Tư vấn giải quyết tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương

Tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương là những mâu thuẫn giữa các quốc gia, doanh nghiệp, hoặc tổ chức kinh tế quốc tế về cách thức tuân thủ các biện pháp quản lý thương mại quốc tế. Những tranh chấp này thường xảy ra khi một bên cho rằng biện pháp quản lý của một bên vi phạm quy định thương mại quốc tế, tạo ra sự cạnh tranh không công bằng, hoặc gây thiệt hại kinh tế cho họ. Theo dõi bài viết này của Long Phan PMT để nhận được các thông tin liên quan.

Biện pháp quản lý ngoại thương là gì? Được áp dụng trong trường hợp nào?

Quy định về hoạt động ngoại thương được quy định tại khoản 1 Điều 3 Luật  Quản lý ngoại thương 2017, theo đó hoạt động ngoại thương là hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế được thực hiện dưới các hình thức xuất khẩu, nhập khẩu; tạm nhập, tái xuất; tạm xuất, tái nhập; chuyển khẩu; quá cảnh và các hoạt động khác có liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa quốc tế theo quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Cũng theo quy định của Luật này, Các biện pháp quản lý ngoại thương được đặt ra là:

• Các biện pháp kỹ thuật là các biện pháp áp dụng với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa, tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, an toàn thực phẩm, đo lường.
• Các biện pháp kiểm dịch bao gồm: Các biện pháp kiểm dịch động vật và các sản phẩm từ động vật, kiểm dịch thực vật và kiểm dịch y tế biên giới theo quy định của pháp luật về bảo vệ và kiểm dịch thực vật, thú y, phòng, chống bệnh truyền nhiễm.

>>>Xem thêm: Các hành vi lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại của thương nhân nước ngoài

Nguyên tắc quản lý nhà nước về ngoại thương.

Việc quản lý nhà nước về ngoại thương được quy định cụ thể tại Điều 4 Luật Quản lý Ngoại thương 2017, cụ thể như sau:

• Nhà nước quản lý ngoại thương theo quy định của pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
• Bảo đảm minh bạch, công khai, bình đẳng, đơn giản hóa thủ tục hành chính; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, thương nhân thuộc các thành phần kinh tế; thúc đẩy phát triển sản xuất trong nước và xuất khẩu, gắn với quản lý nhập khẩu.
• Bảo đảm thực hiện đầy đủ các nguyên tắc đối xử tối huệ quốc, đối xử quốc gia trong hoạt động ngoại thương theo pháp luật Việt Nam và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương

Tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương có thể phát sinh giữa các bên liên quan, bao gồm:

• Tranh chấp về tính hợp pháp của biện pháp quản lý ngoại thương.
• Tranh chấp về cách thức áp dụng biện pháp.
• Tranh chấp về tác động của biện pháp đối với thương mại quốc tế.
• Tranh chấp về việc áp dụng biện pháp không công bằng hoặc phân biệt đối xử.
• Tranh chấp về thủ tục hành chính liên quan đến biện pháp quản lý ngoại thương.
• Tranh chấp về ảnh hưởng của biện pháp quản lý ngoại thương đến hoạt động kinh doanh.
• Tranh chấp về việc tuân thủ các quy định liên quan đến biện pháp quản lý ngoại thương.

Việc giải quyết tranh chấp cần tuân thủ các quy định của pháp luật quốc gia và quốc tế, đồng thời đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các bên liên quan.

Các vấn đề liên quan đến áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương

Nguyên tắc giải quyết tranh chấp

Việc giải quyết tranh chấp liên quan đến quản lý ngoại thương tuân thủ theo quy định tại Điều 108 Luật Quản lý ngoại thương 2017, bao gồm các nguyên tắc sau đây:

• Chỉ tham gia giải quyết tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương liên quan đến quan hệ giữa Chính phủ Việt Nam với Chính phủ nước ngoài theo quy định của điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
• Bảo đảm quyền và lợi ích của Việt Nam được bảo vệ kịp thời, hợp lý giữa các bên tham gia tranh chấp.
• Các tranh chấp về ngoại thương giữa thương nhân Việt Nam với thương nhân nước ngoài do các thương nhân giải quyết theo thỏa thuận, theo quy định của pháp luật Việt Nam, điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

Cơ quan có thẩm quyền giải quyết

Theo Điều 109 Luật Quản lý ngoại thương 2017, cơ quan quản lý nhà nước tham gia giải quyết tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương là Chính phủ. Cụ thể:

• Chính phủ
• Bộ Công Thương
• Các Bộ, cơ quan ngang Bộ được Chính phủ phân công

Việc phân công trách nhiệm giữa các cơ quan nhà nước trong giải quyết tranh chấp nhằm đảm bảo tính chuyên môn, hiệu quả và toàn diện trong quá trình xử lý vấn đề. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan này là yếu tố quan trọng để bảo vệ lợi ích quốc gia trong các tranh chấp về áp dụng biện pháp quản lý ngoại thương.

Trình tự giải quyết tranh chấp liên quan đến biện pháp quản lý ngoại thương

Tranh chấp liên quan đến biện pháp quản lý ngoại thương xuất phát từ một hành vi của một trong các Chính phủ trong mối liên kết, bao gồm:

• Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp do Chính phủ nước ngoài khởi kiện.
• Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp do Chính phủ Việt Nam khởi kiện.

Trình tự thủ tục cụ thể sẽ do Chính phủ quy định trên nguyên tắc phối hợp giữa các Chính phủ với nhau. Quy định cụ thể được thể hiện tại Điều 110, Điều 111 Luật Quản lý ngoại thương 2017 và được hướng dẫn bởi Điều 60, Mục I, II Chương VII Nghị định 69/2018/NĐ-CP.

Quản lý ngoại thương là vấn đề mang tính quốc gia. Việc giải quyết các tranh chấp liên quan đến biện pháp quản lý ngoại thương đặt cao tinh thần phối hợp, giữa mối quan hệ hợp tác quốc tế. Chính phủ Việt Nam đã có những hướng dẫn cụ thể liên quan đến vấn đề này.