Ở thời điểm hiện tại, NFT là một thuật ngữ đang được chú ý và quan tâm mạnh mẽ. Có thể khẳng định, NFT chính là một sản phẩm phù hợp với thời đại kỹ thuật số phát triển nhanh chóng như ngày nay và dự đoán sẽ trở thành một xu hướng trong tương lai gần. Khác với các tài sản kỹ thuật số thông thường, NFT không thể hoán đổi lẫn nhau mà mang giá trị riêng biệt, đại diện cho một sản phẩm kỹ thuật số độc nhất như tác phẩm nghệ thuật, âm nhạc hoặc vật phẩm ảo trong trò chơi. Vậy cụ thể NFT là gì? Và pháp luật Việt Nam hiện nay có quy định gì về quyền sở hữu và bảo hộ đối với NFT? Bài viết sau của Long Phan PMT sẽ làm rõ các vấn đề pháp lý này.
NFT là gì? Ứng dụng của NFT trong các lĩnh vực
Định nghĩa và khái niệm cơ bản về NFT
Hiện nay, nhiều người mỗi khi nghe đến thuật ngữ này đều có chung thắc mắc: “NFT là gì?”
NFT hay Non-Fungible Token, là một đơn vị dữ liệu sử dụng công nghệ blockchain để xác nhận tính độc nhất và quyền sở hữu của một sản phẩm kỹ thuật số.
- Khác biệt với tiền mã hóa như Bitcoin: NFT không thể hoán đổi vì mỗi NFT mang đặc điểm riêng biệt.
- Ví dụ: Một bức tranh số được bán dưới dạng NFT chỉ có một chủ sở hữu xác nhận trên blockchain.
Cách thức hoạt động của NFT
NFT được tạo và giao dịch thông qua các nền tảng blockchain như Ethereum. Quy trình cơ bản gồm:
- Tạo NFT: Một tác phẩm kỹ thuật số (hình ảnh, âm nhạc, video) được mã hóa thành NFT trên nền tảng blockchain.
- Các bên mua bán: NFT được giao dịch bằng tiền mã hóa qua các sàn như OpenSea hoặc Rarible. Chủ sở hữu mới sẽ được ghi nhận trên blockchain, đảm bảo tính minh bạch và không thể thay đổi.
Ứng dụng của NFT trong các lĩnh vực
NFT ngày càng phổ biến trong nhiều lĩnh vực, tiêu biểu:
- Nghệ thuật số: Bức tranh “Everydays: The First 5000 Days” của Beeple đã được bán với giá 69 triệu USD qua NFT.
- Âm nhạc và giải trí: Nghệ sĩ có thể bán quyền sử dụng tác phẩm hoặc trải nghiệm độc quyền dưới dạng NFT.
- Trò chơi điện tử: NFT đại diện cho vật phẩm ảo như trang phục, nhân vật hoặc tài sản đất ảo trong các metaverse như Decentraland.
Quy định của Luật Sở hữu trí tuệ về NFT tại Việt Nam
Hiện nay, thuật ngữ về NFT chưa được công nhận chính thức tại Việt Nam. Theo đó, Dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số đang là bước tiến mới dần công nhận tài sản số như NFT.
Theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam 2005 (sửa đổi, bổ sung 2009, 2019) hoặc các Luật khác hiện nay vẫn chưa có cơ chế bảo hộ riêng cho NFT.
Tuy nhiên, vì NFT cũng là một tài sản do đó, cơ chế bảo vệ theo các quy định sau:
Cơ chế xác lập quyền đối với tài sản số theo quy định của pháp luật dân sự. Theo Điều 105 BLDS 2015, “tài sản số” có thể được xếp vào “quyền tài sản” theo đó, chủ sở hữu tài sản số được quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt tài sản số.
Cơ chế xác lập quyền đối với tài sản số theo quy định về pháp luật sở hữu trí tuệ: Tài sản số được xác lập quyền và bảo hộ theo pháp luật về sở hữu trí tuệ khi được cấp văn bằng bảo hộ.
Có thể đăng ký quyền sở hữu trí tuệ về NFT không?
Theo Điều 3 Luật Sở hữu trí tuệ 2005, đối tượng quyền tác giả bao gồm tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học; đối tượng quyền liên quan đến quyền tác giả bao gồm cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hoá.
Như vậy, dựa trên hình thái thể hiện, NFT có thể được xem xét để được cấp Giấy chứng nhận quyền tác giả bởi Cục Bản quyền tác giả.
Tại Điều 6 của Luật này, việc đăng ký quyền tác giả không phải là điều kiện bắt buộc để tác phẩm được bảo hộ. Quyền của tác giả/ chủ sở hữu sẽ hình thành kể từ thời điểm tác phẩm được hình thành.
Việc đăng ký bảo hộ nhằm tránh trường hợp tác giả/ chủ sở hữu phải đi chứng minh quyền tác giả/ quyền sở hữu của mình.
Tư vấn về quyền đối với tài sản công nghệ
Khi mà các loại tài sản dần được số hóa, việc tư vấn để đảm bảo quyền lợi hợp pháp đối với loại tài sản đặc biệt này là cần thiết. Với định hướng luôn tiên phong đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội, chúng tôi có cung cấp dịch vụ luật sư tư vấn đối với tài sản công nghệ như sau:
- Tư vấn về tính hợp pháp của NFT và tài sản công nghệ tại Việt Nam.
- Tư vấn cơ chế xác lập và bảo vệ quyền đối với tài sản số.
- Tư vấn thủ tục đăng ký bảo hộ quyền tác giải đối với NFT.
- Tư vấn trực tiếp hoặc tư vấn thông qua thư tư vấn các vấn đề pháp lý về tài sản công nghệ, tài sản số, tài sản sở hữu trí tuệ.
- Đăng ký sở hữu trí tuệ.
>>> Xem thêm: Chi phí đăng ký quyền tác giả, quyền liên quan đến quyền tác giả
NFT là một xu hướng công nghệ đầy tiềm năng nhưng cũng ẩn chứa nhiều rủi ro pháp lý. Việc hiểu rõ quy định pháp luật và sử dụng dịch vụ tư vấn là cần thiết. Nếu Quý khách hàng cần hỗ trợ tư vấn chuyên sâu, vui lòng liên hệ Long Phan PMT qua 1900636387 để được hỗ trợ cụ thể.
Lưu ý: Nội dung bài viết công khai tại website của Luật Long Phan PMT chỉ mang tính chất tham khảo về việc áp dụng quy định pháp luật. Tùy từng thời điểm, đối tượng và sự sửa đổi, bổ sung, thay thế của chính sách pháp luật, văn bản pháp lý mà nội dung tư vấn có thể sẽ không còn phù hợp với tình huống Quý khách đang gặp phải hoặc cần tham khảo ý kiến pháp lý. Trường hợp Quý khách cần ý kiến pháp lý cụ thể, chuyên sâu theo từng hồ sơ, vụ việc, vui lòng liên hệ với Chúng tôi qua các phương thức bên dưới. Với sự nhiệt tình và tận tâm, Chúng tôi tin rằng Luật Long Phan PMT sẽ là nơi hỗ trợ pháp lý đáng tin cậy của Quý khách hàng.