Thủ tục thực hiện tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại đền bù đất đai

Thủ tục thực hiện tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại đền bù đất đai là quá trình giải quyết khiếu nại khi việc đền bù đất của nhà nước là không thỏa đáng  bị khiếu nại. Cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền phải tiếp nhận và đưa ra quyết định khi có yêu cầu khiếu nại của người có quyền khiếu nại. Để hiểu thêm về thủ tục giải quyết khiếu nại đối với đất đai, khách hàng có thể tham khảo bài viết dưới đây của Luật Long Phan PMT.

Khiếu nại về đền bù đất đai

Nguyên tắc đền bù về đất đai khi nhà nước thu hồi đất

Không phải trong trường hợp nào Nhà nước thu hồi đất cũng được bồi thường. Việc bồi thường về đất phải dựa trên 03 nguyên tắc theo Điều 74 Luật Đất đai 2013:

• Người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi đất nếu có đủ điều kiện được bồi thường quy định tại Điều 75 của Luật này thì được bồi thường.
• Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.
• Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, kịp thời và đúng quy định của pháp luật.

Như vậy nếu vi phạm 03 nguyên tắc trên thì việc bồi thường là trái với quy định pháp luật.

Quy định khiếu nại về đất đai

Chủ thể khiếu nại

Căn cứ Điều 204 Luật Đất đai 2013 và khoản 1 Điều 7, Điều 11 Luật Khiếu nại 2011 người sử dụng đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến sử dụng đất có quyền khiếu nại quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính về bồi thường nhưng không thỏa đáng. Cụ thể chủ thể khiếu nại phải đáp ứng các điều kiện:

• Người khiếu nại phải là người có quyền, lợi ích hợp pháp chịu tác động trực tiếp bởi quyết định hành chính, hành vi hành chính mà mình khiếu nại.
• Người khiếu nại và phải có đầy đủ hành vi năng lực dân sự và nếu là người đại diện phải đáp ứng yêu cầu người đại diện theo quy định pháp luật.
• Phải có đơn khiếu nại hành chính – khiếu nại tranh chấp đất đai do người khiếu nại thực hiện và gửi đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền giải quyết trong thời hiệu, thời hạn theo quy định dành cho các khiếu nại về đất đai.

Như vậy, chủ thể khiếu nại phải thực hiện, đáp ứng các điều kiện trên để khiếu nại khi quyền và nghĩa vụ của mình bị xâm phạm trong lĩnh vực đất đai.

Thẩm quyền giải quyết khiếu nại

Theo Điều 7, 17, 18, 19 Luật Khiếu nại 2011 việc phân định thẩm quyền giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực đất đai được hướng dẫn như sau:

• Chủ tịch UBND các cấp giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai của mình, của người do mình quản lý trực tiếp;
• Thủ trưởng các cơ quan quản lý đất đai và các cơ quan, đơn vị liên quan khác giải quyết khiếu nại lần đầu đối với quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai của mình hoặc của cán bộ công chức do mình quản lý trực tiếp;
• Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường giải quyết lần đầu đối với khiếu nại quyết định hành chính của mình hoặc của người mình trực tiếp quản lý;
• Thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai về đất đai thuộc Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường; Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp tỉnh; Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị có đơn vị trực thuộc mà thủ trưởng các quan đơn vị này đã giải quyết khiếu nại lần đầu nhưng quyết định giải quyết đó không được người sử dụng đất đồng ý, tiếp tục khiếu nại lên cấp trên tức khiếu nại lần hai.

Như vậy, khi quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính của cơ quan nào bị khiếu nại thì chính cơ quan đó sẽ thực hiện xử lý giải quyết khiếu nại đó. Nếu người khiếu nại sau khi khiếu nại lần đầu không đồng ý với quyết định đó thì Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị cấp trên quản lý trực tiếp sẽ có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai.

Thời hiệu khiếu nại

Căn cứ Điều 9 Luật Khiếu nại 2011 quy định thời hiệu khiếu nại là 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính.

Trường hợp người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu vì ốm đau, thiên tai, địch họa, đi công tác, học tập ở nơi xa hoặc vì những trở ngại khách quan khác thì thời gian có trở ngại đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.

Như vậy, người khiếu nại phải lưu ý vấn đề này. Nếu hết thời hiệu khiếu nại thì chủ thể bị đền bù đất không thỏa đáng sẽ không được khiếu nại để giải quyết nếu không có lý do chính đáng.

