Giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế là quá trình nhằm giải quyết những bất đồng phát sinh từ việc thực hiện các thỏa thuận trong hợp đồng kinh tế. Tranh chấp có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân như vi phạm nghĩa vụ hợp đồng, hiểu sai các điều khoản,… Bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ thông tin cụ thể về các phương án, trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp hiệu quả liên quan đến hợp đồng kinh tế.

Các phương thức giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế
Thương lượng
- Đây là phương thức được các bên tranh chấp lựa chọn trước tiên và trong thực tiễn phần lớn các tranh chấp trong kinh doanh, thương mại được giải quyết bằng phương thức này.
- Nhà nước khuyến khích các bên áp dụng phương thức tự thương lượng để giải quyết các tranh chấp trên nguyên tắc tôn trọng quyền thỏa thuận của các bên.
Hòa giải
Các bên tranh chấp thông qua bên trung gian (Hòa giải viên/ trung tâm hòa giải) cùng nhau bàn bạc, thỏa thuận để đi đến thống nhất một phương án giải quyết bất đồng giữa họ và tự nguyện thực hiện phương án đã thỏa thuận qua hòa giải. Bên thứ ba trong hòa giải có vai trò quan trọng giữ vị trí trung tâm nhưng không có quyền quyết định hay áp đặt bất cứ vấn đề gì cho các bên. Tất cả những quyết định cuối cùng đều được sự thống nhất giữa ý chí của các bên tranh chấp.
Trong quá trình hòa giải, các bên tranh chấp không chịu sự chi phối bởi các quy định có tính khuôn mẫu. Kết quả hòa giải hoàn toàn phụ thuộc vào sự tự nguyện của các bên tranh chấp mà không có cơ chế pháp lý nào
Trọng tài thương mại
Căn cứ Điều 5 Luật Trọng tài Thương mại 2010, để giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thì các bên phải có thỏa thuận trọng tài. Thỏa thuận trọng tài có thể được lập trước hoặc sau khi xảy ra tranh chấp.
Các bước giải quyết tranh chấp thông qua trọng tài, bao gồm:
- Bước 1: Nộp đơn khởi kiện và các tài liệu kèm theo;
- Bước 2: Bị đơn nộp bản tự bảo vệ;
- Bước 3: Thành lập Hội đồng trọng tài;
- Bước 4: Mở phiên họp giải quyết tranh chấp;
- Bước 5: Hoà giải;
- Bước 6: Hội đồng trọng tài ra phán quyết.
>>>Xem thêm: Luật sư soạn thảo, tư vấn giải quyết tranh chấp bằng trọng tài
Tòa án
Khi các phương thức trên không đạt được kết quả, Quý khách hàng có quyền yêu cầu Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp. Theo quy định tại Điều 186 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, mọi cá nhân, tổ chức khi quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm đều có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.
>>> Xem thêm: Hợp đồng kinh tế – các tranh chấp thường gặp và hướng xử lý
Nguyên tắc giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế
Bản chất của hợp đồng kinh tế là giao dịch dân sự vì vậy khi giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế sẽ được áp dụng nguyên tắc theo quy định pháp luật dân sự và pháp luật thương mại:
- Nguyên tắc tôn trọng sự thỏa thuận của các bên: Các bên tranh chấp được tự do lựa chọn phương án giải quyết. Nguyên tắc này cho thấy quyền tự do đàm phán, thảo luận của các bên trong hoạt động kinh tế thương mại luôn được đảm bảo.
- Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật: Các bên có quyền bình đẳng trong việc áp dụng pháp luật, quyền đưa ra các yêu cầu với cơ quan giải quyết tranh chấp.
- Nguyên tắc xét xử tranh chấp hợp đồng dựa trên chứng cứ hợp pháp, quy định pháp luật và án lệ được Tòa án nhân dân tối cao công bố.

