Thủ tục kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án [2025]

Thủ tục kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án là cơ chế pháp lý quan trọng, giúp người sử dụng đất bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi không đồng thuận với quyết định hành chính về giá đền bù do cơ quan nhà nước ban hành. Khi đối mặt với việc thu hồi đất, việc khởi kiện không chỉ là đòi hỏi về một con số bồi thường thỏa đáng mà còn là khẳng định quyền được pháp luật bảo vệ. Bài viết này sẽ phân tích toàn diện quy trình khiếu kiện theo pháp luật hiện hành, từ việc xác định thời hiệu, Tòa án có thẩm quyền, cách chuẩn bị hồ sơ hợp lệ cho đến các bước tố tụng cụ thể.

Thời hiệu khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án

Khi nhận quyết định bồi thường giá đất và cho rằng quyền lợi của mình chưa được đảm bảo, việc nắm rõ thời hiệu khiếu kiện là yếu tố tiên quyết để bảo vệ lợi ích hợp pháp. Nhiều người dân vì không hiểu rõ quy định này đã bỏ lỡ “thời điểm vàng” để khởi kiện, dẫn đến việc mất đi cơ hội để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình.

Theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 116 Luật Tố tụng hành chính 2015, thời hiệu khởi kiện đối với quyết định hành chính là 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định. 

Tuy nhiên, trường hợp vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho người khởi kiện không thể khởi kiện được trong thời hạn quy định trên, thời gian có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan sẽ không được tính vào thời hiệu khởi kiện. 

• Sự kiện bất khả kháng có thể là thiên tai, dịch bệnh, hoặc các tình huống khách quan khác không thể lường trước được và không thể khắc phục mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép;
• Trở ngại khách quan có thể bao gồm việc bị giam giữ, bệnh tật nghiêm trọng, hoặc các vấn đề pháp lý khác làm cho người có quyền, nghĩa vụ không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền, nghĩa vụ dân sự của mình.

(Tham khảo khoản 1 Điều 156 Bộ luật Dân sự 2015)

Tóm lại, thời hiệu khởi kiện quyết định bồi thường giá đất về cơ bản là 01 năm kể từ ngày nhận hoặc biết được quyết định. Tuy nhiên, các trường hợp bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan sẽ không bị tính vào thời hiệu này.

>>> Xem thêm: Khung giá đất bồi thường đất ở: Cách tính và lưu ý

Tòa án có thẩm quyền giải quyết kiện quyết định bồi thường giá đất

Tòa án có thẩm quyền giải quyết khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất được xác định theo nguyên tắc thẩm quyền theo lãnh thổ và theo cấp cơ quan ban hành quyết định. Cụ thể, theo Điều 31 Luật Tố tụng hành chính 2015 được sửa đổi tại khoản 3 Điều 2 Luật số 85/2025/QH15 ngày 25/6/2025, thẩm quyền của Tòa án được xác định như sau:

1. Tòa án nhân dân khu vực có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm các khiếu kiện quyết định hành chính của cơ quan nhà nước cấp xã (tức Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã theo điểm e khoản 2 Điều 5 Nghị định 151/2025/NĐ-CP của Chính phủ ngày 12/6/2025);
2. Tòa án nhân dân khu vực sau có thẩm quyền giải quyết theo theo thủ tục sơ thẩm các khiếu kiện quyết định hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh trở xuống (tức Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh), trừ trường hợp ở khoản trên, cụ thể trong 02 trường hợp: 

• Trường hợp người khởi kiện có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên cùng phạm vi địa giới hành chính cấp tỉnh với người bị kiện, thẩm quyền giải quyết thuộc Tòa án nơi người khởi kiện có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở;
• Trường hợp người khởi kiện không có nơi cư trú, nơi làm việc hoặc trụ sở trên cùng phạm vi địa giới hành chính cấp tỉnh với người bị kiện, thẩm quyền giải quyết thuộc Tòa án nơi quyết định hành chính bị khởi kiện làm phát sinh, thay đổi, hạn chế, chấm dứt quyền lợi ích hợp pháp của người khởi kiện.

