Thủ tục khởi kiện hành vi hành chính của chủ tịch UBND xã

Thủ tục khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã là quy trình pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức khi cho rằng hành vi của Chủ tịch UBND xã có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Việc khởi kiện này đòi hỏi người khởi kiện phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, nộp đơn tại Tòa án có thẩm quyền và tuân thủ các bước theo quy định của pháp luật tố tụng hành chính. Bài viết dưới đây, Luật Long Phan PMT sẽ hướng dẫn chi tiết về thủ tục, hồ sơ cần thiết cũng như các lưu ý quan trọng khi tiến hành khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã để đảm bảo quyền lợi được bảo vệ một cách hiệu quả.

Thời hiệu khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã

Căn cứ theo Điều 116 Luật Tố tụng hành chính năm 2015, thời hiệu khởi kiện là thời hạn mà cơ quan, tổ chức, cá nhân được quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án hành chính nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm; nếu hết thời hạn này thì mất quyền khởi kiện.

Đối với hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã, thời hiệu khởi kiện là 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được hành vi hành chính.

Nếu có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan làm người khởi kiện không thể khởi kiện trong thời hạn quy định thì thời gian này không tính vào thời hiệu khởi kiện.

Các quy định của Bộ luật Dân sự về cách xác định thời hạn, thời hiệu cũng được áp dụng trong tố tụng hành chính.

Tòa án có thẩm quyền giải quyết yêu cầu khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã

Theo Điều 31 Luật Tố tụng hành chính năm 2015, thẩm quyền giải quyết vụ án hành chính liên quan đến hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã thuộc về Tòa án nhân dân khu vực nơi có phạm vi địa giới hành chính tương ứng với xã đó. Tòa án này có thẩm quyền thụ lý và giải quyết các khiếu kiện về hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã trong phạm vi địa giới hành chính của mình.

Thủ tục khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã

Khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm bởi hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã, cá nhân, tổ chức có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền. Để đảm bảo quá trình khởi kiện diễn ra thuận lợi và đúng pháp luật, người khởi kiện cần nắm vững toàn bộ thủ tục khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã. Quy trình này bao gồm ba giai đoạn chính: chuẩn bị hồ sơ khởi kiện đầy đủ, nộp đơn và theo dõi quy trình tiếp nhận, thụ lý của Tòa án, và nắm rõ các mốc thời gian chuẩn bị xét xử vụ án.

Hồ sơ khởi kiện và những tài liệu, chứng cứ cần thiết

Để Tòa án có cơ sở xem xét, thụ lý vụ án, việc chuẩn bị một bộ hồ sơ đầy đủ và đúng quy định là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Hồ sơ khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã bao gồm các loại giấy tờ sau:

• Đơn khởi kiện: Soạn thảo theo mẫu số 01-HC, ban hành kèm theo Nghị quyết số 02/2017/NQ-HĐTP ngày 13/01/2017 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
• Tài liệu chứng minh cho yêu cầu khởi kiện: Các văn bản, tài liệu liên quan trực tiếp đến hành vi hành chính bị kiện của Chủ tịch UBND xã.
• Quyết định giải quyết khiếu nại (nếu có).
• Giấy ủy quyền (nếu có): Trong trường hợp người khởi kiện ủy quyền cho người khác thực hiện thủ tục.
• Giấy tờ pháp lý của người khởi kiện: Bản sao chứng thực Căn cước công dân/Chứng minh nhân dân.
• Bản kê các tài liệu: Liệt kê toàn bộ tài liệu, chứng cứ nộp kèm theo đơn khởi kiện.
• Các chứng cứ liên quan khác: Tùy thuộc vào tính chất của từng vụ án cụ thể, có thể bao gồm: biên bản làm việc, văn bản xác nhận sự kiện, lời khai của các bên, kết luận giám định, văn bản công chứng, chứng thực…

Quy trình Tòa án tiếp nhận và thụ lý đơn khởi kiện

Sau khi hoàn tất hồ sơ, người khởi kiện nộp đến Tòa án có thẩm quyền. Quy trình tiếp nhận và thụ lý được thực hiện theo các Điều 121 và 125 của Luật Tố tụng hành chính năm 2015.

