng chỉ định phát lệnh trả hàng, gọi là vận đơn theo lệnh;
• Không ghi rõ tên người nhận hàng hoặc người phát lệnh trả hàng, gọi là vận đơn vô danh.

Làm thế nào để chuyển nhượng quyền sở hữu hàng hóa thông qua vận đơn?

Theo quy định tại Điều 162 Bộ luật Hàng hải 2015, chuyển nhượng hàng hóa thông qua vận đơn bằng các cách sau:

• Vận đơn theo lệnh được chuyển nhượng bằng cách ký hậu vận đơn. Người ký hậu cuối cùng có quyền phát lệnh trả hàng trong vận đơn theo lệnh là người nhận hàng hợp pháp.
• Vận đơn vô danh được chuyển nhượng bằng cách người vận chuyển trao vận đơn vô danh đó cho người được chuyển nhượng. Người xuất trình vận đơn vô danh là người nhận hàng hợp pháp.
• Vận đơn đích danh không được chuyển nhượng. Người có tên trong vận đơn đích danh là người nhận hàng hợp pháp.

>>>Xem thêm: Xử lý hàng hóa bị lưu giữ khi vận chuyển bằng đường biển

Vận đơn đường biển là chứng từ pháp lý trong hoạt động vận tải biển quốc tế. Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn toàn diện về các vấn đề pháp lý liên quan đến vận đơn đường biển. Quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline: 1900.63.63.87 để được hỗ trợ chi tiết về quy trình, thủ tục và giải đáp các vướng mắc về pháp lý trong quá trình sử dụng vận đơn đường biển.