Vi phạm bản quyền trong kinh doanh và hướng xử lý

Vi phạm bản quyền trong hoạt động kinh doanh tại Việt Nam đang diễn ra dưới nhiều hình thức phức tạp, từ sao chép phần mềm đến làm giả nhãn hiệu thương mại. Tình trạng này gây thiệt hại đáng kể về kinh tế và uy tín cho doanh nghiệp, đồng thời tiềm ẩn rủi ro pháp lý nghiêm trọng theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ. Bài viết sau đây phân tích các khía cạnh pháp lý về hành vi này cũng như đưa ra các giải pháp xử lý hiệu quả cho quý khách hàng

Hành vi vi phạm bản quyền trong kinh doanh

Vi phạm bản quyền trong kinh doanh thể hiện qua nhiều hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Căn cứ Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi 2009, 2019, 2022) có quy định 16 hành vi vi phạm bản quyền. Các hành vi này xâm phạm trực tiếp đến quyền tài sản, quyền nhân thân của chủ sở hữu. Thực tiễn cho thấy vi phạm diễn ra phổ biến trong lĩnh vực phần mềm, âm nhạc và thiết kế.

Các hành vi vi phạm trong kinh doanh phổ biến hiện nay:

• Sử dụng trái phép phần mềm có bản quyền như Microsoft Office, Adobe Creative Suite trong hoạt động kinh doanh
• Sao chép, phân phối nội dung số như nhạc, phim không được cấp phép
• Sử dụng hình ảnh, video trong marketing mà không xin phép tác giả
• Sao chép thiết kế bao bì, nhãn mác sản phẩm của đối thủ cạnh tranh
• Copy mã nguồn phần mềm, website mà không được cho phép
• Lấy hình ảnh, tác phẩm…của người khác để quảng cáo bán hàng, kinh doanh

>>> Xem thêm: Hành vi xâm phạm bản quyền trên internet xử lý như thế nào?

Hậu quả của Vi phạm Bản quyền

Đối với người có hành vi vi phạm

Vi phạm bản quyền dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng về mặt pháp lý và kinh doanh. Theo quy định tại Điều 225 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), vi phạm bản quyền có thể bị xử phạt tiền đến một tỷ đồng hoặc phạt tù đến 03 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Đồng thời, còn phải bồi thường thiệt hại dân sự theo Điều 204, 205 Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi 2009, 2019, 2022).

Ngoài ra, trường hợp chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì cá nhân/tổ chức nào có hành vi vi phạm bản quyền thì có thể sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo Nghị định số 131/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền liên quan.

• Mức phạt tiền tối đa trong lĩnh vực quyền tác giả, quyền liên quan là 250 triệu đồng đối với cá nhân và 500 triệu đồng đối với pháp nhân và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả như:
• Buộc sửa lại đúng tên tác giả, tên tác phẩm, tên người biểu diễn;
• Buộc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, Giấy chứng nhận đăng ký quyền liên quan;
• Hoàn trả cho chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan tiền nhuận bút, thù lao, quyền lợi vật chất thu được từ việc thực hiện hành vi vi phạm…

Đối với người bị vi phạm bản quyền

Việc xâm phạm bản quyền không chỉ gây hậu quả pháp lý cho cá nhân/tổ chức vi phạm mà hành vi này còn gây thiệt hại thương mại cho cá nhân/tổ chức bị vi phạm.

Dưới đây là một số thiệt hại mà người bị vi phạm sẽ phải chịu:

1. Thiệt hại trực tiếp:

• Giảm doanh thu bán hàng
• Mất thị phần
• Sụt giảm giá trị thương hiệu
• Chi phí chống hàng giả

2. Thiệt hại gián tiếp:

• Ảnh hưởng uy tín doanh nghiệp
• Mất cơ hội kinh doanh
• Giảm khả năng cạnh tranh
• Chi phí marketing phục hồi

Cách phòng tránh hành vi vi phạm bản quyền

Phòng tránh vi phạm bản quyền đòi hỏi doanh nghiệp phải xây dựng hệ thống quản lý sở hữu trí tuệ chặt chẽ. Điều 19, 20 Luật Sở hữu trí tuệ quy định rõ phạm vi bảo hộ và giới hạn quyền tác giả. Việc tuân thủ các quy định này giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý.

Các biện pháp phòng tránh gồm:

1. Xây dựng quy trình quản lý bản quyền:

• Kiểm tra nguồn gốc tài sản trí tuệ
• Xin cấp phép sử dụng hợp pháp
• Đào tạo nhân viên về bản quyền

2. Thực hiện kiểm soát định kỳ:

• Rà soát phần mềm, tài liệu
• Đánh giá rủi ro vi phạm
• Cập nhật giấy phép sử dụng

Xử lý khi bị Vi phạm Bản quyền

Khi phát hiện vi phạm bản quyền, doanh nghiệp cần có phương án xử lý kịp thời và hiệu quả. Căn cứ Điều 198, 199 Luật Sở hữu trí tuệ về thủ tục xử lý vi phạm và biện pháp khẩn cấp tạm thời. Thực tiễn cho thấy việc có luật sư tư vấn từ sớm giúp giảm thiểu rủi ro và chi phí.

Quy trình xử lý gồm:

• Thu thập và lưu trữ bằng chứng về hành vi xâm phạm. Chủ sở hữu cần chụp màn hình, lưu lại đường link, thời gian phát hiện vi phạm. Các bằng chứng này sẽ hỗ trợ quá trình giải quyết tranh chấp sau này.
• Gửi thông báo yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm. Chủ sở hữu có thể liên hệ trực tiếp với bên vi phạm hoặc nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ website để yêu cầu gỡ bỏ nội dung vi phạm
• Nộp đơn tố cáo lên cơ quan có thẩm quyền. Nếu bên vi phạm không hợp tác, chủ sở hữu có thể nộp đơn khiếu nại lên Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoặc Cục Bản quyền tác giả.
• Khởi kiện ra tòa án. Trong trường hợp cần thiết, chủ sở hữu quyền tác giả có thể khởi kiện dân sự để yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi xâm phạm gây ra.

>>> Xem thêm: Luật sư tư vấn xử lý vi phạm sở hữu trí tuệ chuyên nghiệp

Dịch vụ luật sư bảo vệ khi bị vi phạm bản quyền

Công ty Luật Long Phan PMT cung cấp các dịch vụ:

1. Tư vấn đánh giá vi phạm:

• Xác định phạm vi vi phạm
• Đánh giá mức độ thiệt hại
• Đề xuất phương án xử lý

2. Đại diện pháp lý:

• Gửi thư cảnh báo vi phạm
• Đàm phán với bên vi phạm
• Khởi kiện và bảo vệ quyền lợi

3. Dịch vụ sau xử lý:

• Giám sát thực thi thỏa thuận
• Tư vấn phòng ngừa vi phạm
• Đào tạo, cung cấp quy định pháp luật về bản quyền

Vi phạm bản quyền gây thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp và đòi hỏi giải pháp xử lý chuyên nghiệp. Công ty Luật Long Phan PMT, với năm kinh nghiệm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ sẽ đồng hành cùng Quý khách hàng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp. Liên hệ ngay hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí về chiến lược bảo vệ bản quyền hiệu quả.