Quy định chung về thời hiệu khởi kiện trong tố tụng dân sự

Thời hiệu khởi kiện trong tố tụng dân sự là thời hạn mà trong đó người có quyền khởi kiện phải thực hiện quyền của mình. Nếu để quá thời hiệu, người có quyền khởi kiện sẽ mất quyền khởi kiện và không còn được bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về quy định chung về thời hiệu khởi kiện trong tố tụng dân sự. iúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong các vụ tranh chấp dân sự.

Thời hiệu khởi kiện trong tố tụng dân sự

Thời hiệu khởi kiện trong vụ việc dân sự

Theo quy định tại khoản 1 Điều 184 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 (viết tắt BLTTDS 2015), thời hiệu khởi kiện và thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được áp dụng theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể có quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ việc dân sự, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm. Nếu quá thời hạn này, chủ thể sẽ mất quyền khởi kiện theo Khoản 3 Điều 150 Bộ luật Dân sự 2015 (viết tắt BLDS 2015).

>> Xem thêm: Thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng dân sự

Những vấn đề về thời hiệu khởi kiện

Thời hiệu khởi kiện đối với từng vụ việc dân sự

Tùy vào từng trường hợp cụ thể mà pháp luật quy định từng thời hiệu khởi kiện khác nhau. Dưới đây là một số thời hiệu khởi kiện của một số lĩnh vực thông dụng:

• Hợp đồng dân sự: 03 năm kể từ ngày biết hoặc phải biết quyền lợi bị xâm phạm.
• Bồi thường thiệt hại: 03 năm kể từ ngày biết hoặc phải biết quyền lợi bị xâm phạm.
• Thừa kế: Chia di sản: 10 năm đối với động sản, 30 năm đối với bất động sản. Xác nhận/bác bỏ quyền thừa kế: 10 năm . Thực hiện nghĩa vụ tài sản: 03 năm kể từ thời điểm mở thừa kế.
• Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài: Xác định theo pháp luật áp dụng cho quan hệ đó.
• Hư hỏng/mất mát hàng hóa: 01 năm kể từ ngày trả hàng hoặc lẽ ra phải trả hàng .
• Hợp đồng vận chuyển theo chuyến: 02 năm kể từ ngày biết hoặc phải biết quyền lợi bị xâm phạm.

Cơ sở pháp lý: 

• Điều 429 BLDS 2015.
• Điều 588 BLDS 2015.
• Điều 623 BLTTDS năm 2015.
• Điều 671 BLTTDS năm 2015.
• Điều 169 Bộ Luật Hàng hải Việt Nam 2015.
• Điều 195 Bộ Luật Hàng hải Việt Nam 2015.

>>> Xem chi tiết video về thời hiệu khởi kiện dân sự

Khi nào thì bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện?

Bắt đầu thồi hiệu khởi kiện

Theo quy định tại Điều 154 BLDS 2015, thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự được tính từ:

• Ngày người có quyền biết hoặc phải biết quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm.
• Thời hiệu yêu cầu giải quyết việc dân sự được tính từ ngày phát sinh quyền yêu cầu. Trừ trường hợp pháp luật có quy định khác về thời điểm bắt đầu tính thời hiệu khởi kiện.

Cách tính thời hiệu như thế nào?

Trường hợp không áp dụng thời hiệu 

Trong một số trường hợp đặc biệt, thời hiệu khởi kiện không được áp dụng vào vụ việc dân sự. Quy định này nhằm bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự. Dưới đây là các trường hợp ngoại lệ theo Điều 155 BLDS 2015:

• Yêu cầu bảo vệ quyền nhân thân không gắn với tài sản.
• Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp pháp luật quy định khác.
• Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai.
• Trường hợp khác do luật quy định.

Thời gian nào không tính vào thời hiệu khởi kiện

Thời gian không tính thời hiệu

Theo Điều 156 BLDS 2015, thời gian không tính vào thời hiệu khởi kiện là khoảng thời gian xảy ra một trong các sự kiện sau đây:

1. Sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm cho chủ thể có quyền khởi kiện, quyền yêu cầu không thể khởi kiện, yêu cầu trong phạm vi thời hiệu.

2. Chưa có người đại diện trong trường hợp người có quyền khởi kiện, người có quyền yêu cầu là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi dân sự, có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự;

3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự chưa có người đại diện khác thay thế trong trường hợp sau đây:

• Người đại diện chết nếu là cá nhân, chấm dứt tồn tại nếu là pháp nhân;
• Người đại diện vì lý do chính đáng mà không thể tiếp tục đại diện được.

Bắt đầu lại thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự khi nào?

Căn cứ Điều 157 BLDS 2015 thì thời hiệu khởi kiện trong tố tụng dân sự bắt đầu lại:

• Bên có nghĩa vụ đã thừa nhận một phần hoặc toàn bộ nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;
• Bên có nghĩa vụ thừa nhận hoặc thực hiện xong một phần nghĩa vụ của mình đối với người khởi kiện;
• Các bên đã tự hòa giải với nhau
• Thời hiệu khởi kiện vụ án dân sự bắt đầu lại kể từ ngày tiếp theo sau ngày xảy ra một trong các sự kiện trên.

Khi hết thời hiệu khởi kiện tại tòa án vẫn được thụ lý

Khởi kiện khi hết thời hiệu

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 149 BLDS 2015, Tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ, việc.

Theo đó khi không có yêu cầu trên hoặc đưa ra yêu cầu nhưng sau khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ, việc thì Tòa án vẫn phải thụ lý và giải quyết theo thủ tục luật định.

>> Xem thêm: Quyền yêu cầu áp dụng thời hiệu của đương sự trong tố tụng dân sự

Tư vấn quy đình về thời hiệu khởi kiện tranh chấp dân sự

Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí về quy định thời hiệu khởi kiện tranh chấp dân sự!

Dịch vụ của chúng tôi bao gồm:

• Giải thích chi tiết về quy định thời hiệu khởi kiện trong trường hợp cụ thể.
• Phân tích vụ việc cụ thể của bạn để xác định thời hiệu khởi kiện áp dụng.
• Đánh giá tiềm năng thành công của vụ việc nếu khởi kiện sau khi hết thời hiệu.
• Hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ và thủ tục để khởi kiện sau khi hết thời hiệu.
• Tư vấn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn trong trường hợp hết thời hiệu khởi kiện.
• Tham gia giải quyết tranh chấp dân sự tại cơ quan có thẩm 

Thời hiệu khởi kiện ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của bạn trong các vụ dân sự. Hiểu rõ quy định thời hiệu khởi kiện là chìa khóa để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bạn. Hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900636387 . Luật sư giàu kinh nghiệm sẽ cung cấp dịch vụ Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp dân sự hiệu quả.

Bài viết liên quan có thể bạn quan tâm:

• Thời hiệu khởi kiện đối với hợp đồng thương mại
• Thời hiệu khởi kiện tranh chấp thương mại
• Thời hiệu khởi kiện tranh chấp đất đai