Công chứng hợp đồng mua bán tài sản: Có bắt buộc?

Công chứng hợp đồng mua bán tài sản không phải lúc nào cũng bắt buộc, nhưng lại đóng vai trò xác nhận tính pháp lý của giao dịch. Điều này đặc biệt quan trọng trong các giao dịch liên quan đến tài sản có giá trị lớn. Bài viết dưới đây sẽ làm rõ các quy định về công chứng hợp đồng mua bán tài sản theo luật pháp Việt Nam.

Hợp đồng mua bán tài sản có bắt buộc công chứng không?

Hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên về việc chuyển giao quyền sở hữu tài sản từ bên bán sang bên mua. Theo nguyên tắc chung của pháp luật dân sự Việt Nam, hợp đồng mua bán tài sản không bắt buộc phải công chứng, trừ những trường hợp pháp luật có quy định cụ thể.

Theo đó,  khoản 2 Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Trường hợp luật quy định giao dịch dân sự phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực, đăng ký thì phải tuân theo quy định đó.”

Những loại hợp đồng mua bán tài sản bắt buộc công chứng

Pháp luật Việt Nam quy định một số loại hợp đồng mua bán tài sản bắt buộc phải công chứng để có giá trị pháp lý. Điều này nhằm bảo đảm tính minh bạch và an toàn cho các giao dịch quan trọng. Cụ thể, các loại hợp đồng sau đây cần được công chứng:

• Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất:Căn cứ điểm a khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai 2024, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất phải được công chứng hoặc chứng thực.
• Hợp đồng mua bán nhà ở:Khoản 1 Điều 164 Luật Nhà ở 2023 quy định hợp đồng mua bán nhà ở phải được công chứng hoặc chứng thực.
• Giấy bán xe của cá nhân:Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 11 Thông tư 24/2023/TT-BCA văn về việc bán xe của cá nhân phải có xác nhận công chứng hoặc chứng thực.

>>> Xem thêm: Hợp đồng mua bán tài sản và những điều khoản quan trọng

Giá trị pháp lý của hợp đồng mua bán tài sản có công chứng

Điều 5 Luật Công chứng 2014 quy định giá trị pháp lý của văn bản công chứng như sau:

• Văn bản công chứng có hiệu lực kể từ ngày được công chứng viên ký và đóng dấu của tổ chức hành nghề công chứng.
• Hợp đồng, giao dịch được công chứng có hiệu lực thi hành đối với các bên liên quan; trong trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện nghĩa vụ của mình thì bên kia có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật, trừ trường hợp các bên tham gia hợp đồng, giao dịch có thỏa thuận khác.
• Hợp đồng, giao dịch được công chứng có giá trị chứng cứ; những tình tiết, sự kiện trong hợp đồng, giao dịch được công chứng không phải chứng minh, trừ trường hợp bị Tòa án tuyên bố là vô hiệu.
• Bản dịch được công chứng có giá trị sử dụng như giấy tờ, văn bản được dịch.

Thủ tục công chứng hợp đồng mua bán tài sản

Thủ tục công chứng hợp đồng mua bán tài sản được thực hiện theo các bước sau:

Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ công chứng bao gồm:

• Phiếu yêu cầu công chứng.
• Dự thảo hợp đồng, giao dịch.
• Bản sao giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng (CCCD, hộ chiếu).
• Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.
• Bản sao giấy tờ khác liên quan đến hợp đồng, giao dịch (nếu có).

Thủ tục

Công chứng hợp đồng mua bán tài sản được thực hiện như sau:

Bước 1: Người yêu cầu công chứng nộp hồ sơ và trình bày nội dung thỏa thuận.

Bước 2: Công chứng viên kiểm tra tính pháp lý của hồ sơ.

Nếu hồ sơ hợp lệ:

• Công chứng viên hướng dẫn các bên ký hợp đồng.
• Công chứng viên soạn thảo hợp đồng (nếu các bên chưa có).
• Hẹn ngày ký văn bản công chứng.

Bước 3: Người yêu cầu công chứng đọc lại hợp đồng và ký trước mặt công chứng viên.

Bước 4: Công chứng viên ký công chứng hợp đồng.

Bước 5: Người yêu cầu công chứng nộp lệ phí và nhận bản công chứng.

