Cha có được giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi?

Cha có được giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi đã đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình. Để được quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi ly hôn, người cha tiến hành thủ tục khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền. Bài viết dưới đây Luật Long Phan PMT sẽ đưa ra hướng dẫn về thủ tục để người cha giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi của mình.

Cha giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tháng tuổi

Quyền và nghĩa vụ nuôi dưỡng con cái của cha mẹ khi ly hôn

Sau ly hôn, cha mẹ vẫn có nghĩa vụ nuôi dưỡng đối với con cái cho dù có trực tiếp nuôi dưỡng hay không. Cụ thể:

• Cha mẹ đều có quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục cho con khi con chưa thành niên, con mất năng lực hành vi dân sự hoặc không có khả năng lao động và không có tài sản tự nuôi mình;
• Việc trực tiếp nuôi con sau ly hôn dựa trên thỏa thuận của cha mẹ, trường hợp không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết, nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con;
• Người mẹ có quyền trực tiếp nuôi con dưới 36 tháng tuổi trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện nuôi con hoặc cha mẹ cho thỏa thuận để đảm bảo lợi ích cho con.

Sau khi xác định người trực tiếp nuôi con sau ly hôn, người không trực tiếp nuôi con phải có nghĩa vụ đối với con của mình. Cụ thể:

• Tôn trọng quyền của con được chung sống với người trực tiếp nuôi dưỡng con;
• Nghĩa vụ cấp dưỡng cho con;
• Có quyền thăm nom con mà không bị cản trở.

Cha mẹ ngoài việc có nghĩa vụ đối với con cái còn có quyền và nghĩa vụ đối với sau sau khi ly hôn. Cụ thể:

• Yêu cầu người không trực tiếp nuôi con cùng các thành viên gia đình tôn trọng quyền được nuôi con;
• Không được cản trở người không trực tiếp nuôi con trong việc nuôi dưỡng con.

(Cơ sở pháp lý: Điều 81, Điều 82, Điều 83 Luật Hôn nhân và gia đình 2014) (LHNGĐ).

Lưu ý: Để bảo vệ quyền và lợi ích đối với con chưa thành niên, pháp luật hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên trong trường hợp tại khoản 1 Điều 85 LHNGĐ 2014:

• Bị kết án về một trong các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con với lỗi cố ý hoặc có hành vi vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con;
• Phá tán tài sản của con;
• Có lối sống đồi trụy;
• Xúi giục, ép buộc con làm những việc trái pháp luật, trái đạo đức xã hội.

>>>Xem thêm: Giải quyết tranh chấp quyền nuôi con sau ly hôn.

Quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi vợ chồng ly hôn

Để được quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi có 02 cách như sau:

• Vợ chồng thỏa thuận với nhau về người trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc con ly hôn;
• Nếu hai bên không thỏa thuận được thì yêu cầu Tòa án giải quyết. Con dưới 36 tháng tuổi thì Tòa án giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Việc xác định người trực tiếp nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi vợ chồng ly hôn chủ yếu dựa trên thỏa thuận của hai bên. Nếu cha mẹ không có thỏa thuận thì Tòa án sẽ giao con dưới 36 tháng tuổi cho người mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện nuôi.

(CSPL: khoản 2 và khoản 3 Điều 81 LHNGĐ 2014).

Trường hợp nào cha được quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi

Trong trường hợp con dưới 36 tháng tuổi, người cha có thể được quyền trực tiếp nuôi con khi thuộc một trong các trường hợp sau:

• Vợ chồng thỏa thuận người chồng là người trực tiếp nuôi con sau ly hôn;
• Người vợ không đủ điều kiện để nuôi dưỡng, chăm sóc cho con dưới 36 tháng tuổi

Đối với trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để nuôi con thì Tòa án sẽ xem xét điều kiện của người cha để giao con cho cha trực tiếp nuôi. Từ đó phát sinh vấn đề chứng minh người mẹ không đủ điều kiện nuôi con khi người người cha muốn giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi từ người mẹ. Theo đó, có thể áp dụng Án lệ số 54/2022/AL của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xác định người mẹ không đủ điều kiện nuôi con như sau:

• Người mẹ tự ý bỏ đi từ khi con còn rất nhỏ;
• Không quan tâm đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.

Như vậy, khi người cha muốn được quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì có thể căn cứ  áp dụng nội dung của Án lệ này: Trong vụ án hôn nhân và gia đình có tranh chấp về quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi; người mẹ tự ý bỏ đi từ khi con còn rất nhỏ, không quan tâm đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con; người con được người cha nuôi dưỡng, chăm sóc trong điều kiện tốt và đã quen với điều kiện, môi trường sống đó. Trong trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để nuôi con như không đáp ứng về kinh tế, chỗ ở, điều kiện học hành… và người cha đủ điều kiện nuôi con thì Tòa án tiếp tục giao con dưới 36 tháng tuổi cho người cha trực tiếp nuôi.

