Hỏi cung bị can: Thủ tục thực hiện và quyền của bị can

Hỏi cung bị can là hoạt động điều tra được thực hiện theo quy định nghiêm ngặt của pháp luật. Thủ tục hỏi cung bị can phải tuân thủ đúng quy trình để đảm bảo quyền và nghĩa vụ của bị can trong quá trình điều tra. Việc hiểu rõ quyền của bị can giúp bảo vệ lợi ích hợp pháp và tránh vi phạm pháp luật. Bài viết dưới đây của Luật Long Phan PMT sẽ hướng dẫn chi tiết thủ tục thực hiện và quyền của bị can trong giai đoạn điều tra.

Thủ tục thực hiện hỏi cung bị can

Hỏi cung bị can là một hoạt động điều tra trọng yếu, được quy định chặt chẽ trong Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 (BLTTHS) nhằm thu thập lời khai, làm rõ sự thật của vụ án. Thẩm quyền tiến hành hoạt động này thuộc về Điều tra viên và phải được thực hiện ngay sau khi có quyết định khởi tố bị can. Để đảm bảo tính khách quan, hợp pháp và tôn trọng quyền con người, toàn bộ quy trình phải tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc về trình tự, địa điểm và thành phần tham gia.

Để đảm bảo tính pháp lý và minh bạch, toàn bộ quy trình hỏi cung bị can được thực hiện theo một trình tự chặt chẽ, bao gồm ba giai đoạn chính: các công tác chuẩn bị trước khi hỏi cung, các nguyên tắc cần tuân thủ trong khi hỏi cung, và các thủ tục pháp lý bắt buộc sau khi hỏi cung.

Trước khi hỏi cung

Giai đoạn chuẩn bị đóng vai trò nền tảng, đảm bảo mọi điều kiện pháp lý và vật chất cần thiết cho buổi hỏi cung được diễn ra đúng luật. Điều tra viên bắt buộc phải hoàn thành các nhiệm vụ sau:

• Thông báo cho các bên liên quan: Điều tra viên phải gửi thông báo chính thức cho Kiểm sát viên và người bào chữa về thời gian, địa điểm tiến hành hỏi cung bị can. Việc này nhằm đảm bảo quyền giám sát của Viện kiểm sát và quyền có mặt của người bào chữa để bảo vệ lợi ích hợp pháp cho bị can.
• Giải thích quyền và nghĩa vụ: Trước khi bắt đầu buổi làm việc đầu tiên, Điều tra viên có nghĩa vụ giải thích đầy đủ cho bị can về các quyền và nghĩa vụ của họ theo quy định tại Điều 60 BLTTHS. Nội dung giải thích phải được ghi nhận chi tiết vào biên bản.
• Đảm bảo sức khỏe cho bị can: Tình trạng sức khỏe của bị can phải được kiểm tra và đảm bảo đủ điều kiện để tham gia vào quá trình làm việc, thể hiện tính nhân đạo của pháp luật tố tụng.

Trong khi hỏi cung

Quá trình hỏi cung phải được tiến hành trong một khuôn khổ pháp lý nghiêm ngặt để ngăn chặn các hành vi xâm phạm quyền của bị can và đảm bảo giá trị chứng cứ của lời khai.

• Giới hạn về thời gian: Việc hỏi cung bị can không được diễn ra vào ban đêm (từ 22 giờ đến 06 giờ sáng hôm sau). Trường hợp không thể trì hoãn và bắt buộc phải hỏi cung vào ban đêm, lý do phải được ghi rõ trong biên bản.
• Ghi âm hoặc ghi hình có âm thanh: Đây là quy định bắt buộc đối với hoạt động hỏi cung bị can tại cơ sở tạm giữ, tạm giam hoặc tại trụ sở Cơ quan điều tra. Tại các địa điểm khác, việc ghi âm, ghi hình sẽ được thực hiện khi có yêu cầu từ bị can hoặc cơ quan có thẩm quyền.
• Các hành vi bị nghiêm cấm: Pháp luật nghiêm cấm Điều tra viên, Cán bộ điều tra, Kiểm sát viên thực hiện hành vi bức cung hoặc dùng nhục hình dưới mọi hình thức. Mọi hành vi vi phạm sẽ bị xử lý trách nhiệm hình sự.
• Nguyên tắc hỏi cung nhiều bị can: Trường hợp vụ án có nhiều bị can, phải tiến hành hỏi riêng từng người và áp dụng các biện pháp cần thiết để họ không thể tiếp xúc, trao đổi với nhau, tránh tình trạng thông cung.

