Khởi kiện hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Khởi kiện hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai là quy trình pháp lý được quy định trong Luật Tố tụng hành chính nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất. Quá trình này yêu cầu người khởi kiện phải tuân thủ các thủ tục từ việc chuẩn bị hồ sơ, xác định thẩm quyền giải quyết đến trình tự xét xử tại Tòa án. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về các bước thực hiện khởi kiệnhành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Điều kiện khởi kiện hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai là quyết định được ban hành bởi Chủ tịch UBND cấp huyện hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh khi các bên có yêu cầu giải quyết. Theo quy định tại khoản 3 Điều 236 Luật Đất đai 2024, trường hợp không đồng ý với quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND cấp huyện hoặc cấp tỉnh, trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết tranh chấp, các bên tranh chấp có quyền khởi kiện tại Tòa án theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính hoặc khiếu nại đến cấp trên trực tiếp.

Trường hợp lựa chọn khởi kiện hành chính, người khởi kiện phải đáp ứng các điều kiện cụ thể theo quy định pháp luật tố tụng hành chính như sau:

• Đối tượng khởi kiện là quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của UBND cấp có thẩm quyền.
• Còn thời hiệu khởi kiện. Theo quy định tại khoản 2 Điều 116 Luật Tố tụng hành chính 2015, thời hiệu khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai là 01 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định này.

Thủ tục khởi kiện hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai mới nhất

Thủ tục khởi kiện hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai bao gồm hồ sơ khởi kiện, thẩm quyền giải quyết, trình tự thực hiện được quy định chi tiết tại Luật Tố tụng hành chính 2015 như sau:

Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Để khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ là yếu tố quyết định khả năng thụ lý vụ án của Tòa án. Người khởi kiện cần thu thập các giấy tờ, tài liệu chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp bị xâm phạm và làm rõ yêu cầu khởi kiện. Hồ sơ cần được chuẩn bị đầy đủ, đơn khởi kiện cần đảm bảo về mặt hình thức và nội dung.

Đơn khởi kiện

Đơn khởi kiện hành chính phải đầy đủ những nội dung quy định tại khoản 1 Điều 118 Luật Tố tụng hành chính 2015, cụ thể như sau:

• Ngày, tháng, năm làm đơn
• Tòa án được yêu cầu giải quyết vụ án hành chính
• Tên, địa chỉ, số điện thoại, số fax, địa chỉ thư điện tử (nếu có) của người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan
• Nội dung quyết định hành chính hoặc tóm tắt diễn biến của hành vi hành chính
• Nội dung quyết định giải quyết khiếu nại (nếu có).
• Yêu cầu đề nghị tòa án giải quyết
• Cam đoan về việc không đồng thời khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại

Mẫu đơn khởi kiện thực hiện theo mẫu số 01-HC được ban hành kèm theo Nghị quyết số 02/2017/NQ-HĐTP.

Chứng cứ chứng minh kèm theo đơn khởi kiện

Theo quy định tại khoản 2 Điều 118 Luật Tố tụng hành chính 2015 thì kèm theo đơn khởi kiện phải có tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Trường hợp vì lý do khách quan mà người khởi kiện không thể nộp đầy đủ các tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện thì họ phải nộp tài liệu, chứng cứ hiện có để chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm. Các tài liệu, chứng cứ khác, người khởi kiện phải tự mình bổ sung hoặc bổ sung theo yêu cầu của Tòa án trong quá trình giải quyết vụ án.

Các tài liệu nộp kèm theo đơn khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai bao gồm

• Giấy tờ pháp lý của người khởi kiện như CCCD/Hộ chiếu/giấy phép hoạt động của cơ quan tổ chức
• Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai của Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân cấp huyện/cấp tỉnh
• Các giấy tờ liên quan đến quyền sử dụng đất như: Hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất, Quyết định giao đất, thiết kế đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, Biên bản hòa giải tranh chấp đất đai của UBND cấp xã, Bản đồ, sơ đồ thửa đất, biên bản xác định ranh giới….

Tòa án có thẩm quyền giải quyết

Căn cứ khoản 3 và khoản 4 Điều 32, Luật Tố tụng Hành chính 2015 thì quyết định của Chủ tịch Uỷ ban Nhân dân cấp tỉnh và Quyết định của chủ tịch UBND cấp huyện sẽ do Tòa án Nhân dân cấp tỉnh thụ lý giải quyết. Cụ thể khoản 3 và khoản 4 Điều 32 quy định Tòa án cấp tỉnh giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những khiếu kiện sau đây:

• Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của cơ quan nhà nước cấp tỉnh trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án và của người có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước đó;
• Khiếu kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính của Ủy ban nhân dân cấp huyện, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện trên cùng phạm vi địa giới hành chính với Tòa án.

