Quy trình xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Quy trình xử lý vật chứng trong vụ án hình sự được QUY ĐỊNH chặt chẽ trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Bài viết này giúp bạn đọc hiểu rõ hơn các vấn đề về hệ thống được các vấn đề về việc thu thập vật chứng, bảo quản, “xử lý vật chứng” và cơ quan có thẩm quyền XỬ LÝ vật chứng trong vụ án hình sự.

Vật chứng trong vụ án hình sự

Vật chứng là gì?

Được định nghĩa tại Điều 89 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, “vật chứng” là vật được dùng làm công cụ, phương tiện phạm tội, vật mang dấu vết tội phạm, vật là đối tượng của tội phạm, tiền hoặc vật khác có giá trị chứng minh tội phạm và người phạm tội hoặc có ý nghĩa trong việc giải quyết vụ án.

Việc thu thập vật chứng phải đảm bảo được quy định tại Điều 105 Bộ luật Tố tụng hình sự: Vật chứng phải được thu thập kịp thời, đầy đủ, mô tả đúng thực trạng vào biên bản và đưa vào hồ sơ vụ án. Trường hợp vật chứng không thể đưa vào hồ sơ vụ án thì phải chụp ảnh, có thể ghi hình để đưa vào hồ sơ vụ án. Vật chứng phải được niêm phong, bảo quản theo quy định của pháp luật.

Xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Vật chứng thu thập được phải được bảo quản theo quy định tại Điều 90 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015: Bảo quản nguyên vẹn, không để mất mát, lẫn lộn, hư hỏng. Việc bảo quản vật chứng được thực hiện theo quy định tại Khoản 1 Điều 90 Bộ luật này.

Người có trách nhiệm bảo quản vật chứng mà để mất mát, hư hỏng, phá hủy niêm phong, tiêu dùng, sử dụng trái phép, chuyển nhượng, đánh tráo, cất giấu, hủy hoại vật chứng của vụ án thì tuỳ tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật.

Trường hợp thêm, bớt, sửa đổi, đánh tráo, hủy, làm hư hỏng vật chứng của vụ án nhằm làm sai lệch hồ sơ vụ án thì phải chịu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của luật.

>> Xem thêm: Cách Tiếp Cận Chứng Cứ Từ Cơ Quan Điều Tra Trong Vụ Án Hình Sự

Xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Theo quy định tại Khoản 2 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, vật chứng được xử lý như sau:

1. Vật chứng là công cụ, phương tiện phạm tội, vật cấm tàng trữ, lưu hành thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước hoặc tiêu hủy.
2. Vật chứng là tiền bạc hoặc tài sản do phạm tội mà có thì bị tịch thu, nộp ngân sách nhà nước.
3. Vật chứng không có giá trị hoặc không sử dụng được thì bị tịch thu và tiêu hủy.

Trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, cơ quan, người có thẩm quyền quy định tại Khoản 1 Điều 106 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 có quyền:

1. Trả lại ngay tài sản đã thu giữ, tạm giữ nhưng không phải là vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp tài sản đó.
2. Trả lại ngay vật chứng cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp nếu xét thấy không ảnh hưởng đến việc xử lý vụ án và thi hành án.
3. Vật chứng thuộc loại mau hỏng hoặc khó bảo quản thì có thể được bán theo quy định của pháp luật; trường hợp không bán được thì tiêu hủy.
4. Vật chứng là động vật hoang dã và thực vật ngoại lai thì ngay sau khi có kết luận giám định phải giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

>> Xem thêm: Cách tiếp cận chứng cứ trong vụ án hình sự như thế nào?

Cơ quan có thẩm quyền xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

• Nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn điều tra, việc xử lý vật chứng do Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra quyết định.
• Nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn truy tố, do Viện kiểm sát quyết định.
• Nếu vụ án được đình chỉ ở giai đoạn chuẩn bị xét xử, do Chánh án Tòa án quyết định.
• Nếu vụ án đã đưa ra xét xử, do Hội đồng xét xử quyết định.

Việc thi hành quyết định về xử lý vật chứng phải được ghi vào biên bản.

>> Xem thêm: Cách Tiếp Cận Hồ Sơ Vụ Án Hình Sự Trước Khi Tòa Xét Xử

Cơ quan có thẩm quyền xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Giải quyết trường hợp có sự tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng

Căn cứ theo quy định tại Khoản 4 Điều 106, trong trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu đối với vật chứng thì giải quyết theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

Vai trò Luật sư Long Phan PMT tư vấn quy trình xử lý vật chứng trong vụ án hình sự

Đội ngũ Luật sư Long Phan PMT luôn là một trong những lựa chọn hàng đầu của khách hàng, với nhiều năm kinh nghiệm. Long Phan PMT sẽ hỗ trợ tư vấn cho quý khách hàng về các vấn đề về “quy trình xử lý vật chứng trong vụ án hình sự”:

• Tư vấn các vấn đề pháp lý về vật chứng trong vụ án hình sự
• Hỗ trợ giải quyết tranh chấp quyền sở hữu đối với vật chứng
• Hỗ trợ xử lý các vấn đề liên quan khác trong vụ án hình sự,…

Trên đây là quy trình xử lý vật chứng trong vụ án hình sự. Nếu có thắc mắc các vấn đề pháp lý về cơ quan có thẩm quyền xử lý vật chứng, cần TƯ VẤN LUẬT HÌNH SỰ hoặc LUẬT SƯ HÌNH SỰ, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE: 1900 63.63.87. Xin cảm ơn!