Cách xử lý khi bị người khác – Hướng dẫn thực hiện

Cách xử lý khi bị người khác đánh gây thương tích là vấn đề pháp lý quan trọng, đòi hỏi nạn nhân cần hành động kịp thời và đúng đắn để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. Bài viết này của Luật Long Phan PMT sẽ hướng dẫn chi tiết các bước cần thiết, từ việc đến cơ sở y tế, trình báo cơ quan công an, yêu cầu giám định thương tật, đến các thủ tục tố tụng theo Bộ luật Hình sự và dân sự. Qua đó, giúp bạn đọc nắm vững quy trình để bảo vệ bản thân một cách hiệu quả nhất.

Ngay lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu

Khi bị đánh, việc đầu tiên cần thực hiện là đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị. Thời gian thăm khám y tế có ý nghĩa pháp lý đặc biệt quan trọng trong việc xác định mối quan hệ nhân quả giữa hành động đánh và hậu quả là thương tích.

Cơ sở y tế sẽ ghi nhận tình trạng thương tích của quý khách vào hồ sơ bệnh án. Đây là tài liệu y tế có giá trị pháp lý cao trong quá trình giải quyết vụ việc sau đó. Quý khách hàng cần trình bày chính xác với bác sĩ về nguyên nhân gây thương tích để đảm bảo thông tin được ghi đầy đủ trong hồ sơ bệnh án. Nếu có điều kiện, quý khách hàng nên chụp ảnh các vết thương trước khi xử lý y tế để làm bằng chứng minh bổ sung.

Lưu ý rằng việc đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt sẽ giúp Quý khách tránh được nhiều phiền toái trong quá trình chứng minh sau này. Nếu Quý khách hàng bị đánh sau một khoảng thời gian mới đi khám thì cơ quan điều tra sẽ đặt ra nhiều câu hỏi về nguồn gốc thương tích. Họ cần xác định có phải các thương tích là do hành vi tác động vật lý gây ra hay không hay do các nguyên nhân khác.

Trình báo, tố giác đến cơ quan điều tra về hành vi cố ý gây thương tích

Sau khi được cấp cứu, Quý khách hàng cần trình báo/tố giác vụ việc tới cơ quan công an có thẩm quyền để xác minh. Việc trình báo có thể được thực hiện thông qua hình thức là trình báo trực tiếp hoặc gửi đơn trình báo qua đường bưu điện hoặc trình báo qua ứng dụng VNeID.

Để thực hiện trình báo, tố giác hành vi đánh người gây thương tích, người bị đánh cần:

• Xác định cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận trình báo, tố giác.
• Chuẩn bị đơn tố giác tội phạm và tài liệu đính kèm.
• Nắm rõ trình tự giải quyết tin trình báo, tố giác hành vi cố ý gây thương tích.

Xác định cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận trình báo, tố giác

Căn cứ theo quy định của khoản 4 Điều 163 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì cơ quan điều tra có thẩm quyền điều tra những vụ án hình sự mà tội phạm xảy ra trên địa phận của mình. Trường hợp tội phạm được thực hiện tại nhiều nơi khác nhau hoặc không xác định được địa điểm xảy ra tội phạm thì việc điều tra thuộc thẩm quyền của Cơ quan điều tra nơi phát hiện tội phạm, nơi bị can cư trú hoặc bị bắt.

Như vậy thẩm quyền tiếp nhận trình báo/tố giác là cơ quan công an nơi hành vi phạm tội xảy ra tức là nơi xảy ra vụ việc đánh nhau.

