Mất tích bao lâu thì tuyên bố chết

Mất tích bao lâu thì tuyên bố chết là vấn đề được rất nhiều người quan tâm. Việc tuyên bố một người là đã chết phải thực hiện theo thủ tục pháp lý luật định . Khi một người bị tuyên là đã chết thì kéo theo các quan hệ nhân thân và tài sản cũng sẽ bị ảnh hưởng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho Quý khách hàng những thông tin pháp lý có liên quan đến thủ tục tuyên bố chết.

Tuyên bố một người đã chết

Tuyên bố một người đã chết

Tuyên bố một người đã chết là một thủ tục pháp lý khi một người đã biệt tích trong một khoản thời gian dài; hoặc dựa trên các hoàn cảnh thực tế (như thiên tai, chiến tranh, dịch bệnh…), mà những người khác đã dùng mọi phương thức liên lạc nhưng vẫn không nhận được tin tức xác thực là người đó vẫn còn sống hay đã chết.

Lúc này người thân, người có quyền và lợi ích liên quan có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố người đó đã chết.

Khác với cái chết sinh học, dựa trên các đặc tính của cơ thể theo kết quả từ các cơ sở y tế, việc tuyên bố một người chết (cái chết pháp lý) không hẳn dựa trên sự thật người đó đã chết hay chưa, nhưng khi có đầy đủ các điều kiện thì những người liên quan có thể yêu cầu Tòa án tuyên bố chết.

Bao lâu để một người mất tích bị tuyên đã chết

• Sau 03 năm, kể từ ngày quyết định tuyên bố mất tích của Tòa án có hiệu lực pháp luật mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
• Biệt tích trong chiến tranh sau 05 năm, kể từ ngày chiến tranh kết thúc mà vẫn không có tin tức xác thực là còn sống;
• Bị tai nạn hoặc thảm họa, thiên tai mà sau 02 năm, kể từ ngày tai nạn hoặc thảm hoạ, thiên tai đó chấm dứt vẫn không có tin tức xác thực là còn sống, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
• Biệt tích 05 năm liền trở lên và không có tin tức xác thực là còn sống; thời hạn này được tính theo quy định tại khoản 1 Điều 68 của Bộ luật này.

CSPL: khoản 1 Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015.

Thẩm quyền tuyên bố người đã chết

Căn cứ tại khoản 1 Điều 71 Bộ luật Dân sự 2015, khoản 1 Điều 391 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, người có quyền, lợi ích có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố một người đã chết theo quy định.

Người có quyền, lợi ích liên quan ở đây có thể là người thân như vợ/chồng, cha, mẹ, con…của người được yêu cầu tuyên bố chết. Ngoài ra có thể là người trong cùng hàng thừa kế, hay người được hưởng di sản khi người đó được tuyên bố chết.

Yêu cầu tuyên bố một người là đã chết là yêu cầu về dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án (quy định tại khoản 4 Điều 27 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015). Dẫn chiếu đến điểm a khoản 2 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, việc yêu cầu này thuộc về Tòa án nhân dân cấp huyện.

Tòa án nơi bị yêu cầu tuyên bố là đã chết có nơi cư trú cuối cùng có thẩm quyền giải quyết yêu cầu tuyên bố một người là đã chết.

CSPL: điểm b khoản 2 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Thẩm quyền tuyên bố một người đã chết

Thủ tục yêu cầu tuyên người mất tích đã chết

Hồ sơ chuẩn bị

Người yêu cầu Tòa án tuyên bố một người đã chết cần chuẩn bị hồ sơ gồm:

• Đơn yêu cầu giải quyết việc dân sự (Mẫu đơn số 01-VDS theo Nghị quyết số 04/2018/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao ban hành ngày 09/08/2018).
• Các tài liệu, chứng cứ để chứng minh người bị yêu cầu tuyên bố là đã chết. (khoản 2 Điều 391 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015)

Quy trình giải quyết

• Thời hạn 20 ngày kể từ ngày thụ lý đơn yêu cầu, Tòa án tiến hành ra thông báo tìm kiếm thông tin về người bị yêu cầu tuyên bố là đã chết. Thời hạn thông báo là 04 tháng kể từ lần phát thông tin đầu tiên. (khoản 2 Điều 388 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015)
• Khi đã hết hạn thông báo, trong thời hạn 10 ngày, Tòa án phải ra quyết định mở phiên họp để xét đơn yêu cầu.
• Khi đơn yêu cầu được Tòa án chấp nhận, Tòa án sẽ ra quyết định tuyên bố một người là đã chết, trong quyết định, Tòa án phải xác định ngày chết và các hệ quả pháp lý kèm theo.