>>> Xem thêm: Nguyên tắc hỏi cung người dưới 18 tuổi

Sau khi hỏi cung

Kết thúc buổi làm việc, các thủ tục pháp lý sau cùng phải được hoàn tất để hợp pháp hóa nội dung lời khai và biên bản đã lập.

• Công khai và xác nhận biên bản: Điều tra viên phải đọc lại toàn bộ biên bản cho bị can nghe hoặc để bị can tự đọc. Bị can có quyền yêu-cầu-sửa-đổi, bổ sung các nội dung chưa chính xác so với lời khai của mình.
• Ký xác nhận: Sau khi đã thống nhất nội dung, Điều tra viên, bị can và những người tham gia khác (người bào chữa, người phiên dịch) cùng ký tên vào biên bản. Nếu biên bản gồm nhiều trang, bị can phải ký vào từng trang để đảm bảo tính toàn vẹn của tài liệu.
• Xử lý bản tự khai: Trong trường hợp bị can tự viết bản khai, cả Điều tra viên và bị can đều phải cùng ký xác nhận vào bản tự khai đó để đưa vào hồ sơ vụ án.

Quyền của bị can trong giai đoạn điều tra, truy tố

Quyền của bị can trong giai đoạn điều tra, truy tố được quy định chi tiết tại Điều 60 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Những quyền này nhằm đảm bảo bị can được bảo vệ quyền lợi hợp pháp trong quá trình tố tụng hình sự. Việc thực hiện đầy đủ các quyền này giúp bị can bảo vệ bản thân và chuẩn bị tốt cho quá trình xét xử.

• Quyền được biết lý do mình bị khởi tố là quyền cơ bản đầu tiên của bị can theo quy định pháp luật. Điều tra viên phải thông báo rõ ràng về tội danh, căn cứ khởi tố và các tình tiết liên quan đến việc khởi tố bị can. Bị can có quyền được giải thích về bản chất hành vi vi phạm pháp luật mà mình bị cáo buộc để hiểu rõ tình hình pháp lý của bản thân.
• Quyền im lặng của bị can được quy định rõ ràng nhằm tránh việc buộc bị can phải tự buộc tội mình. Bị can có quyền từ chối trả lời các câu hỏi của điều tra viên mà không phải chịu bất kỳ hình phạt nào. Việc thực hiện quyền im lặng không được coi là dấu hiệu thừa nhận tội lỗi hay cản trở hoạt động điều tra.
• Quyền có người bào chữa là quyền quan trọng giúp bị can được hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp trong suốt quá trình tố tụng. Bị can có quyền mời luật sư hoặc người khác làm người bào chữa theo quy định của pháp luật. Người bào chữa có quyền tham gia các hoạt động tố tụng, gặp gỡ bị can và tư vấn pháp lý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thân chủ.
• Quyền đọc, ghi chép và sao chụp tài liệu được thực hiện sau khi kết thúc điều tra theo quy định tại Điều 60 Bộ luật Tố tụng hình sự. Bị can có quyền tiếp cận hồ sơ vụ án để chuẩn bị cho việc bào chữa và bảo vệ quyền lợi của mình. Quyền trình bày ý kiến, đưa ra chứng cứ và yêu cầu giúp bị can tham gia tích cực vào quá trình điều tra để làm sáng tỏ sự việc. Quyền khiếu nại đối với hành vi, quyết định của cơ quan điều tra, viện kiểm sát là cơ chế giám sát quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của bị can.

Dịch vụ luật sư bào chữa trong vụ án hình sự

Dịch vụ luật sư bào chữa tại Luật Long Phan PMT cung cấp hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp cho bị can trong các vụ án hình sự. Đội ngũ luật sư có kinh nghiệm sâu rộng trong lĩnh vực hình sự và tố tụng hình sự, đảm bảo bảo vệ quyền lợi tối đa cho thân chủ. Quý khách hàng sẽ được hỗ trợ toàn diện từ tư vấn đến đại diện tố tụng tại tòa án.