Theo khoản 1 Điều 143 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì mọi tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố phải được tiếp nhận đầy đủ, giải quyết kịp thời. Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận không được từ chối tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

Đơn trình báo và tài liệu đính kèm

Trình báo vụ việc với cơ quan công an là bước cần thiết để bắt đầu quá trình điều tra và xử lý. Khi tiến hành trình báo người trình báo phải chuẩn bị đơn trình báo và các tài liệu chứng cứ chứng minh kèm theo. Hiện nay, pháp luật không quy định mẫu đơn trình báo. Tuy nhiên thông thường thì đơn trình báo gồm các nội dung sau:

• Quốc hiệu, tiêu ngữ
• Ngày tháng năm làm đơn
• Tên đơn: Đơn trình báo/Đơn tố giác về hành vi cố ý gây thương tích
• Tên cơ quan công an tiếp nhận: cơ quan công an nơi xảy ra hành vi vi phạm pháp luật
• Họ tên, Số điện thoại, Số CCCD/Hộ chiếu, địa chỉ của người trình báo/tố giác
• Họ tên, Số điện thoại, Số CCCD/Hộ chiếu, địa chỉ  của người bị tố giác
• Nội dung tố giác: tố giác về hành vi gì,
• Giải trình nội dung tố giác: nguyên nhân dẫn đến sự việc, hành vi vi phạm diễn ra như thế nào ?, hậu quả ra sao?
•  Những yêu cầu của người trình báo với cơ quan công an.

Ngoài đơn trình báo thì quý khách cần cung cấp đầy đủ các bằng chứng đã thu thập được như ảnh chụp thương tích, giấy chứng nhận thương tích (nếu có), hồ sơ giấy tờ khám chữa bệnh, cấp cứu, ghi âm ghi hình hành vi vi phạm,  thông tin nhân chứng. Những thông tin này sẽ giúp cơ quan điều tra xác minh và xử lý vụ việc hiệu quả hơn.

Trình tự giải quyết tin trình báo, tố giác hành vi cố ý gây thương tích

Sau khi nhận được thông báo, cơ quan công an sẽ tiến hành xác minh ban đầu để xác định dấu hiệu của hành vi phạm tội. Căn cứ theo quy định của Điều 146 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì thủ tục tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố bao gồm: tiếp nhận, phân loại xử lý đơn và tiến hành xác minh sự việc và chuyển hồ sơ đến cơ quan thẩm quyền.

Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải kiểm tra, xác minh và ra một trong các quyết định:

• Quyết định khởi tố vụ án hình sự;
• Quyết định không khởi tố vụ án hình sự;
• Quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

Trường hợp vụ việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn giải quyết tố giác, tin báo, kiến nghị khởi tố có thể kéo dài nhưng không quá 02 tháng. Trường hợp chưa thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh trong thời hạn quy định tại khoản này thì Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền có thể gia hạn một lần nhưng không quá 02 tháng.

Các yêu cầu giải quyết khi tố giác hành vi đánh người gây thương tích

Theo quy định tại Điều 30 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 quy định như sau: “Việc giải quyết vấn đề dân sự trong vụ án hình sự được tiến hành cùng với việc giải quyết vụ án hình sự. Trường hợp vụ án hình sự phải giải quyết vấn đề bồi thường thiệt hại, bồi hoàn mà chưa có điều kiện chứng minh và không ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án hình sự thì vấn đề dân sự có thể tách ra để giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự.”

Do đó, khi tiến hành trình báo/tố giác hành vi có dấu hiệu của tội cố ý gây thương tích thì bên cạnh quyền yêu cầu xử lý hình sự đối với hành vi cố ý gây thương tích thì bị hại còn có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm.

Yêu cầu xử lý hình sự về hành vi cố ý gây thương tích

Việc xử lý hình sự chỉ được áp dụng khi hành vi gây thương tích thỏa mãn các yếu tố cấu thành tội phạm theo quy định của Bộ luật Hình sự hiện hành. Khách hàng cần nêu rõ yêu cầu xử lý trong trình đơn tố giác gửi đến cơ quan điều tra.

Đối với tội “Cố ý gây thương tích”, cơ quan điều tra sẽ căn cứ vào tỷ lệ thương tích và tính chất vụ việc để xác định khung hình phạt. Tỷ lệ thương tích từ 11% trở lên có thể bị khởi tố. Ngoài ra, một số trường hợp đặc biệt như sử dụng hung khí nguy hiểm, có tính chất côn đồ, …gây thương tích dưới 11% vẫn có khả năng phải chịu trách nhiệm hình sự. 