1. Tiếp nhận đơn: Người khởi kiện có thể nộp đơn trực tiếp, gửi qua đường bưu chính hoặc gửi trực tuyến. Tòa án sẽ cấp giấy xác nhận (nếu nộp trực tiếp) hoặc thông báo bằng văn bản trong 02 ngày làm việc (nếu nộp qua các hình thức khác).
2. Phân công xem xét đơn: Trong 03 ngày làm việc kể từ khi nhận đơn, Chánh án Tòa án sẽ phân công một Thẩm phán xem xét.
3. Xử lý đơn: Trong 03 ngày làm việc tiếp theo, Thẩm phán sẽ xem xét và ra một trong các quyết định: yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn; tiến hành thụ lý vụ án; chuyển đơn đến Tòa án có thẩm quyền; hoặc trả lại đơn.
4. Thụ lý vụ án:
   • Nếu hồ sơ hợp lệ và thuộc thẩm quyền, Thẩm phán sẽ ra thông báo yêu cầu người khởi kiện nộp tiền tạm ứng án phí (trừ trường hợp được miễn).
   • Người khởi kiện có thời hạn 10 ngày để nộp tiền tạm ứng án phí và cung cấp biên lai cho Tòa án.
   • Ngày thụ lý vụ án được tính là ngày người khởi kiện nộp lại biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án. Đối với trường hợp được miễn án phí, ngày thụ lý là ngày Thẩm phán ra thông báo về việc thụ lý.

Thời hạn chuẩn bị xét xử

Thời hạn chuẩn bị xét xử là khoảng thời gian để Tòa án thực hiện các hoạt động tố tụng cần thiết trước khi đưa vụ án ra xét xử. Theo Điều 130 Luật Tố tụng hành chính năm 2015, thời hạn này được quy định như sau:

• 04 tháng: Kể từ ngày thụ lý vụ án đối với các vụ án khởi kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính. Đây là thời hạn áp dụng cho các vụ kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã.
• 02 tháng: Kể từ ngày thụ lý đối với các vụ án có yếu tố khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.
• Gia hạn: Đối với các vụ án phức tạp, Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử một lần, nhưng không quá 02 tháng đối với trường hợp 04 tháng và không quá 01 tháng đối với trường hợp 02 tháng.
• Tính lại thời hạn: Nếu vụ án bị tạm đình chỉ, thời hạn chuẩn bị xét xử sẽ được tính lại từ ngày quyết định tiếp tục giải quyết vụ án có hiệu lực pháp luật.

>>> Xem thêm: Yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vụ án hành chính

Quyền kháng cáo khi không đồng ý với bản án/ quyết định của toà án cấp sơ thẩm

Quyền kháng cáo được quy định tại Điều 204 Bộ luật Tố tụng hành chính 2015, theo đó, những chủ thể có quyền kháng cáo gồm:

• Đương sự;
• Người đại diện hợp pháp của đương sự;
• Cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện.

Thời hạn kháng cáo là 15 ngày kể từ ngày tuyên án đối với bản án của Tòa án cấp sơ thẩm. Trong trường hợp đương sự không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng, thời hạn kháng cáo được tính từ ngày bản án được giao cho họ hoặc được niêm yết (theo điều 205 Bộ luật tố tụng hành chính 2015).

Các câu hỏi thường gặp về thủ tục khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã

Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về thủ tục khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã.

Hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã bị khởi kiện bao gồm những loại hành vi cụ thể nào?

Theo định nghĩa tại khoản 3 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính 2015, hành vi hành chính là hành động của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan nhà nước khi thực thi nhiệm vụ, công vụ. Đối với Chủ tịch UBND xã, đó có thể là các hành vi như: ban hành một thông báo yêu cầu tháo dỡ công trình xây dựng, thực hiện việc cưỡng chế thu hồi đất, từ chối xác nhận một loại giấy tờ cho công dân mà không có lý do chính đáng.

Tôi có thể khởi kiện nếu Chủ tịch UBND xã không làm gì cả, tức là không hành động không?

