Thủ tục khiếu kiện tranh chấp quyền sử dụng giống cây trồng

Thủ tục khiếu nại tranh chấp quyền sử dụng giống cây trồng là trình tự pháp lý được thực hiện khi giữa các cá nhân, tổ chức phát sinh mâu thuẫn liên quan đến quyền khai thác, nhân giống, sản xuất hoặc kinh doanh giống cây trồng đã được bảo hộ. Việc nắm rõ quy trình sẽ giúp các bên đảm bảo quyền lợi chính đáng, hạn chế rủi ro pháp lý trong quá trình giải quyết tranh chấp. Bài viết này của Luật Long Phan PMT sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về các bước cần thực hiện nhằm giúp Quý khách hàng bảo vệ hiệu quả quyền và lợi ích hợp pháp của mình. 

Xác định, phân loại dạng tranh chấp để xác định yêu cầu khởi kiện phù hợp

Trước khi tiến hành khiếu nại hoặc khởi kiện, việc phân loại đúng dạng tranh chấp là bước quan trọng giúp xác định yêu cầu pháp lý chính xác và cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Các dạng tranh chấp phổ biến bao gồm:

• Tranh chấp quyền tác giả giống cây trồng liên quan đến việc xác định ai là người chọn tạo, phát hiện hoặc phát triển giống cây trồng.
• Tranh chấp quyền sử dụng và khai thác giống cây trồng xảy ra trong các trường hợp cấp phép, chuyển nhượng hoặc sử dụng quyền giống cây trồng giữa các bên.
• Tranh chấp về hành vi xâm phạm quyền phát sinh khi một bên tự ý nhân giống, buôn bán hoặc khai thác giống cây trồng mà không được phép của chủ sở hữu quyền.
• Tranh chấp hợp đồng liên quan đến chuyển giao quyền sử dụng giống phát sinh từ việc thực hiện, vi phạm hoặc mâu thuẫn các điều khoản trong hợp đồng chuyển giao quyền sử dụng giống cây trồng.

Thủ tục yêu cầu xử lý xâm phạm quyền sử dụng giống cây trồng

Thủ tục yêu cầu xử lý xâm phạm quyền sử dụng giống cây trồng được quy định chi tiết trong Nghị định 65/2023/NĐ-CP. 

Yếu tố xâm phạm quyền đối với giống cây trồng

Theo Điều 80 Nghị định này thì các yếu tố xâm phạm quyền đối với giống cây trồng được xem là cấu thành hành vi xâm phạm được thể hiện như sau:

• Vật liệu nhân giống, cây giống nguyên vẹn, sản phẩm thu hoạch hoặc vật liệu bất kỳ có khả năng sinh trưởng thành cây giống hoàn chỉnh của giống cây trồng đã được bảo hộ;
• Tên giống cây trồng hoặc các ký tự tương tự đến mức gây nhầm lẫn thể hiện trên hàng hóa, bao bì hàng hóa, phương tiện dịch vụ, giấy tờ giao dịch, biển hiệu, phương tiện quảng cáo và các phương tiện kinh doanh khác, trùng hoặc tương tự tới mức gây nhầm lẫn với tên giống cây trồng đã được bảo hộ;
• Phương tiện máy móc, trang thiết bị, kho bãi lưu giữ, bảo quản, phương tiện vận chuyển hoặc các trang thiết bị khác phục vụ mục đích chế biến, lưu giữ giống, vật liệu nhân giống, vật liệu thu hoạch để làm giống của giống cây trồng.