Việc xác định đúng Tòa án có thẩm quyền là bước đầu tiên quan trọng trong thủ tục kiện quyết định bồi thường giá đất. Nếu nộp đơn khởi kiện sai thẩm quyền, Tòa án sẽ chuyển hồ sơ cho Tòa án có thẩm quyền hoặc trả lại đơn cho người khởi kiện, điều này có thể làm chậm trễ quá trình giải quyết. Do đó, Quý khách hàng nên xác định rõ cơ quan nào đã ban hành quyết định bồi thường để xác định đúng Tòa án có thẩm quyền giải quyết đơn kiện quyết định bồi thường giá đất.

Đơn khởi kiện và thành phần hồ sơ khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án

Để khởi kiện quyết định bồi thường giá đất, việc chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ là không thể thiếu để quyết định việc Tòa án có thụ lý vụ án hay không. Trong đó, đơn khởi kiện phải được soạn thảo đúng mẫu và chính xác. Vậy, một bộ hồ sơ khởi kiện quyết định bồi thường giá đất hoàn chỉnh cần những giấy tờ, tài liệu gì?

Đơn khởi kiện quyết định bồi thường giá đất phải được lập theo Mẫu số 01-HC ban hành kèm theo Nghị quyết 02/2017/NQ-HĐTP và nội dung của đơn phải bao gồm các nội dung cơ bản tại Điều 118 Luật Tố tụng Hành chính 2015 như thông tin cá nhân người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan, quyết định bị khởi kiện, căn cứ pháp lý và yêu cầu khắc phục cụ thể. 

Thành phần hồ sơ khởi kiện quyết định bồi thường giá đất bao gồm: 

• Đơn khởi kiện theo Mẫu số 01-HC trên;
• Bản sao quyết định bồi thường giá đất; 
• Giấy ủy quyền tham gia tố tụng (nếu có); 
• Bản sao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu có); 
• Bản sao hộ khẩu, giấy căn cước công dân có chứng thực của cơ quan nhà nước có thẩm quyền;
• Bảng kê khai giá trị tài sản tên đất;
• Ảnh chụp hiện trạng nhà đất;
• Biên bản định giá tài sản của Hội đồng định giá đất (nếu có);
• Các tài liệu chứng cứ khác chứng minh cho yêu cầu khởi kiện;

Tóm lại, việc chuẩn bị kỹ lưỡng đơn khởi kiện theo mẫu và tập hợp đầy đủ các tài liệu chứng cứ đi kèm là nền tảng vững chắc để khởi kiện thành công quyết định bồi thường giá đất. Một bộ hồ sơ hợp lệ không chỉ giúp Tòa án thụ lý nhanh chóng mà còn là cơ sở pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bạn trong suốt quá trình tố tụng.

Thủ tục khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án

Khi đã hoàn tất hồ sơ, bước tiếp theo trong hành trình bảo vệ quyền lợi là nắm rõ thủ tục khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án. Đây là một quy trình pháp lý chặt chẽ, được tiến hành qua nhiều giai đoạn từ nộp đơn, thụ lý cho đến xét xử. 

Bước 1: Nộp đơn khởi kiện và hồ sơ kèm theo tại Tòa án có thẩm quyền như đã phân tích ở trên;

Bước 2: Nhận và xét đơn. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn, Chánh án Tòa án phân công thẩm phán xem xét đơn khởi kiện. Thẩm phán được phân công có 03 ngày để xem xét và quyết định có thụ lý vụ án hay không;

Bước 3: Thụ lý. Theo quy định tại Điều 125 Luật Tố tụng hành chính 2015, sau khi xét thấy đơn khởi kiện thuộc thẩm quyền giải quyết, Thẩm phán thông báo cho người khởi kiện nộp tiền tạm ứng án phí trước khi thụ lý vụ án, trừ trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí, Tòa án thông báo trực tiếp về việc thụ lý vụ án. Sau đó, người khởi kiện có 10 ngày kể từ ngày nhận thông báo để nộp tiền tạm ứng án phí và nộp biên lai cho Tòa án;