>>> Xem thêm: Thủ tục khiếu nại quyết định bồi thường đất không thỏa đáng

Giải quyết khiếu nại đền bù đất đai

Thủ tục tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại đền bù đất đai

Khiếu nại lần đầu

Người khiếu nại có thể gửi đơn khiếu nại trong thời hiệu khiếu nại theo các phương thức: Nộp trực tiếp tại cơ quan hoặc theo dịch vụ bưu chính hoặc nộp đơn tại Cổng Dịch vụ công Quốc gia. Sau khi nhận được khiếu nại cơ quan có thẩm quyền giải quyết sẽ tiếp nhận và xử lý như sau:

Căn cứ khoản 2 Điều 204 Luật  Đất đai 2013 và Khiếu nại 2011, người khiếu nại đền bù đất đai lần đầu có thể thực hiện khiếu nại theo trình tự sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khiếu nại

Hồ sơ khiếu nại lần đầu bao gồm:

• Đơn khiếu nại mẫu số 01 ban hành kèm theo Nghị định 124/2020/NĐ-CP
• Các tài liệu chứng cứ chứng minh quyền và lợi ích của mình bị xâm phạm liên quan đến đền bù đất đai
• Trường hợp vì lý do khách quan mà người khiếu nại không thể nộp đầy đủ tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khiếu nại thì họ phải nộp tài liệu chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khiếu nại vị xâm phạm

>>> Xem thêm: Mẫu đơn khiếu nại đền bù đất đai

Bước 2: Nộp hồ sơ khiếu nại

Căn cứ khoản 1 Điều 8 Luật Khiếu nại 2011, người khiếu nại có thể thực hiện việc khiếu nại thông qua một trong hai hình thức sau:

• Khiếu nại bằng đơn khiếu nại: có thể nộp trực tiếp hoặc thông qua đường bưu điện
• Khiếu nại trực tiếp

Người khiếu nại có thể nộp đơn khiếu nại khiếu nại trực tiếp đến cơ quan, cá nhân có thẩm quyền giải quyết, cụ thể như sau:

• Chủ tịch UBND cấp tỉnh đối với các quyết định đền bù đất của UBND cấp tỉnh;
• Chủ tịch UBND cấp huyện đối với các quyết định đền bù đất của UBND cấp huyện.

Bước 3: Thụ lý giải quyết khiếu nại

Theo Điều 27 Luật Khiếu nại 2011 được sửa đổi, bổ sung bởi Điều 16 Nghị định 124/2020/NĐ-CP, trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được khiếu nại thì cơ quan có thẩm quyền phải thụ lý giải quyết. Trường hợp nhiều người cùng khiếu nại về một nội dung và cử người đại diện để trình bày nội dung khiếu nại thì thụ lý khi trong đơn khiếu nại có đầy đủ chữ ký của những người khiếu nại và có văn bản cử người đại diện theo quy định

Trường hợp không thụ lý giải quyết thì phải nêu rõ lý do trong văn bản thông báo cho người khiếu nại

Bước 4: Xác minh nội dung khiếu nại

Trong thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại phải thực hiện:

• Kiểm tra lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của mình, của người có trách nhiệm do mình quản lý trực tiếp, nếu khiếu nại đúng thì ra quyết định giải quyết khiếu nại ngay;
• Trường hợp chưa có cơ sở kết luận nội dung khiếu nại thì tự mình tiến hành xác minh hoặc giao cho người có trách nhiệm xác minh xác minh nội dung khiếu nại, kiến nghị giải quyết khiếu nại.

Việc xác minh trên phải đảm bảo khách quan, chính xác và kịp thời.

Bước 5: Tổ chức đối thoại

Căn cứ khoản 1 Điều 30 Luật Khiếu nại 2011, khi kết quả xác minh khác với yêu cầu của người khiếu nại thì người có thẩm quyền giải quyết sẽ tổ chức đối thoại với người khiếu nại để làm rõ yêu cầu, nội dung khiếu nại và hướng giải quyết.

Việc đối thoại phải lập thành biên bản để xác lập căn cứ khi giải quyết khiếu nại.

Bước 6: Ra quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu

Căn cứ Điều 31, 32 Luật Khiếu nại 2011 quy định người có quyền giải quyết khiếu nại lần đầu phải ra quyết định khiếu nại và gửi thông báo quyết định giải quyết khiếu nại cho người khiếu nại, Thủ trưởng cơ quan quản lý trực tiếp cấp trên và người có quyền, nghĩa vụ liên quan, các cơ quan chuyển khiếu nại cùng cấp trong vòng 03 ngày làm việc.

Quy trình từ ngày thụ lý khiếu nại đến lúc ra giải quyết khiếu nại lần đầu không quá 30 ngày, đối với vụ việc phức tạp không quá 45 ngày; Trường hợp ở vùng sâu vùng xa thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu là 45 ngày và không quá 60 ngày đối với vụ việc phức tạp.

Khiếu nại lần hai

Sau khi nhận được giải quyết khiếu nại, nếu người khiếu nại không đồng ý với quyết định đó có thể tiếp tục thực hiện khiếu nại lần hai lên Thủ trưởng cơ quan quản lý trực tiếp cấp trên của cơ quan đó theo thủ tục khiếu nại lần hai như sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khiếu nại

• Đơn khiếu nại lần 2 (mẫu số 01 ban hành kèm theo Nghị định 124/2020/NĐ-CP
• Các tài liệu chứng cứ chứng minh quyền và lợi ích bị xâm phạm liên quan đến đền bù đất đai
• Quyết định giải quyết khiếu lần đầu (nếu có)