Thực hiện quyền tự bảo vệ

Quyền tự bảo vệ được thực hiện theo Điều 198 Luật sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2022); Điều 88 Nghị định 65/2023/NĐ-CP. Tổ chức, cá nhân được bảo hộ quyền đối với giống cây trồng được quyền áp dụng các biện pháp sau đây để bảo vệ quyền:

• Áp dụng biện pháp công nghệ nhằm ngăn ngừa hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ:
  • Đưa các thông tin chỉ dẫn về căn cứ phát sinh, văn bằng bảo hộ, chủ sở hữu, phạm vi, thời hạn bảo hộ và các thông tin khác về quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng lên sản phẩm, phương tiện dịch vụ (sau đây trong Điều này gọi chung là sản phẩm) nhằm thông báo rằng sản phẩm là đối tượng thuộc quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng đang được bảo hộ và khuyến cáo người khác không được xâm phạm;
  • Sử dụng phương tiện hoặc biện pháp kỹ thuật nhằm đánh dấu, nhận biết, phân biệt, bảo vệ sản phẩm được bảo hộ.
• Yêu cầu tổ chức, cá nhân có hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ phải chấm dứt hành vi xâm phạm, xin lỗi, cải chính công khai, bồi thường thiệt hại bằng cách gửi thông báo bằng văn bản cho người xâm phạm. Trong văn bản thông báo phải có các thông tin chỉ dẫn về căn cứ phát sinh, văn bằng bảo hộ, phạm vi, thời hạn bảo hộ và phải ấn định một thời hạn hợp lý để người xâm phạm chấm dứt hành vi xâm phạm.
• Yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ theo quy định của Luật này và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
• Khởi kiện ra tòa án hoặc trọng tài để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình.

>>> Xem thêm: Thủ tục bảo hộ giống cây trồng tại Việt Nam

Thủ tục yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Về đơn yêu cầu xử lý xâm phạm được quy định cụ thể tại Điều 89 Nghị định 65/2023/NĐ-CP, sẽ bao gồm các nội dung chủ yếu sau đây:

• Ngày, tháng, năm làm đơn yêu cầu;
• Tên, địa chỉ của người yêu cầu xử lý xâm phạm; họ tên người đại diện, nếu yêu cầu được thực hiện thông qua người đại diện;
• Tên cơ quan nhận đơn yêu cầu;
• Tên, địa chỉ của người xâm phạm; tên, địa chỉ của người bị nghi ngờ là người xâm phạm trong trường hợp yêu cầu tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu bị nghi ngờ xâm phạm;
• Tên, địa chỉ của tổ chức, cá nhân có quyền, lợi ích liên quan (nếu có);
• Tên, địa chỉ của người làm chứng (nếu có);
• Thông tin tóm tắt về quyền sở hữu công nghiệp, quyền đối với giống cây trồng bị xâm phạm: loại quyền, căn cứ phát sinh quyền, tóm tắt về đối tượng quyền;
• Thông tin tóm tắt về hành vi xâm phạm: ngày, tháng, năm và nơi xảy ra xâm phạm, mô tả vắn tắt về sản phẩm xâm phạm, hành vi xâm phạm và các thông tin khác (nếu có);
• Nội dung yêu cầu áp dụng biện pháp xử lý xâm phạm;
• Danh mục các tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn;
• Chữ ký của người làm đơn và đóng dấu (nếu có).

Ngoài ra đơn yêu cầu xử lý xâm phạm phải có các tài liệu chứng cứ kèm theo nhằm chứng minh yêu cầu của mình theo Điều 90 Nghị định 65/2023/NĐ-CP như sau:

