Hạn chế quyền thừa kế theo di chúc trong trường hợp nào?

Hạn chế quyền thừa kế theo di chúc là các quy định pháp luật nhằm giới hạn quyền định đoạt tài sản của người lập di chúc, đảm bảo quyền lợi cho những người thừa kế đặc biệt. Mặc dù người lập di chúc có quyền chỉ định người thừa kế, pháp luật Việt Nam quy định một số trường hợp mà quyền thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc. Điều này nhằm bảo vệ quyền lợi của những người thân thiết và yếu thế trong gia đình. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật liên quan đến hạn chế quyền thừa kế theo di chúc.

Quyền lập di chúc và các hạn chế pháp lý

Người lập di chúc có quyền tự do định đoạt tài sản của mình theo Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015, bao gồm:

• Chỉ định người thừa kế;

• Truất quyền hưởng di sản của người thừa kế;

• Phân định phần di sản cho từng người thừa kế;

• Dành một phần tài sản để di tặng, thờ cúng;

• Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.

Tuy nhiên, pháp luật quy định một số hạn chế nhằm bảo vệ quyền lợi của những người thừa kế đặc biệt. Cụ thể, Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 quy định các đối tượng sau, dù không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất thừa kế theo pháp luật, vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật:

• Con chưa thành niên;

• Cha, mẹ;

• Vợ, chồng;

• Con thành niên mà không có khả năng lao động.

Quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi cho những người thân thiết và phụ thuộc vào người để lại di sản, ngăn chặn việc họ bị thiệt thòi do ý chí chủ quan của người lập di chúc.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn giải quyết tranh chấp tài sản theo di chúc

Các trường hợp hạn chế quyền thừa kế theo di chúc

Ngoài việc bảo vệ quyền lợi của các đối tượng thừa kế đặc biệt, pháp luật còn quy định các trường hợp hạn chế quyền thừa kế theo di chúc nhằm đảm bảo tính công bằng và trật tự xã hội. Cụ thể, theo Điều 615, 621, 630 Bộ luật Dân sự 2015 các trường hợp sau đây có thể dẫn đến việc hạn chế hoặc mất quyền thừa kế theo di chúc:

• Những người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc ngược đãi nghiêm trọng người để lại di sản; người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản; người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo, sửa chữa, hủy di chúc nhằm hưởng di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

• Di chúc không đáp ứng các điều kiện về hình thức và nội dung theo quy định pháp luật sẽ không có hiệu lực. Trong trường hợp này, di sản sẽ được chia theo pháp luật, và các đối tượng thừa kế theo pháp luật sẽ được hưởng di sản.

• Nếu người để lại di sản có nghĩa vụ tài sản lớn hơn số di sản để lại, việc phân chia di sản theo di chúc có thể không được thực hiện. Trong trường hợp này, di sản sẽ được ưu tiên sử dụng để thanh toán các nghĩa vụ tài sản của người để lại di sản trước khi chia cho người thừa kế.

>>> Xem thêm: Di sản được chia xong thì phát hiện có di chúc, xử lý thế nào?

Dịch vụ pháp lý của Luật Long Phan PMT trong lĩnh vực thừa kế

Luật Long Phan PMT cung cấp các dịch vụ pháp lý chuyên nghiệp liên quan đến thừa kế nhằm bảo vệ quyền lợi của Quý khách hàng. Các dịch vụ bao gồm:

• Tư vấn lập di chúc hợp pháp.

• Hướng dẫn Quý khách hàng lập di chúc tuân thủ quy định pháp luật, đảm bảo di chúc có hiệu lực pháp lý.

• Tư vấn quyền và nghĩa vụ của người thừa kế.

• Giải quyết tranh chấp thừa kế.

• Đại diện Quý khách hàng trong các tranh chấp liên quan đến thừa kế, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Quý khách hàng.

• Tư vấn thủ tục khai nhận di sản thừa kế, thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan đến việc khai nhận di sản thừa kế, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.

• Tư vấn các trường hợp hạn chế quyền thừa kế.

>>> Xem thêm: Thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

FAQ về hạn chế quyền thừa kế theo di chúc

Những câu hỏi về hạn chế quyền thừa kế chúng tôi nhận nhiều nhất:

Người lập di chúc có thể truất quyền thừa kế của con cái không?

Người lập di chúc có quyền truất quyền thừa kế của con cái. Tuy nhiên, nếu con chưa thành niên hoặc con thành niên không có khả năng lao động, họ vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất thừa kế theo pháp luật, dù bị truất quyền.

Cha mẹ không có tên trong di chúc có được hưởng thừa kế không?

Nếu cha mẹ thuộc diện thừa kế nhưng không có tên trong di chúc, họ vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất thừa kế theo pháp luật. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi của cha mẹ trong việc thừa kế.

Vợ hoặc chồng không có tên trong di chúc có được hưởng thừa kế không?

Vợ hoặc chồng không có tên trong di chúc vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất thừa kế theo pháp luật. Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi của vợ hoặc chồng trong việc thừa kế.

Con thành niên có khả năng lao động không có tên trong di chúc có được hưởng thừa kế không?

Con thành niên có khả năng lao động không có tên trong di chúc sẽ không được hưởng thừa kế, trừ khi họ thuộc diện thừa kế theo pháp luật và không có di chúc hợp pháp.

Người thừa kế có hành vi lừa dối, cưỡng ép người lập di chúc có được hưởng thừa kế không?

Người thừa kế có hành vi lừa dối, cưỡng ép người lập di chúc sẽ không được quyền hưởng di sản theo quy định của pháp luật.

Di chúc không hợp pháp sẽ dẫn đến hậu quả gì?

Di chúc không hợp pháp sẽ không có hiệu lực, và di sản sẽ được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.

Di sản không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản sẽ được xử lý như thế nào?

Trong trường hợp di sản không đủ để thanh toán nghĩa vụ tài sản, di sản sẽ được ưu tiên sử dụng để thanh toán các nghĩa vụ trước khi chia cho người thừa kế.

Người thừa kế có hành vi giả mạo, sửa chữa, hủy di chúc nhằm hưởng di sản trái với ý chí của người để lại di sản có được hưởng di sản không?

Người có hành vi giả mạo, sửa chữa, hủy di chúc nhằm hưởng di sản trái với ý chí của người để lại di sản sẽ không được quyền hưởng di sản.

Người thừa kế thuộc diện không được quyền hưởng di sản có thể được hưởng di sản trong trường hợp nào?

Những người thuộc diện không được quyền hưởng di sản vẫn có thể được hưởng di sản nếu người để lại di sản đã biết hành vi của họ nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là bao lâu?

Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản và 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Kết luận

Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và chuyên môn cao, Luật Long Phan PMT cam kết cung cấp dịch vụ pháp lý chất lượng, đáp ứng nhu cầu của Quý khách hàng trong lĩnh vực thừa kế. Việc hiểu rõ các quy định pháp luật về hạn chế quyền thừa kế theo di chúc là rất quan trọng để đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan và tuân thủ đúng quy định pháp luật. Nếu Quý khách hàng cần tư vấn hoặc hỗ trợ pháp lý liên quan đến thừa kế, hãy liên hệ với Luật Long Phan PMT qua hotline 1900636387 để được tư vấn chi tiết và kịp thời.

Tags: Di chúc hợp pháp, Hạn chế quyền thừa kế, Hiệu lực di chúc, Luật dân sự Việt Nam, Người thừa kế hợp pháp, Phân chia di sản, Quyền thừa kế theo luật, Tranh chấp thừa kế, tư vấn pháp lý