Giao hàng nhưng không giao chứng từ, bên mua phải làm sao?

​Khi bên bán giao hàng nhưng không giao chứng từ, bên mua có thể gặp nhiều khó khăn trong việc xác nhận quyền sở hữu, thông quan hàng hóa và thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan. Điều này có thể dẫn đến tranh chấp và ảnh hưởng đến quyền lợi của bên mua. Việc thiếu chứng từ không chỉ gây trở ngại trong việc sử dụng hàng hóa mà còn có thể dẫn đến các vấn đề pháp lý phức tạp. Bài viết này sẽ nêu hiểu rõ các quy định pháp luật và biện pháp xử lý trong tình huống này là rất quan trọng.

>>> Xem thêm: Giao hàng không đúng thời hạn thỏa thuận thì xử lý như thế nào

Nghĩa vụ giao chứng từ theo quy định pháp luật

Theo Điều 34 Luật Thương mại 2005, bên bán có nghĩa vụ giao hàng và chứng từ liên quan theo thỏa thuận trong hợp đồng. Nếu không có thỏa thuận cụ thể, bên bán vẫn phải cung cấp chứng từ cần thiết để bên mua có thể nhận và sử dụng hàng hóa. Điều 42 Luật Thương mại 2005 quy định chi tiết về việc giao chứng từ:​

• Nếu có thỏa thuận về việc giao chứng từ, bên bán phải giao theo thời hạn, địa điểm và phương thức đã thỏa thuận.

• Nếu không có thỏa thuận, bên bán phải giao chứng từ trong thời hạn và tại địa điểm hợp lý để bên mua có thể nhận hàng.​

>>> Xem thêm: Hướng xử lý khi đối tác giao hàng không đúng thỏa thuận

Hậu quả pháp lý khi không giao chứng từ

Việc bên bán không cung cấp chứng từ kèm theo hàng hóa có thể dẫn đến các hậu quả pháp lý sau:​

• Xử phạt hành chính: Theo Điều 58 Nghị định 98/2020/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Khoản 5 Điều 1 Nghị định 24/2025/NĐ-CP), hành vi không cung cấp hóa đơn, chứng từ cho người mua có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. ​

• Xử phạt về hành vi trốn thuế: Hàng hóa vận chuyển trên đường không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp có thể bị coi là hành vi trốn thuế theo quy đinh tại Bộ luật Hình sự 2015.

• Tranh chấp hợp đồng: Bên mua có quyền yêu cầu bên bán thực hiện đầy đủ nghĩa vụ hoặc yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu việc không cung cấp chứng từ gây ra tổn thất.​

>>> Xem thêm: Bên mua không thanh toán theo hợp đồng mua bán

Biện pháp xử lý cho bên mua khi không nhận được chứng từ

Khi không nhận được chứng từ kèm theo hàng hóa, bên mua có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Liên hệ với bên bán: Yêu cầu cung cấp ngay các chứng từ cần thiết để hoàn tất việc nhận hàng và thực hiện các thủ tục liên quan.​

• Kiểm tra hợp đồng: Xem xét các điều khoản về nghĩa vụ giao chứng từ và các biện pháp xử lý khi vi phạm để áp dụng phù hợp.​

• Sử dụng biện pháp pháp lý: Nếu bên bán không hợp tác, bên mua có thể khởi kiện yêu cầu tòa án buộc bên bán thực hiện nghĩa vụ hoặc bồi thường thiệt hại; hoặc tố cáo đến cơ quan quản lý thị trường hoặc cơ quan thuế

Câu hỏi thường gặp về việc giao hàng không kèm chứng từ

Các câu hỏi thường gặp về việc giao hàng không kèm chứng từ:

​Bên mua có quyền từ chối nhận hàng nếu không có chứng từ kèm theo không?​

Có, nếu chứng từ là cần thiết để nhận và sử dụng hàng hóa, bên mua có quyền từ chối nhận hàng khi không có chứng từ kèm theo.​