Có. Pháp luật cho phép khởi kiện cả “hành vi không hành động”. Cụ thể, theo khoản 4 Điều 3 Luật Tố tụng hành chính 2015, đây là việc người có thẩm quyền không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định.

Có bắt buộc phải khiếu nại đến Chủ tịch UBND xã trước khi khởi kiện ra Tòa án không?

Không bắt buộc. Luật Tố tụng hành chính 2015 cho phép cá nhân, tổ chức lựa chọn giữa việc khiếu nại lần đầu đến chính người đã thực hiện hành vi hành chính hoặc khởi kiện trực tiếp ra Tòa án, trừ một số lĩnh vực pháp luật chuyên ngành có quy định khác. Việc lựa chọn hình thức nào tùy thuộc vào chiến lược và mong muốn giải quyết vụ việc nhanh chóng hay không của người dân.

Tôi có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại về tài sản hoặc tinh thần trong cùng vụ kiện hành chính này không?

Hoàn toàn có thể. Người khởi kiện có quyền kết hợp yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi hành chính trái pháp luật gây ra trong cùng một đơn khởi kiện. Theo Điều 7 Luật Tố tụng hành chính 2015, Tòa án sẽ giải quyết đồng thời yêu cầu này nếu nó phát sinh trực tiếp từ hành vi bị kiện, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho người dân.

“Đối thoại” trong quá trình giải quyết vụ án có vai trò gì?

Đối thoại là một thủ tục bắt buộc và quan trọng trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, được quy định tại Điều 134 Luật Tố tụng hành chính 2015. Đây là cơ hội để các bên (người khởi kiện và người bị kiện) trực tiếp trao đổi, trình bày quan điểm dưới sự chủ trì của Thẩm phán nhằm tìm kiếm giải pháp chung, có thể dẫn đến việc người bị kiện sửa đổi hành vi hoặc người khởi kiện rút đơn, giải quyết vụ án mà không cần mở phiên tòa.

Điều gì sẽ xảy ra nếu Chủ tịch UBND xã (người bị kiện) vắng mặt tại phiên tòa?

Nếu người bị kiện là Chủ tịch UBND xã đã được Tòa án triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng, Tòa án sẽ tiến hành xét xử vắng mặt họ. Việc vắng mặt này không làm đình chỉ phiên tòa, và Tòa án sẽ căn cứ vào hồ sơ, tài liệu, chứng cứ có trong vụ án để ra phán quyết theo quy định tại Điều 162 Luật Tố tụng hành chính 2015.

Dịch vụ luật sư khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã

Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ luật sư chuyên nghiệp trong việc khởi kiện các hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã, nhằm bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp cho cá nhân, tổ chức. Chúng tôi hỗ trợ:

• Tư vấn, đánh giá tính pháp lý của hành vi hành chính bị khiếu kiện;
• Soạn thảo đơn khởi kiện, đơn khiếu nại, đơn kháng cáo và các văn bản liên quan;
• Đại diện khách hàng làm việc với cơ quan hành chính và Tòa án;
• Tham gia tố tụng với tư cách luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho đương sự;
• Hướng dẫn thu thập, đánh giá và nộp chứng cứ đúng quy định.

Kết luận

Việc khởi kiện hành vi hành chính của Chủ tịch UBND xã là một bước đi pháp lý quan trọng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức trước những hành vi bị cho là trái pháp luật. Tuy nhiên, quá trình này đòi hỏi người khởi kiện cần nắm rõ quy định của pháp luật tố tụng hành chính. Với đội ngũ luật sư nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực hành chính, Luật Long Phan PMT cam kết đồng hành, hỗ trợ toàn diện cho Quý khách hàng trong từng giai đoạn của vụ việc. Hãy liên hệ với luật sư hành chính của Luật Long Phan PMT qua hotline 1900636387 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Tags: Chủ tịch UBND xã, hành vi hành chính, Khởi kiện hành chính, khởi kiện hành chính UBND, thủ tục khởi kiện hành vi hành chính, tư vấn pháp luật hành chính