Yêu cầu bồi thường dân sự do hành vi xâm hại sức khỏe

Bên cạnh yêu cầu xử lý hình sự, Quý khách hàng có quyền yêu cầu người gây thương tích bồi thường thiệt hại về dân sự. Đây là quyền độc lập với việc xử lý hình sự và được thực hiện ngay cả khi hành vi gây thương tích không đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Quý khách hàng có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại do xâm phạm sức khỏe trong quá trình giải quyết vụ án hình sự hoặc có thể tách ra để khởi kiện một vụ án bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng (bồi thường thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm) tại tòa án dân sự.

Theo Điều 584, Điều 585, Điều 590 và Điều 591 Bộ luật Dân sự năm 2015, người gây thiệt hại về sức khỏe cho người khác phải bồi thường thiệt hại, bao gồm chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, phục hồi sức khỏe và các chi phí hợp lý khác. Mức bồi thường tổn hại về tinh thần làm xâm phạm sức khỏe do các bên tự thỏa thuận trường hợp không tự thỏa thuận được thì mức tối đa là không quá 50 lần mức lương cơ sở.

Đề nghị cơ quan điều tra trưng cầu giám định tỷ lệ thương tích

Theo khoản 1 Điều 207 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, đương sự hoặc người đại diện của họ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trưng cầu giám định những vấn đề liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp của họ.

Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị, cơ quan tiến hành tố tụng phải xem xét, ra quyết định trưng cầu giám định thương tật. Trường hợp không chấp nhận đề nghị thì thông báo cho người đã đề nghị giám định biết bằng văn bản và nêu rõ lý do. Hết thời hạn này hoặc kể từ ngày nhận được thông báo từ chối trưng cầu giám định của cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng thì người đề nghị giám định có quyền tự mình yêu cầu giám định.

Giám định tỷ lệ thương tích là một bước quan trọng trong quá trình yêu cầu xử lý hình sự đối với người có hành vi gây thương tích. Khi trình báo tố giác tội phạm, quý khách hàng cần đề nghị cơ quan điều tra ra quyết định giám định tỷ lệ thương tật.

Lưu ý rằng kết quả giám định thương tích có ý nghĩa quyết định đối với việc xác định tội danh và khung hình phạt trong một vụ án cố ý gây thường tích. Do đó quý khách hàng cần theo dõi chặt chẽ quá trình giám định và có quyền đề nghị giám định lại nếu có cơ sở cho rằng kết luận giám sát lần đầu không chính xác hoặc không khách quan.

Hướng xử lý khi không đồng ý với kết quả xác minh của cơ quan điều tra

Việc tiếp nhận, giải quyết tố giác là hoạt động tố tụng rất quan trọng. Việc xác minh của cơ quan điều tra là cơ sở để xác định có hay không có dấu hiệu tội phạm để xem xét, quyết định việc khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự.

Sau khi tiến hành tiếp nhận xác minh vụ việc thì cơ quan có thẩm quyền sẽ thông báo kết quả xác minh và có hay không việc khởi tố vụ án. Trong trường hợp, quý khách không đồng ý với kết quả xác minh của cơ quan điều tra hoặc cơ quan điều ra ra quyết định không khởi tố vụ án thì quý khách có thể thực hiện thủ tục khiếu nại quyết định hoặc hành vi không khởi tố vụ án. Trường hợp quý khách cũng nhận thấy không đủ cơ sở khởi tố thì có quyền khởi kiện ra tòa án để yêu cầu giải quyết trách nhiệm bồi thường thiệt hại.

Khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án

Căn cứ Điều 32 trong Bộ luật tố Tụng Hình sự năm 2015 thì cá nhân có quyền khiếu nại hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động tố tụng hình sự của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hoặc của bất cứ cá nhân nào thuộc các cơ quan đó.

Đồng thời căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 469 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại quyết định, hành vi tố tụng của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng khi có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Thời hiệu khiếu nại quyết định không khởi tố vụ án hình sự là 15 ngày kể từ ngày cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác hoặc báo tin về tội phạm nhận được hoặc biết được quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Nếu hết thời gian 15 ngày mà không khiếu nại thì hết quyền khiếu nại, trừ trường hợp lý do bất khả kháng hoặc do trở ngại khách quan thì thời gian này không tính vào thời hiệu khiếu nại.

Căn cứ vào khoản 1 Điều 475 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 thì Khiếu nại đối với quyết định, hành vi tố tụng của Thủ trưởng Cơ quan điều tra và các quyết định tố tụng của Cơ quan điều tra đã được Viện kiểm sát phê chuẩn do Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp giải quyết trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại.

Khởi kiện dân sự đến tòa án có thẩm quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại

Trong trường hợp cơ quan điều tra không khởi tố vụ án hình sự, Quý khách hàng vẫn có quyền khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Căn cứ theo khoản 6 Điều 26 và điểm a khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì thẩm quyền giải quyết thuộc tòa án Nhân dân nơi bị đơn cư trú hoặc nơi bị đơn làm việc Quy trình giải quyết sẽ được thực hiện theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Về căn cứ xác định mức bồi thường thì dựa vào Điều 590, Bộ luật Dân sự 2015 và Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành ngày 06 tháng 9 năm 2022.

Các khoản bồi thường mà khách hàng có thể yêu cầu bao gồm:

• Chi phí cứu chữa, điều trị thương tích (viện phí, thuốc,…).
• Chi phí bồi dưỡng sức khỏe được tính dựa trên mức lương tối thiểu vùng trên những ngày điều trị.
• Chi phí phục hồi sức khỏe, chức năng bị mất.
• Thu nhập thực tế bị mất trong thời gian điều trị và được phục hồi.
• Thu nhập thực tế của người chăm sóc bị mất trong thời gian chăm sóc bị hại..
• Thiệt hại về tinh thần.

Để thực hiện thủ tục khởi kiện thì người khởi kiện cần chuẩn bị đơn khởi kiện và các tài liệu chứng minh thiệt hại theo hướng dẫn của khoản 4 và khoản 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015

Dịch vụ luật sư tư vấn hướng xử lý khi bị người khác đánh

• Tư vấn pháp lý về quyền lợi và nghĩa vụ của Quý khách
• Soạn thảo đơn tố giác/trình báo về hành vi cố ý gây thương tích
• Tham gia các buổi làm việc với cơ quan điều tra
• Khiếu nại về quyết định không khởi tố vụ án
• Đề nghị trưng cầu giám định
• Yêu cầu giám định lại
• Soạn thảo các văn bản pháp lý, khiếu nại, yêu cầu bồi thường
• Thương lượng với bên gây thương tích về bồi thường (nếu có)
• Tham gia phiên tòa và bảo vệ quyền lợi của Quý khách

Kết luận

Tóm lại, bài viết đã hướng dẫn chi tiết các bước xử lý khi bị người khác đánh gây thương tích, từ cấp cứu y tế, trình báo cơ quan công an, đến yêu cầu giám định và các thủ tục pháp lý đòi bồi thường thiệt hại theo Bộ luật Hình sự và Bộ luật Dân sự. Việc hành động đúng đắn và kịp thời là yếu tố then chốt để bảo vệ quyền lợi của nạn nhân. Nếu cần tư vấn chuyên sâu, hãy liên hệ hotline 1900.63.63.87 để Luật sư Hình sự Luật Long Phan PMT hỗ trợ bạn.

Tags: bị đánh gây thương tích, cố ý gây thương tích, giám định tỷ lệ thương tật, Tố giác tội phạm, Tội cố ý gây thương tích, tư vấn pháp luật hình sự