Trình tự thực hiện thủ tục khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

1. Bước 1: Chuẩn bị và nộp đơn khởi kiện.

Điều 119 Luật Tố tụng Hành chính 2015 quy định người khởi kiện gửi đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo đến Tòa án có thẩm quyền giải quyết vụ án bằng một trong các phương thức sau đây:

• Nộp trực tiếp tại Tòa án;
• Gửi qua dịch vụ bưu chính;
• Gửi trực tuyến qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

2. Bước 2: Tòa án nhận và xem xét đơn khởi kiện

Thủ tục nhận và xem xét đơn khởi kiện được quy định tại Điều 121 Luật Tố tụng Hành chính 2015. Trường hợp quá hạn tòa án xem xét đơn khởi kiện mà quý khách vẫn chưa có thông tin về kết quả xem xét xử lý đơn thì có thể liên hệ trực tiếp văn phòng – phòng tiếp nhận đơn hoặc gửi đơn đề nghị cung cấp kết quả xem xét xử lý đơn khởi kiện cho Tòa án đã nhận đơn.

Khi nhận đơn khởi kiện nộp trực tiếp, Tòa án có trách nhiệm cấp ngay giấy xác nhận đã nhận đơn cho người khởi kiện. Trường hợp nhận đơn trực tuyến thì Tòa án trả lời cho người khởi kiện biết qua thư điện tử. Trường hợp nhận đơn qua dịch vụ bưu chính thì trong thời hạn 02 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn, Tòa án phải gửi thông báo nhận đơn cho người khởi kiện.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
• Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện quy định tại khoản 1 Điều 246 của Luật này;
• Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
• Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện, nếu thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 123 của Luật này.

3. Bước 3: Thụ lý vụ án hành chính

Theo khoản 1 Điều 125 Luật Tố tụng Hành chính 2015, sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo cho người khởi kiện biết để họ nộp tiền tạm ứng án phí; trường hợp người khởi kiện được miễn nộp tiền tạm ứng án phí hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì thông báo cho người khởi kiện biết về việc thụ lý vụ án.

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp biên lai cho Tòa án.

Thẩm phán thụ lý vụ án vào ngày người khởi kiện nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Trường hợp người khởi kiện được miễn nộp tiền tạm ứng án phí hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì ngày thụ lý vụ án là ngày Thẩm phán thông báo cho người khởi kiện biết việc thụ lý. Việc thụ lý vụ án phải được ghi vào sổ thụ lý.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán đã thụ lý vụ án phải thông báo bằng văn bản cho người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến việc giải quyết vụ án và Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý vụ án và công bố trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

4. Bước 4: Thực hiện thủ tục đối thoại và chuẩn bị xét xử

Theo khoản 1, Điều 130 Luật Tố tụng Hành chính 2015 thì thời hạn chuẩn bị xét xử đối với quyết định giải quyết tranh chấp đất đai được quy định như sau: 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án đối với trường hợp quy định tại điểm a khoản 2 Điều 116 của Luật này.

Đối với vụ án phức tạp hoặc có trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử một lần, nhưng không quá 02 tháng.

5. Bước 5: Mở phiên tòa xét xử sơ thẩm

Theo Điều 149, Luật Tố tụng Hành chính 2015 thì trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn mở phiên tòa có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày.

6. Bước 6: Kháng cáo, kháng nghị (nếu có)

Điều 204, Luật Tố tụng Hành chính 2015 quy định đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của đương sự có quyền kháng cáo bản án, quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ việc giải quyết vụ án của Tòa án cấp sơ thẩm để yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm giải quyết lại theo thủ tục phúc thẩm.

Khoản 1 Điều 206 Luật Tố tụng Hành chính 2015 quy định thời hạn kháng cáo đối với bản án của Tòa án cấp sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày tuyên án; đối với đương sự không có mặt tại phiên tòa hoặc không có mặt khi tuyên án mà có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo tính từ ngày bản án được giao cho họ hoặc được niêm yết. Đối với trường hợp đương sự đã tham gia phiên tòa nhưng vắng mặt khi Tòa án tuyên án mà không có lý do chính đáng thì thời hạn kháng cáo kể từ ngày tuyên án.

Mức án phí khi khiếu kiện hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Theo quy định tại khoản 3 Điều 7 Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30/12/2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án thì “Mức tạm ứng án phí hành chính sơ thẩm bằng mức án phí hành chính sơ thẩm”.

Tại Mục A – Danh mục án phí, lệ phí ban hành kèm theo Nghị quyết số 326/2016/UBTVQH14 ngày 30 tháng 12 năm 2016 quy định về mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng án phí và lệ phí tòa án thì mức án phí khi khiếu kiện vụ án hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai là 300.000 đồng.

Các câu hỏi thường gặp về khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Dưới đây là tổng hợp một số câu hỏi thường gặp về khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai.