Lưu ý: Việc nộp tiền tạm ứng án phí là điều kiện bắt buộc để Tòa án thụ lý vụ án kiện quyết định bồi thường giá đất trừ trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí

Bước 4: Nhận thông báo thụ lý. Theo quy định tại Điều 126 Luật Tố tụng hành chính 2015, trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản cho người bị kiện, người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan và Viện kiểm sát cùng cấp về việc thụ lý vụ án. Tòa án cũng công bố thông tin về việc thụ lý vụ án trên Cổng thông tin điện tử (nếu có);

Bước 5: Chuẩn bị xét xử. Sau khi thụ lý, Thẩm phán tiến hành chuẩn bị xét xử bằng cách thu thập, xem xét tài liệu chứng cứ, triệu tập các bên tham gia tố tụng, và thực hiện các hoạt động tố tụng cần thiết khác trong thời gian 04 tháng, kể từ ngày thụ lý theo khoản 1 Điều 130 Luật Tố tụng hành chính 2015;

Bước 6: Cuối cùng, Tòa án mở phiên tòa để xét xử và ra bản án hoặc quyết định giải quyết khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất;

Bước 7: Trường hợp các bên không đồng ý với bản án sơ thẩm, một bên có quyền kháng cáo để yêu cầu Tòa án cấp trên xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

Như vậy, quy trình khởi kiện một quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án là một chặng đường gồm nhiều bước pháp lý nối tiếp, đòi hỏi sự chính xác và tuân thủ nghiêm ngặt về mặt thủ tục và thời gian. Việc thực hiện đúng và đầy đủ các bước, đặc biệt là nghĩa vụ nộp tạm ứng án phí, là điều kiện tiên quyết để Tòa án thụ lý và đưa vụ việc ra xét xử, mở ra cơ hội để bạn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình bằng một bản án công minh.

>> Xem thêm một số bài viết liên quan đến thủ tục khiếu kiện quyết định bồi thường đất đai trong các trường hợp cụ thể:

• Thủ tục khởi kiện quyết định bồi thường thu hồi đất
• Bồi thường thu hồi đất không thỏa đáng thì phải làm sao?
• Kiện đòi bồi thường khi cưỡng chế thu hồi đất trái luật

Thời hạn giải quyết khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án

Sau khi Tòa án thụ lý đơn khởi kiện, một trong những băn khoăn lớn nhất của người dân là “vụ kiện sẽ kéo dài trong bao lâu?”. Để đảm bảo quyền lợi của các bên không bị ảnh hưởng bởi sự chậm trễ, pháp luật đã quy định rõ về thời hạn giải quyết vụ kiện quyết định bồi thường giá đất.

Thời hạn giải quyết vụ kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án được quy định cụ thể nhằm đảm bảo hiệu quả và kịp thời trong việc bảo vệ quyền lợi của người dân. Theo Điều 130 Luật Tố tụng hành chính 2015, thời hạn chuẩn bị xét xử các vụ án (trừ vụ án xét xử theo thủ tục rút gọn, vụ án có yếu tố nước ngoài và vụ án khiếu kiện về danh sách cử tri) là 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. 

Trong thời hạn chuẩn bị xét xử, Thẩm phán thực hiện các hoạt động tố tụng cần thiết để làm rõ vụ án chẳng hạn như: xem xét, đánh giá tài liệu chứng cứ do các bên cung cấp; thu thập bổ sung tài liệu chứng cứ khi cần thiết; triệu tập người có nghĩa vụ chứng minh để làm rõ các tình tiết có liên quan; yêu cầu các bên bổ sung tài liệu chứng cứ; thực hiện các biện pháp điều tra, xác minh khác theo quy định của pháp luật. Sau đó, Thẩm phán dựa trên các tài liệu chứng cứ được các bên cung cấp hoặc tự mình thu thập để đưa ra quyết định cuối cùng về việc chấp nhận hay bác bỏ yêu cầu khởi kiện.

