Hành vi làm di chúc giả để hưởng tài sản có bị xử lý hình sự ?

Hành vi làm di chúc giả để hưởng tài sản có bị xử lý hình sự? là thắc mắc về hình phạt đối với hành vi lập di chúc giả chiếm đoạt di sản thừa kế. Bài viết dưới đây của Luật Long Phan sẽ giải đáp vấn đề trên, mời Quý độc giả tham khảo.

Làm di chúc giả để hưởng di sản

Di chúc thế nào là hợp pháp theo Bộ luật dân sự?

Theo quy định tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

• Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
• Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015.

Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Hình thức di chúc hợp pháp

Cấu thành tội phạm Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Khách thể

Hành vi phạm tội xâm phạm quyền sở hữu của chủ sở hữu đối với tài sản.

Đối tượng tác động: tài sản có giá trị từ hai triệu đồng trở lên hoặc dưới hai triệu nhưng thuộc một trong các trường hợp được quy định tại điểm a, b, c, d khoản 1 Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).

Mặt khách quan

Trong mặt khách quan của tội phạm trên, người phạm tội phải thực hiện hành vi lừa dối và hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác.

Hành vi lừa dối là hành vi cố ý đưa ra thông tin mà người phạm tội biết rõ là không đúng sự thật nhằm làm cho người khác tin đó là sự thật mà tự nguyện giao tài sản. Hành vi đưa ra thông tin gian dối có thể được thực hiện qua lời nói, hành động hoặc qua việc xuất trình các giấy tờ giả cho người đang quản lý tài sản làm cho họ tin đó là sự thật.

Tội phạm hoàn thành khi người phạm tội nhận được tài sản từ người quản lý tài sản và có khả năng chiếm giữ, sử dụng, định đoạt tài sản đó.

Mặt chủ quan

Người phạm tội có lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội biết rõ hành vi của mình là trái pháp luật, gây nguy hiểm cho xã hội. Biết trước hậu quả nhưng vẫn mong muốn hậu quả đó xảy ra.

Chủ thể

Chủ thể của tội phạm này là người có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự:

• Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật Hình sự 2015 có quy định khác.
• Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các Điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).

Xử phạt đối với hành vi làm di chúc giả để hưởng tài sản

Không được quyền hưởng di sản thừa kế

Căn cứ điểm d khoản 1 Điều 621 Bộ luật Dân sự năm 2015, nếu giả mạo di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản thì sẽ không được quyền hưởng di sản.

Tuy nhiên, nếu người để lại di chúc biết về hành vi của người làm giả di chúc nhưng trong di chúc hợp pháp của mình vẫn cho họ hưởng di sản thì người làm giả di chúc vẫn được hưởng di sản thừa kế.

Xử phạt vi phạm hành chính

Theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 15 Nghị định 144/2021/NĐ-CP, nếu một người dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản của người khác thì sẽ bị phạt tiền từ 02 – 03 triệu đồng. Việc giả mạo di chúc của người khác là hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác.

Do đó, nếu giả mạo di chúc của người khác để chiếm đoạt tài sản của người để lại di chúc thì người này có thể bị phạt tiền từ 02 – 03 triệu đồng.

Quy định về xử lý hình sự

Nếu đủ các yếu tố cấu thành được phân tích ở trên, hành vi của người phạm tội cấu thành Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017). Tội phạm trên có hình phạt như sau:

Khung 1: Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

• Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
• Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các Điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
• Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
• Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.

Khung 2: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

• Có tổ chức;
• Có tính chất chuyên nghiệp;
• Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;
• Tái phạm nguy hiểm;
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;
• Dùng thủ đoạn xảo quyệt.

Khung 3: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

• Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;
• Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

Khung 4: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

• Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;
• Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Luật sư hình sự tư vấn Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

• Dịch vụ luật sư tư vấn các vấn đề pháp luật về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua thư tư vấn, soạn thảo các giấy tờ, văn bản và tài liệu pháp lý có liên quan đến Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
• Dịch vụ Luật sư tranh tụng trong các vụ án hình sự uy tín về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc tội phạm khác theo từng yêu cầu cụ thể của khách hàng
• Dịch vụ luật sư chuyên nghiệp tham gia bào chữa trong vụ án hình sự đối với Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc một trong bất cứ tội phạm nào mà pháp luật hình sự có quy định
• Dịch vụ luật sư hình sự bảo vệ quyền lợi cho bị hại, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản hay các vụ án hình sự khác theo yêu cầu của khách hàng.

Luật sư hình sự tư vấn

Bài viết trên đã cung cấp đến Quý bạn đọc các kiến thức pháp lý về hành vi làm giả di chúc và các vấn đề có liên quan. Nếu còn thắc mắc về vấn đề trên hoặc cần LUẬT SƯ HÌNH SỰ tư vấn, hãy liên với công ty Luật Long Phan qua hotine 1900.63.63.87 để được hỗ trợ. Xin cảm ơn!