Thời hiệu khởi kiện 01 năm bắt đầu tính từ khi nào nếu người khởi kiện không trực tiếp nhận được quyết định?

Thời hiệu 01 năm được tính từ ngày người khởi kiện “biết được” quyết định giải quyết tranh chấp. Ngày “biết được” có thể là ngày quyết định được niêm yết công khai, ngày người khác thông báo hoặc ngày có căn cứ khác chứng minh người khởi kiện đã biết về nội dung quyết định.

Làm cách nào để người khởi kiện thu thập bằng chứng khi bằng chứng đó do cơ quan nhà nước hoặc bên đối lập nắm giữ?

Người khởi kiện có thể tự mình thu thập hoặc làm đơn yêu cầu Tòa án hỗ trợ thu thập bằng chứng theo quy định tại Điều 84 Luật Tố tụng hành chính 2015, nêu rõ lý do không thể tự thu thập và chỉ rõ địa chỉ, cá nhân/tổ chức đang quản lý, lưu giữ bằng chứng đó.

Thủ tục đối thoại bắt buộc tại Tòa án diễn ra như thế nào và kết quả có ràng buộc không?

Tòa án tổ chức phiên đối thoại để các bên thỏa thuận về việc giải quyết vụ án. Kết quả đối thoại thành công và không trái pháp luật, đạo đức xã hội sẽ được Tòa án ghi nhận bằng quyết định công nhận kết quả đối thoại thành, có hiệu lực pháp luật ngay. Nếu đối thoại không thành, Tòa án sẽ tiếp tục giải quyết vụ án theo thủ tục chung theo quy định tại Điều 140 Luật Tố tụng hành chính 2015.

Hậu quả pháp lý nếu người khởi kiện quá thời hạn sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện hoặc nộp tạm ứng án phí là gì?

Nếu người khởi kiện không sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện theo yêu cầu của Thẩm phán mà không có lý do chính đáng, Tòa án sẽ ra quyết định trả lại đơn khởi kiện. Nếu không nộp tạm ứng án phí trong thời hạn quy định (trừ trường hợp được miễn hoặc không phải nộp), Tòa án cũng sẽ trả lại đơn khởi kiện.

Viện kiểm sát có vai trò như thế nào trong vụ án hành chính về tranh chấp đất đai?

Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án của Tòa án và các đương sự, từ giai đoạn thụ lý đến khi xét xử và ra bản án/quyết định. Viện kiểm sát có quyền tham gia phiên tòa, phát biểu ý kiến về việc giải quyết vụ án và thực hiện quyền kháng nghị theo quy định.

Có thể yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, ví dụ như tạm đình chỉ thi hành phán quyết hành chính đang bị tranh chấp không?

Người khởi kiện có quyền yêu cầu Tòa án áp dụng một hoặc nhiều biện pháp khẩn cấp tạm thời theo Điều 68 Luật Tố tụng hành chính 2015, bao gồm cả việc tạm đình chỉ thi hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, nếu xét thấy việc thi hành quyết định đó có thể gây ra thiệt hại không thể khắc phục hoặc ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của mình.

Dịch vụ luật sư khởi kiện hành chính quyết định giải quyết tranh chấp đất đai

Khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai là quy trình phức tạp, Đòi hỏi kiến ​​thức pháp luật chuyên sâu và kinh nghiệm tụng tại Tòa án. Luật Long Phan PMT cung cấp dịch vụ tư vấn và đại diện pháp lý toàn diện cho Quý khách hàng trong suốt quá trình khởi kiện

Các dịch vụ luật sư của Luật Long Phan PMT bao gồm:

• Tư vấn quy định về điều kiện khởi kiện vụ án hành chính
• Hướng dẫn xác định đối tượng khởi kiện trong vụ án hành chính
• Soạn thảo đơn khởi kiện và toàn bộ các đơn từ trong suốt quá trình giải quyết tại tòa án
• Thu thập, đánh giá các chứng cứ
• Tham gia đối thoại, hòa giải tại Tòa án
• Đại diện hoặc tham bảo vệ quyền lợi cho khách hàng tại phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm
• Các vấn đề khác có liên quan đến giải quyết vụ án

Để tiến hành khởi kiện quyết định giải quyết tranh chấp đất đai đòi hỏi người khởi kiện phải đáp ứng được các điều kiện để khởi kiện và phải nắm rõ quy trình tố tụng hành chính tại tòa án. Luật Long Phan PMT sẵn sàng đồng hành cùng quý khách hàng trong toàn bộ quá trình khởi kiện. Liên hệ ngay với các Luật sư hành chính qua hotline 1900636387 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời

Tags: Khởi kiện hành chính, Luật Tố tụng hành chính, Quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, Thủ tục khởi kiện, Tranh chấp đất đai