Xử lý hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi như thế nào?

Hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi là việc người giám hộ vi phạm quyền lợi của người được giám hộ. Người giám hộ vi phạm sẽ bị xử phạt hành chính trong lĩnh vực hộ tịch với mức phạt phụ thuộc vào tính chất của hành vi. Bài viết sẽ phân tích chi tiết các hình thức xử phạt đối với hành vi lợi dụng việc giám hộ  để trục lợi và cách thức bảo vệ quyền lợi của người được giám hộ.

Hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi

Quyền và nghĩa vụ của người giám hộ với người được giám hộ

Theo khoản 1 Điều 46 Bộ luật Dân sự 2015 thì Giám hộ là việc cá nhân, pháp nhân được luật quy định, được Ủy ban nhân dân cấp xã cử, được Tòa án chỉ định hoặc được quy định tại khoản 2 Điều 48 của Bộ luật này (sau đây gọi chung là người giám hộ) để thực hiện việc chăm sóc, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi (sau đây gọi chung là người được giám hộ).

Quyền và nghĩa vụ của người giám hộ đối với người được giám hộ được quy định tại các Điều 55, Điều 56, Điều 57, Điều 58 và Điều 59 Bộ luật Dân sự 2015:

Nghĩa vụ của người giám hộ bao gồm:

Nghĩa vụ đối với người được giám hộ chưa đủ mười lăm tuổi

• Chăm sóc, giáo dục người được giám hộ.
• Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, trừ trường hợp người chưa đủ mười lăm tuổi có thể tự mình xác lập, thực hiện theo luật định.
• Quản lý tài sản của người được giám hộ.
• Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.

Nghĩa vụ đối với người được giám hộ từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi

• Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự, trừ trường hợp pháp luật quy định người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi có thể tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự.
• Quản lý tài sản của người được giám hộ, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
• Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.

Nghĩa vụ đối với người được giám hộ mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi

• Chăm sóc, bảo đảm việc điều trị bệnh cho người được giám hộ;
• Đại diện cho người được giám hộ trong các giao dịch dân sự;
• Quản lý tài sản của người được giám hộ;
• Bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.

Quyền của người giám hộ gồm:

Quyền của người giám hộ của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự:

• Sử dụng tài sản của người được giám hộ để chăm sóc, chi dùng cho những nhu cầu thiết yếu của người được giám hộ;
• Được thanh toán các chi phí hợp lý cho việc quản lý tài sản của người được giám hộ;
• Đại diện cho người được giám hộ trong việc xác lập, thực hiện giao dịch dân sự và thực hiện các quyền khác theo quy định của pháp luật nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người được giám hộ.

Người giám hộ phải thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của mình, không được lợi dụng việc giám hộ để trục lợi hoặc xâm phạm quyền lợi của người được giám hộ. Việc thực hiện quyền, nghĩa vụ giám hộ phải tuân thủ các quy định của pháp luật và vì lợi ích tốt nhất của người được giám hộ.

Thế nào là hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi

Hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi là hành vi người giám hộ sử dụng quyền và nghĩa vụ của mình để thu lợi bất chính từ người được giám hộ. Hành vi này vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về giám hộ và xâm phạm quyền lợi của người được giám hộ. Theo điểm a khoản 2 Điều 61 Nghị định 82/2020/NĐ-CP, hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi là một trong những hành vi vi phạm quy định về giám hộ và bị xử phạt hành chính.

Một số biểu hiện của hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi bao gồm:

• Chiếm đoạt hoặc sử dụng tài sản của người được giám hộ vào mục đích cá nhân
• Lợi dụng danh nghĩa người giám hộ để vay mượn, chiếm dụng tài sản
• Ép buộc người được giám hộ lao động để hưởng lợi
• Lợi dụng việc giám hộ để xâm phạm tình dục người được giám hộ
• …

Hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi không chỉ vi phạm pháp luật mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sức khỏe và phát triển của người được giám hộ, đặc biệt là trẻ em. Vì vậy, pháp luật quy định các chế tài xử phạt nghiêm khắc đối với hành vi này nhằm bảo vệ quyền lợi của người được giám hộ.