CSPL: Điều 392, 393 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Hệ quả pháp lý khi một người bị tuyên đã chết

Khi quyết định của Tòa án tuyên bố chết của một người bắt đầu có hiệu lực. Các mối quan hệ về nhân thân và tài sản cũng sẽ bắt đầu được giải quyết.

• Đối với quan hệ nhân thân: sẽ giải quyết như đối với một người đã chết thông thường.
• Đối với quan hệ tài sản: sẽ được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.

CSPL: Điều 72 Bộ luật Dân sự 2015.

Hủy quyết định tuyên bố chết

Khi một người được tuyên bố là đã chết trở về hoặc những người liên quan đã có thông tin xác thực là người đó vẫn còn sống, thì lúc này Tòa án sẽ thực hiện hủy tuyên bố đã chết theo yêu cầu của chính người đó hoặc những người có quyền, lợi ích liên quan. (khoản 1 điều 72 Bộ luật Dân sự 2015)

Đồng thời với việc Tòa án hủy quyết định tuyên bố là đã chết, các quan hệ về nhân thân và tài sản của người đó cũng sẽ được khôi phục theo quy định

Đối với quan hệ nhân thân: khi Tòa án ra quyết định hủy tuyên bố một người đã chết, quan hệ nhân thân của người đó sẽ được phục hồi như lúc trước. Tuy nhiên, trừ quan hệ hôn nhân:

• Vợ/chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã được Tòa án cho ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 68 của Bộ luật này thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật.
• Vợ/chồng của người bị tuyên bố là đã chết đã kết hôn với người khác thì việc kết hôn đó vẫn có hiệu lực pháp luật.

Đối với quan hệ tài sản:

• Người được Tòa án hủy tuyên bố chết có quyền yêu cầu những người đã nhận tài sản thừa kế trả lại các phần tài sản, giá trị tài sản hiện còn.
• Trường hợp người thừa kế biết rõ việc người này còn sống mà cố tình giấu giếm tài sản nhằm hưởng thừa kế thì người đó phải hoàn trả toàn bộ tài sản đã nhận, kể cả hoa lợi, lợi tức; nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường.

CSPL: khoản 1, 2, 3 Điều 73 Bộ luật Dân sự 2015.

Mẫu đơn yêu cầu tuyên bố chết

Luật sư tư vấn tuyên bố chết cho người biệt tích quá lâu

• Giải đáp thắc mắc của Quý khách hàng các quy định liên quan đến tuyên bố cá nhân chết.
• Tư vấn các quy định về thủ tục khi tuyên bố một người là đã chết.
• Hướng dẫn làm thủ tục, hồ sơ để yêu cầu Tòa án tuyên bố một người đã chết.
• Các công việc khác theo yêu cầu của Quý khách hàng.

Tuyên bố một người là đã chết là thủ tục pháp lý đặc biệt vì nó sẽ đương nhiên ảnh hưởng đến các mối quan hệ nhân thân và tài sản của người được tuyên bố. Khi một người biệt tích quá lâu theo quy định, nếu có sự yêu cầu từ những người liên quan thì Tòa án sẽ tiến hành tuyên bố chết.

Nếu như quý bạn đọc vẫn còn thắc mắc hay mong muốn TƯ VẤN LUẬT DÂN SỰ để tìm hiểu sâu hơn về vấn đề trên hoặc cần tìm dịch vụ luật sư để xử lý các vấn đề liên quan thì vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline 1900.63.63.87. Xin cảm ơn.