• Chứng cứ chứng minh là chủ thể quyền nếu người yêu cầu là chủ sở hữu hoặc người được chuyển giao, được thừa kế, kế thừa quyền đối với giống cây trồng theo Điều 91 Nghị định 65/2023/NĐ-CP: (i) Bằng bảo hộ giống cây trồng còn hiệu lực, Quyết định cấp hoặc cấp lại Bằng bảo hộ giống cây trồng; hoặc bản trích lục Sổ đăng ký quốc gia về giống cây trồng được bảo hộ; (ii) bản gốc hoặc bản sao hợp pháp hợp đồng chuyển nhượng quyền sở hữu giống cây trồng, hợp đồng sử dụng giống cây trồng hoặc văn bản xác nhận quyền thừa kế, quyền kế thừa giống cây trồng.
• Chứng cứ chứng minh hành vi xâm phạm đã xảy ra theo Điều 92 Nghị định 65/2023/NĐ-CP như: Bản gốc hoặc bản sao hợp pháp tài liệu mô tả, vật mẫu, hiện vật có liên quan thể hiện đối tượng được bảo hộ; Vật mẫu, hiện vật có liên quan, ảnh chụp, bản ghi hình sản phẩm bị xem xét; Bản giải trình, so sánh giữa sản phẩm bị xem xét với đối tượng được bảo hộ; Biên bản, lời khai, tài liệu khác nhằm chứng minh xâm phạm; 
• Chứng cứ nghi ngờ hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu xâm phạm quyền đối với giống cây trồng đối với đơn đề nghị tạm dừng làm thủ tục hải quan;
• Các tài liệu, chứng cứ khác để chứng minh yêu cầu của mình.
• Trường hợp yêu cầu xử lý xâm phạm được thực hiện thông qua người đại diện theo ủy quyền thì phải kèm theo văn bản ủy quyền có công chứng hoặc chứng thực; nếu thông qua người đại diện theo pháp luật thì phải kèm theo giấy tờ chứng minh tư cách của người đại diện theo pháp luật.

Nộp đơn và giải quyết đơn yêu cầu xử lý xâm phạm:

Theo Điều 94 Nghị định 65/2023/NĐ-CP, việc nộp đơn và giải quyết đơn yêu cầu xử lý xâm phạm được quy định như sau:

• Đơn yêu cầu xử lý xâm phạm được nộp cho cơ quan có thẩm quyền xử lý xâm phạm quy định tại Điều 200 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (Thanh tra, Công an, Quản lý thị trường, Hải quan, Uỷ ban nhân dân các cấp xã/ tỉnh sau đây gọi là cơ quan xử lý xâm phạm). 
• Khi nhận được đơn yêu cầu xử lý xâm phạm, nếu thấy yêu cầu xử lý xâm phạm thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan khác, thì cơ quan nhận đơn hướng dẫn để người nộp đơn thực hiện việc nộp đơn tại cơ quan có thẩm quyền hoặc chuyển đơn cho cơ quan có thẩm quyền giải quyết trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận đơn.
• Trong trường hợp đơn yêu cầu xử lý xâm phạm chưa đủ tài liệu, chứng cứ, hiện vật cần thiết, thì cơ quan xử lý xâm phạm yêu cầu người nộp đơn bổ sung tài liệu, chứng cứ và ấn định thời hạn hợp lý nhưng không quá ba mươi ngày để người yêu cầu xử lý xâm phạm bổ sung tài liệu, chứng cứ cần thiết.
• Trong các trường hợp sau đây, cơ quan xử lý xâm phạm từ chối yêu cầu xử lý xâm phạm, có nêu rõ lý do từ chối:
  • Hết thời hạn ấn định đối với trường hợp đơn yêu cầu xử lý xâm phạm chưa đủ tài liệu, chứng cứ, hiện vật cần thiết, thì cơ quan xử lý xâm phạm yêu cầu người nộp đơn bổ sung tài liệu, chứng cứ mà người yêu cầu xử lý xâm phạm không đáp ứng yêu cầu của cơ quan xử lý xâm phạm về việc bổ sung tài liệu, chứng cứ, hiện vật có liên quan;
  • Hết thời hiệu xử lý xâm phạm theo quy định pháp luật;
  • Kết quả xác minh của cơ quan xử lý xâm phạm cho thấy không có xâm phạm như mô tả trong đơn yêu cầu xử lý xâm phạm;
  • Có văn bản của cơ quan có thẩm quyền về việc không đủ căn cứ xử lý xâm phạm.
• Trong trường hợp có tranh chấp, khiếu nại về chủ thể quyền, khả năng bảo hộ, phạm vi bảo hộ quyền đối với giống cây trồng, cơ quan đã nhận đơn yêu cầu xử lý xâm phạm hướng dẫn người nộp đơn tiến hành thủ tục yêu cầu giải quyết tranh chấp, khiếu nại tại cơ quan có thẩm quyền trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày phát sinh tranh chấp.