Tóm lại, thời hạn chuẩn bị xét xử là 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. Đây là khoảng thời gian pháp định cốt lõi để Tòa án làm sáng tỏ các tình tiết và củng cố hồ sơ, trước khi đưa ra phán quyết cuối cùng về việc bồi thường giá đất. Tuy nhiên, thực tế tùy vào từng diễn biến cụ thể của vụ kiện hành chính, sự phối hợp của các đương sự mà thời gian này có thể kéo dài hơn thời gian quy định của pháp luật.

Dịch vụ luật sư tư vấn, nhận ủy quyền khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án

Có thể thấy, việc sử dụng dịch vụ luật sư không chỉ tăng tỷ lệ thành công trong kiện quyết định bồi thường mà còn giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho Quý khách. Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp về khiếu kiện quyết định bồi thường giá đất với đội ngũ luật sư có kinh nghiệm thực tiễn phong phú, bao gồm: 

• Tư vấn xác định thẩm quyền của tòa án, thời hiệu khởi kiện;
• Tư vấn thu thập chứng cứ, hoàn thiện hồ sơ khởi kiện;
• Tư vấn quy trình thực hiện khởi kiện tại tòa án;
• Soạn thảo đơn khởi kiện, đơn giải trình, đơn đề nghị, khiếu nại (nếu có);
• Đại diện bảo vệ quyền lợi của Quý khách trên các buổi làm việc, phiên họp và phiên tòa;
• Đại diện theo ủy quyền của Quý khách nộp hồ sơ, theo dõi quá trình xử lý và giải trình với cơ quan có thẩm quyền. 

Luật sư của Luật Long Phan PMT cam kết đồng hành cùng Quý khách từ khâu tư vấn ban đầu đến khi có kết quả cuối cùng của vụ kiện. Ngoài ra, Luật sư cũng có khả năng đàm phán và tìm ra giải pháp tối ưu cho Quý khách trong quá trình giải quyết tranh chấp. Do đó, nếu Quý khách hàng có nhu cầu hỗ trợ thủ tục kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án có thể liên hệ với Luật Long Phan PMT để được tư vấn chi tiết và nhận ủy quyền thực hiện các thủ tục pháp lý cần thiết.

Câu hỏi thường gặp về thủ tục kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án

Để giúp Quý khách hiểu rõ hơn về thủ tục kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án có thẩm quyền, chúng tôi đã tổng hợp một số câu hỏi liên quan nhằm giải đáp các thắc mắc phổ biến của người sử dụng đất có đất bị thu hồi thuộc trường hợp bồi thường. 

Ngoài việc khởi kiện ra Tòa án, có biện pháp nào khác để phản đối quyết định bồi thường không?

Có. Theo quy định tại khoản 1 Điều 115 của Luật Tố tụng Hành chính 2015, khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp, người sử dụng đất có quyền lựa chọn một trong hai phương thức: khởi kiện vụ án tại Tòa án có thẩm quyền hoặc thực hiện thủ tục khiếu nại đến cơ quan nhà nước đã ban hành quyết định đó hoặc cấp trên trực tiếp theo quy định của Luật Khiếu nại 2011.

Mức tạm ứng án phí và án phí cho loại vụ kiện này là bao nhiêu?

Mức tạm ứng án phí và án phí được quy định tại Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14 của Ủy ban thường vụ quốc hội ngày 30/12/2016. Cụ thể, đối với vụ án hành chính không có giá ngạch (chỉ yêu cầu hủy quyết định), mức tạm ứng án phí sơ thẩm là 300.000 đồng. 

Tòa án có thể tự mình định lại giá đất bồi thường không?

