Giải quyết tranh chấp đất thừa kế của người Việt ở nước ngoài?

Tranh chấp đất thừa kế của người Việt ở nước ngoài ngày càng trở nên phổ biến do xu hướng di cư quốc tế gia tăng. Việc xác định quyền thừa kế và giải quyết mâu thuẫn giữa các bên liên quan thường gặp nhiều trở ngại. Thủ tục hành chính phức tạp và khoảng cách địa lý là rào cản cần vượt qua. Người Việt ở nước ngoài cần nắm rõ quy trình và chuẩn bị kỹ lưỡng để bảo vệ quyền lợi. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề quan trọng này.

Tranh chấp đất thừa kế của người Việt ở nước ngoài

Thế nào là người Việt Nam định cư ở nước ngoài?

Theo quy định tại khoản 3 Điều 3 Luật quốc tịch Việt Nam 2008 24/2008/QH12 như sau: Người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam và người gốc Việt Nam cư trú, sinh sống lâu dài ở nước ngoài.

Theo Khoản 3, Khoản 6 Điều 4 Luật Đất đai năm 2024 quy định: Người sử dụng đất được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; đang sử dụng đất ổn định, đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất mà chưa được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; nhận quyền sử dụng đất; thuê lại đất theo quy định của Luật này, bao gồm: 

• Cá nhân trong nước, người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam (sau đây gọi là cá nhân);
• Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài

Người Việt định cư ở nước ngoài có được sở hữu nhà tại Việt Nam không?

Theo khoản 3 và khoản 4, Điều 3 Luật Quốc tịch 2008 thì Người Việt Nam định cư ở nước ngoài bao gồm:

• Công dân Việt Nam cư trú, sinh sống lâu dài ở nước ngoài và về mặt pháp lý thì họ vẫn mang quốc tịch Việt Nam;
• Người gốc Việt Nam là người Việt Nam đã từng có quốc tịch Việt Nam mà khi sinh ra quốc tịch của họ được xác định theo nguyên tắc huyết thống và con, cháu của họ đang cư trú, sinh sống lâu dài ở nước ngoài.

Người Việt Nam định cư nước ngoài được sở hữu nhà ở phải là đối tượng được phép nhập cảnh vào Việt Nam (Điều 8 Luật Nhà ở 2014).

Theo đó, họ có thể được chuyển giao quyền sở hữu nhà thông qua các hình thức như: mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận đổi, nhận thừa kế nhà ở của hộ gia đình và cá nhân, nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở.

>>>Xem thêm: Người Đồng Thừa Kế Ở Nước Ngoài Thì Làm Sao Để Phân Chia Di Sản?

Quyền thừa kế về đất của người Việt Nam định cư nước ngoài.

Căn cứ vào quy định của Luật Đất đai 2024 thì người Việt Nam định cư ở nước ngoài là công dân Việt Nam có các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất như cá nhân trong nước. 

Theo điểm đ, khoản 1, Điều 37, Luật Đất đai 2024 thì Cá nhân sử dụng đất có quyền để thừa kế quyền sử dụng đất, tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất của mình theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Trường hợp người được thừa kế là người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng quy định tại khoản 1 Điều 44 của Luật này thì được nhận thừa kế quyền sử dụng đất; nếu không thuộc đối tượng quy định khoản 1 Điều 44 của Luật này thì được hưởng giá trị của phần thừa kế đó.

Tại khoản 1, Điều 44, Luật Đất đai 2024 quy định như sau người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam thì được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam; có quyền sử dụng đất ở do nhận chuyển quyền sử dụng đất ở trong các dự án phát triển nhà ở.

Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất thừa kế của người Việt ở nước ngoài

Tranh chấp thừa kế của người Việt ở nước ngoài được hiểu là một dạng tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất. Nội dung trên được quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP . Vì vậy, có hai phương án mà chúng tôi kiến nghị khi phát sinh tranh chấp.

Tiến hành tự hòa giải, thương lượng

Mặc dù pháp luật không bắt buộc phải hòa giải, thương lượng để giải quyết tranh chấp thừa kế đất đai. Tuy nhiên, đây là phương án tối ưu nhất mà các bên cần tiến hành trước hết.

