Tư vấn giải quyết tranh chấp khoảng không gian

Giải quyết tranh chấp khoảng không gian là vấn đề khá phổ biến hiện nay và cần sự lựa chọn phương thức giải quyết phù hợp để đảm bảo quyền lợi. Những tranh chấp này phát sinh từ quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất,… Ngoài ra còn phát sinh tranh chấp về khoảng không gian bên trên mặt đất. Khi xảy ra tranh chấp khoảng không gian trên đất phải giải quyết như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp Quý bạn đọc giải đáp thắc mắc.

Quy định của pháp luật về khoảng không trên đất

Căn cứ theo Điều 175 Bộ luật Dân sự 2015 thì khoảng không gian trên đất được quy định như sau:

• Người sử dụng đất được sử dụng không gian và lòng đất theo chiều thẳng đứng từ ranh giới của thửa đất phù hợp với quy định của pháp luật và không được làm ảnh hưởng đến việc sử dụng đất của người khác.
• Người sử dụng đất chỉ được trồng cây và làm các việc khác trong khuôn viên đất thuộc quyền sử dụng của mình và theo ranh giới đã được xác định; nếu rễ cây, cành cây vượt quá ranh giới thì phải xén rễ, cắt, tỉa cành phần vượt quá, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Như vậy, khoảng không gian theo chiều thẳng đứng từ ranh giới của thửa đất sẽ thuộc sở hữu của người có quyền sở hữu thửa đất đó.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn xử lý khi cây trồng lấn chiếm không gian

Hành vi lấn chiếm khoảng không gian trên đất

Hành vi lấn chiếm khoảng không gian được xác định là các hành vi sau đây:

Lấn chiếm khoảng không trên đất của người khác

Hành vi lấn chiếm khoảng không trên đất người khác là hành vi xây dựng ban công, mái che, mái nhà,… lấn chiếm sang khoảng không gian thuộc sở hữu của người khác.

Hành vi này vi phạm theo quy định tại khoản 11, Điều 12 Luật Xây dựng 2014, cụ thể là: “Sử dụng công trình không đúng với mục đích, công năng sử dụng; xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác và của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung.”

Ngoài ra hành vi xây dựng lấn chiếm khoảng không gian trên đất của người khác còn vi phạm nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng, được quy định tại Điều 174 Bộ luật ân sự 2015: “…không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu, người có quyền khác đối với tài sản là bất động sản liền kề và xung quanh.”

>>> Xem thêm: Tự Ý Tháo Dỡ Công Trình Lấn Chiếm Đất Đai Của Người Khác Bị Xử Lý Như Thế Nào?

Lấn chiếm khoảng không thuộc ngõ đi chung

Đối với những thửa đất liền kề không có lối ra, chủ sở hữu của các thửa đất thường thỏa thuận dành ra lối đi chung, tuy nhiên vẫn xảy ra trường hợp những cá nhân xây dựng ban công, mái che, cửa sổ,…lấn chiếm phần không gian bên trên ngõ đi chung.

Hành vi trên sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại khoản 10, Điều 16, Nghị định 16/2022/NĐ-CP về quy định  Xử phạt đối với hành vi xây dựng cơi nới, lấn chiếm diện tích, lấn chiếm không gian đang được quản lý, sử dụng hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác hoặc của khu vực công cộng, khu vực sử dụng chung như sau:

• Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ
• Phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 120.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử – văn hóa hoặc công trình xây dựng khác; 
• Phạt tiền từ 180.000.000 đồng đến 200.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế – kỹ thuật đầu tư xây dựng.
• Buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm (theo điểm c, khoản 15, Điều 16, Nghị đinhn 16/2022/NĐ-CP)

>>> Xem thêm: Lấn chiếm đất có bị xử phạt không?

Cách đòi lại phần không gian bị lấn chiếm

Khi bị lấn chiếm phần không gian, người bị lấn chiếm có thể sử dụng các hình thức giải quyết sau:

• Các bên có thể tự hòa giải: chủ sở hữu phần khoảng không bị lấn chiếm có thể yêu cầu cá nhân có hành vi lấn chiếm tháo dỡ phần nhô ra và trả lại phần diện tích bị lấn chiếm.
• Nếu không tự hòa giải được có thể gửi đơn đến Uỷ ban Nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải theo quy định tại Điều 235 Luật Đất đai 2024.
• Trường hợp hòa giải tại Uỷ ban Nhân dân cấp xã không thành, có thể nộp đơn yêu cầu giải quyết đến Uỷ ban Nhân dân cấp huyện. Nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có thể nộp đơn yêu cầu đến Uỷ ban Nhân dân cấp tỉnh.
• Hoặc khởi kiện tại Tòa án Nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.

>>> Xem thêm: Thủ tục khởi kiện buộc trả lại đất đã lấn chiếm

Câu hỏi thường gặp FAQ về giải quyết tranh chấp về khoảng không gian

Các câu hỏi thường gặp là:

Khoảng không gian trên đất có thuộc quyền sử dụng của chủ đất không?

Theo Điều 175 Bộ luật Dân sự 2015, chủ sử dụng đất có quyền sử dụng khoảng không theo chiều thẳng đứng từ ranh giới thửa đất nhưng phải tuân thủ quy định pháp luật và không ảnh hưởng đến quyền của người khác.

Những hành vi nào bị coi là lấn chiếm khoảng không gian?

Các hành vi như xây dựng ban công, mái che, cửa sổ, công trình lấn sang không gian đất người khác hoặc ngõ đi chung mà không có sự đồng ý đều bị coi là hành vi lấn chiếm khoảng không gian.

Lấn chiếm khoảng không gian bị xử phạt như thế nào?

Theo khoản 10, Điều 16, Nghị định 16/2022/NĐ-CP, hành vi này có thể bị phạt từ 80 đến 200 triệu đồng, tùy vào mức độ vi phạm và loại công trình. Người vi phạm còn phải tháo dỡ phần lấn chiếm.

Làm thế nào để yêu cầu người lấn chiếm trả lại khoảng không gian?

Chủ sở hữu có thể tự thỏa thuận, yêu cầu tháo dỡ hoặc gửi đơn hòa giải đến UBND cấp xã. Nếu không giải quyết được, có thể khiếu nại lên UBND cấp huyện, tỉnh hoặc khởi kiện ra Tòa án.

UBND cấp xã có thẩm quyền giải quyết tranh chấp khoảng không gian không?

Theo Luật Đất đai 2024, UBND cấp xã có trách nhiệm tổ chức hòa giải tranh chấp đất đai, trong đó có tranh chấp liên quan đến khoảng không gian. Nếu hòa giải không thành, có thể gửi đơn lên cấp cao hơn hoặc Tòa án.

Có thể khởi kiện tranh chấp khoảng không gian ra tòa không?

Có. Nếu hòa giải tại UBND không thành, chủ sở hữu có thể khởi kiện ra Tòa án Nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu giải quyết theo pháp luật tố tụng dân sự.

Cần chuẩn bị những giấy tờ gì khi khởi kiện?

Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, tài liệu chứng minh hành vi lấn chiếm, biên bản hòa giải (nếu có), đơn khởi kiện và các bằng chứng khác liên quan.

Có thể yêu cầu bồi thường khi bị lấn chiếm khoảng không gian không?

Nếu chứng minh được thiệt hại do hành vi lấn chiếm gây ra (như ảnh hưởng đến công trình, kinh doanh, sử dụng đất), người bị thiệt hại có quyền yêu cầu bồi thường theo quy định pháp luật.

Luật sư có thể giúp gì trong trường hợp tranh chấp khoảng không gian?

Luật sư có thể tư vấn hướng giải quyết, hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ, đại diện khách hàng trong quá trình thương lượng, hòa giải và tranh tụng tại Tòa án.

Liên hệ luật sư ở đâu để được hỗ trợ tranh chấp khoảng không gian?

Quý khách hàng có thể liên hệ Công ty Luật Long Phan PMT qua số điện thoại 1900636387 hoặc truy cập website Luật Long Phan để được tư vấn chi tiết.

Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp về khoảng không gian

Với đội ngũ luật sư nhiều năm kinh nghiệm và am hiểu kiến thức pháp luật, Luật Long Phan PMT sẽ tư vấn cho Quý khách hàng những vấn đề sau:

• Tiếp nhận và xử lý hồ sơ tranh chấp đất đai.
• Tư vấn hướng giải quyết tranh chấp lấn chiếm khoảng không gian.
• Tư vấn thủ tục khởi kiện tại Tòa án.
• Tham gia vào quá trình tố tụng nếu được khách hàng ủy quyền.

>>> Xem thêm: Tư Vấn Giải Quyết Đất Bị Lấn Chiếm Làm Sai Diện Tích Đất Trong Sổ Đỏ

Tranh chấp khoảng không gian là vấn đề phức tạp, ảnh hưởng đến quyền lợi và quá trình sử dụng đất của các bên liên quan. Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, người bị lấn chiếm cần xác định rõ căn cứ pháp lý, lựa chọn phương thức giải quyết phù hợp như hòa giải, khiếu nại hoặc khởi kiện. Việc nắm rõ quy định pháp luật và có sự hỗ trợ từ luật sư sẽ giúp quá trình giải quyết tranh chấp hiệu quả hơn, đảm bảo quyền lợi chính đáng.. Trường hợp Quý bạn đọc có thắc mắc hoặc có nhu cầu tư vấn giải quyết tranh chấp lấn chiếm khoảng không, vui lòng liên hệ qua số hotline 1900.63.63.87 để được Luật sư đất đai tư vấn. Xin cảm ơn!

Tags: Dịch vụ luật sư đất đai, Giải quyết tranh chấp khoảng không gian, Khởi kiện tranh chấp đất đai, Lấn chiếm khoảng không gian, Luật Đất đai 2024, Luật sư tư vấn đất đai, Thủ tục khởi kiện đất đai, Tranh chấp đất đai, Tranh chấp lối đi chung, Xử phạt lấn chiếm không gian