Thủ tục khiếu kiện tranh chấp quyền sử dụng giống cây trồng mới nhất

Ngoài ra, bên bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ còn có thể khởi kiện đến Tòa án yêu cầu áp dụng các biện pháp sau (theo Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi, bổ sung 2009, 2022). Cụ thể các biện pháp là:

• Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm;
• Buộc xin lỗi, cải chính công khai;
• Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự;
• Buộc bồi thường thiệt hại.

Thẩm quyền khởi kiện tòa án: Căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 26, điểm a khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015; khoản 2 Điều 1 Luật số 85/2025/QH15 thì tranh chấp về quyền đối với giống cây trồng thuộc tranh chấp về quyền sở hữu trí tuệ thuộc thẩm quyền của Tòa án Nhân dân Khu vực nơi bị đơn cư trú, làm việc.

Về hồ sơ khởi kiện: Đơn khởi kiện theo mẫu 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP; về nội dung, đơn khởi kiện phải tuân thủ đầy đủ theo khoản 4 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Kèm theo đơn khởi kiện phải có tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. 

Thủ tục khởi kiện:

Bước 1. Người khởi kiện nộp đơn đến Tòa án có thẩm quyền thông qua các hình thức: trực tiếp hoặc thông qua bưu điện (theo Điều 190 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015).

Bước 2. Trong vòng 08 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ khởi kiện, Tòa án thông báo về việc nộp tạm ứng án phí. Người khởi kiện nộp tạm ứng theo thông báo của Tòa án và nộp biên lai thu tạm ứng án phí cho Tòa án. Sau khi nhận được biên lai, Tòa án sẽ ban hành thông báo thụ lý.

Bước 3. Chuẩn bị xét xử: theo khoản 1 Điều 203 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Thời gian chuẩn bị xét xử là 04-06 tháng kể từ thời điểm thụ lý vụ án.

Bước 4. Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm.

Nếu các bên hoặc một trong các bên không đồng ý với một phần hoặc toàn bộ bản án có thể thực hiện thủ tục kháng cáo. Vụ án tiếp tục được xét xử theo thủ tục xét xử phúc thẩm.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn thủ tục khởi kiện khi quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm

Dịch vụ luật sư tư vấn thủ tục khiếu kiện tranh chấp về quyền sử dụng giống cây trồng

Dịch vụ luật sư chuyên nghiệp trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của Quý khách hàng. Với sự phức tạp của pháp luật về giống cây trồng và thủ tục tố tụng, việc có luật sư đồng hành sẽ đảm bảo quyền lợi được bảo vệ tối đa. Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn và đại diện pháp lý chuyên sâu trong lĩnh vực này.

• Tư vấn xác định quyền sở hữu và quyền sử dụng giống cây trồng.
• Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ khiếu kiện theo quy định pháp luật.
• Soạn thảo đơn khởi kiện và các văn bản trong suốt quá trình khởi kiện.
• Tư vấn thu thập chứng cứ, tài liệu chứng minh quyền hợp pháp.
• Đại diện theo ủy quyền tham gia các buổi làm việc, hòa giải hoặc thương lượng trước khi ra tòa.
• Đại diện theo ủy quyền tham gia các buổi làm việc tại tòa án, tham gia các phiên xét xử tại tòa án.
• Nhận cử Luật sư bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho thân chủ.

>>> Xem thêm: Tư vấn giải quyết tranh chấp sở hữu trí tuệ trong doanh nghiệp

Câu hỏi liên quan (FAQ) về thủ tục khiếu kiện tranh chấp về quyền sử dụng giống cây trồng

Câu hỏi thường gặp về thủ tục khiếu kiện tranh chấp quyền sử dụng giống cây trồng giúp Quý khách hàng hiểu rõ hơn về quy trình pháp lý. Việc nắm bắt các vấn đề phổ biến sẽ giúp chuẩn bị tốt hơn cho quá trình thực hiện thủ tục. Dưới đây là những câu hỏi mà Luật Long Phan PMT được nhận nhiều nhất:

Khi chuyển nhượng toàn bộ quyền đối với giống cây trồng, hợp đồng phải tuân thủ những yêu cầu gì?