​Bên bán giao hàng không kèm chứng từ có vi phạm hợp đồng không?​

Có, nếu hợp đồng quy định việc giao chứng từ kèm theo hàng hóa, việc không cung cấp chứng từ là vi phạm hợp đồng.​

​Bên mua có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại khi không nhận được chứng từ không?​

Có, nếu việc thiếu chứng từ gây thiệt hại cho bên mua, họ có quyền yêu cầu bồi thường.​

​Thời hạn giao chứng từ được quy định như thế nào?​

Nếu không có thỏa thuận, bên bán phải giao chứng từ trong thời hạn và tại địa điểm hợp lý để bên mua có thể nhận hàng.​

​Bên mua nên làm gì khi bên bán không cung cấp chứng từ?​

Bên mua nên liên hệ yêu cầu bên bán cung cấp chứng từ, nếu không được đáp ứng, có thể sử dụng biện pháp pháp lý.​

​Việc không có chứng từ kèm theo hàng hóa ảnh hưởng gì đến quá trình vận chuyển?​

Hàng hóa không có chứng từ hợp pháp có thể bị cơ quan chức năng tạm giữ và xử phạt.

​Bên mua có thể tự bổ sung chứng từ thiếu sót không?​

Không, chứng từ phải do bên bán cung cấp; bên mua không thể tự bổ sung.​

​Nếu bên bán cố tình không cung cấp chứng từ, bên mua có thể tố cáo ở đâu?​

Bên mua có thể tố cáo đến cơ quan quản lý thị trường hoặc cơ quan thuế.​

​Chứng từ cần thiết khi giao hàng bao gồm những gì?​

Thường bao gồm hóa đơn, phiếu xuất kho, chứng nhận chất lượng, và các giấy tờ liên quan khác.​

​Việc không có chứng từ ảnh hưởng thế nào đến quyền sở hữu hàng hóa của bên mua?​

Thiếu chứng từ có thể gây khó khăn trong việc chứng minh quyền sở hữu và sử dụng hợp pháp hàng hóa.​

Tư vấn pháp lý về hướng xử lý trường hợp bên bán giao hàng không kèm chứng từ của Luật Long Phan PMT

Luật Long Phan PMT tư vấn hướng xử lý khi bên bán giao hàng không kèm chứng từ như sau:

• Kiểm tra hợp đồng mua bán: Xác định nghĩa vụ cung cấp chứng từ theo hợp đồng và quy định pháp luật.

• Tư vấn soạn thảo thông báo bằng văn bản yêu cầu bên bán cung cấp chứng từ cần thiết.

• Tư vấn tạm dừng thanh toán (nếu có điều khoản ràng buộc): Nếu hợp đồng quy định giao chứng từ là điều kiện thanh toán, có thể tạm dừng thanh toán để bảo vệ quyền lợi.

• Tư vấn sử dụng các biện pháp pháp lý bảo vệ quyền lợi: Khi bên bán không hợp tác, có thể khiếu nại, khởi kiện hoặc yêu cầu bồi thường thiệt hại.

• Tư vấn, đại diện thương lượng hoặc khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp.

​Việc bên bán giao hàng không kèm chứng từ có thể gây ra nhiều rủi ro và tranh chấp trong giao dịch thương mại. Để bảo vệ quyền lợi của mình, Quý khách hàng nên thực hiện các bước như kiểm tra hợp đồng, yêu cầu bổ sung chứng từ, và áp dụng các biện pháp pháp lý cần thiết. Để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ hiệu quả, Quý khách hàng có thể liên hệ với Luật Long Phan PMT qua số hotline 1900 63.63.87.​

Tags: Biện pháp pháp lý​, Chứng từ vận chuyển​, Giải quyết tranh chấp thương mại, Giao hàng thiếu chứng từ​, Hợp đồng thương mại, Luật sư thương mại​, Nghĩa vụ bên bán​, Quyền lợi bên mua​, Tranh chấp hợp đồng mua bán, Tư vấn pháp luật hợp đồng​