Thẩm quyền Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế
Thẩm quyền theo vụ việc
Căn cứ khoản 1 Điều 30 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 (BLTTDS), tranh chấp hợp đồng kinh tế thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
Thẩm quyền theo cấp
Theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 35 BLTTDS 2015, tranh chấp hợp đồng kinh tế thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp huyện. Tuy nhiên, trong một số trường hợp thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp tỉnh khi:
- Đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài;
- Cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước;
- Tòa án cấp tỉnh tự mình lấy lên để giải quyết khi xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của Tòa án cấp huyện.
Thẩm quyền theo lãnh thổ
Căn cứ khoản 1 Điều 39 BLTTDS 2015, thẩm quyền theo lãnh thổ giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế được xác định như sau:
- Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức;
- Các đương sự tự thỏa thuận yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức.
Ngoài ra, nguyên đơn có thể lựa chọn Tòa án giải quyết trong trường hợp sau theo Điều 40 BLTTDS 2015:
- Nếu không biết nơi cư trú, làm việc, trụ sở của bị đơn thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở cuối cùng hoặc nơi bị đơn có tài sản giải quyết;
- Nếu tranh chấp phát sinh từ hoạt động của chi nhánh tổ chức thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi tổ chức có trụ sở hoặc nơi tổ chức có chi nhánh giải quyết;
- Nếu bị đơn không có nơi cư trú, làm việc, trụ sở ở Việt Nam thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi mình cư trú, làm việc, có trụ sở giải quyết;
- Nếu tranh chấp phát sinh từ quan hệ hợp đồng thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi hợp đồng được thực hiện giải quyết;
- Nếu các bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở ở nhiều nơi khác nhau thì nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi một trong các bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở giải quyết.
Thủ tục khởi kiện tranh chấp hợp đồng kinh tế tại Tòa án
Hồ sơ khởi kiện
Căn cứ khoản 4, 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, hồ sơ khởi kiện bao gồm:
- Đơn khởi kiện theo mẫu số 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP;
- Hợp đồng kinh tế hoặc văn bản, tài liệu giao dịch có giá trị như hợp đồng kinh tế;
- Biên bản bổ sung, phụ lục, phụ kiện hợp đồng (nếu có);
- Tài liệu về bảo đảm thực hiện hợp đồng như: cầm cố, thế chấp, tài sản (nếu có);
- Tài liệu về việc thực hiện hợp đồng như giao nhận hàng, các biên bản nghiệm thu, các chứng từ thanh toán, biên bản thanh lý hợp đồng, các biên bản làm việc về công nợ tồn đọng;
- Tài liệu về tư cách pháp lý của người khởi kiện, của các đương sự và người có liên quan khác như: giấy phép, quyết định thành lập doanh nghiệp, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; điều lệ hoạt động, quyết định bổ nhiệm hoặc cử người đại diện doanh nghiệp;
- Các tài liệu giao dịch khác (nếu thấy cần thiết);
Thủ tục khởi kiện
Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện
Người khởi kiện gửi đơn khởi kiện kèm theo tài liệu, chứng cứ đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng các phương thức sau:
- Nộp trực tiếp tại Tòa án;
- Qua đường dịch vụ bưu chính;
- Gửi trực tuyến thông qua Cổng dịch vụ công Quốc gia (nếu có).
Bước 2: Thụ lý vụ án
Sau khi nhận được đơn khởi kiện, Tòa án phải xem xét những tài liệu, chứng cứ cần thiết, nếu xét thấy thuộc thẩm quyền của mình thì Tòa án sẽ thông báo cho đương sự biết để đương sự nộp tiền tạm ứng án phí.
Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo, đương sự phải nộp tiền tạm ứng án phí. Sau khi nộp tiền tạm ứng án phí, đương sự nộp lại biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án. Tòa án thụ lý việc dân sự hoặc vụ án dân sự kể từ khi nhận được biên lai này.
Bước 3: Chuẩn bị xét xử
Thời hạn chuẩn bị xét xử 02 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án. Đối với vụ án phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử một lần nhưng không quá 01 tháng.
Bước 4: Đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm
Trong thời hạn 01 tháng, kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.
Bước 5: Ra bản án sơ thẩm
Bước 6: Kháng nghị, kháng nghị (nếu có)
Tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng kinh tế tại Long Phan PMT
Luật sư chuyên giải quyết tranh chấp hợp đồng thương mại tại Long Phan PMT sẽ hỗ trợ khách hàng:
- Tư vấn các quyền và nghĩa vụ các bên trong quan hệ hợp đồng;
- Tư các phương thức giải tranh chấp hiệu quả;
- Tư vấn căn cứ giải quyết và cơ sở pháp lý cho việc giải quyết tranh chấp;
- Tư vấn, chuẩn bị liên hệ và đàm phán với các bên liên quan giải quyết tranh chấp;
- Tổ chức thương lượng, hòa giải các bên tranh chấp hợp đồng, đại diện thương lượng hòa giải cho khách hàng;
- Trao đổi và hướng dẫn khách hàng thu thập tài liệu chứng cứ, cung cấp thông tin;
- Hướng dẫn trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp tại Tòa án hoặc Trọng tài;
- Tham gia bảo vệ quyền và lợi ích tại Tòa án hoặc Trung tâm trọng tài;
- Tư vấn và giải quyết các vấn đề khác có liên quan đến tranh chấp hợp đồng.

Tranh chấp hợp đồng kinh tế là vấn đề phức tạp, đòi hỏi Quý khách hàng phải am hiểu pháp luật và có chiến lược xử lý phù hợp. Để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ pháp lý hiệu quả, hãy liên hệ với Long Phan PMT qua hotline 1900.63.63.87. Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm của chúng tôi sẽ đồng hành cùng Quý khách hàng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Quý khách hàng một cách tốt nhất.
Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Luật Long Phan PMT chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng Luật Long Phan PMT sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.