Xử lý tài sản khi quyền bề mặt chấm dứt như thế nào?

Xử lý tài sản khi quyền bề mặt chấm dứt là một trong những vấn đề mà chủ thể quyền bề mặt và chủ thể có quyền sử dụng đất phải xem xét giải quyết khi chấm dứt quyền bề mặt. Khi quyền này chấm dứt, việc xử lý tài sản đã được tạo lập trên phần diện tích đó cần tuân thủ các quy định pháp luật nhằm đảm bảo quyền lợi của cả hai bên và tránh tranh chấp phát sinh. Bài viết dưới đây thông tin chi tiết các vấn đề trên đến với bạn đọc.

Quyền bề mặt là gì?

Căn cứ Điều 267 Bộ luật Dân sự 2015,

Quyền bề mặt là quyền của một chủ thể đối với mặt đất, mặt nước, khoảng không gian trên mặt đất, mặt nước và lòng đất mà quyền sử dụng đất đó thuộc về chủ thể khác.

Căn cứ xác lập quyền bề mặt

Theo quy định tại Điều 268 Bộ luật Dân sự 2015, quyền bề mặt được xác lập theo quy định của luật, theo thỏa thuận hoặc theo di chúc.

• Quyền bề mặt được xác lập theo thỏa thuận giữa chủ sở hữu đất và người có quyền bề mặt hoặc giữa người có quyền bề mặt với người khác trong trường hợp quyền bề mặt được chuyển giao.
• Quyền bề mặt cũng được xác lập dựa trên thừa kế từ người có quyền bề mặt trước đó (căn cứ trên hành vi pháp lý đơn phương).
• Trường hợp quyền bề mặt được xác lập theo quy định của pháp luật chưa được quy định rõ. Việc xác lập quyền bề mặt theo quy định của pháp luật được đưa ra nhằm tạo cơ sở cho những văn bản pháp luật sẽ được ban hành liên quan đến việc xác lập quyền bề mặt theo quy định của pháp luật.

Quyền bề mặt chấm dứt khi nào?

Người có quyền bề mặt có thời hạn nhất định đối với quyền bề mặt, thời hạn sử dụng đối với quyền bề mặt không lớn hơn thời hạn của quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 270 Bộ luật Dân sự 2015. Điều 272 Bộ luật Dân sự 2015 quy định quyền bề mặt chấm dứt trong các trường hợp sau:

•  Thời hạn hưởng quyền bề mặt đã hết.
• Chủ thể có quyền bề mặt và chủ thể có quyền sử dụng đất là một.
• Chủ thể có quyền bề mặt từ bỏ quyền của mình.
• Quyền sử dụng đất có quyền bề mặt bị thu hồi theo quy định của Luật Đất đai.
• Theo thỏa thuận của các bên.

Như vậy, quyền bề mặt chấm dứt khi rơi vào một trong năm trường hợp trên.

>> Xem thêm: Các trường hợp thu hồi đất đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Tài sản khi quyền bề mặt chấm dứt được xử lý thế nào?

Căn cứ theo khoản 2 Điều 273 Bộ luật Dân sự 2015, khi quyền bề mặt chấm dứt tài sản thuộc quyền sở hữu của chủ thể có quyền bề mặt được xử lý như sau:

• Trước khi quyền bề mặt chấm dứt, chủ thể có quyền bề mặt phải xử lý tài sản thuộc sở hữu của mình, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
• Trường hợp khi quyền bề mặt chấm dứt mà chủ thể quyền bề mặt không xử lý tài sản thì quyền sở hữu tài sản đó thuộc về chủ thể có quyền sử dụng đất kể từ thời điểm quyền bề mặt chấm dứt. Chủ thể có quyền sử dụng đất có quyền định đoạt đối với những tài sản trên.
• Trường hợp chủ thể có quyền sử dụng đất không nhận tài sản mà phải xử lý tài sản thì chủ thể có quyền bề mặt phải thanh toán chi phí xử lý tài sản cho chủ thể có quyền sử dụng đất.

Câu hỏi thường gặp (FAQs) về việc xử lý tài sản khi quyền bề mặt bị chấm dứt

Các câu hỏi thường gặp là:

Quyền bề mặt là gì?

Quyền bề mặt là quyền của một chủ thể đối với mặt đất, mặt nước, khoảng không gian trên mặt đất, mặt nước và lòng đất mà quyền sử dụng đất đó thuộc về chủ thể khác.

Khi nào quyền bề mặt chấm dứt?

Quyền bề mặt chấm dứt trong các trường hợp sau:

• Thời hạn hưởng quyền bề mặt đã hết.
• Chủ thể có quyền bề mặt và chủ thể có quyền sử dụng đất là một.
• Chủ thể có quyền bề mặt từ bỏ quyền của mình.
• Quyền sử dụng đất có quyền bề mặt bị thu hồi theo quy định của Luật Đất đai.
• Theo thỏa thuận của các bên.