• Tham gia các buổi hỏi cung bị can để giám sát và bảo vệ quyền lợi của thân chủ
• Tư vấn quyền và nghĩa vụ của bị can trong giai đoạn điều tra và truy tố
• Nghiên cứu hồ sơ vụ án và xây dựng chiến lược bào chữa hiệu quả
• Thu thập chứng cứ và tài liệu có lợi cho việc bào chữa thân chủ
• Gặp gỡ và trao đổi với bị can để chuẩn bị cho quá trình xét xử
• Đại diện bị can trong các thủ tục tố tụng và phiên tòa xét xử
• Khiếu nại các hành vi vi phạm pháp luật của cơ quan điều tra, viện kiểm sát
• Yêu cầu giám định tư pháp và triệu tập người làm chứng khi cần thiết
• Tư vấn về khả năng áp dụng các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
• Hỗ trợ thủ tục kháng cáo và giám đốc thẩm nếu có căn cứ pháp lý
• Tư vấn về điều kiện được đình chỉ điều tra hoặc đình chỉ vụ án
• Bảo vệ quyền được bồi thường thiệt hại do oan sai trong quá trình tố tụng

Câu hỏi thường gặp về hỏi cung bị can

Dưới đây là các câu hỏi thường gặp liên quan đến hỏi cung bị can:

Điều tra viên có được hỏi cung bị can nhiều lần không?

Điều tra viên có quyền hỏi cung bị can nhiều lần khi cần thiết cho việc làm rõ tình tiết vụ án. Mỗi lần hỏi cung đều phải lập biên bản riêng và tuân thủ đầy đủ quy định về thời gian, địa điểm theo Điều 183 BLTTHS.

Bị can có quyền từ chối ký biên bản hỏi cung không?

Bị can có quyền từ chối ký biên bản nếu nội dung không đúng với lời khai thực tế. Trường hợp này phải được ghi rõ lý do từ chối và có chữ ký xác nhận của điều tra viên, người có mặt tại buổi hỏi cung.

Gia đình bị can có được biết thời gian, địa điểm hỏi cung không?

Gia đình bị can không có quyền được thông báo trực tiếp về thời gian, địa điểm hỏi cung. Chỉ có kiểm sát viên và người bào chữa được thông báo theo quy định tại Điều 183 BLTTHS.

Mục đích của hỏi cung bị can là gì?

Thu thập lời khai của bị can về các tình tiết vụ án, hành vi phạm tội của bị can cùng đồng phạm hoặc các tin tức, tài liệu khác có ý nghĩa với công tác điều tra để làm chứng cứ trong quá trình chứng minh vụ án hình sự. Hỏi cung nhằm đảm bảo thu thập chứng cứ khách quan, đầy đủ, chính xác, góp phần xử lý vụ án đúng pháp luật (theo quy định tại Điều 183 BLTTHS 2015 và các văn bản hướng dẫn).

Bị can có quyền được đối chất với những người liên quan khác trong vụ án không?

Trong quá trình điều tra, nếu có sự mâu thuẫn trong lời khai giữa bị can với người làm chứng, người bị hại, hoặc bị can với bị can khác, cơ quan điều tra có thể tổ chức buổi đối chất được quy định tại Điều 189 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015. Bị can có quyền yêu cầu được đối chất để làm rõ sự thật, nhưng việc có tổ chức đối chất hay không do cơ quan điều tra quyết định dựa trên tính cần thiết cho việc làm sáng tỏ vụ án.

Kết luận

Hiểu rõ thủ tục hỏi cung bị can và quyền của bị can giúp đảm bảo quá trình điều tra diễn ra đúng pháp luật và bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định về hỏi cung bị can góp phần quan trọng vào việc làm sáng tỏ sự thật khách quan của vụ án. Quý khách hàng cần sự hỗ trợ của luật sư bào chữa chuyên nghiệp để bảo vệ quyền lợi trong các vụ án hình sự. Liên hệ ngay hotline 1900.63.63.87 để được luật sư hình sự tư vấn và hỗ trợ pháp lý kịp thời, hiệu quả.

Tags: bức cung, giai đoạn điều tra, hỏi cung bị can, lời khai của bị can, Luật sư bào chữa, Luât sư hình sự, Quyền của bị can​, quyền im lặng của bị can, thủ tục hỏi cung bị can, Tố tụng hình sự