Thế nào là lợi dụng việc giám hộ để trục lợi

Mức xử phạt hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi

Hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi bị xử phạt nghiêm minh theo quy định của pháp luật. Căn cứ điểm a khoản 2 Điều 61 Nghị định 82/2020/NĐ-CP, mức xử phạt cụ thể như sau:

• Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi lợi dụng việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của người giám hộ để trục lợi.
• Ngoài mức phạt tiền, người vi phạm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Lưu ý: Theo khoản 4 Điều 4 Nghị định 82/2020/NĐ-CP, mức phạt tiền nêu trên áp dụng đối với cá nhân vi phạm. Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm, mức phạt tiền gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

Hướng xử lý khi người giám hộ có hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi

Khi phát hiện người giám hộ có hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi, cần thực hiện các bước xử lý sau:

1. Bước 1: Thu thập chứng cứ về hành vi vi phạm của người giám hộ. Chứng cứ có thể là tài liệu, hình ảnh, video, lời khai nhân chứng,… chứng minh việc người giám hộ lợi dụng quyền, nghĩa vụ để trục lợi.
2. Bước 2: Trình báo với cơ quan có thẩm quyền như Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đăng ký giám hộ hoặc cơ quan công an. Cung cấp đầy đủ thông tin, chứng cứ về hành vi vi phạm của người giám hộ, cụ thể là hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi
3. Bước 3: Cơ quan chức năng sẽ tiến hành xác minh, điều tra làm rõ hành vi vi phạm. Nếu đủ căn cứ, người giám hộ sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Điều 61 Nghị định 82/2020/NĐ-CP.
4. Bước 4: Yêu cầu chấm dứt việc giám hộ đối với người vi phạm theo Điều 60 Bộ luật Dân sự 2015. Đồng thời đề nghị cơ quan có thẩm quyền chỉ định người giám hộ mới.
5. Bước 5: Yêu cầu người vi phạm bồi thường thiệt hại (nếu có) cho người được giám hộ. Trường hợp hành vi vi phạm nghiêm trọng, có dấu hiệu tội phạm, cần đề nghị cơ quan công an khởi tố vụ án hình sự.

Trên đây là quy trình xử lý hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi. Trong quá trình xử lý, cần ưu tiên bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người được giám hộ. Có thể yêu cầu áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời để bảo vệ người được giám hộ khi cần thiết.

>>> Xem thêm: Thủ tục khởi kiện giành quyền giám hộ cho người thân

Tư vấn luật sư bảo vệ quyền lợi người được giám hộ miễn phí

Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý miễn phí nhằm bảo vệ quyền lợi của người được giám hộ trong các trường người giám hộ có hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi. Dịch vụ tư vấn bao gồm:

• Tư vấn về quyền và nghĩa vụ của người giám hộ, người được giám hộ theo quy định pháp luật.
• Tư vấn các hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi
• Hướng dẫn thu thập, bảo quản chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm của người giám hộ.
• Hỗ trợ làm các thủ tục tố cáo, khiếu nại đối với người giám hộ vi phạm.
• Tư vấn quy trình yêu cầu chấm dứt việc giám hộ và thay đổi người giám hộ.
• Hỗ trợ làm thủ tục yêu cầu bồi thường thiệt hại cho người được giám hộ.

Dịch vụ luật sư bảo vệ quyền lợi cho người được giám hộ

Hành vi lợi dụng việc giám hộ để trục lợi vi phạm pháp luật và xâm phạm quyền lợi của người được giám hộ. Người vi phạm có thể bị chấm dứt quyền giám hộ và phải bồi thường thiệt hại. Để bảo vệ quyền lợi, người được giám hộ cần nắm rõ quyền và nghĩa vụ của người giám hộ. Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý miễn phí về giám hộ và xử lý vi phạm. Quý khách hãy liên hệ ngay hotline 1900.63.63.87 để được hỗ trợ.