Người chưa thành niên trộm cắp tài sản vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự căn cứ mức độ của hành vi. Người chưa thành niên và người nhà cần nắm rõ cấu thành tội phạm và hướng xư lý khi nhận quyết định khởi tố. Dưới đây là bài phân tích chi tiết của Long Phan PMT về cách xử lý người chưa thành niên trộm cắp tài sản theo quy định pháp luật hiện hành.

Cấu thành tội trộm cắp tài sản theo Bộ luật Hình sự 2015

Tội trộm cắp tài sản được quy định tại Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017). Cấu thành tội phạm trộm cắp tài sản được quy định như sau:

Về chủ thể:

• Theo khoản 1 Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), chủ thể của tội trộm cắp tài sản là người từ đủ 16 tuổi trở lên.
• Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản nếu phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017).

Về khách thể: Tội trộm cắp tài sản xâm phạm 1uyền sở hữu tài sản hợp pháp của cá nhân, tổ chức, Nhà nước.

Mặt khách quan:

• Hành vi chiếm đoạt tài sản bằng cách lén lút, lợi dụng sơ hở của chủ sở hữu.
• Giá trị tài sản bị chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 173 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017)

Mặt chủ quan:

• Người phạm tội với lỗi cố ý trực tiếp.
• Mục đích: mong muốn chiếm đoạt tài sản của người khác.

>> Xem thêm: Trộm cắp bao nhiêu tiền thì bị khởi 

Người nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự tội trộm cắp tài sản

Việc xác định người bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản được quy định cụ thể tại Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015, được sửa đổi bổ sung năm 2017. Quy định này phân chia làm ba nhóm đối tượng dựa trên độ tuổi:

Nhóm thứ nhất: Người từ đủ 16 tuổi trở lên

Theo khoản 1 Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017), người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, bao gồm cả tội trộm cắp tài sản. Điều này có nghĩa là:

• Bất kỳ ai từ 16 tuổi trở lên thực hiện hành vi trộm cắp tài sản đều có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
• Họ phải chịu trách nhiệm về mọi khung hình phạt của tội trộm cắp tài sản, từ khung nhẹ nhất đến khung nặng nhất.
• Mức độ trách nhiệm hình sự sẽ phụ thuộc vào giá trị tài sản bị chiếm đoạt và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ cụ thể của vụ án.

Nhóm thứ hai: Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi

Đối với nhóm tuổi này, khoản 2 Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) quy định họ chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản trong trường hợp phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng. Cụ thể:

• Chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi thực hiện hành vi trộm cắp tài sản thuộc các khung hình phạt nặng, quy định tại khoản 2, 3, 4 Điều 173 Bộ luật Hình sự.
• Không bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu hành vi trộm cắp tài sản chỉ thuộc khung cơ bản (khoản 1 Điều 173).
• Mức độ trách nhiệm hình sự sẽ được xem xét giảm nhẹ hơn so với người từ đủ 16 tuổi trở lên.

Nhóm thứ ba: Người dưới 14 tuổi

Theo quy định của pháp luật hình sự Việt Nam, người dưới 14 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự về bất kỳ tội phạm nào, bao gồm cả tội trộm cắp tài sản. Điều này có nghĩa là:

• Không bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong mọi trường hợp, kể cả khi thực hiện hành vi trộm cắp tài sản có giá trị lớn.
• Có thể áp dụng các biện pháp giáo dục, phòng ngừa khác theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính và bảo vệ, chăm sóc trẻ em.

Ngoài ra, khi xem xét trách nhiệm hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội trộm cắp tài sản, cơ quan tiến hành tố tụng còn phải tuân thủ các nguyên tắc xử lý riêng quy định tại Chương XII Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017). Cụ thể:

• Việc xử lý người chưa thành niên phạm tội chủ yếu nhằm giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.
• Ưu tiên áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn đối với người dưới 18 tuổi phạm tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng.
• Chỉ áp dụng hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội nếu xét thấy việc miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn không bảo đảm hiệu quả giáo dục, phòng ngừa.

Tóm lại, việc xác định người nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản phụ thuộc chặt chẽ vào độ tuổi của người thực hiện hành vi phạm tội. Quy định này nhằm bảo đảm nguyên tắc nhân đạo trong chính sách hình sự, đồng thời tạo cơ hội cho người chưa thành niên phạm tội được giáo dục, cải tạo và tái hòa nhập cộng đồng.

>>> Xem thêm: Trộm cắp tài sản được bãi nại thì có bị khởi tố nữa hay không?

Người chưa thành niên phạm tội trộm cắp tài sản xử lý thế nào

Việc xử lý người chưa thành niên phạm tội trộm cắp tài sản được thực hiện theo các nguyên tắc sau:

Áp dụng chế độ xử lý riêng đối với người chưa thành niên phạm tội theo quy định tại Chương XII Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017).

• Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội trộm cắp tài sản nếu phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng theo Điều 12 Bộ luật Hình sự.
• Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm trộm cắp tài sản, nhưng được áp dụng mức hình phạt nhẹ hơn người đã thành niên.

Mục đích xử lý và yêu cầu điều tra:

• Mục đích chính: Giáo dục, giúp đỡ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích.
• Yêu cầu bắt buộc: Cơ quan có thẩm quyền phải xác định;Khả năng nhận thức về tính chất nguy hiểm của hành vi; Nguyên nhân và điều kiện gây ra tội phạm.

Tư vấn phương án bào chữa cho người chưa thành niên phạm tội trộm cắp tài sản

Luật sư của Long Phan PMT chuyên giải quyết các vụ án bào chữa cho trẻ vị thành nên. Chúng tôi luôn cân nhắc để giảm nhất trách nhiệm hình sự của trẻ bị thành nên và ưu tiên các biện pháp giáo dục. Dịch vụ Luật sư của Long Phan PMT bao gồm các hạng mục công việc sau:

• Tư vấn mức hình phạt tương ứng với độ tuổi của người vi phạm tội trộm cắp tài sản.
• Hướng dẫn gia đình làm rõ giá trị tài sản bị chiếm đoạt và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 51, 52 Bộ luật Hình sự.
• Tư vấn và hướng dẫn thu thập các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, hướng án treo.
• Đề nghị áp dụng các tình tiết giảm nhẹ như: Người phạm tội tự thú, thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tự nguyện bồi thường thiệt hại.
• Kiến nghị áp dụng các biện pháp thay thế xử lý hình sự như giáo dục tại xã, phường, thị trấn đối với trường hợp phạm tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng.
• Trường hợp phải áp dụng hình phạt, đề nghị Tòa án xem xét giảm nhẹ hình phạt theo quy định.

Giải quyết người chưa thành niên trộm cắp tài sản cần kết hợp sự nghiêm khắc của pháp luật và nhân văn của xã hội. Để được tư vấn chi tiết về cách xử lý, bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người chưa thành niên, Quý khách hàng vui lòng liên hệ Luật sư Long Phan PMT qua hotline 1900636387. Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ Quý khách hàng 24/7 với dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp.