Trường hợp kết hôn trái pháp luật thì bị xử lý như thế nào?

Kết hôn trái pháp luật thì bị xử lý như thế nào là vấn đề pháp lý đặt ra khi nam nữ kết hôn không đúng với quy định của pháp luật. Tùy thuộc vào từng thời điểm, điều kiện và yêu cầu của nam nữ kết hôn trái pháp luật thì sẽ có các hướng xử lý khác nhau. Bài viết dưới đây chúng tôi thông tin cụ thể đến với các quý bạn đọc về xử lý kết hôn trái pháp luật.

Xử lý kết hôn trái pháp luật

Căn cứ xác định kết hôn trái pháp luật?

Việc kết hôn trái pháp luật được pháp luật quy định rất rõ trong Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014. Cụ thể, tại khoản 6 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014  quy định, kết hôn trái pháp luật là việc nam, nữ đã đăng ký kết hôn tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhưng một bên hoặc cả hai bên vi phạm điều kiện kết hôn.

Như vậy, có thể hiểu kết hôn trái pháp luật là việc hai bên nam, nữ thực hiện đúng quy định kết hôn của pháp luật. Tuy nhiên, trong quá trình đăng ký kết hôn, một bên hoặc cả hai bên không tuân thủ một trong các điều kiện kết hôn do pháp luật quy định. Ví dụ như một số điều kiện như: độ tuổi kết hôn, cản trở kết hôn, có dấu hiệu cưỡng ép kết hôn…

Việc xác định là kết hôn trái pháp luật sẽ có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định hình thức xử phạt phù hợp. Trong trường hợp hai bên nam nữ vi phạm điều kiện kết hôn nhưng không đăng ký kết hôn. Hoặc trường hợp nam nữ đăng ký kết hôn không đúng thẩm quyền đều là các trường hợp vi phạm pháp luật trong lĩnh vực kết hôn nhưng không được tính là kết hôn trái pháp luật.

Xử lý việc kết hôn trái pháp luật trong từng trường hợp

Đã đáp ứng điều kiện kết hôn sau khi khi kết hôn trái luật

Căn cứ Điều 11 Luật Hôn nhân gia đình 2014 và khoản 2 Điều 4 Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP  trường hợp tại thời điểm kết hôn hai bên không có đủ điều kiện nhưng sau đó đã đáp ứng đủ điều kiện kết hôn thì sẽ xử lý theo hướng như sau:

• Nếu hai bên kết hôn cùng yêu cầu Tòa án công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án quyết định công nhận quan hệ hôn nhân đó kể từ thời điểm các bên kết hôn có đủ điều kiện kết hôn.
• Nếu một hoặc hai bên yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật hoặc có một bên yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân hoặc có một bên yêu cầu ly hôn còn bên kia không có yêu cầu thì Tòa án quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật.
• Trường hợp hai bên cùng yêu cầu Tòa án cho ly hôn hoặc có một bên yêu cầu ly hôn còn bên kia yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án giải quyết cho ly hôn

Hủy kết hôn trái pháp luật

Không đủ điều kiện kết hôn sau khi đăng ký kết hôn trái pháp luật

Căn cứ khoản 3 Điều 4 Thông tư liên tịch 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP trong trường hợp hai bên đã đăng ký kết hôn trái pháp luật nhưng tại thời điểm Tòa án giải quyết hai bên kết hôn vẫn không có đủ điều kiện thì sẽ xử lý theo hướng như sau:

• Nếu một bên hoặc cả hai bên có yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật thì Tòa án sẽ quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật của cả hai;
• Nếu một bên hoặc cả hai bên yêu cầu ly hôn hoặc yêu cầu công nhận quan hệ hôn nhân thì Tòa án sẽ bác yêu cầu của họ và quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật;

Theo hướng xử lý này có thể thấy, quy định của pháp luật là tính đến thời điểm Tòa án giải quyết, nếu cả hai bên vẫn không đủ điều kiện để kết hôn thì dù ý chí của các bên có chấp nhận quan hệ hôn nhân hay không cũng đều bị hủy việc kết hôn trái pháp luật.

Người có quyền yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật

Theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự, Tòa án là cơ quan duy nhất có thẩm quyền hủy việc kết hôn trái pháp luật. Cũng theo nguyên tắc này, Tòa án chỉ giải quyết việc kết hôn trái pháp luật của hai bên khi có đơn khởi kiện của các cá nhân, cơ quan, tổ chức được quy định là có quyền khởi kiện đối với việc kết hôn trái pháp luật.

Tại Điều 10 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 có quy định các đối tượng có quyền yêu cầu khởi kiện, bao gồm:

• Người bị cưỡng ép kết hôn, bị lừa dối kết hôn;
• Vợ, chồng, cha, mẹ, con, người giám hộ hoặc đại diện theo pháp luật của người kết hôn trái pháp luật;
• Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình;
• Cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em;
• Hội liên hiệp phụ nữ.

Việc quy định đối tượng có quyền khởi kiện rất rộng, không chỉ bao gồm cá nhân, mà còn bao gồm các cơ quan, tổ chức nhằm hạn chế tình trạng che giấu hành vi vi phạm, góp phần phòng ngừa vi phạm, bảo vệ quyền và lợi ích của cá nhân, gia đình và xã hội.

Hậu quả pháp lý của việc hủy kết hôn trái pháp luật

Căn cứ Điều 12 Luật Hôn nhân gia đình 2014, hủy kết hôn trái pháp luật dẫn đến hậu quả pháp lý sau:

• Khi việc kết hôn trái pháp luật bị hủy thì hai bên kết hôn phải chấm dứt quan hệ như vợ chồng.
• Quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con được giải quyết theo quy định về quyền, nghĩa vụ của cha, mẹ, con khi ly hôn.
• Quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng giữa các bên được giải quyết theo quy định tại Điều 16 Luật Hôn nhân gia đình 2014

Hậu quả pháp lý của việc kết hôn trái pháp luật

Hướng dẫn yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật

Theo quy định của Bộ luật Tố  tụng Dân sự 2015 thì Tòa án Nhân dân cấp huyện là cơ quan có thẩm quyền quyết định hủy việc kết hôn trái pháp luật. Đối với quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài thì sẽ thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp tỉnh.

Người có quyền khởi kiện được quy định tại Điều 10 Luật HN&GĐ 2014 nếu muốn khởi kiện yêu cầu hủy bỏ việc kết hôn trái pháp luật sẽ phải chuẩn bị hồ sơ, thủ tục theo quy định. Chi tiết về thủ tục yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật bạn có thể tham khảo thêm ở bài viết dưới đây.

Luật sư tư vấn xử lý kết hôn trái pháp luật

Công ty Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn cho khách hàng về những vấn đề pháp lý liên quan đến vấn đề này như sau:

• Luật sư giải thích các quy định của pháp luật liên quan đến kết hôn trái pháp luật.
• Tư vấn soạn thảo đơn yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật.
• Cung cấp mẫu đơn yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật.
• Luật sư tư vấn Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật.
• Luật sư tư vấn hướng giải quyết phân chia tài sản vợ chồng, quyền nuôi con sau khi hủy kết hôn trái pháp luật.

>>> Xem thêm: Thủ tục yêu cầu hủy việc kết hôn trái pháp luật, công nhận hôn nhân gia đình

Trên đây là các quy định của pháp luật về việc kết hôn trái pháp luật, giúp bạn giải đáp thắc mắc “Kết hôn trái pháp luật thì bị xử lý như thế nào?”. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có thêm kiến thức pháp luật trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình. Nếu còn thắc mắc hoặc cần tư vấn luật hôn nhân gia đình, quý khách vui lòng liên hệ với Luật Sư Tư Vấn Luật Dân Sự của Luật Long Phan PMT thông qua hotline 1900.63.63.87.Xin cảm ơn.

Tags: Kết hôn trái luật