Không. Thẩm quyền của Hội đồng xét xử được quy định tại Điều 193 Luật Tố tụng Hành chính 2015. Theo đó, Tòa án không có quyền đưa ra một mức giá đất cụ thể để thay thế. Thay vào đó, nếu xác định quyết định bồi thường là trái pháp luật, Tòa án có thể: (1) Tuyên hủy một phần hoặc toàn bộ quyết định đó; và (2) Buộc cơ quan nhà nước phải ban hành quyết định mới hoặc sửa đổi quyết định theo đúng quy định của pháp luật, bao gồm cả việc xác định lại giá đất bồi thường. 

Trong quá trình kiện tụng, cơ quan nhà nước có được quyền cưỡng chế thu hồi đất không?

Để ngăn chặn việc cưỡng chế thu hồi đất khi cho rằng Quyết định này nếu thi hành sẽ xâm phạm đến quyền lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình, người khởi kiện có quyền yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo khoản 1 Điều 66 Luật Tố tụng Hành chính 2015. Theo Điều 68 Luật Tố tụng Hành chính 2015, một trong các biện pháp đó là “tạm đình chỉ việc thi hành quyết định hành chính”. Do đó, nếu Tòa án chấp nhận yêu cầu này, cơ quan nhà nước sẽ không được phép thực hiện việc cưỡng chế thu hồi đất cho đến khi có phán quyết cuối cùng của Tòa.

“Trở ngại khách quan” có bao gồm việc không nhận được quyết định bồi thường bằng văn bản không?

Có thể. Thời hiệu khởi kiện 01 năm được quy định tại điểm a khoản 2 Điều 116 Luật Tố tụng Hành chính 2015, tính từ ngày “nhận được hoặc biết được” quyết định. 

Tuy nhiên, theo tinh thần hướng dẫn tại tiểu mục số 34 Công văn số 207/TANDTC-PC ngày 30/10/2024 của TANDTC thì theo điểm b khoản 1 Điều 12 Nghị quyết 02/2011/NQ-HĐTP ngày 29/7/2011 của HĐTP TANDTC thì thời điểm người khởi kiện biết được quyết định hành chính được tính từ ngày người khởi kiện biết được cụ thể số, ngày, nội dung của quyết định hành chính.

Ngoài ra, theo tiểu mục số 24 Công văn này, trường hợp Ủy ban nhân dân hoặc tổ chức được giao nhiệm vụ bồi thường giao quyết định hợp lệ thì mới phát sinh thời hiệu kể từ ngày tiếp theo của ngày quyết định được niêm yết công khai nếu người bị thu hồi không ký nhận, không nhận quyết định. 

Do đó, tùy vào từng trường hợp cụ thể mà việc cơ quan nhà nước không giao quyết định bằng văn bản hợp lệ có thể được xem là một trở ngại khách quan khiến người có đất bị thu hồi không nhận được hoặc biết được quyết định hành chính đó.

Nếu thắng kiện, quy trình thi hành án sẽ diễn ra như thế nào?

Theo quy định tại khoản 2 Điều 311 Luật Tố tụng Hành chính 2015, khi bản án có hiệu lực, cơ quan nhà nước thua kiện phải tự nguyện thi hành. Trường hợp không tự nguyện, người được thi hành án có quyền gửi đơn đến cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền để yêu cầu ra quyết định buộc thi hành án hành chính và tổ chức thi hành theo Luật Thi hành án dân sự.

Kết luận

Thủ tục kiện quyết định bồi thường giá đất tại Tòa án đòi hỏi sự hiểu biết sâu về pháp luật và kinh nghiệm thực tiễn để đảm bảo thành công. Việc được hỗ trợ bởi luật sư chuyên nghiệp sẽ tăng đáng kể cơ hội bảo vệ quyền lợi hợp pháp trong các vụ kiện quyết định bồi thường giá đất. Nếu Quý khách có bất kỳ thắc mắc liên quan đến thủ tục khởi kiện quyết định bồi thường này, hãy liên hệ Luật Long Phan PMT tại hotline 1900636387 để được tư vấn miễn phí và báo phí cụ thể. 

Tags: Bồi thường giá đất, Khiếu kiện đất đai, khởi kiện quyết định bồi thường, Quyết định hành chính, Thủ tục khởi kiện hành chính