Chủ thể quyền bề mặt có nghĩa vụ gì khi quyền bề mặt chấm dứt?

Chủ thể quyền bề mặt phải xử lý tài sản thuộc sở hữu của mình trước khi quyền bề mặt chấm dứt, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Nếu chủ thể quyền bề mặt không xử lý tài sản trước khi quyền bề mặt chấm dứt thì sao?

Nếu chủ thể quyền bề mặt không xử lý tài sản trước khi quyền bề mặt chấm dứt, quyền sở hữu tài sản đó thuộc về chủ thể có quyền sử dụng đất kể từ thời điểm quyền bề mặt chấm dứt, trừ trường hợp chủ thể có quyền sử dụng đất không nhận tài sản đó.

Chủ thể có quyền sử dụng đất có quyền gì đối với tài sản khi quyền bề mặt chấm dứt?

Chủ thể có quyền sử dụng đất có quyền định đoạt đối với tài sản thuộc sở hữu của chủ thể quyền bề mặt sau khi quyền bề mặt chấm dứt.

Chủ thể có quyền sử dụng đất không nhận tài sản thì xử lý tài sản khi quyền bề mặt chấm dứt thế nào?

Trong trường hợp chủ thể có quyền sử dụng đất không nhận tài sản mà phải xử lý tài sản, chủ thể có quyền bề mặt phải thanh toán chi phí xử lý tài sản cho chủ thể có quyền sử dụng đất.

Quyền bề mặt có thể được xác lập như thế nào?

Quyền bề mặt có thể được xác lập theo thỏa thuận giữa chủ sở hữu đất và người có quyền bề mặt hoặc giữa người có quyền bề mặt với người khác trong trường hợp quyền bề mặt được chuyển giao.

Quyền bề mặt có thể chấm dứt trong trường hợp nào?

Quyền bề mặt có thể chấm dứt khi thời hạn hưởng quyền bề mặt đã hết, chủ thể có quyền bề mặt và chủ thể có quyền sử dụng đất là một, chủ thể có quyền bề mặt từ bỏ quyền của mình, quyền sử dụng đất có quyền bề mặt bị thu hồi hoặc theo thỏa thuận của các bên.

Nếu quyền bề mặt chấm dứt do chủ sở hữu chuyển quyền sử dụng cho chủ thể quyền bề mặt thì sao?

Trong trường hợp quyền bề mặt chấm dứt do chủ sở hữu chuyển quyền sử dụng cho chủ thể quyền bề mặt, chủ thể quyền bề mặt không phải trả lại tài sản, vì chủ thể có quyền đã trở thành chủ sở hữu của tài sản đó.

Nếu tài sản bị Nhà nước tịch thu thì sao?

Trong trường hợp tài sản bị Nhà nước tịch thu, cá nhân, pháp nhân quyền bề mặt phải trả lại tài sản cho Nhà nước, vì lúc này chủ sở hữu đã không còn quyền với tài sản nữa.

Tư vấn giải quyết các vấn đề liên quan đến quyền bề mặt

Luật Long Phan PMT có thể hỗ, trợ giải quyết cho khách hàng như:

• Tư vấn căn cứ phát sinh quyền bề mặt.
• Tư vấn nội dung của quyền bề mặt.
• Tư vấn thời hạn, hiệu lực của quyền bề mặt.
• Tư vấn các trường hợp chấm dứt quyền bề mặt.
• Tư vấn cách xử lý tài sản khi quyền bề mặt bị chấm dứt.
• Tư vấn hướng giải quyết tranh chấp về quyền bề mặt.
• Hướng dẫn trình tự, thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp quyền bề mặt.
• Tư vấn chuẩn bị hồ sơ giải quyết tranh chấp quyền bề mặt.
• Đại diện bảo vệ quyền và lợi ích của khách hàng khi có tranh chấp liên quan đến quyền bề mặt bị chấm dứt.

Tựu trung lại, bài viết đã cung cấp khá đầy đủ nội dung về vấn đề xử lý tài sản khi quyền bề mặt bị chấm dứt cũng như những nội dung khác xoay quanh vấn đề này. Luật Long Phan PMT hy vọng bài viết sẽ đáp ứng được thông tin mà quý bạn đọc cần. Trường hợp bài viết chưa giải đáp hết thắc mắc của bạn đọc hoặc có vấn đề khác có liên quan đến quyền bề mặt, vui lòng liên hệ qua hotline 1900.63.63.87 để được luật sư tư vấn một cách cụ thể nhất.

Tags: Chấm dứt quyền bề mặt, Quyền bề mặt, Quyền sử dụng đất, Tài sản gắn liền với đất, Xử lý tài sản