Hành vi xâm phạm quyền đối với sáng chế xử lý thế nào?

Hành vi xâm phạm quyền đối với sáng chế có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho chủ sở hữu và cần được xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật. Tùy tính chất, mức độ của hành vi mà có mức xử phạt tương thích. Bài viết dưới đây của Long Phan PMT sẽ phân tích các hình thức xâm phạm phổ biến, hậu quả pháp lý đối với người vi phạm, cũng như hướng dẫn cách thức bảo vệ quyền lợi cho chủ sở hữu sáng chế bị xâm phạm.

Các hành vi xâm phạm quyền sáng chế phổ biến

Xâm phạm quyền đối với sáng chế là hành vi sử dụng trái phép sáng chế đang được bảo hộ mà không được phép của chủ sở hữu. Theo Điều 126 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, được sửa đổi, bổ sung năm 2022, các hành vi xâm phạm quyền sáng chế phổ biến bao gồm:

Sử dụng sáng chế được bảo hộ trong thời hạn hiệu lực của văn bằng bảo hộ mà không được phép của chủ sở hữu.

Sử dụng sáng chế mà không trả tiền đền bù theo quy định về quyền tạm thời.

Sản xuất, nhập khẩu, bán, chào bán sản phẩm hoặc áp dụng quy trình được bảo hộ sáng chế mà không được phép.

Để xác định hành vi xâm phạm, cần căn cứ vào phạm vi bảo hộ sáng chế được nêu trong văn bằng bảo hộ hoặc Sổ đăng ký quốc gia về sở hữu công nghiệp. Theo Điều 74 Nghị định 65/2023/NĐ-CP, yếu tố xâm phạm có thể là sản phẩm, bộ phận sản phẩm hoặc quy trình trùng hoặc tương đương với đối tượng được bảo hộ.

Ví dụ về hành vi xâm phạm phổ biến:

Công ty A sao chép và sản xuất sản phẩm giống hệt sản phẩm được cấp bằng độc quyền sáng chế của công ty B mà không được phép.

Cá nhân X áp dụng quy trình sản xuất đã được cấp bằng độc quyền sáng chế của công ty Y để sản xuất sản phẩm thương mại mà không xin phép hoặc trả phí.

Hành vi xâm phạm quyền đối với sáng chế sẽ bị xử lý như thế nào?

Trách nhiệm dân sự

Theo Điều 202 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, Tòa án có thể áp dụng các biện pháp dân sự sau đối với hành vi xâm phạm quyền sáng chế:

• Buộc chấm dứt hành vi xâm phạm
• Buộc xin lỗi, cải chính công khai
• Buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự theo thỏa thuận
• Buộc bồi thường thiệt hại
• Buộc tiêu hủy hoặc phân phối sản phẩm xâm phạm không nhằm mục đích thương mại

Mức bồi thường thiệt hại do các bên thỏa thuận, bao gồm thiệt hại về vật chất, tài sản, danh dự, nhân phẩm, uy tín. Tòa án sẽ cân nhắc mức độ lỗi của bên xâm phạm và thiệt hại thực tế của chủ sở hữu sáng chế để quyết định mức bồi thường phù hợp.

>>>Xem thêm: Mức bồi thường thiệt hại xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Xử phạt vi phạm hành chính

Theo Điều 10 Nghị định số 99/2013/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi điểm b khoản 9 Điều 1 Nghị định 46/2024/NĐ-CP), mức phạt tiền đối với hành vi xâm phạm quyền sáng chế từ 500.000 đồng đến 250.000.000 đồng tùy theo giá trị hàng hóa vi phạm. Cụ thể:

• Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 2.000.000 đồng nếu giá trị hàng hóa vi phạm đến 3.000.000 đồng.
• Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng nếu giá trị từ trên 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng.
• Phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 250.000.000 đồng nếu giá trị trên 500.000.000 đồng.

Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị đình chỉ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa vi phạm từ 1 đến 3 tháng.

Truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo Điều 226 của Luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017, cá nhân và pháp nhân thương mại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, trong đó có xâm phạm quyền sáng chế. Mức phạt cụ thể như sau:

Đối với cá nhân:

• Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm
• Phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm hoặc phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng trong trường hợp nghiêm trọng

Đối với pháp nhân thương mại:

• Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 2.000.000.000 đồng
• Phạt tiền từ 2.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 6 tháng đến 2 năm trong trường hợp nghiêm trọng

>>>Xem thêm: Hình thức xử phạt đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ

Hướng xử lý khi bị xâm phạm quyền đối với sáng chế

Khi phát hiện quyền sáng chế của mình bị xâm phạm, chủ sở hữu có thể thực hiện các bước sau:

• Thu thập bằng chứng về hành vi xâm phạm.
• Gửi thông báo yêu cầu chấm dứt hành vi xâm phạm.
• Yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính.
• Khởi kiện ra Tòa án yêu cầu bảo vệ quyền lợi.

Tư vấn khi quyền sáng chế bị xâm phạm

Khi quyền sáng chế bị xâm phạm, việc tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia pháp lý là điều cần thiết. Các luật sư chuyên về sở hữu trí tuệ có thể cung cấp những hướng dẫn chi tiết và hỗ trợ trong suốt quá trình xử lý vi phạm. Tại Công ty Luật Long Phan PMT, đội ngũ luật sư của chúng tôi sẽ thực hiện các công việc sau để hỗ trợ Quý khách hàng:

• Đánh giá mức độ xâm phạm và thiệt hại.
• Tư vấn phương án xử lý phù hợp.
• Soạn thảo văn bản pháp lý cần thiết.
• Hướng dẫn thu thập, bảo quản chứng cứ.
• Đại diện khởi kiện, tham gia tố tụng tại Tòa.
• Thương lượng, hòa giải với bên xâm phạm.
• Tư vấn biện pháp phòng ngừa xâm phạm trong tương lai.

Việc xử lý xâm phạm quyền sáng chế đòi hỏi kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn. Quý khách hàng cần sự hỗ trợ pháp lý trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, vui lòng liên hệ Công ty Luật Long Phan PMT qua hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn chi tiết. Chúng tôi cam kết hỗ trợ Quý khách hàng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp một cách hiệu quả nhất.