Ngoài ra, người cha muốn giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi còn phải chứng minh mình đủ điều kiện nuôi con qua các tiêu chí sau:

• Điều kiện về kinh tế: thu nhập, chi tiêu hằng tháng…;
• Điều kiện về chỗ ở: hoàn cảnh gia đình, chỗ ở, các tiện ích gần nhà;
• Mức độ dành thời gian chăm sóc con…

Đối với trường hợp giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi sau ly hôn, người cha có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con và người mẹ bị hạn chế quyền đối với con chưa thành niên khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:

• Có căn cứ người mẹ không đủ điều kiện để nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con;
• Người mẹ bị tước quyền nuôi con khi có một trong các hành vi tại khoản 1 Điều 85 LHNGĐ 2014;
• Người mẹ bị mất năng lực hành vi dân sự, bị tâm thần, bệnh nan y hoặc các bệnh khác chứng minh cho việc người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con;
• Người cha đồng thời phải chứng minh mình có đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con như đã đề cập ở trên.

(CSPL: khoản 2 Điều 84, khoản 1 Điều 85 LHNGĐ 2014).

>>>Xem thêm: Khi nào người bố được quyền nuôi con sau ly hôn.

Trường hợp cha được nuôi con dưới 36 tháng tuổi

Khởi kiện giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi

Hồ sơ khởi kiện

Khi khởi kiện giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi ly hôn cần phải có các tài liệu, giấy tờ sau:

• CMND/CCCD/Hộ chiếu;
• Đơn khởi kiện ly hôn đơn phương có nội dung giành quyền nuôi con;
• Giấy khai sinh của con;
• giấy tờ chứng minh cư trú của người khởi kiện;
• Các tài liệu, giấy tờ khác để chứng minh cho yêu cầu của mình như: bảng lương; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất; sổ tiết kiệm;…

Đối với trường hợp khởi kiện giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi sau ly hôn thì hồ sơ cần chuẩn bị tương tự với trường hợp giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi ly hôn nhưng bổ sung thêm quyết định/bản án ly hôn của Tòa án.

(CSPL: Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015) (BLTTDS).

Trình tự, thủ tục giải quyết

Thủ tục khởi kiện giành quyền nuôi con được thực hiện theo thủ tục tố tụng áp dụng chung trong các vụ án dân sự theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 205. Theo đó, sau khi chuẩn bị xong hồ sơ khởi kiện, người cha nộp đơn bằng một trong hai phương thức: nộp trực tiếp tại Tòa án có thẩm quyền hoặc bằng bưu điện.

Bước 1: Tòa án xem xét đơn.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện. Thẩm phán được phân công trong 05 ngày làm việc phải xem xét đơn khởi kiện và tiến hành thủ tục thụ lý vụ án nếu thấy đơn đủ đáp ứng đủ điều kiện theo pháp luật.

Bước 2: Người khởi kiện nộp tạm ứng án phí.

Người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

Bước 3: Tòa án thông báo thụ lý vụ án và tiến hành giải quyết theo thủ tục chung.

Thời hạn chuẩn bị xét xử là 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án và kéo dài không quá 02 tháng trong trường hợp bất khả kháng. Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa, thời hạn này kéo dài thêm 01 tháng trong trường hợp có lý do chính đáng.

Bước 4: Tòa án ban hành bản án/quyết định để giải quyết vụ án

(CSPL: khoản 1 Điều 190; khoản 2 và khoản 3 Điều 190; điểm a khoản 1 và khoản 4 Điều 203 BLTTDS 2015).

Tư vấn thủ tục cho cha giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi

Dịch vụ tư vấn thủ tục cho cha giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi của Luật Long Phan PMT bao gồm những nội dung sau:

• Tư vấn về điều kiện nuôi con dưới 36 tháng tuổi của người cha;
• Hướng dẫn làm đơn khởi kiện;
• Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện thay cho khách hàng;
• Thay mặt khách hàng nộp đơn khởi kiện;
• Hướng dẫn khách hàng thu thập các tài liệu, chứng cứ để chứng minh người cha có đủ điều kiện nuôi con dưới 36 tháng tuổi;
• Tư vấn, hướng dẫn chứng minh vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng và điều kiện nuôi dưỡng của người mẹ không đảm bảo cho con dưới 36 tháng tuổi;

Tư vấn thủ tục giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi

Sau khi ly hôn người cha muốn giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi thì phải đáp ứng đủ điều kiện theo pháp luật hôn nhân và gia đình. Thủ tục giành quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi tuân theo pháp luật tố tụng dân sự. Nếu còn thắc mắc gì liên quan đến vấn đề này, vui lòng liên hệ Luật Long Phan PMT hoặc gọi đến hotline 1900636387 để được hỗ trợ nhanh nhất bởi Luật sư hôn nhân gia đình của chúng tôi.

>>> Một số bài viết liên quan có thể bạn quan tâm:

• HƯỚNG XỬ LÝ THUẬN TÌNH LY HÔN NHƯNG TRANH CHẤP QUYỀN NUÔI CON
• GIÀNH LẠI QUYỀN NUÔI CON KHI VỢ TÁI HÔN

Tags: Tranh chấp quyền nuôi con