Yêu cầu vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng là khi thỏa thuận không đáp ứng điều kiện có hiệu lực luật định. Thỏa thuận này có thể bị tuyên vô hiệu nếu vi phạm các quy định của pháp luật hoặc xâm phạm quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan. Bài viết nà của Long Phan PMT sẽ phân tích chi tiết các trường hợp thỏa thuận tài sản vợ chồng bị vô hiệu, thủ tục yêu cầu tuyên vô hiệu cũng như cách soạn thảo thỏa thuận hợp pháp.
Mục Lục
Quy định về thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng
Thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng là văn bản pháp lý quan trọng trong hôn nhân. Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, vợ chồng có quyền lựa chọn áp dụng chế độ tài sản theo luật định hoặc theo thỏa thuận.
Chế độ tài sản theo thỏa thuận được quy định tại các Điều 47, 48, 49, 50 và 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014. Thỏa thuận này phải được lập trước khi kết hôn, bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực.
Nội dung thỏa thuận phải tuân thủ nguyên tắc bình đẳng về quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung. Đồng thời, phải bảo đảm điều kiện để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình.
>>>Xem thêm: Thủ tục đăng ký thỏa thuận xác lập chế độ tài sản vợ chồng
Thỏa thuận tài sản của vợ chồng bị vô hiệu trong các trường hợp nào
Theo quy định tại khoản 1 Điều 50 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng bị Tòa án tuyên bố vô hiệu trong các trường hợp sau:
Thứ nhất, không tuân thủ điều kiện có hiệu lực của giao dịch được quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 và các luật khác có liên quan. Cụ thể, giao dịch phải đáp ứng các điều kiện như: chủ thể có năng lực hành vi dân sự, tự nguyện, mục đích và nội dung không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Thứ hai, vi phạm một trong các quy định tại Điều 29, 30, 31 và 32 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 về nguyên tắc chung của chế độ tài sản vợ chồng. Ví dụ như vi phạm nguyên tắc bình đẳng trong tạo lập, sử dụng tài sản chung; không bảo đảm điều kiện để đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình; xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của vợ, chồng, gia đình và người khác.
Thứ ba, nội dung của thỏa thuận vi phạm nghiêm trọng quyền được cấp dưỡng, quyền được thừa kế và quyền, lợi ích hợp pháp khác của cha, mẹ, con và thành viên khác của gia đình. Đây là trường hợp thỏa thuận xâm phạm đến quyền lợi của người thân thích trong gia đình.
>>>Xem thêm: Các trường hợp thỏa thuận tài sản trong thời kỳ hôn nhân bị vô hiệu
Thủ tục yêu cầu tuyên vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng
Cơ quan có thẩm quyền tuyên vô hiệu thỏa thuận tài sản của vợ chồng
Theo quy định tại Điều 5 Thông tư liên tịch 01/2026/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP, Tòa án nhân dân là cơ quan duy nhất có thẩm quyền tuyên bố vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng. Cụ thể:
Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của vợ chồng có thẩm quyền giải quyết yêu cầu tuyên bố vô hiệu thỏa thuận tài sản vợ chồng. Trường hợp vợ chồng không cùng cư trú tại một địa phương, người yêu cầu có thể lựa chọn Tòa án nơi cư trú của vợ hoặc chồng để nộp đơn. Đối với thỏa thuận có yếu tố nước ngoài, Tòa án cấp tỉnh là Tòa án có thẩm quyền giải quyết.
Trong trường hợp đang giải quyết vụ án dân sự có liên quan đến thỏa thuận tài sản vợ chồng, Tòa án đang thụ lý vụ án có thẩm quyền xem xét, tuyên bố vô hiệu thỏa thuận đó nếu có yêu cầu của đương sự hoặc người có quyền yêu cầu.
Hồ sơ cần chuẩn bị để yêu cầu tuyên vô hiệu
- Để yêu cầu Tòa án tuyên bố vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng, người yêu cầu cần chuẩn bị hồ sơ gồm các tài liệu sau:
- Đơn yêu cầu tuyên bố vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng (theo mẫu số 01 -VDS ban hành kèm theo Nghị quyết 04/018/NQ-HĐTP).
- Bản sao Giấy chứng nhận kết hôn.
- Bản chính hoặc bản sao có chứng thực văn bản thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng.
- Chứng cứ chứng minh thỏa thuận vi phạm điều kiện có hiệu lực hoặc xâm phạm quyền lợi hợp pháp.
- Các tài liệu khác có liên quan (nếu có).
Người yêu cầu phải nộp đầy đủ hồ sơ và lệ phí theo quy định cho Tòa án có thẩm quyền.
Thủ tục yêu cầu tuyên vô hiệu văn bản thỏa thuận
Thủ tục yêu cầu tuyên bố vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng được thực hiện theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự, cụ thể:
- Bước 1: Nộp đơn yêu cầu và hồ sơ kèm theo tại Tòa án có thẩm quyền.
- Bước 2: Tòa án thụ lý đơn yêu cầu nếu hồ sơ hợp lệ. Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý, Tòa án phải thông báo bằng văn bản cho người yêu cầu.
- Bước 3: Tòa án tiến hành thu thập chứng cứ, lấy lời khai của các bên liên quan.
- Bước 4: Tòa án tổ chức phiên họp xét đơn yêu cầu với sự tham gia của đương sự và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
- Bước 5: Tòa án ra quyết định giải quyết yêu cầu tuyên bố vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng.
Quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật ngay sau khi được tuyên, trừ trường hợp bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định của pháp luật.
Đây là thủ tục được thực hiện khi nhận được sự đồng thuận của cả hai bên vợ chồng về việc yêu cầu tuyên văn bản vô hiệu. Trường hợp một trong các bên xảy ra tranh chấp và yêu cầu tuyên vô hiệu, thủ tục sẽ được thực hiện theo thủ thục khởi kiện được quy định tại Chương II Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.
Tư vấn soạn thảo thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng có hiệu lực theo quy định
Để soạn thảo thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng có hiệu lực pháp luật, luật sư của Long Phan PMT sẽ thực hiện các công việc sau cho khách hàng:
- Tư vấn về các quy định pháp luật liên quan đến chế độ tài sản của vợ chồng.
- Soạn thảo dự thảo văn bản thỏa thuận đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật.
- Rà soát, chỉnh sửa nội dung thỏa thuận theo góp ý của khách hàng.
- Hướng dẫn thủ tục công chứng, chứng thực văn bản thỏa thuận.
- Tư vấn đăng ký thỏa thuận tài sản vợ chồng tại cơ quan có thẩm quyền.
- Hỗ trợ giải đáp các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện thỏa thuận.
Yêu cầu vô hiệu thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng là thủ tục pháp lý theo quy định tại Bộ luật Tố tụng Dân sự, Luật Hôn nhân và Gia đình và các văn bản hướng dẫn thi hành. Để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ pháp lý chuyên nghiệp, Quý khách hàng vui lòng liên hệ Long Phan PMT qua hotline 1900.63.63.87 . Chúng tôi sẵn sàng hỗ trợ Quý khách hàng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong các vấn đề liên quan đến tài sản vợ chồng.
Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Luật Long Phan PMT chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng Luật Long Phan PMT sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.