Thủ tục khởi kiện quyết định cưỡng chế thu hồi nhà đất trái luật

Khởi kiện quyết định cưỡng chế thu hồi nhà đất là việc làm người sử dụng đất cần thực hiện khi nhà đất của mình bị cưỡng chế thu hồi bất hợp pháp. Vậy cưỡng chế thu hồi nhà đất trái luật gồm những vi phạm nào, thủ tục khởi kiện được tiến hành ra sao sẽ được giải đáp rõ trong bài viết dưới đây. Hãy cùng Luật Long Phan PMT theo dõi và tìm hiểu trong bài viết sau.

Điều kiện cưỡng chế thu hồi đất đai 

Theo khoản 2 Điều 89 Luật Đất đai 2024 cưỡng chế thu hồi đất được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau:

• Người có đất thu hồi không chấp hành quyết định thu hồi đất sau khi Uỷ ban nhân dân (UBND) cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã hoặc cơ quan có chức năng quản lý đất đai hoặc đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư nơi có đất thu hồi đã vận động, thuyết phục.
• Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã được niêm yết công khai tại trụ sở UBND cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;
• Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành;
• Người bị cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành.
• Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối không nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì UBND cấp xã lập biên bản. 
• Về thời hạn cưỡng chế thu hồi đất là 10 ngày kể từ ngày người bị cưỡng chế nhận được quyết định cưỡng chế hoặc có thể dài hơn nếu Quyết định cưỡng chế thu hồi đất có quy định.

Các biểu hiện của việc cưỡng chế thu hồi đất trái pháp luật

1. Vi phạm các điều kiện cưỡng chế thu hồi đất
2. Vi phạm về trình tự, thủ tục. Việc cưỡng chế thu hồi đất được thực hiện theo các bước theo khoản 4 Điều 89 Luật Đất đai 2024,
3. Vi phạm về nguyên tắc . Nguyên tắc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện theo Khoản 1 Điều 89 Luật Đất đai 2024

Trình tự khởi kiện hành vi cưỡng chế thu hồi đất trái pháp luật

Quyết định cưỡng chế thu hồi đất là quyết định hành chính, do đó trình tự, thủ tục khởi kiện sẽ thực hiện theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính.

Một số điều cần lưu ý trước khi thực hiện thủ tục khởi kiện

• Thứ nhất, trong thời hạn 01 năm kể từ ngày nhận được quyết định cưỡng chế thu hồi đất trái pháp luật thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo Điều 116 Luật Tố tụng hành chính 2015.
• Thứ hai là về cơ quan có thẩm quyền giải quyết khởi kiện. Bởi vì chủ thể có thẩm quyền ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất là Chủ tịch UBND cấp huyện nên căn cứ theo quy định tại khoản 4 Điều 32 Luật tố tụng hành chính 2015 sửa đổi, bổ sung 2019 thì sẽ do Tòa án cấp tỉnh giải quyết theo thủ tục sơ thẩm.

Trình tự, thủ tục khởi kiện

Thành phần hồ sơ

Căn cứ Điều 118 Luật Tố tụng Hành chính 2015, hồ sơ khởi kiện bao gồm:

• Đơn khởi kiện theo mẫu số 01-HC kèm theo Nghị quyết 02/2017/NQ-HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 13/01/2017
• Các tài liệu, chứng cứ chứng minh cho yêu cầu khởi kiện.
• Quyết định, thông báo về việc cưỡng chế thu hồi đất (bản chính hoặc bản sao y)
• CCCD/Hộ chiếu của người khởi kiện (Bản sao y)

Thủ tục khởi kiện

Bước 1: Nộp đơn khởi kiện

Căn cứ Điều 119 Luật Tố tụng Hành chính 2015, Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng một trong các phương thức sau đây:

1. Nộp trực tiếp tại Tòa án;

2. Gửi qua dịch vụ bưu chính;

3. Gửi trực tuyến qua Cổng dịch vụ công Quốc gia (nếu có).

Bước 2: Tiếp  nhận và xem xét đơn khởi kiện 

Thứ nhất, tiếp nhận đơn

• Tòa án nhận đơn khởi kiện do người khởi kiện nộp trực tiếp tại bộ phận tiếp nhận đơn của Tòa án hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính và ghi vào sổ nhận đơn. Trường hợp nhận đơn trực tuyến thì Tòa án in ra bản giấy và ghi vào sổ nhận đơn. Việc nhận đơn khởi kiện được ghi vào sổ nhận đơn và thông báo trên Cổng dịch vụ công Quốc gia (nếu có).
• Khi nhận đơn khởi kiện nộp trực tiếp, Tòa án có trách nhiệm cấp ngay giấy xác nhận đã nhận đơn cho người khởi kiện. Trường hợp nhận đơn trực tuyến thì Tòa án trả lời cho người khởi kiện biết qua thư điện tử. Trường hợp nhận đơn qua dịch vụ bưu chính thì trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn, Tòa án phải gửi thông báo nhận đơn cho người khởi kiện.

Thứ hai, xem xét đơn

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
• Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện quy định
• Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
• Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện, nếu thuộc một trong các trường hợp quy định 

Bước 3: Thụ lý vụ án 

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp biên lai cho Tòa án.

Thẩm phán thụ lý vụ án vào ngày người khởi kiện nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Trường hợp người khởi kiện được miễn nộp tiền tạm ứng án phí hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì ngày thụ lý vụ án là ngày Thẩm phán thông báo cho người khởi kiện biết việc thụ lý. Việc thụ lý vụ án phải được ghi vào sổ thụ lý.

Bước 4: Chuẩn bị xét xử

Căn cứ khoản 1 Điều 130 Luật Tố tụng Hành chính 2015, thời hạn chuẩn bị xét xử 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. Đối với vụ án phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử một lần, nhưng không quá 02 tháng 

Bên cạnh đó, căn cứ khoản 6 Điều 131 Luật Tố tụng Hành chính 2015, trong giai đoạn chuẩn bị xét xử ra một trong các quyết định sau:

• Đưa vụ án ra xét xử;
• Tạm đình chỉ việc giải quyết vụ án;
• Đình chỉ việc giải quyết vụ án.

Bước 5: Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm 

Bước 6: Ra bản án sơ thẩm

Bước 7: Giải quyết theo thủ tục phúc thẩm nếu có  Kháng cáo/ kháng nghị bản án sơ thẩm

Dịch vụ pháp lý Long Phan đối với thủ tục khởi kiện quyết định cưỡng chế thu hồi nhà đất trái luật

Tư vấn pháp luật về thủ tục, hồ sơ thực hiện

• Hướng dẫn và tư vấn cho khách hàng trình tự thủ tục khởi kiện, thời hiệu khởi kiện, điều kiện khởi kiện, tư cách chủ thể và soạn đơn khởi kiện gửi đến Tòa án có thẩm quyền;
• Tư vấn pháp luật về bồi thường và nghĩa vụ tài chính liên quan đến nhà đất (đất đai và nhà ở);
• Tư vấn các vấn đề liên quan đến đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp, bồi thường tái định cư, thu hồi đất…;
• Xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ việc của Khách hàng;

Soạn thảo đơn từ, mẫu biểu cho khách hàng

• Hỗ trợ soạn thảo đơn từ, tham vấn cho khách hàng xuyên suốt quá trình giải quyết tranh chấp hành chính;
• Soạn thảo đơn khởi kiện, đơn khiếu nại liên quan đến quá trình giải quyết vụ án hành chính.

Nhận ủy quyền làm việc với cơ quan chức năng

• Nhận ủy quyền thay mặt khách hàng thực hiện công việc trong quy trình giải quyết tranh chấp đất đai từ cấp xã phường đến Tòa án, Thi hành án để giải quyết xong vụ việc tranh chấp nhà đất;
• Đại diện Khách hàng nộp đơn khởi kiện;
• Đại diện tham gia tố tụng;
• Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của Khách hàng trước cơ quan tiến hành tố tụng.

Khởi kiện quyết định cưỡng chế thu hồi nhà đất trái luật cần được thực hiện đúng trình tự pháp luật nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng của người sử dụng đất. Trên đây là tư vấn của chúng tôi về thủ tục khởi kiện quyết định cưỡng chế thu hồi nhà đất trái luật. Nếu quý khách có bất cứ thắc mắc nào liên quan đến DỊCH VỤ LUẬT SƯ HÀNH CHÍNH, vui lòng liên hệ qua HOTLINE 1900.6363.87 để được hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn.

Tags: Bồi thường hỗ trợ tái định cư