Điều khoản chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Điều khoản chuyển giao rủi ro hợp đồng mua bán hàng hóa là điều khoản quan trọng. Nội dung này cần thiết bởi vì nó xác định trách nhiệm sẽ thuộc về bên bán hay bên mua nếu xảy ra rủi ro khi giao kết hợp đồng. Pháp luật có quy định về chuyển rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các điều khoản chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa.

>>> Xem thêm: Chuyển Giao Nghĩa Vụ Trong Hợp Đồng Thương Mại

Quy định của pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa

Một số nội dung cần lưu ý trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Hợp đồng mua bán hàng hóa là gì?

Hợp đồng mua bán hàng hóa được điều chỉnh bởi Luật Thương mại 2005 (LTM 2005). Căn cứ quy định tại khoản 8, Điều 3 LTM 2005; mua bán hàng hóa là hoạt động thương mại theo đó bên bán có nghĩa vụ giao hàng, chuyển quyền sở hữu hàng hóa cho bên mua và nhận thanh toán; bên mua có nghĩa vụ thanh toán cho bên bán, nhận hàng và quyền sở hữu hàng hóa theo thỏa thuận.

LTM  2005 không đưa ra khái niệm về hợp đồng mua bán hàng hóa. Tuy nhiên có thể xác định bản chất của hợp đồng mua bán hàng hóa dựa vào khái niệm của hợp đồng mua bán tài sản được quy định tại Điều 430 Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS 2015) như sau:

Hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán.

Có thể thấy, hợp đồng mua bán hàng hóa là dạng hợp đồng mua bán tài sản nhằm mục đích sinh lợi.

Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa

Luật Thương mại 2005 không quy định hợp đồng mua bán hàng hóa có những nội dung bắt buộc nào, vì vậy nội dung của hợp đồng sẽ do các bên thỏa thuận. Tuy nhiên, hợp đồng mua bán hàng hóa cần có các nội dung cơ bản của hợp đồng theo quy định tại Điều 398 BLDS 2015 như sau:

• Đối tượng của hợp đồng;
• Số lượng, chất lượng;
• Giá, phương thức thanh toán;
• Thời hạn, địa điểm, phương thức thực hiện hợp đồng;
• Quyền, nghĩa vụ của các bên;
• Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng;
• Phương thức giải quyết tranh chấp.

Ngoài ra, điều khoản chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa cũng là điều khoản quan trọng cần có trong hợp đồng mua bán hàng hóa.

Rủi ro trong hợp đồng mua bán là gì?

Rủi ro trong hợp đồng mua bán là sự kiện khách quan xảy ra trong quá trình thực hiện hợp đồng gây hậu quả mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa. Sự kiện khách quan là những sự kiện tồn tại ngoài ý chí của con người, ví dụ như: thiên tai, tai nạn bất ngờ,…

>>>Xem thêm: Tư vấn soạn thảo điều khoản giao nhận trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Điều khoản chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Căn cứ theo các quy định của LTM 2005 đối với hợp đồng mua bán hàng hóa, hai bên trong hợp đồng có quyền tự thỏa thuận về việc chuyển giao rủi ro khi tiến hành giao kết hợp đồng. Nếu không có thỏa thuận, việc chuyển rủi ro sẽ được thực hiện theo quy định LTM 2005 như sau:

Chuyển rủi ro trong trường hợp có địa điểm giao hàng xác định

Rủi ro được chuyển cho bên mua khi hàng hoá đã được giao cho bên mua hoặc người được bên mua ủy quyền đã nhận hàng tại địa điểm đó, kể cả trường hợp bên bán được uỷ quyền giữ lại các chứng từ xác lập quyền sở hữu đối với hàng hoá.

Chuyển rủi ro trong trường hợp không có địa điểm giao hàng xác định

Nếu hợp đồng có quy định về việc vận chuyển hàng hoá và bên bán không có nghĩa vụ giao hàng tại một địa điểm nhất định thì rủi ro được chuyển cho bên mua khi hàng hoá đã được giao cho người vận chuyển đầu tiên.

>>> Xem thêm: Các Vấn Đề Cần Lưu Ý Trong Chuyển Giao Rủi Ro Hàng Hóa Đối Với Hợp Đồng Logistics

Chuyển rủi ro trong trường hợp giao hàng cho người nhận hàng để giao mà không phải là người vận chuyển

Rủi ro được chuyển cho bên mua thuộc một trong các trường hợp sau đây:

• Khi bên mua nhận được chứng từ sở hữu hàng hoá;
• Khi người nhận hàng để giao xác nhận quyền chiếm hữu hàng hoá của bên mua.

Chuyển rủi ro trong trường hợp mua bán hàng hoá đang trên đường vận chuyển

Rủi ro được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm giao kết hợp đồng. Ở đây đối tượng của hợp đồng trong trường hợp này là hàng hóa đang trên đường vận chuyển khi các bên tiến hành giao kết hợp đồng, chứ không phải trường hợp hàng hóa đang được vận chuyển đến cho bên mua sau khi đã giao kết hợp đồng.