Dịch vụ tư vấn, hướng dẫn công chứng hợp đồng mua bán tài sản tại Luật Long Phan PMT

Tại Luật Long Phan PMT, chúng tôi cung cấp dịch vụ tư vấn và hướng dẫn chi tiết về thủ tục công chứng hợp đồng mua bán tài sản, đảm bảo tính pháp lý và quyền lợi cho Quý khách hàng.

• Tư vấn các quy định pháp luật liên quan đến công chứng hợp đồng mua bán tài sản.
• Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ và các giấy tờ cần thiết.
• Soạn thảo hợp đồng mua bán tài sản theo đúng quy định của pháp luật.
• Đại diện khách hàng thực hiện thủ tục công chứng tại các tổ chức hành nghề công chứng.
• Giải quyết các vấn đề pháp lý phát sinh trong quá trình công chứng.
• Kiểm tra tính pháp lý của tài sản.
• Đảm bảo quá trình công chứng diễn ra đúng theo pháp luật.
• Tư vấn giải quyết tranh chấp(nếu có).
• Tư vấn và giải đáp các vấn đề khác có liên quan.

>>> Xem thêm: Tư vấn soạn thảo hợp đồng mua bán tài sản

Hỏi đáp (FAQ) về công chứng hợp đồng mua bán tài sản

Dưới đây là các câu hỏi thường gặp về công chứng hợp đồng mua bán tài sản, Quý khách hàng có thể tham khảo:

Những loại tài sản nào thường được yêu cầu công chứng khi mua bán?

Các loại tài sản có giá trị lớn hoặc liên quan đến quyền sở hữu như bất động sản (nhà đất), xe cơ giới, và các tài sản được pháp luật quy định.

Công chứng hợp đồng mua bán tài sản có bảo vệ quyền lợi của bên mua và bên bán như thế nào?

Công chứng xác nhận tính pháp lý của giao dịch, đảm bảo rằng các bên tham gia tự nguyện và hiểu rõ nội dung hợp đồng, từ đó giảm thiểu rủi ro tranh chấp.

Nếu không công chứng hợp đồng mua bán tài sản trong trường hợp bắt buộc, hợp đồng có hiệu lực không?

Trong những trường hợp pháp luật quy định bắt buộc công chứng mà các bên không thực hiện thì hợp đồng sẽ vô hiệu.

Thời gian công chứng hợp đồng mua bán tài sản mất bao lâu?

Thời gian công chứng phụ thuộc vào tính phức tạp của hồ sơ và quy trình của từng văn phòng công chứng, nhưng thường mất từ vài giờ đến vài ngày làm việc.

Người yêu cầu công chứng cần xuất trình những giấy tờ gốc nào?

Người yêu cầu công chứng cần xuất trình giấy tờ tùy thân (CCCD, hộ chiếu) và giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản bản gốc.

Hợp đồng mua bán tài sản đã công chứng có thể bị hủy bỏ không?

Hợp đồng công chứng có thể bị hủy bỏ nếu có sự thỏa thuận của các bên hoặc theo quyết định của Tòa án khi phát hiện vi phạm pháp luật.

Nếu một trong các bên của hợp đồng mua bán tài sản không thể có mặt tại văn phòng công chứng, có giải pháp nào không?

Trong trường hợp này, bên vắng mặt có thể lập giấy ủy quyền công chứng cho người đại diện của mình.

Sau khi công chứng hợp đồng mua bán nhà đất, cần thực hiện thêm những thủ tục nào?

Sau khi công chứng, bên mua cần thực hiện thủ tục đăng ký biến động quyền sở hữu tại cơ quan đăng ký đất đai để hoàn tất việc chuyển quyền sở hữu.

Kết luận

Việc công chứng hợp đồng mua bán tài sản giúp đảm bảo tính pháp lý và giá trị chứng cứ của hợp đồng, bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia giao dịch. Nếu Quý khách hàng có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần tư vấn thêm, hãy liên hệ với Luật Long Phan PMT qua hotline 1900.63.63.87 để được hỗ trợ.

Tags: Chứng thực, Chuyển nhượng quyền sở hữu, Công chứng, Giao dịch dân sự, Hồ sơ công chứng, Hợp đồng mua bán tài sản, Nhà ở, Quyền sử dụng đất, Thủ tục công chứng