Phòng vệ khi bị đánh như thế nào thì không bị khởi tố hình sự?

Phòng vệ khi bị đánh là điều mà người bị tấn công phải thực hiện để bảo vệ tính mạng, sức khỏe. Hành vi chống trả lại một các cần thiết được coi là phòng vệ chính đáng. Bài viết sau đây của Long Phan PMT sẽ giúp quý bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề phòng vệ chính đáng và phòng vệ như thế nào để không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Quy định của pháp luật về phòng vệ chính đáng

Phòng vệ chính đáng được quy định trong pháp luật hình sự Việt Nam. Mục đích của phòng vệ chính đáng là nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp, đồng thời ngăn chặn hành vi tấn công, gây thiệt hại của người có hành vi tấn công. Chính vì mục đích đó nên mặc dù người có hành vi phòng vệ gây nên thiệt hại nhưng vẫn được loại trừ trách nhiệm hình sự.

Thế nào là phòng vệ chính đáng?

Điều 22 Bộ luật Hình sự năm 2015 đưa ra định nghĩa về phòng vệ chính đáng như sau:

• Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức
• Chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.
• Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm

Theo đó, để được coi là phòng vệ chính đáng phải đáp ứng đủ các dấu hiệu sau đây:

• Hành vi xâm hại đến quyền hoặc lợi ích hợp pháp của người phòng vệ, người thứ ba hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức đang diễn ra.
• Nếu thiệt hại do người có hành vi xâm phạm gây ra có thể là thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, có thể là thiệt hại về tài sản, nhân phẩm, danh dự hoặc các lợi ích xã hội khác, thì thiệt hại do người có hành vi phòng vệ gây ra chỉ có thể là thiệt hại tính mạng hoặc sức khỏe về cho người có hành vi xâm phạm.
• Hành vi chống trả là cần thiết.

>> >Xem thêm: Cách xác định tự vệ chính đáng trong vụ án hình sự

Vượt quá phòng vệ chính đáng

Căn cứ theo khoản 2 Điều 22 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng như sau:

• “Vượt quá” giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết.
• Không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.
• Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này.

>>>Xem thêm: Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng bị xử lý như thế nào?

Đánh trả khi bị đánh có được coi là phòng vệ chính đáng không?

Để đánh giá chính xác đánh trả khi bị đánh có được coi là phòng vệ chính đáng cần xem xét đến sự chống trả này có phù hợp với tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi tấn công của đối phương hay không. Phải đặt trong hoàn cảnh cụ thể để đánh giá xem đây là:

• Hành vi đánh trả nhằm phòng vệ theo khoản 1 Điều 22 Bộ luật Hình sự năm 2015.
• Hay vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng theo khoản 2 Điều 22 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Như vậy, chỉ khi hành động đánh trả thỏa mãn các điều kiện về phòng vệ chính đáng thì khi đó, người thực hiện hành vi phòng vệ mới được loại trừ trách nhiệm, không bị khởi tố hình sự.

Trách nhiệm hình sự khi bị đánh vượt quá phòng vệ chính đáng

Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng tùy thuộc vào tính chất, mức độ của hành vi thì người thực hiện có thể bị truy cứu về các tội danh sau:

• Tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội theo Điều 126 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.
• Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc do vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội theo Điều 136 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự. Tuy nhiên, phạm tội do vượt quá phòng vệ chính đáng một trong các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 51 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

>>>Xem thêm: Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng bị xử lý như thế nào?

Luật sư hỗ trợ tư vấn về phòng vệ chính đáng

Luật sư của Long Phan PMT sẽ tư vấn, giải đáp thắc mắc của quý khách hàng về vấn đề phòng vệ như thế nào thì không bị khởi tố hình sự cụ thể như sau:

• Tư vấn, giải thích chuyên sâu về phòng vệ như thế nào thì không bị khởi tố hình sự.
• Tư vấn, hỗ trợ giải quyết mâu thuẫn giữa các bên để bảo vệ quyền lợi tốt nhất cho khách hàng.
• Tham gia vào quá trình tranh tụng tại Tòa.
• Hỗ trợ chuẩn bị giấy tờ, hồ sơ pháp lý cần thiết cho quá trình tố tụng.
• Các vấn đề khác có liên quan đến phòng vệ khi bị đánh.

Hành vi phòng vệ khi bị đánh có thể bị khởi tố hình sự nếu vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng theo quy định. Trên đây là bài viết chia sẻ về cách thức phòng vệ không bị khởi tố hình sự giải đáp thắc mắc việc phòng vệ khi bị đánh có bị khởi tố. Mọi thắc mắc có liên quan hoặc cần tư vấn cụ thể và chi tiết hơn xin liên hệ với Long Phan PMT qua Hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn luật hình sự miễn phí. Xin cảm ơn.

Các bài viết liên quan có thể bạn quan tâm:

• Quy định về tự vệ và điều kiện miễn trách nhiệm hình sự khi tự vệ
• Gây thương tích khi phòng vệ có phải bồi thường thiệt hại không?

Tags: khởi tố bị can, khởi tố vụ án hình sự