Theo khoản 3 Điều 194 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2022), hợp đồng chuyển nhượng quyền đối với giống cây trồng phải được lập thành văn bản. Việc lập văn bản đảm bảo các bên xác nhận rõ quyền và nghĩa vụ của mình, tránh phát sinh tranh chấp về sau. Trước đây, Hợp đồng chỉ có hiệu lực pháp lý khi được đăng ký tại cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về quyền đối với giống cây trồng. Tuy nhiên kể từ 01/10/2010, hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ quyền đối với giống cây trồng không phải đăng k

Tên giống cây trồng tương tự đến mức gây nhầm lẫn có bị coi là hành vi xâm phạm không?

Theo khoản 2 Điều 188 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, việc sử dụng tên giống cây trồng mà tên đó trùng hoặc tương tự với tên giống cây trồng đã được bảo hộ cho giống cây trồng cùng loài hoặc loài liên quan gần gũi với giống cây trồng đã được bảo hộ. Mục đích của quy định là bảo vệ uy tín, quyền lợi kinh tế và pháp lý của chủ sở hữu giống cây trồng. Do đó, việc đặt tên quá giống với giống đã được bảo hộ được coi là trái pháp luật và có thể bị xử lý theo quy định.

Ai có quyền khiếu kiện tranh chấp về quyền sử dụng giống cây trồng?

Theo Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2022) và Điều 186 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có quyền khởi kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Khi phát hiện hành vi xâm phạm quyền sử dụng giống cây trồng, họ có thể nộp đơn yêu cầu Tòa án xem xét giải quyết. Tòa án sẽ áp dụng các biện pháp dân sự phù hợp để xử lý tổ chức hoặc cá nhân vi phạm. Các biện pháp này nhằm ngăn chặn, chấm dứt hành vi xâm phạm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người khởi kiện. 

Những hành vi nào được coi là xâm phạm quyền đối với giống cây trồng?

Căn cứ theo Điều 188 Nghị định 65/2023/NĐ-CP, Các hành vi sau đây bị coi là xâm phạm quyền của chủ bằng bảo hộ:

• Khai thác, sử dụng các quyền của chủ bằng bảo hộ mà không được phép của chủ bằng bảo hộ;
• Sử dụng tên giống cây trồng mà tên đó trùng hoặc tương tự với tên giống cây trồng đã được bảo hộ cho giống cây trồng cùng loài hoặc loài liên quan gần gũi với giống cây trồng đã được bảo hộ;
• Sử dụng giống cây trồng đã được bảo hộ mà không trả tiền đền bù theo quy định.

Các quy định này nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ bằng bảo hộ. Việc tuân thủ các quy định này giúp đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong việc khai thác, sử dụng giống cây trồng. Do đó, mọi cá nhân và tổ chức cần hết sức thận trọng khi sử dụng giống cây trồng đã được bảo hộ.

Kết luận

Thủ tục khiếu kiện tranh chấp quyền sử dụng giống cây trồng đòi hỏi sự hiểu biết sâu về pháp luật sở hữu trí tuệ và kinh nghiệm thực tiễn. Chúng tôi cung cấp dịch vụ từ việc phân tích hồ sơ, soạn thảo đơn khởi kiện đến đại diện khách hàng tại cơ quan nhà nước và tòa án. Mỗi trường hợp được đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của Luật Long Phan PMT tư vấn chi tiết, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của Quý khách được bảo vệ tối đa. Để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ thực hiện thủ tục, Quý khách hàng vui lòng liên hệ hotline 1900636387 để được hỗ trợ tối ưu nhất.

>>>>Xem thêm: Các điều khoản cơ bản trong hợp đồng chuyển nhượng hoặc sử dụng quyền đối với giống cây trồng

Tags: bằng bảo hộ giống cây trồng, giống cây trồng, khiếu nại giống cây trồng, Quyền sở hữu trí tuệ, Thủ tục khởi kiện, tranh chấp quyền sử dụng giống cây trồng, xâm phạm quyền đối với giống cây trồng