Con cái có phải trả nợ cho cha mẹ mất không?

Con cái có phải trả nợ thay cha mẹ mất là vấn đề được nhiều người quan tâm. Khi cha mẹ qua đời, con cái chỉ thực hiện nghĩa vụ trong phạm vi tài sản cha mẹ để lại. Nếu nắm được những quy định của pháp luật liên quan, người có quyền lợi nghĩa vụ sẽ có biện pháp thích hợp để bảo vệ lợi ích của bản thân. Trong bài viết này, Luật Long Phan sẽ cung cấp cho Quý bạn đọc những thông tin cần thiết khi rơi vào trường hợp trên.

Trả nợ thay

Quy định của pháp luật về nghĩa vụ trả nợ của con cái thay cha mẹ

Theo quy định của pháp luật Dân sự, không có căn cứ nào quy định về nghĩa vụ trả nợ thay của con cái đối với cha mẹ.

Tại Điều 463, Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng vay tài sản là sự tự “thỏa thuận giữa các bên, bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi tới hạn trả, bên vay phải trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng và chỉ phải trả lãi nếu có.”

Và tại Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về nghĩa vụ của con cái đối với cha mẹ như con phải có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ, gìn giữ danh dự và những truyền thống tốt đẹp của gia đình mình. Khi sống cùng với cha mẹ, con cái có nghĩa vụ tham gia công việc gia đình, lao động, sản xuất, tạo thu nhập nhằm đảm bảo đời sống chung của gia đình, đóng góp thu nhập vào việc đáp ứng nhu cầu của gia đình phù hợp với khả năng của mình.

Vậy, pháp luật không có quy định nào ghi nhận việc cha mẹ đi vay nợ thì con cái phải trả tiền thay.

Trường hợp nào con cái trả nợ thay cha mẹ

Con cái bảo lãnh cho khoản vay của cha mẹ

Bảo lãnh khoản vay

Trong nhiều trường hợp, không phải cha mẹ nào đi vay nợ cũng trả đúng hạn vay, vậy nếu con cái là người bảo lãnh cho khoản vay của bố mẹ thì sẽ phát sinh nghĩa vụ trả thay.

Căn cứ Điều 335 Bộ luật Dân sự 2015, bảo lãnh cho khoản vay của cha mẹ là việc con cái cam kết với bên cho vay sẽ thực hiện nghĩa vụ thay cho cha mẹ, nếu khi đến thời hạn thực hiện nghĩa vụ mà cha mẹ không trả nợ theo đúng yêu cầu.

Nếu con bảo lãnh cho cha mẹ thì con phải có nghĩa vụ trả nợ thay dựa trên cam kết bảo lãnh và phạm vi bảo lãnh đã thỏa thuận trước đó.

Con cái nhận di sản thừa kế từ cha mẹ

Khi người con được hưởng di sản thừa kế từ cha mẹ để lại, căn cứ theo Điều 614 Bộ luật Dân sự 2015 quy định kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Dẫn chiếu Điều 615 Luật này, các con phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do bố mẹ mình để lại cụ thể:

• Khi cha mẹ qua đời, các con được hưởng thừa kế phải thực hiện nghĩa vụ tài sản mà cha mẹ để lại, nếu trước khi mất bố mẹ vay nợ thì con cái nhận di sản theo di chúc hoặc theo hàng thừa kế có trách nhiệm phải trả nợ thay;
• Trường hợp mà di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do cha mẹ để lại tương ứng nhưng không được vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ khi có thỏa thuận khác.

Con cái không nhận di sản thừa kế từ cha mẹ

Nghĩa vụ tài chính

Pháp luật dân sự quy định về trường hợp con cái không được nhận thừa kế từ cha mẹ khi con cái từ chối nhận di sản quy định tại Điều 620 Bộ luật Dân sự hiện hành;

• Con cái có quyền từ chối nhận di sản;
• Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản và gửi đến người quản lý di sản, những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản để biết;
• Việc từ chối nhận di sản phải được thể hiện trước thời điểm phân chia di sản.

Và tại Điều 621 Bộ luật Dân sự quy định người không được quyền hưởng di sản

• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó;
• Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản;
• Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng;
• Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Tuy nhiên, những người này vẫn được hưởng di sản, nếu cha mẹ để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc.

Vậy, khi không nhận di sản thừa kế từ cha mẹ, con cái không có nghĩa vụ trả nợ thay, nhưng từ chối nhận di sản để trốn tránh nghĩa vụ tài sản thì đây là hành vi vi phạm pháp luật.

>>> Xem thêm: CHIA TÀI SẢN THỪA KẾ CÓ NGƯỜI KHÔNG ĐỒNG Ý GIẢI QUYẾT NHƯ THẾ NÀO

Nghĩa vụ trả nợ đúng hạn vay của bên đi vay

Khi con cái có nghĩa vụ trả nợ thay cho khoản vay của cha mẹ, phải tuân thủ quy định về thời hạn của bên đi vay. Căn cứ theo khoản 1 Điều 466 Bộ luật Dân sự 2015 về nghĩa vụ trả nợ của bên vay: “Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Quay trở lại quy định về hợp đồng vay tài sản thì khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

Trên đây là toàn bộ thông tin liên quan đến nghĩa vụ trả nợ thay cho cha mẹ mất theo quy định của pháp luật. Nếu như quý bạn đọc có bất cứ thắc mắc nào xoay quanh lĩnh vực pháp luật Dân sự, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900.63.63.87 để được LUẬT SƯ DÂN SỰ hỗ trợ và tư vấn luật dân sự. Xin cảm ơn!