Tòa án có quyền xét xử bị cáo tội danh khác mà Viện kiểm sát đã truy tố không?

Tòa án có quyền xét xử bị cáo tội danh khác mà Viện kiểm sát đã truy tố không là vấn đề phải lý trong quá trình giải quyết vụ án hình sự. Tòa án và Viện Kiểm sát là hai cơ quan tiến hành tố tụng, có các quyền nghĩa vụ khác nhau nhất định. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ giải đáp thắc mắc trên và cung cấp các quy định tố tụng hình sự trong giải quyết vụ án.

Tòa án có quyết xét xử tội danh khác so với truy tố Viện Kiểm sát

Giới hạn xét xử của Tòa án trong vụ án hình sự

Căn cứ điều 298 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015, quy định về giới hạn xét xử của Tòa như sau:

• Tòa án xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát truy tố và Tòa án đã quyết định đưa vụ án ra xét xử.
• Tòa án có thể xét xử bị cáo theo khoản khác với khoản mà Viện kiểm sát đã truy tố trong cùng một điều luật hoặc về một tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà Viện kiểm sát đã truy tố.
• Trường hợp xét thấy cần xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn tội danh Viện kiểm sát truy tố thì Tòa án trả hồ sơ để Viện kiểm sát truy tố lại và thông báo rõ lý do cho bị cáo hoặc người đại diện của bị cáo, người bào chữa biết; nếu Viện kiểm sát vẫn giữ tội danh đã truy tố thì Tòa án có quyền xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn đó.

Tòa án có thể xét xử bị cáo một tội danh nặng hơn hoặc nhẹ hơn mà Viện kiểm sát đã truy tố hay không?

Trường hợp xét xử nặng hơn

Căn cứ theo quy định về giới hạn xét xử của Tòa án được quy định tại Điều 196 BLTTHS 2003 thì Tòa án không được xét xử những người và những hành vi không bị Viện kiểm sát truy tố. Đồng thời, Tòa án không được xét xử bị cáo theo tội danh nặng hơn tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là Tòa án không thể xét xử bị cáo tội danh nặng hơn tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố.

Tại điều 298 BLTTHS 2015 có quy định mở rộng giới hạn xét xử cho Tòa án nhằm khắc phục những bất cập của BLTTHS 2003 như sau:

1. Tòa án xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát truy tố và Tòa án đã quyết định đưa vụ án ra xét xử.
2. Tòa án có thể xét xử bị cáo theo khoản khác với khoản mà Viện kiểm sát đã truy tố trong cùng một điều luật hoặc về một tội danh khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà Viện kiểm sát đã truy tố.
3. Trường hợp xét thấy cần xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn tội danh Viện kiểm sát đã truy tố thì Tòa án trả hồ sơ để Viện kiểm sát truy tố lại và thông báo rõ lý do cho bị cáo hoặc người đại diện của bị cáo, người bào chữa biết; nếu Viện kiểm sát vẫn giữ tội danh đã truy tố thì Tòa án có quyền xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn đó.

Với quy định mới này, giới hạn xét xử của Tòa án đã được mở rộng hơn. Cụ thể, trong trường hợp nếu thấy cần thiết thì Tòa án có quyền:

• Được xét xử bị cáo theo tội danh nặng hơn tội danh mà Viện kiểm sát đã truy tố.
• Không được xét xử những người và những hành vi không bị Viện kiểm sát truy tố.

Tội danh nặng hơn so với truy tố Viện Kiểm sát

Trường hợp xét xử nhẹ hơn

Trong Bộ luật tố tụng hình sự 2015 đã quy định rất rõ giới hạn xét xử của Tòa án. Tại khoản 2 Điều 298 có quy định như sau:

Tòa án có thể xét xử bị cáo theo khoản khác với khoản mà Viện kiểm sát đã truy tố trong cùng một điều luật hoặc về một tội danh khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà Viện kiểm sát đã truy tố.

Giới hạn xét xử của Tòa án đối với bị cáo bị Viện kiểm sát truy tố nhiều tội danh

Theo quy định tại Điều 298 BLTTHS 2015, ta có thể hiểu về giới hạn xét xử của Tòa án như sau:

Thứ nhất, Tòa án xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát truy tố và Tòa án đã quyết định đưa vụ án ra xét xử đúng với quy định “Tòa án xét xử những bị cáo và những hành vi theo tội danh mà Viện kiểm sát truy tố và Tòa án đã quyết định đưa vụ án ra xét xử”.

Thứ hai, Tòa án có thể xét xử bị cáo theo khoản khác với khoản mà Viện kiểm sát đã truy tố trong cùng một điều luật hoặc về một tội khác bằng hoặc nhẹ hơn tội mà Viện kiểm sát đã truy tố.

Thứ ba, trường hợp xét thấy cần xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn tội danh mà Viện kiểm sát truy tố thì Tòa án trả hồ sơ để Viện kiểm sát truy tố lại và thông báo rõ lý do cho bị cáo hoặc người đại diện của bị cáo, người bào chữa biết; nếu Viện kiểm sát vẫn giữ tội danh đã truy tố thì Tòa án có quyền xét xử bị cáo về tội danh nặng hơn đó.

Từ đó, có thể hiểu rằng Tòa án hoàn toàn có quyền xét xử những bị cáo bị Viện kiểm sát truy tố nhiều tội danh mà không vượt quá giới hạn xét xử theo quy định của pháp luật.

Giới hạn xét xử của Tòa án khi bị truy tố nhiều tội

Tư vấn giới hạn của Tòa án trong vụ án hình sự

• Tư vấn quy trình xét xử của Tòa án theo quy định trong Bộ luật Tố tụng Hình sự
• Tư vấn vai trò của Viện Kiểm sát và Tòa án trong giải quyết vụ án hình sự
• Tư vấn quyền của Tòa án trong việc xét xử bị cáo ở khoản khác hoặc tội khác nhẹ hơn mà Viện Kiểm sát đã truy tố
• Tư vấn quyền của Tòa án trong việc xét xử tội nặng hơn tội mà Viện Kiểm sát đã truy tố
• Tư vấn các vấn đề khác có liên quan.

Như vậy, Tòa án có thể xét xử bị cáo tội danh nhẹ hơn hoặc nặng hơn tội danh mà Viện Kiểm sát truy tố. Bài viết trên đây là những quy định cụ thể của BLTTHS 2015 về việc giải đáp thắc mắc “Tòa án có quyền xét xử bị cáo tội danh khác tội danh Viện kiểm sát đã truy tố không?”. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có thêm nhiều kiến thức pháp luật hữu ích. Nếu có thắc mắc muốn giải đáp gấp hoặc nhờ luật sư hình sự trực tiếp Thủ tục tố tụng hình sự, quý khách có thể liên hệ hotline 1900.63.63.87 của Luật Long Phan PMT.