Trong các tranh chấp về thừa kế, thông thường các bên đều là những người ruột thịt. Họ thường thân thiết hoặc ít nhất là biết nhau. Để giữ hòa khí và tránh xung đột, họ nên ngồi xuống và thương thượng.

Khởi kiện tại Tòa án

Nếu các bên không thỏa thuận được sẽ giải quyết tranh chấp thừa kế của người Việt ở nước ngoài tại tòa án. Giải quyết một vụ án tranh chấp thừa kế về đất đai được tiến hành theo các bước sau:

Bước 1: Xác định thẩm quyền giải quyết tranh chấp thừa kế

Căn cứ vào Điều 5 Điều 26 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, tranh chấp thừa kế liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án. Điểm a khoản 1 Điều 37 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 và điểm a khoản 1 Điều 39 Bộ luật này, thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Tòa án cấp tỉnh nơi bị đơn cư trú, làm việc. 

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện thừa kế

Người khởi kiện chuẩn bị hồ sơ sau:

• Đơn khởi kiện tranh chấp thừa kế theo Mẫu 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP.
• Căn cước công dân
• Giấy chứng tử
• Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thừa kế
• Giấy tờ chứng minh quan hệ với người để lại di sản 
• Tài liệu, chứng cứ chứng minh yêu cầu khởi kiện

Bước 3: Nộp đơn khởi kiện

Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết bằng một trong các phương thức sau

• Nộp trực tiếp tại Tòa án;
• Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính;
• Gửi trực tuyến thông qua Cổng dịch công Quốc gia.

Bước 4: Toà án tiếp nhận và xử lý đơn khởi kiện

Bước 5: Thụ lý đơn khởi kiện

Căn cứ Điều 195 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, khi Thẩm phán xét thấy vụ án đủ điều kiện thụ lý thì thông báo cho nguyên đơn phải nộp án phí. Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí. Đồng thời nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Trường hợp người khỏi kiện không thuộc đối tượng phải tạm ứng án phí thì Thẩm phán tiến hành thụ lý theo quy định. 

Bước 6: Chuẩn bị xét xử sơ thẩm

Thời hạn chuẩn bị xét xử là 4 tháng kể từ ngày thụ lý. Trường hợp vụ án có tính chất phức tạp, sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan thì có thể gia hạn. Thời gian gia hạn không quá 02 tháng.

Cơ sở pháp lý: Phần thứ II Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Luật sư giải quyết tranh chấp đất thừa kế của người Việt ở nước ngoài

• Tư vấn chiến lược giải quyết tranh chấp thừa kế phù hợp từng trường hợp cụ thể
• Hỗ trợ giải quyết tranh chấp di sản thừa kế có yếu tố nước ngoài
• Phân tích pháp lý vụ việc, đề xuất phương án giải quyết tối ưu cho khách hàng  
• Hướng dẫn chi tiết trình tự, thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp thừa kế
• Tư vấn, hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ, tài liệu chứng cứ khởi kiện
• Soạn thảo đơn từ, văn bản pháp lý liên quan trong suốt quá trình tố tụng
• Xây dựng luận cứ pháp lý sắc bén, tham gia tranh tụng bảo vệ quyền lợi khách hàng
• Tư vấn toàn diện các vấn đề pháp lý liên quan đến thừa kế

Quá trình giải quyết tranh chấp đất thừa kế có thể phức tạp và kéo dài. Người khởi kiện cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và tài liệu chứng minh quyền thừa kế. Việc tham khảo ý kiến chuyên gia là bước quan trọng để đảm bảo quyền lợi hợp pháp. Liên hệ hotline 1900636387 để được tư vấn giải quyết tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất. Đội ngũ luật sư của chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn trong suốt quá trình giải quyết tranh chấp.

Bài viết liên quan có thể bạn quan tâm:

• Tư vấn giải quyết tranh chấp di sản thừa kế có yếu tố nước ngoài 
• Hướng dẫn người Việt định cư ở nước ngoài đòi lại phần di sản thừa kế bị chiếm đoạt

Tags: Tranh chấp thừa kế