Bước 2: Nộp đơn khiếu nại lần hai

Người khiếu nại lần hai có thể nộp đơn cùng với các tài liệu chứng cứ kèm theo thông qua một trong hai hình thức: Nộp trực tiếp hoặc nộp thông qua đường bưu chính đến cơ quan sau:

• Chủ tịch UBND cấp tỉnh đối với trường hợp chủ tịch UBND cấp huyện giải quyết khiếu nại lần đầu
• Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường đối với trường hợp chủ tịch UBND cấp tỉnh giải quyết khiếu nại lần đầu

Ngoài ra, người khiếu nại có thể khiếu nại trực tiếp đến cơ quan có thẩm quyền

Bước 3: Thụ lý giải quyết khiếu nại lần hai

Căn cứ Điều 36 Luật Khiếu nại 2011 sửa đổi, bổ sung bởi Điều 16 Nghị định 124/2020/NĐ-CP trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được khiếu nại thì cơ quan có thẩm quyền phải thụ lý giải quyết. Trường hợp nhiều người cùng khiếu nại về một nội dung và cử người đại diện để trình bày nội dung khiếu nại thì thụ lý khi trong đơn khiếu nại có đầy đủ chữ ký của những người khiếu nại và có văn bản cử người đại diện theo quy định

Trường hợp không thụ lý giải quyết thì phải nêu rõ lý do trong văn bản thông báo cho người khiếu nại

Ngoài ra, người giải quyết khiếu nại lần hai thành lập Hội đồng tư vấn để tham khảo ý kiến giải quyết khiếu nại nếu xét thấy vụ việc khiếu nại phức tạp.

Bước 4: Xác minh khiếu nại lần hai

Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai căn cứ vào nội dung, tính chất của việc khiếu nại, tự mình tiến hành xác minh, kết luận nội dung khiếu nại hoặc giao cho người có trách nhiệm xác minh nội dung khiếu nại và kiến nghị giải quyết khiếu nại.

Bước 5: Tổ chức đối thoại lần hai.

Theo Điều 39 Luật Khiếu nại 2011 người giải quyết khiếu nại tiến hành đối thoại với người khiếu nại, người bị khiếu nại, người có quyền và nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện tổ chức đối thoại lần hai để làm rõ nội dung, yêu cầu của người khiếu nại và hướng giải quyết.

Tổ chức đối thoại lần hai được thực hiện giống như tổ chức đối thoại lần đầu và cũng phải lập thành biên bản để làm căn cứ khi giải quyết khiếu nại.

Bước 6: Ra quyết định giải quyết khiếu nại lần hai

Căn cứ Điều 40, 41 Luật Khiếu nại 2011 quy định người có quyền giải quyết khiếu nại lần hai phải ra quyết định khiếu nại lần hai và gửi cho người khiếu nại, người bị khiếu nại, người giải quyết khiếu nại lần đầu, người có quyền, nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền chuyển khiếu nại đến trong vòng 07 ngày làm việc.

Quy trình từ ngày thụ lý khiếu nại đến lúc ra giải quyết khiếu nại lần hai không quá 45 ngày, đối với vụ việc phức tạp không quá 60 ngày; Trường hợp ở vùng sâu vùng xa thời hạn giải quyết khiếu nại không quá  60 ngày và không quá 70 ngày đối với vụ việc phức tạp.

Tư vấn thủ tục giải quyết khiếu nại đền bù đất đai

Khi sử dụng dịch vụ tư vấn thủ tục khiếu nại đền bù đất đai, luật sư của Luật Long Phan PMT sẽ thực hiện các hoạt động sau:

• Tư vấn các quy định liên quan đến tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại về đất đai;
• Tư vấn chuẩn bị hồ sơ khi thực hiện khiếu nại;
• Tư vấn,cung cấp, soạn thảo đơn khiếu nại theo chuẩn quy định
• Hướng dẫn quy trình gửi đơn khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết;
• Luật sư đại diện theo ủy quyền trực tiếp tham gia quá trình khiếu nại đòi bồi thường đất đai;
• Tư vấn trình tự, thủ tục khởi kiện đền bù đất đất đai
• Tư vấn, hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ khởi kiện
• Soạn thảo, cung cấp các mẫu đơn: đơn khởi kiện, đơn yêu cầu Tòa án không hòa giải, đơn từ khác trong quá trình tố tụng tài tòa án,….
• Tham gia tranh trụng để bảo vệ quyền và lợi ích của khách hàng liên quan đến đền bù đất đai
• Tư vấn các vấn đề khác có liên quan.

Tư vấn khiếu nại về bồi thường đất đai

Không phải lúc nào việc bồi thường của Nhà nước khi đất bị thu hồi cũng thỏa đáng. Khi đó người dân có thể thực hiện việc khiếu nại để đòi lại quyền và lợi ích của mình. Khách hàng có thể tham khảo bài viết trên để hiểu rõ hơn về trình tự giải quyết đơn khiếu nại về đất đai để được giải quyết nhanh chóng. Nếu bạn cần hỗ trợ trong quá trình thực hiện khiếu nại hoặc Tư vấn luật đất đai hãy liên hệ Luật Long Phan PMT qua hotline 1900.63.63.87 để được hỗ trợ tốt nhất.