Thủ tục yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc

Thủ tục yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc do người thừa kế thực hiện khi muốn được hưởng phần di sản mà người có tài sản để lại định đoạt theo phần cho người thừa kế trong di chúc có hiệu lực. Di chúc hợp pháp khi đủ các điều kiện được quy định tại Bộ luật Dân sự. Bài viết dưới đây Luật Long Phan PMT hướng dẫn thủ tục yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc để người thừa kế có thể nhận được nhận được di sản thừa kế.

Thủ tục yêu cầu công nhận hiệu lực di chúc

Các hình thức của di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Theo quy định hiện hành, di chúc có thể lập dưới 02 hình thức: di chúc bằng văn bản và di chúc miệng. Lưu ý người để lại di sản chỉ được lập di chúc miệng chỉ khi họ không thể lập thành văn bản. Đó là khi tính mạng của người để lại bị cái chết đe dọa.

(Cơ sở pháp lý: Điều 624, Điều 627, khoản 1 Điều 629 Bộ luật Dân sự 2015) (BLDS).

Điều kiện có hiệu lực của di chúc

Về hiệu lực của di chúc, di chúc có hiệu lực phải có đủ các điều kiện sau:

• Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép;
• Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Lưu ý:

• Đối với người từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi, di chúc phải được lập thành văn bản và có sự đồng ý của cha, mẹ hoặc người giám hộ;
• Đối với người bị hạn chế về thể chất hoặc người không biết chữ, di chúc phải được lập thành văn bản và phải được công chứng hoặc chứng thực;
• Đối với di chúc miệng, phải có ít nhất 02 người làm chứng và sau khi người di chúc miệng để lại di chúc miệng, những người làm chứng phải tự mình ghi chép lại lời của người để lại di chúc miệng và cùng ký tên hoặc điểm chỉ vào văn bản. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, người làm chứng phải thực hiện thủ tục công chứng hoặc chứng thực để được xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

(CSPL: Điều 630 BLDS 2015).

Di chúc có hiệu lực pháp luật kể từ thời điểm nào

Di chúc có hiệu lực kể từ thời điểm mở thừa kế. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm thừa kế chết hoặc là thời điểm người đó bị Tòa án tuyên bố chết.

Địa điểm mở thừa kế được xác định nơi cư trú cuối cùng của người để lại di sản. Trường hợp không xác định được nơi cư trú cuối cùng thì địa điểm mở thừa kế là nơi có toàn bộ di sản hoặc nơi có phần lớn di sản.

(CSPL: Điều 611, khoản 1 Điều 643 BLDS 2015).

Thủ tục công bố di chúc có hiệu lực

Hồ sơ cần chuẩn bị

Hồ sơ cần chuẩn bị khi công bố di chúc có hiệu lực bao gồm:

• Văn bản di chúc (có công chứng, chứng thực theo pháp luật);
• Các giấy tờ có liên quan chứng minh di chúc có hiệu lực.

Trình tự thực hiện

Bước 1: Người công bố di chúc sao gửi di chúc tới tất cả những người có liên quan đến nội dung di chúc sau thời điểm mở thừa kế.

Bước 2: Công bố di chúc.

• Di chúc bằng văn bản được lưu giữ tại tổ chức hành nghề công chứng thì người công bố di chúc là công chứng viên của tổ chức đó.
• Nếu người để lại di chúc đã chỉ định người công bố di chúc thì người công bố là người được chỉ định, nếu không có người chỉ định hoặc người chỉ định từ chối thì những người thừa kế tự thỏa thuận chọn ra người công bố.

Lưu ý: nếu di chúc được lập bằng tiếng nước ngoài  thì phải được dịch ra tiếng Việt và phải có công chứng hoặc chứng thực.

(CSPL: Điều 647 BLDS 2015).

Thủ tục công bố di chúc có hiệu lực theo pháp luật

Thủ tục khởi kiện công nhận hiệu lực của di chúc

Khởi kiện công nhận di chúc có hiệu lực khi nào?

Thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà chủ thể được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm (khoản 3 Điều 150 BLDS 2015). Thời điểm khởi kiện công nhận di chúc có hiệu lực là khi người thừa kế phát hiện quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm nếu di chúc không được công nhận hiệu lực.

Hồ sơ khởi kiện

Hồ sơ khởi kiện công nhận di chúc có hiệu lực bao gồm:

• Đơn khởi kiện;
• Di chúc của người để lại di sản;
• Các giấy tờ, tài liệu chứng minh cho yêu cầu của đương sự;

(CSPL: Điều 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015) (BLTTDS).

Thẩm quyền giải quyết

Việc khởi kiện công nhận di chúc có hiệu lực là một hình thức tranh chấp về thừa kế tài sản thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Thẩm quyền của Tòa án các cấp:

• Tòa án nhân dân (TAND) cấp huyện có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm tranh chấp về thừa kế tài sản;
• TAND cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết tranh chấp về thừa kế tài sản bản án, quyết định về tranh chấp về thừa kế tài sản chưa có hiệu lực pháp luật của TAND cấp huyện bị kháng cáo, kháng nghị.

Thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ:

• Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc.
• Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn nếu các đương sự thỏa thuận được với nhau và lập văn bản thỏa thuận.

(CSPL: điểm a khoản 1 Điều 35, điểm b khoản 3 Điều 38, điểm a, điểm b khoản 1 Điều 39 BLTTDS 2015).

>>>Xem thêm: Dịch vụ nhận ủy quyền giải quyết tranh chấp di sản thừa kế.

Tư vấn thủ tục yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc

Dịch vụ tư vấn thủ tục yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc mà Luật Long Phan cung cấp bao gồm những nội dung sau:

• Tư vấn thời điểm hợp lý để yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc;
• Hướng dẫn làm đơn khởi kiện;
• Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện cho khách hàng;
• Hướng dẫn phương pháp thương lượng về di sản thừa kế;
• Hướng dẫn thủ tục khai nhận di sản thừa kế;
• Tư vấn thủ tục yêu cầu công nhận di chúc có hiệu lực;
• Thay mặt thân chủ tố tụng tại phiên tòa để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.

Tư vấn yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc

Tóm lại, sau thời điểm người để lại di sản chết, những người thừa kế phải tiến hành thủ tục công bố di chúc và yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc để được nhận di sản thừa kế. Trình tự, thủ tục yêu cầu công nhận hiệu lực của di chúc được thực hiện theo quy định pháp luật. Nếu còn thắc mắc gì liên quan đến vấn đề này, vui lòng liên hệ Luật Long Phan PMT hoặc gọi đến hotline 1900636387 để được hỗ trợ kịp thời bởi Luật sư chuyên về thừa kế của chúng tôi.