Chuyển rủi ro trong các trường hợp khác

• Rủi ro được chuyển cho bên mua, kể từ thời điểm hàng hóa thuộc quyền định đoạt của bên mua và bên mua vi phạm hợp đồng do không nhận hàng;
• Rủi ro không được chuyển cho bên mua, nếu hàng hoá không được xác định rõ ràng bằng ký mã hiệu, chứng từ vận tải, không được thông báo cho bên mua hoặc không được xác định bằng bất kỳ cách thức nào khác.

(Điều 57 đến Điều 61 Luật Thương mại 2005)

>>> Xem thêm: Mẫu hợp đồng mua bán hàng hóa mới nhất cho doanh nghiệp

FAQ về chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Các câu hỏi thường gặp về chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa là:

Điều khoản chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa là gì?

Đây là điều khoản xác định thời điểm rủi ro đối với hàng hóa được chuyển từ bên bán sang bên mua.

Pháp luật có quy định cụ thể về điều khoản chuyển giao rủi ro không?

Có, các quy định này được nêu trong Luật Thương mại 2005 từ Điều 57 đến Điều 61.

Rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa được hiểu như thế nào?

Rủi ro là những tổn thất, mất mát hoặc hư hỏng hàng hóa do các yếu tố khách quan như thiên tai, tai nạn.

Khi nào rủi ro được chuyển giao nếu có địa điểm giao hàng xác định?

Khi hàng hóa đã được giao cho bên mua hoặc người được ủy quyền nhận hàng tại địa điểm đã thỏa thuận.

Điều khoản chuyển giao rủi ro có bắt buộc phải có trong hợp đồng không?

Không bắt buộc nhưng rất quan trọng để tránh tranh chấp khi xảy ra rủi ro.

Rủi ro được chuyển giao như thế nào khi hàng hóa đang trên đường vận chuyển?

Rủi ro sẽ chuyển cho bên mua ngay khi hợp đồng được giao kết.

Bên mua có chịu rủi ro nếu không nhận hàng theo thỏa thuận không?

Có, rủi ro sẽ được chuyển cho bên mua kể từ thời điểm họ vi phạm nghĩa vụ nhận hàng.

Nếu hợp đồng không quy định điều khoản chuyển giao rủi ro, giải quyết thế nào?

Khi đó, quy định pháp luật trong Luật Thương mại 2005 sẽ được áp dụng.

Điều khoản này có áp dụng cho hợp đồng mua bán quốc tế không?

Có thể áp dụng nhưng cần kết hợp với Incoterms hoặc các quy định quốc tế khác.

Tại sao doanh nghiệp cần tư vấn soạn thảo điều khoản chuyển giao rủi ro?

Để bảo vệ quyền lợi của mình, hạn chế tranh chấp và giảm thiểu rủi ro pháp lý.

Luật sư tư vấn các vấn đề liên quan đến hợp đồng mua bán hàng hóa

Luật Long Phan PMT tư vấn các vấn đề sau:

• Tư vấn các quy định của pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa;
• Tư vấn quyền lợi và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa;
• Tư vấn, hỗ trợ soạn thảo, đàm phán và giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa nhằm giảm thiểu tối đa các rủi ro có thể phát sinh khi giao kết hợp đồng;
• Tư vấn các nội dung cần có trong hợp đồng mua bán hàng hóa, trong đó có điều khoản chuyển giao rủi ro;
• Tư vấn xử lý các vấn đề phát sinh từ hợp đồng mua bán hàng hóa như: phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại, hợp đồng có hàng hóa không thể thực hiện được;
• Tư vấn hướng giải quyết đối với các tranh chấp phát sinh từ hợp đồng mua bán hàng hóa, trong đó có tranh chấp về điều khoản chuyển giao rủi ro
• Nhận ủy quyền, thay mặt khách hàng tham gia vào quá trình tố tụng giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa.

Điều khoản chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa là không thể thiếu mà cần phải được quy định rõ ràng, cụ thể để hạn chế xảy ra các tranh chấp. Trên đây là bài viết tư vấn các quy định của pháp luật về điều khoản chuyển giao rủi ro trong hợp đồng mua bán hàng hóa. Nếu bạn đọc có thêm thắc mắc về các vấn đề khác liên quan khác cần Luật Long Phan PMT tư vấn liên hệ qua số Hotline: 1900.63.63.87 để được tư vấn. Xin cảm ơn.

Tags: Chuyển giao rủi ro, Hợp đồng mua bán hàng hóa, Luật sư hợp đồng, luật thương mại 2005, Mua bán hàng hóa, Quy định pháp luật hợp đồng, Rủi ro trong giao dịch, Soạn thảo hợp đồng, Tranh chấp hợp đồng, Tư vấn hợp đồng thương mại